3 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

| / — 3-3-938 iBÜĞÜN ; J;on - Çin qub.i:i;ı Yeni Safhası Ömer Rıza DOĞRUL in - Japon ihtilâfının aldığı Ç son şekil Japonların, * Çin Ordularını demiryolu mıntakasın- dan atmak için çalıştıklarını ve Son günlerde bu yolda bittakım mu Vvaffakıyetler kazandıklarını, gös- teriyor. Bununla beraber Japonlar hâlâ Lunghay demiryolu şebeke- sini ele geçirmiş değildirler. Fakat bu şebekeyi ele geçirmelerinin bek neceği umuluyor. Bunun mânası büyük Çin ordu- lm'ının, demiryolu muvasalesi bu- lunmadığı için çetelere ayrılma- ları ve Japonların külli kuvvetleri- ni istedikleri yere kadar gitmek İiçin serbest bırakmalarıdır. Esasen Çin liderleri harp sahne- sinde kati bir muharebe kazanamı- Yyacaklarını iyi biliyorlar. Bunlar, büyük bir kuvveti bir noktada top ladıkları takdirde, Japonlar, daha ALMANYA : Londra, 2 (Hususi) — Daily He - rald gazetesi, Prusya Başvekili Ma- reşal Goering'in dünkü beyanatını mevzuu bahsederek “Alman hava or dusunun Alman hududu haricinde bulunan on milyon Almanın menfa- atlerini korumağa memur edileceği- ni bildiren bu nutuk diplomatik iti- razlara mevzu teşkil edebilecektir., diyor. Henüz karar verilmemesinin sebebi bu nutkun metninin elde edil idir. Ingilterenin Berlin sefiri Süratli hareketleri, daha üstün mo dern silâhları ile yükleneceklerini Ve Çin kuvvetlerini de yere sere- teklerini takdir ediyorlar. Bu yüz den Çinliler her şeyden fazla, bir tuzağa düşmemiye ehemmiyet ve- tiyorlar. Çinlilerin şimdiye kadar her harp sahnesinde takip ettikleri hat tıhareket, bir mevki alarak tahki- Mat yapmıya, Japonlar bu mevkie ŞYüklenince çekilmektir. Bu yavaş yavaş çekilme hareke- ti, sonuna kadar devam edemez. Japonlar, Çinin şarkından garbi- ne uzanan Lunghay demiryolu şe- bekesine yaklaşmaktadır. Şimal - den cenuba uzanan Çin hatları mv Vvasala ve levazım için bu şebek. * Ye güveniyorlar. Çinliler Suchow Ve Yenchaov cephelerinde de harp etmektedirler. Fakat bunların bi- ri düşecek olursa anlaşılan diğeri de terkolunacaktır. Çinliler, istilâ ordusunu durdur- Mmıva muvaffak olacaklarına inan dıkları zaman harp edecekler, fa- kat buna imkân görmedikleri tak meditde bu demiryolu şebekesini de ir İngiliz mütehassısı vazi- yeti şu şekilde tarif edi - r: Japon kuvvetleri demiryolları Oyunca birer yılan gibi uzanıp gitmiştir. Bu yılanın kafası, gerçi korkunçtur, fakat gövdesi çok za- yıftır. Harp sahnesindeki Çin kuv- vetleri yılanın kafasını oynatmıya devam ettikçe, onun bütün yapabi- leceği iş demiryolu istikametinde İlerlemekten ibarettir. Fakat Çin Ordusu, demiryolları kaybederse İstediği gibi hareket edemez. O za Mman müstevli yılanlar, memleke- tin içine yayılmıya imkân bulur - T ve şimali Çini tamamile işgal için daha fazla kuvvetler getirecek dir.,, Bugün Japonların muhafazasına Mecbur oldukları muvasala hatları 400 mil uzunluğundadır. Buna, Üvvetli askeri mevkiler serisi vü- €uda getirmekle imkân buluyorlar. U askeri mevkiler serisinin ara- Sında müstahkem mevziler bulun- Makta ve bütün hat üzerinde devri Yeler dolaşmaktadır. Bu demiryol- ın geçtiği bütün saha, sık nü- fusludur ve bu nüfus Japonyaya düşmandır. Her şehir ve her köy- © kendine göre bir milis vardır. Bunlar başıbozuk çeteler teşkil €tmekte ve her fırsattan istifade e- derek Japonların zayif noktaları: ha saldırmaktadır. k ! J aponlar bütün demirvolu şebekesini işgal ettikten Sonra bu başıbozukların hakkından Belebilecekler mi? Mesele, tahammül meselesidir. taba Çin köylüleri, harbin uza- Ması yüzünden mahsulün bozul- Masından ve aç kalmaktan korkar Mi? Yoksa buçete harbi devam €der ve Japon kuvvetlerini altüst eder, bunlar bugün ele geçirmiş Oldükları mevkileri birer birer bi- Takmıya mecbur mu kalırlar, ve bu Suretle yılanın sırtını yararar- lar mı? Demiryollarının kayholmasın -- N sonra harp etmek, herhalde $ok güç olacaktır. — * "Fakat süphe yok ki, bu sık nüfus Sir Henderson'un, böyle bir cümle- nin fena neticeleri hakkında Alman hükümetinin dostane bir tarzda na- zarı dikkatini celbetmesi muhtemel- dir. Ingiliz sefiri bundan başka, ma- reşalin sözleri hakkında izahat isti- yecektir. Paris gazetelerine göre Paris gazeteleri de ayni mevzu ile meşgul olmaktadır. Echo de Paris, Alman ricalinin hemen her gün tah- rikât yaptıklarını, fakat Ingiltere ile Fransanın böyle şeylere kulak as madıklarını, yalnız Viyanaya yeni bir takım tebliğlerin yapılmasından TAN HARİCİ HAl Göeringin Son Nutku İngiltere ve Fransada Fena Akisler Yaptı korkulduğunu, Ingiltere tarafından alınan vaziyetin bu gibi hareketleri tacil edebileceğini ve Ingiliz Başveki linin düşüncesile Brenner'in müda - faasına sevkedilmesi istenen Italya- nın da Hitlere bir zafer istikbali ha- zırlamakta olduğunu yazıyor ve In - gilterenin mütereddit siyasete geri döndüğünü, fakat Chamberlain ha- yalinin devam etmiyeceğini ümit et- tiğini anlatıyor. Oeuvre gazetesine göre Herr Hit- lerin Avusturyaya karşı yeni bir em rivaki yapması beklenir. Hitler A - vusturyaya yeni bir ultimatom ve- recektir. Goering'in nutku bunun başlangıcıdır. Çünkü Grazdaki karı- şıklıkları Viyana karışıklıkları ta - kip edecektir. Hitlerin Roma ziyareti Bütün Italya. Hitlerin ziyaretine ait hazırlıklarla meşguldür. Romada Saint Paul mahallesinin muazzam is- tasyonunu Zafer caddesine bağlıyan yola “Hitler” adı verilmiştir. Havas'ın Berlinden aldığı bir ha- bere göre Almanya gizli diplomasi usulüne avdet etmiştir. İSPANYA: Ademi Müdahale Meselesinde Ik Birleşme Londra, 2 (TAN) — Asi İspanya generallerinden Dellano'nun radyo- |Jda “Cekeliyyamık,husia, korsanların tir.,, tarzında sözler söylediğine da- ir Londra gazetelerinin neşriyatı do- layısile asi Ispanyanın Londra ajanı Dük D'Alba bugün hariciye nezare- tini ziyaret ederek, beyanat hakkın- da resmi malümat vermiş ve general Dellano'nun bu şekilde söz söylemi- | yerek Ispanyanın dahili ihtilâflar yü zünden vaktile Cebelüttarıkı kaybet miş olduğuna işaret etmiş olduğunu anlatmış ve Londra gazetelerinin neş riyatını tekzip etmiştir. Sovyet Birliğinin Londra mümes- sili, dün, Sovyet hükümetinin Is - panyada dövüşen iki tarafa muharip hakkının tanınması ve gönüllülerin geri alınması hakkındaki Ingiliz for- mülünü esas itibarile kabul ettiğini bildirmiştir. Italya ve Almanya da bu projeyi esas itibarile kabul etmiş bulunuyorlar. Fakat muhariplik hak kının tanınması için ne kadar gönül- lü çekilmesi lâzım geldiği meselesi henüz halledilmemiş bulunuyor. Kon trol meselesi de hâlâ muallâktadır. lu memleket, dağlarile, iptidai yol larile ve bütün varlığiyle Japon iş galine düşmandır. Bu düşmanlık devam ettkiçe, Japon süngüleri bi- le burada bir hükümet teşkilind UZAK ŞARK: Sovyet Rusya İle Çin Arasında yardım anlaşması Nevyork, 2 (Hususi) — Şimdiki Çin hükümet merkezi olan Hankovdan tejik noktalar olan Chin - sheng -Cen ile Liangtuçeni geri almışlardır. Japon kuvvetleri de Taokov-Cingua demiryolunu tama - mile işgal etmişlerdir. Honan'ın şima linde Ciyuan yakınlarında şiddetli mühim muharebeler oluyor. İşimpu ve Wuhu cephelerinde de muharebe devam etmekte ise de kayda değer değişiklikler yoktur. Çin milli lideri Şang-Kay-Şekin ka- rısı, milli hükümet havacılık komis - yonu reisliğinden istifa etmiş ve ye- rine kardeşi B. Soong tayin olunmuş- tur. Çin inkılâbı lideri Sun-Yat-Sen'in oğlu Sinfu, —Çekoslovakya yolile Fransaya gitmek üzere Sovyetler bir- liğinden ayrılmıştır. Sinfunun Sovyet Birliğini ziyareti sırf dostane olarak izah olunmaktadır. İyi haber alan mahfiller, geçen sene Çin ile Sov- yet Birliği arasında imza edilmiş o - lan ademi tecavüz misakının daha müessir bir yardım itilâfı ile zengin- leştirilmiş olduğunu beyan etmekte- dirler. Bugün Japonya Başvekili Japon Diyetinde milli seferberlik lâyihası dloayısile bir hayli sıkıştırılmış ve lâyihanın faşistliğe benziyen bir sis- âciz kalacaktır. tem tesisi matuf olmadığını, on yıllık tetkik mahsülü olduğunu, mo- Ltekliğ edildiğine güze Cimlkim”sizar Avusturyada Hitlercilik Yerleşiyor mu ? Viyana, 2 (TAN) — — Avusturya Dahiliye Nazırı İnguart Graztaki Na- zilerle görüşmek ve bunları uslan- dırmak için oraya gitmiş ve Nazile- rin yaptıkları fener alaylarile karşı- lanmıştır. Doktor İnguart Nazilerle konuşmuş Ve Viyanaya dönmüştür. Konuşmaların ne netice verdiği bel- li değildir. Fakat İnguart'ın kendi şerefine yapılan fener alayında ken- dini selâmlıyanları Hitler selâmı ile karşıladığı göze çarpmıştır. Graz ve Yukarı Avusturya Nazilerinin istedik leri Nazi selâmını vermek, Nazi işa- retini taşımak, Nazi bayraklarını dikmek ve mahalli hükümetin ida- resine geniş ölçüde İştirak etmektir. Doktor İnguartın bu talepleri nasıl karsıladığı henüz — anlaşılmamıştır. Vatanperverler cepheleri mamlekedr.ı her tarafında nümayişler yapacak- lardır. Macaristan Hariciye Nazırı Kanya Viyanaya gelmiş ve Başvekil Şuşnig ve Hariciye Nazırı Şmit ile görüşmüş tür. Kanya'nın yarjn geri dönn?es! muhtemeldir. Avusturya Cümhurreisi Nazilere mensup — Doktor Geğgojuri'yi devlet #müsavirliSine tavin etmistir. - İTALYA: D'Annunzio Italyada Matem Uyandırdı Roma, 2 (Hususi) — B. Mussolini, yanında Kont Ciano, Strace, Benni ve hususi kâtibi bulunduğu halde hu susi bir trenle Gardone'ye hareket eimiş ve dün ölen büyük şair ve mu- harrir D'Annunzio'ya son hürmeti göstermiştir. Yarın toplanması mu - karrer olan büyük faşist divamı D'Annunzio'nun ölümü dolayısile 10 marta talik edilmiştir. Bütün Italya matem tutmakta ve memleketi baş- tanbaşa milli yas kaplamış bulun - maktadır. Gazeteler üç dört sahife - lerini şaire tahsis ederek hizmetle - rini anlatmaktadır. Şairin kalp sek- tesinden vefat ettiği bildiriliyor. Şa- ir, çalışma masasının başında iken ve re yığılmış ve yardımına yetişilme - den evvel ruhunu teslim etmiştir. Cesedine havâ generali üniformasi giydirilmiştir. (Şairin hayatına ve eserlerine ait yazıyı 2 nci sayfamızda o- kuyunuz). İSVİÇRE: Cenevre İç'n Bir Karar Verdi Bern, 2 (A.A.) — Milli meclisin ha- riciye encümeni, Milletler Cemiyeti - nin 18 inci asamblesi hakkındaki ra- poru tasvip etmesini meclise teklif et miye karar vermiştir. Encümenin ka- bul ettiği karar süretinde ezcümle şöyle denilmektedir. “Encümen İsviçrenin ananevi bita raflık statüsüne avdet etmesi zarüri olduğu kanaatindedir. FİLİSTİN : | Dir Çete Reisi | Daha Yakalanmış Kudüs, 2 (A.A, Röyter) — Yakalan ması için 200 İngiliz lirası mükâfat vâdedilmiş olan bir Arap çete reisi dün yakalanmıştır. Bu çete on beş İn giliz zabitini öldürmekten suçludur. FRANSA: İş Kanunu İç'n Çıkan İktilâf Paris, 2 (Hususi) — Fransa âyanı ile Mebusanı arasında İş Kanunu yü- zünden başlıyan ihtilâf devam et- mektedir. Meclis, âyanın gönderdiği nizamnameyi eski haliyle bir kere daha tasdik etmiştir. Ayan dördüncü defa olarak nizamnameyi tetkik ede- cektir. dern harbin bu seferberliği iktiza et tiğini söylemiştir. Buna karşı mebus lardan biri yeni lâyihanın Almanya- da olduğu gibi her şeyi gizli tutma- yı mı, yoksa İngilterede olduğu gibi yalnız askeri sırların mı saklanaca- ğını sormuş, Başvekil kaçamaklı bir BULGARİSTAN: İstiklâl Yı'd önümü Hararetle Kutlanacak Sofya, 2 (Hususi) — Bulgar istik- lâlinin 60 ıncı yıldönümü yarın (bu- gün) Bulgaristanda mutantan bir su- rette kutlanacaktır. Memleketin her köşesinde merasim yapılacak ve kon feranslar verilecektir. Sofyada Rus kralı ikinci Aleksandrın âbidesine çe lenk konulacak ve ayin yapılacaktır Seçim münasebetile iç illerde seyahat ten dönen nazırlar, Sofyada yarınki merasimlerde hazır bulunacaklardır. Bir Petrol Kaynağı Sofya, 2 (Hususi) — Şumnu kaza- #ELEK Karagöze Âbide! HadoniB. FELEKİ Gündelik gazetelerde, Karagöz nâ- mına Bursada bir âbide dikilmesi mevzuu bahsolduğunu ve bu yüzden bazı zevatın “Karagöz,, ün hakikatte mevcut olmadığını ileri sürerek buna mahal bulunmadığını söyledikleri ya zılı idi. Bugün hakkında lâf ettiğimiz. sem pati veya kin duyduğumuz şahsiyet- lerin üzerinden tarih devirleri geçtik- ıçe kâh hakiki mevcudiyetlerini kay- | betmekte. kâh yoktan mevcudiyet ka zanmaktadır. Onun için bazılarının: — Acaba Karagöz hakikaten vaşa- mış mıdır? Diye tereddüt etmelerini hoş görmek lâzımdır. Arkasından yüzlerce milyon kişi- nin gittiği İsanın bile mevcut olmadı- ğını ispata kalkmış. cilt cilt kitaplar yazmış aklı başında adamlar vardır. Artık Karagözün mevcudiyetinden şüphe edenlerin mevcudiyetine tabil şaşılamaz. Karagöz nâmına bir âbide yapılır- ken: * — Acaba bu adam var mıydı? Di- ye araştırmayı ben pek doğru bul « mam. Çünkü: Karagöz hakikaten doğ- muş ta yaşamış olmasa bile bugün hâlâ aramızda yaşıyan ve her gün bizimle görüşen bir sima olduğu için onun bu vasfına bakarak adına bir âbide demiyeceğim, bir plâka, bir taş dikilmesini ben de pek doğru bulur, hattâ bunun için açılacak bir iane def terine de yazılırım. Karagöz bir âlim midir? Bir mucit midir? ki, nâmına âbide dikelim. Evet, Karagöz ne âlimdir, ne de mu cit. Fakat Karagöz. tipi bizde nümu- ne olacak saf, içi dışı bir, dalavereye I diye i Fakat bir kere farkına varırsa yutmaz. Apaçık gönüllü bir adamdır. Bilhassa kusuru nu itiraf edip meziyetile övünmeme- si büyük şeydir. Üstelik nükteperdaz ve hazırcevaptır da. va Karagöze taş yapılırken. umarım ha v aroresa noyuy y ristanda ilk defa olmak üzere bir pet- rol kaynağı bulunmuştur. Tetkikata deva mediliyor. Bir Komünist Matbaarı Sofya, 2 (Hususi) — Sofyada Pozi- tano sokağında 113 numaralı evde gizli bir komünist matbaası daha mey dana çıkarılmıştır. RUSYA: Buzkıran Vapurlar Oslo, 2 (A.A.) —, Ermak ve Mur- manetz Sovyet buzkıranları Loper- vik limanına gelmişlerdir. Ermak gemisinin makinesine arız olan bir sakatlık dolayısile. iki buzkıran bu limanda birkaç gün kalacaktır. KISA HABERLER * Muhakemesi bir hayli gürültülere yol açan papaz Niemöller yedi ay hapse mahküm edilmiştir. * Vaşingtondan bildirildiğine göre. Amerikada işsizlerin sayısı 1.342.000 dir. * İngiltere ile İrlanda arasındaki mü zakerelere hafta içinde tekrar başlana- caktır. * Amerikanın yeni Londra Büyük Elçisi B. Jozef Kennedi bu sabah Lon- draya! 1 varmıştır. * Bir kaç gündür İsveçte bulunmakta olan Belçika Kralı dün Brüksele dön- cevap vermiştir. müştür, RADINLARDAN KURULAN ORDU ! Kadın polis, kadın asker, kadın zabit... Bunların hepsi silâhlı nesneler. Fakat yalnız kadınlardan mürekkep bir orduyu ilk defa Japonya teşkil etmiş oluyor. Resimde görülen silâhlı kadın man- bin A KP 5 gaları, Japon kadın ordm bir müfrezesidir. DÜryi NU : HARP, MEKTEBE DE GİRDİ ! İtalyada ilkmekteplerden itibaren asker ik talimlerine ehem- miyet veriliyor.' Nitekim resimde gördüğümüz tank, sahicidir. İtalyan çocuklar bu tankın miye çalışıyorlar. İ 5 e KBA sil ne çeşit bir marifet ol duğunu öğren- yt #etç mcer Şeolam kılığın- da, yani perdede gördüğümüz şekilde bir çizgisini o taşın üstüne resmetme- yi ve karşısına da Karagözün bütün bu vasıflarını tebarüz ettirmiye yarı yan zıddı Hacıvadı koymayı unut- mazlar, Eğer baska türlü yaparlar da adam cağıza bildiğimiz gibi alelâde bir hey kel veya büst dikmiye kalkarlarsa yazık olur, AMERİKA: Deniz Silâhları İçin Tecrübe Tahsisatı . Vaşington, 2 (A.A.) — Parlâmento- nun deniz encümeni, deniz işleri için bir tecrübe sermayesi tesis edilmek üzere 30 milyon dolarlık tahsisat is- temiştir. Bu paranın 3 milyonu Los Ancelos'un yerine kaim olmak üze- re yeni bir kabilisevk balonun inşası- ne, 15 milyonu umumi tecrübe ser- mayesine, 5 milyonu küçük tonajlı birliklerin inkişafına. 7 milyonu bom ba, torpil vesaire imaline tahsis edi- lecektir. Akrep Zehirin& Yeni Bir Serom Paris, 2 (A.A.) — Fransız tıp akade misi Cezayir pastör enstitüsü dok- torlarından Serjanın ekseriya ölüm- le neticelenen akrep sokmasına karşı keşfettiği bir seromu resmen kaydet- miştir. Vaziyetleri ümitsiz olan 33 va kada tecrübesi yapılan bu serom mu- vaffakıyetle tatbik ve tecrübe edil- ——— ——— Bir Tren Kazası Hadımköyünden Sirkeciye gelen Şeref Akdoğanın idaresindeki Ispartakuleye varmadan. ansızın kar şısına çıkan bir direzine çarparak parçalamıştır. Direzinci Necati. ağır surette yaralandığı için Cerrahpaşa tren,