12 Eylül 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

İki Taraf ta Mezbuhane Dövüşüyorlar Japbon Gemilerile Çin ataryaları Arasında Düello Cephelerde Henüz Hiçbir Değişiklik Yok, Japonlar Arasında Kolera Çıkmiya Başladı Londra, 11 (TAN) — Uzak Şark harbı bütün şiddetile devam N evvelki gün Şang- b*"lıu, inde Wousoung'ta Oldukları ikinci taarruz xlleuu ""leden dün de ş hayın A AotL KA k etmekte ve iki taraf ta dö ktedirler. Pootung'da Japon harp gemileri ile Çin sahil balary:ıları arasındaki harp bü- tün gün ve gece devam etmiş, fakat iki taraf ta bir netice elde ede- memı;tır. Geceleyin Çin tayyareleri Japon gemileri üzerinde p e y AŞ | ğ ğ 'nuay *lmiştir, Japonlar, müte- "' ftakviye kıtaatı ve ağır tadırlar. hattında da harp bü- Pootuııg şehrinin Ja- hııdan alındığı habe- etmemektedir. "İlnumh_ Pl 'e_w Sephelerinde: ılî:::d' Çinlilerin gönderdiği tı yerlerine varmış- 4"""" üi mukabil Japon or- Ve%lz ve yorgun bir iebedi $ vVe atmış, Japon knbelede bulunmuşlardır. Iki tarafın da bir netice alamadığı anlaşılmaktadır. Dün iki tarafın da vaziyetinde hiçbir değişiklik kaydo- lunmamıştır. p, n P 80 ko- , lera vaknsı çıkııuş ve yirmi kişi öl- müştür. 60 bin kişili ktakviye Şimali Çinde Chansi'nin şimalin - den gelmekte bulunan Kızıl Çin Or- dan 60 bin kişi, Pekin — Sui- lar a ""bı.h" Bu da %Mllr lehine döneceği Tllncelınde ©$a ve Kültü A,&îfl(ılıyeilerı "% 11 (Tan Muhabirinden) — %âîıen malümata göre, Tunce- vilâyetlerinde inşaat çok hqumâtlı- Evvelce ihale edilen Per- le“!ğl t — Pülür yolunun taah- a kısa bir zamanda bitiri- & '“’—*ııımakzamr Bu yol üzerin- yapılmaktadır. Bunlar - M“r—"a“““ avakları hiti. '“%ı -metreıık Süngeç köprüsü t“î’ğ: ekıye kadar olan yolun xğu "lyesı bitirilmiştir. Bu su- t Mamekiye bağlanmıştır. Ve 3Sale yolu üzerinde ayni isim- Bmek te birer beton köprü Maktadır. % hmn umumi emniyetini te- u'%ue olan asker ve jandarma %.m_: için kışlalarla hükümet _'%ir İnsaat faaliyeti de ilerle- 'ov“lkta askeri kışlanın ve binasmın esaslı kısımları ly:d!lmışm_ Pülür, Mameki, Na- l(.%ğ in'deki kışlalarla Amut- lan ve Kabut jandarma ka H:lm%l İtirilmek üzeredir. İnde kültür faaliyeti de iler- ı" Bugüne kadar 12 muhte- bi u’ Yatı mektepleri kurulmuş- | y*te ektepler, bir ay sonra faa- 'hı €klerdir. Bu suretle Tun- t““ek M!xı bitmiş veya bugünlerde bi- hq"lq 50 den fazla modern bina ktar, — MN ı(üYbolan Tayyare Hüle Aranıyor li i'kaq% l11 (TAN) — Levanefski Aşlarmı aramakta olan Sov- | Ti faaliyetlerine devam et- N 209 tayyaresinden ve ğ;"iır ıe'derı hâlâ ümit kesilmiş de- € ı Ha Ünkü 5 tayyareci muhtemel Ya hazırlıklı yola çıkmışlar- dılşv tlaf E ida 'eıî tayya “Tesindeki taharri heyeti, at Yare ile Desir burnundan ha- Ç k, François Joseph arazi- |i Yı-e İnmiştir. Genel Kurmay $kanı Alman Tnevralarında 'Ühi & Ba: MA hij > »İğ;“e Pa tü'. lealle 1(AA) — Presassocia- İldirdiğine göre, İngiltere Y başkanı mareşal Sir De. Ümüzdeki hafta içinde Al- Vralarında hazır bulunacak Plu. Dev l Hll Üi alera Pariste de YA AAJ) — Irlanda Baş - #ra Parise gelmiştir. K yuan demiryolu boyunca Japonların yapmakta oldukları ileriharekâtına ar t.ık mukavemet edemiyen Chansi'de- ki orduları takviye etmek üzere Sui- yuan'a doğru ilerlemektedirler. Kızıl- ların pişdarlarının — şimdiden Sui - yuan'ın cenubuna vasıl olmuş olduk- ları söylenmektedir. Çinli müslümanlar isyan mı etmişler? Tokyo, 11 (A.A.) — Mukdenden bildirildiğine göre Sinkiang'ın cenu- bunda tehaşşüt etmiş olan 25 bin Çinli Müslüman, komünist fırkasının tesiri ile isyan etmişler ve Kasugor'u işgal eylemişlerdir. Bunlar Uruchi is- tikametinde bir taarruz icrası maksa- dila #imale doğru ilerlemektedirler. Savyetler.ve Japon gemileri | Tokyo, 11 (A.A.) — Leoul'den bil- dirildiğine göre, Sovyetlerin karakol gemileri, yeniden üç Japon balıkçı ge misini zaptetmişlerdir. Bu gemiler - den bir tanesi Sovyet sahiline on beş mil mesafede bulunuyordu. Japon tebliği Tokyo, l1 (A.A.) — (Tebliğ) — Şimali Çinde Tiyençin — Nankin de- miryolu üzerinde Houang-ho nehrinin sularımm kabarması yüzünden hâsıl olan ve askeri harekâtı Son derece müşkülleştiren tuğyanlara rağmen Japon kıtaatı, Çin mevzilerine taar- ruz etmişler ve 9 eylülde saat 11 de Tiyençinin 60 kilometre cenubugarbi- sinde kâin Machang ve Liuhetien şe- hirlerini işgale muvaffak olmuşlardır. 9 Eylül günü Japon filosu, Japon tayyarelerinin iştirakile Svatov ve Amoy limanlarını müessir surette bombardıman etmiştir. gemileri tayyare toplarile mu- Şanghay cephesindeki Japon kıtaatı Başkumandanı General Matsui Arap Kongresi Ruhani Reislerden Yardım İstiyor Kudüs, 11 (A.A.) — Şamdan bil- dirildiğine göre, Bludeni'de toplanan Arap koöngresi, komisyonları tarafın- dan kararlaştırılan teklifleri ittifakla tasyip ederek dün kapanmıştır. »—Konegre, Filistindeti mukaddes'ma kamların Yahudilerin tehdidi altında bulunması tehlikesi üzerine papa- nın ve Âvrupanın diğer ruhani şefle- rinin nazarı dikkatini celbetmiye ka- rar vermiştir. Kongre, ayni zamanda, Arap dev- let reislerine de birer telgraf gönde- rerek müzaheretlerinden dolayı ken- dilerine teşekkür etmiş ve Arap da- vası yolunda gayretlerine devamla- rını istemiştir. İbnissuut Harekete Geçti Adanada intişar eden Türksözü ga- zetesinin Şamdan haber aldığıma gö- re, Hicaz ve Necit kralr İbnissuut, Londradaki mümessili Hafız Vehbiyi Cenevreye göndermeye karar vermiş tir. İbnissuut, Filistinin taksimini ve Emir Abdullahın buraya hükümdar yapılmasını protesto edecektir. Bir Âsi Limanında Dört Esrarengiz Denizaltı Görüldü Dün Haber Verdiğimiz Kartagena'daki Tahtelba- hirin İki Olduğu ve Birinin Batırıldığı Anlaşılıyor Londra, 11 (TAN) — Dün, General De Llano'nun, âsiler elin- de dört tahtelbahir bulıînduğîndan bahsettiğini Prar haber vermiştik. Bunu teyit eden diğer bir habere göre, âsilerin elindeki Huelva limanına girmiş olan Campdenhill adlı bir İngiliz gemisinin üçün- cü kaptanı, bugün Daily Herald gazetesi muhabirine şu sözleri söylemiştir: “Ispanyanım Cenubundaki - Huelva Timanına 19 Temmuzda girdik. Birkaç gün sonra dört denizaltı gördük. Bun- larm üzerinde şu İişaretler vardı: U 23, U 24, U 35 ve U 36 bu denizaltıla- rm tekrar hareket ettiklerini gördüm. İşaretleri gri bir boya ile kapatılmış- tı. Ve köşkleri üzerinde yazılı olan harfler yerime kaldırılması çok kolay olan siyah kumaştan harfler konul- muştu.,, Batan tahtelbahir Londra, l1 (TAN) — İspanyol hü- kümetinin elinde bulunan Kartagena limanı açıklarında görünen esrarengiz bir tahtelbahirin topa tutulduğunu ve batırıldığını, dün haber vermiştik. Bu gün verilen malümata göre tahtelba- hirin suya dalmasından bir müddet sonra deniz üzerinde birçok benzin ve yağ tabakaları görülmüş, ve bundan tahtelbahirin muhakkak surette bat- mış olduğu anlaşılmıştır. Âsiler bir İngiliz gemisini yakaladılar Bugün Kartagenadan verilen malüma ta göre limanda görülen esrarengiz tahtelbahirler bir değil, iki idi. Ve bunların biril batmıştır. Reuter'in Palma di Ma_ıorkada.n al- dığı baberlero gorn asılmn Kınanaa kru giliz petrol gemisini zapİetmış ve bu gemi Ceutaya götürülmüştür. Gemi- nin Ispanya hükümeti limanlarından birine petrol götürmekte olduğu anla şılmaktadır. Tayyare bombardımanı Asilerin iki tayyaresi dün saat 19 da Portbou'yu şiddetle bombardıman etmişlerdir, Telefatın çok olduğu ha- ber verilmektedir, Mültecileri taşıyan vapurlar Şimali Ispanyadan mülteciler taşı- yan birkaç vapurun Gaskonya körfe- zinde kazaya uğramış oldukları bil - diriliyorsa da bu haber henüz teey - yüt etmemiştir. Ispanya Maarif Nazırı Hendana, bugün hükümet namma beyanatta bulunarak hükümetin, Milletler Ce - miyetine başvurarak, İspanya harbi- ne müdahalesi yüzünden İtalya hak- kında zecri tedbirler tatbikini istiye- ceğini söylemiştir. Hollanda Tahtına Bir Vöris . ÇUN Hollanda Kraliçesinin damadı Prens Bernhard Prenses Juliana La Haye, l1 (TAN) — Hollanda Kraliçesinin kızı Prenses Juliana yıl. başında, Hollanda tahtma bir varis dünyaya getirecektir. Evvelki gün, hanedan doktorlarından ikisinin: res- men ilân edilen bir komüniki ile bu haber, Hollanda halkına tebşir edil.- miştir. Ayrıca, Prenses ve zevci halka bir rica mektubu neşrederek kıymetli he- diyeler istemediklerini, milletin sevin- cinin kendileri için en büyük hediye olduğunu ilân etmişlerdir. Akdeniz Konferansının Mesaisi kdeniz konfer dünkü toplantısı mühim vaziyetle- re şahit oldu. Konferansın riyase. tine ittifak ile seçilen Fransa Dış. bakanı M, Delbos söylediği nutuk- ta vaziyeti mükemmel bir surette tahlil ederek Akdenizin çok tehli- keli günler yaşadığını ve bu tehli. keyi mutlaka bertaraf etmek lâzım geldiğini anlatmış, daha sonra Soy. yet Rusya murahhası M. Litvinof beyanatta bulunarak mühim bir nokta üzerinde durmuştur. Bu nok- ta konferansın muvaffakıyetsizliğe uğraması takdirinde Sovyet Birli- ğinin doğrudan doğruya faaliyete geçerek haklarını temin edeceğini söylemesidir. Sovyet Hariciye Ba- kanı söylediği nutukta, Sovyet Rus- yanın Italyaya gönderdiği son no- talarda — sarih — bir surette liyet yükl vtA kayatı sarahate yakın bir ima ile Sovyet Rusyanım kanaatini ifade etmiş ve korsanlık hâdiselerinden İtalyayı mesul tutmak lâzım geldiğini an- latmıştır. Nyon komferansının gaye ve mak- sadı, korsanlık hâdiselerine mâni YAZAN: ÖMER î RIZA DOĞRUL & olacak ameli tedbirleri almak oldu- ğuna göre burada Akdeniz mesele- sinin mevzuu bahsolmasına yahut korsanlık hâdiselerinin mesüllerini tayin edecek tahkikatın açıl imkân yoktu. Bay Litvinofun da Rusyanın notalarımnda ilzam olunan sarahati imaya çevirmesi bu yüz- dendi. K onferansın mesaisine — dair aneşrolunan tebliğ ve verilen malümat, herşeydem evvel İtalya ile Almanyanın her inkişaftan haber- dar edileceğini, ve bu devletlerin de verilecek kararları tatbika iştirak etmeleri için mesai sa.rfolunamğmı anlatıyor. B t Nyon konfi - sınm muvaffakıyetsizliğine karşı gelmek ve müsbet bir neticeye var- ma imkânlarını çoğaltmaktır. Çünkü İtalya gibi Akdenizde mü- him bir coğrafi vaziyet sahibi olan A (| bir devletin, Akdeniz emniyeti ile alâkadar olmaması ve ameli tedbir- lere iştirak etmemesi, hiç şüphe yok ki tedbirleri aksatır, belki de bu tedbirlerin maküs bir metice vermesine saik olur. Çünkü alman tedbirlerden maksat emniyeti sağ- lamlamaktır. Halbuki maküs bir netice ise emniyeti emniyetsizliğe çevirir. Ve telilikeyi büyütür. Bu bakımdan konferans dün me- saisine çok iyi başlamış ve Akde- nizde emniyet mıntakaları vücude getirmek yolunda adımlar atmıştır. Konferansın hedefi sulhün tak- viyesi ve tehlikenin bertaraf edil- mesi olduğuna göre bu yolda yü- rürken bu hedefleri aksatacak hâ- dise ve hareketlerden çekinmenin gok doğru olacağı şüphe götürmez. Belki bu çekinme konferansa işti. rak etmiyen devletlerin de neticeyi kabul etmelerinme saik olur ve bu su- retle korsanlık hâdiseleri ve teh- likeleri de tamamiyle bertaraf edi. unumla beraber İtalya ile Al- manyanın konferansa işti- rak etmemeleri yüzünden konferan sın kararlarına karşı alacakları va- ziyetin mühim olduğu muhakkak- tır. Çünkü konferansın kararlarını suya düşürmek için vuku bulacak her hareket, veya ihdas edilecek vaziyet, çok tehlikeli ve- ——— (BAŞMAKALEDEN MABAAT) Bir Haftalık Tarih (Başı 1 'ncide) ket ediyor. İlk nutuklarda bu iki dev- letin konferans davetini kabul etme- mesinden dolayı teessür gösterildiği gibi, konferansın kararlarınm bu devletlere bildirilmesine de karar ve- rilmiştir. Barış cephesinde müspet ve müva- zeneli bir gidişle güzel bir tesanüt kurülürken, Berlin — Roma mihve- ri üzerinde yakmlık tezahürleri ya- pılmıştır. Bu iki devlet, konferans te- şebbüsüne karşı şiddetli bir hücum vaziyetini müdafaa ediyorlar. Almanya ile Japonya arasımda ko- münizme karşı kurulan cepheye İtal- yanın da iltihaka hazırlanması, geraek Sovyetlere ve gerek barış cephesine karşı bir meydan okuma hareketidir. B. Mussolininin yakında Berline yapacağı seyahat te bu yolda bir te- zahür olacaktır. Bunu en nümayişli bir şekilde hazırlamak için elden ge- len her şey yapılmaktadır. İlk gteş tecrübesi D iğer taraftan Uzak Şarktaki hâdiseler gittikce mühim bir şekil alryor. Milletler Cemiyetinden ayrılan devletlerden ikisi Avrupada İspanya dahili harbi adı altmda müz- min bir harp vaziyeti devam ettirir- ken, bu zümreden olan Japonya, U- zak Şarkta doğrudan doğruya harbe tutuşmuş bulunuyor. Bu ateş tecrübesi, barış aleyhtar- larmın ümidine uygun çıkmamıştır. »Çin, ilk hamlede kimsenin bekleme- diği yolda bir mukavemet göstermiş- tir. Bu başlangıçtan netice hakkında hükümler çıkarmak elbette yanlıştır. Japon ordusu seferberliğini bitirdik- ten ve büyük ölçüde olarak cephe ü- zerinde toplandıktan sonra hiç şüp- hesiz Japonların askeri muvaffakı- yetlerini duyacağız. Çinliler de bu noktada kendi kendilerini aldatmı- yorlar. F akat Çinde askeri muvaffakı- yetin mânası nedir? İktısadi dertlerine seri çareler arryan Japon- ya, 1931 de, Mançüuride olduğu gibi, bu defa bir iki sert nümayişle Çinli- Çin mukavemeti İleri yıldıramamış ve kolay muvaffa- kıyetler elde edememiştir. Aksine o- larak ciddi bir askeri mukavemetle karşılaşmıştır. Bunun neticesi şudur: Japonyanın denizaşırı büyük bir har- bi ve bunun yıkıcı masraflarını göze alması icap edecektir. - Çin zaptedilmekle bitmez. Çinlileri öldürmekle tüketme ihtimali yoktur. Çinde harbi sanat haline koyan, ilk ihtilâl günlerinden, yani 26 seneden- beri devamlı surette döğüşen insanlar vardır, dört senedenberi de münta- zam bir ordu ve modern malzeme peyda olmuştur. Hududun diğer ta- rafında hudutsuz ihtiyat malzemesi bulunduğunu hesaba katmak lâzım- dır. Bu şartlar karşısında, Japonların bütün askeri mluvaffakıyetleri, Çin ejderini uyandırmaktan ve Çinde şu- urlu ve canlı bir milli birlik kurmak- tan başka netice veremiyecektir. Ja« ponya, bunu yaparken de kendi? aske- ri kudretinin ve harici itibarımın bir kısmını kaybedecek, berbat iktisadi vaziyeti, büsbütün içinden çıkılmaz bir hal alacaktır. Tecavüz harbi işinin nazari suret- te zannedildiği gibi, kârlı bir iş ol- madığınm böyle bir tecrübeden geç- mekte olmasını barış cephesi lehine bir kâr diye kaydetmek caizdir. Ahmet Emin YALMAN Macaristan ve Küçük Antant Budapeşte 11.(A.A.) — Kabine toplanarak hariciye nazırı Kanyanın beynelmilel vaziyet hakkındaki iza- rir. Fakat konferansın korsanlığı ortadan kaldırmak için vereceği ka rarların bu şekilde bir mukabele .göreceğine ihtimal verileceği sıra henüz hulül etmemiştir. Belki de bu sıra hiç hulül etmiyecektir. Görülüyor ki vaziyet henüz bed- binliğe müsait değildir. Bilâkis her kesim harpten çekindiği bu sırada bir harbin çıkması ihtimali her va- kitten daha zayıf görünmektedir. Italya ile Sovyet Birliği arasın- daki hâd ihtilâf bile, tehlikeli sayı- lamaz. Çünkü coğrafya, bu iki memleketi, tehlikeli ve umumi sul- hü ihlâl edici bir vaziyeti ihdastan alıkoymaktadır. hatını dinlemiştir. b Siyasi mahafilde beyan olunduğu- na göre, Kanya, Cenevrede Macaris- tanın Küçük Antant devletleriyle mü nasebetleri meselesini müzakere ede- cektir. Küçük Antant her şeyden ev- barile halletmedikçe Macaristan ile bu memleketler arasmda hiçbir teşri- ki mesaiye imkân görülmemektedir. Sürerr ) aa Limited şirketlerin sermayesi Ankara, 11 (TAN) — Deylet Şü- rası, limitet tirketlerin sermayelerini azaltma kararını vermeden önce. 'k- tısat Vekâletinden müsaade almaları- nı kararlaştırmıştır. vel akalliyetler meselesini esas iti- €© bi 0 ( İ ”