16 Temmuz 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

İktisat Vekâleti, iç piyasada yeni faaliyetler uyandırmak hakeksasansanasaaaanaakkekeekekee Ne Fikir e Celâl Bayara itimat Iç piyasalar dış piyasalar kadar ehemmiyeti vardır. Bu hususta ne kadar söz sarfedilmiş olsa yeri var- © dir. Anketinizle ber vatandaş kadar 3 © ben de alâkadar oldum, Fikrimi ve düşüncelerimi kısaca arzedeceğim: Memleketin her tarafında yetişen * veya imal olunan her şeyin ucuzlu- ğunu söylemeyi zait bulurum. Zira herkes bunu böylece bilir. Fakat bir türlü araştırma da yapılmaz. Yalniz © bu mahsullerin iç piyasalarda sürü- mü olmadığından bahisle şikâyet et- mek kâfi görülür, Bu hal doğru mu- dur?... Elbette değildir. Can dama- © mına bastınız. Canı acıyanın ferya- dımı da dinliyeceksiniz: © © Memleket mahsullerinin iç piyasa © larda şu noktaların islahile mümkündür: © 1 — Hayat ucuz olmalıdır. 2 — Her türlü kolaylıkin naklolunan her nevi mahsulât, mamulât, elişlerine rağbeti artırmak için büyük şehirler de mevsimlik müteaddit panayırlar saçılması. 3 — Bu panayır yerlerine külfetsiz mahsulütni getiren eghasa bütün kolaylıkların gösterilmesi, 4 — Mahalli gazetelerinin yardım ve pro- İ güpandaları, 5 — Pazar mahallerine © gevkolunacak malların cinsi, nevine göre ambalâjı iyi olmasmı temin et- © mek ve bazı mahaller halkına ayr ca ambalâj mahsullerini öğretmek- ten çekinmemek. 6 — Memlekette pi- © yasalara çıkarılacak mallarm her se- ne hacmini yükseltmeğe ve daimi hâl- kı harekete getirmeğe devletçe ça- lişmak ve teşvik etmek, ilmi bir yol- mak. 7 — Teşkilâtsızlık her işte zor- luğu doğurur ve binnetice İşlerin de sönmesine sebep olur. Bilhassa tevzi © esaslı teşkilâta ihtiyaç vardır. Velhasıl bu hususta çok söz söyle- © miye yer vardır. Bu sütunlar kâfi gelmez. Fakat şuna eminim ki Bay Celâl Bayar bu işlerin başmda bu- © lundukça muvaffakıyetler görülecek- ç tir. 0. K. Erk © Mallarımızı ktymetlendirmenin yolu Iç piyasalarda milli malların sürü- mü nasıl çoğalabilir? sualinize ceva- bim: 1 — Memleketin başlıca bölgele- © rinde (Ege, Trakya, Kilikya, doğu Karadeniz), bankalar tarafından © “Karstaki canlı hayvanlar ticareti Kurumu gibi,, her mmtakanın husu- © siyetlerine başlıca mahsullerine göre kurumlar yapılmalıdır. 2 — Kabzımal denilen ilk çağdan kalma parazitleri ortadan kaldırma- Adır. 3 — Hamallık, nakliye fiyatları in- dirilmelidir. 4 — Her malın kendine uygun en iyi ambalâjı halka öğretilmelidir. 5 — İstihsal kooperatifleri kura” rak, en yeni usul ve aletlerle çalıştı- rıp istihsal masrafını azaltmak, sa- tiş fiyatlarını düşürmek. 6 — Yerlerine göre satış koopera- tifleri kurup müstahsilin emeğini de- ğerlendirmek. 7 — Satış, öyle tanzim, teşkil eğil- melidir ki hiçolmazsa taşınması İm- kânlı olan yerler, yurdun nimetlerin- den mahrum kalmasınlar! Ne acmacak haldir ki, Egede ü- zümler çürümeye vüz tutar, vabancı İç Pazarımızın Teşkilâtı Davası için harekete geçti. Memleketin her tarafında türlü türlü gü- zel ve ucuz mahsuller yetiştiriliyor. Müstehlik bunları ele ge- çirmenin yolunu bulmuyor. Memleketin muhtelif yerlerinde yetiştirilen ve istihlâk merkezlerinde tanıtılmasında fayda olan ne gibi mallarımız vardır? Bu malları dahili müstehlike tanıtmanın ve satmanın en ameli yolu nedir? Memleketin her tarafındaki meselenin münakaşasına davet etmiştik. Okuyucularımız- dan gelen mektupları bugün de neşre devam ediyoruz: okuyucularımızı bu mühim » e 32 desiniz 7 firmalar Gi vapur kumpanya- ları götürmekte nazlanır, Ankara o canım çekirdeksize hasret kalır! TAN Bu işlerden ekin ürünlerinin sürü- | münde #iraat, endüstri yapıklarının dağıtıp satışmda (o Simer bankaları büyük roiler alabilirler. Ankara: Rıza Erem Milli iktisat düsturu İ — Iç piyasaların kuvvetlendiril. mesi lâzımdır, Bunun için kazalara varıncaya kadar ticaret ve ziraat o daları teşkilâtı kurulmalıdır. Bu o- dalar mıntakalarının bütün mahsu- lâtını muntazam bültenlerle biribir- lerine göndererek her mmtaka mah- sullerinin yetişme mevsimini, ci ni, kalitesini, fiyatmı bildirmelidirler. Bu odaların müşterek ve daimi birer mahsulât ve mamulât sergileri bu- Yunmalıdır. 2 — Yenilen maddelerle kullanılan maddeler hukkında umumi mahiyet- te bilgi verecek broşürün yerli mah- guller için sevgi vermeğe ve kültür bakımından halkı yükseltmeğe çalış- malıdır. $ — Yenilen muddelerin fsydaları- nı, terkiplerini ve sıhhat bakınımdan yaptığı iyi ve fena tesir fazalarını, bu maddelerden yapılacak istifadeli şekilleri gösterecek propa- ganda teşkilâtı kurulmalıdır. Bu teş- kilât ilkmek$eplerden başlıyarak köy odalarina, halkevlerine, halk okuma yerlerine kadar götürülmelidir. 4 — Halkımız omedeni seviyeye yükselebilmek içir beslenme ihtyacı- İnt duymalıdır. Yemeği bir iş olarak İdeğil, mesaide sarfedilecek kaloriyi tamamlamak için bir zaruret telâk- ki etmesini öğrenmelidir. 5 — Her yetiştirilen mahsulün bir kısmı ziraat ve ticaret odalarının em rine tahsis edilerek diğer mmtaka- İlardan vaki olarak talepler için sak- Tanmalıdır. 6 — Teşkilâtı ve nakliye vasıtala- Tr noksan olan merhleketimizde ban- kalar vasıtasile yapılacak siparişle rin pratik neticeler vereceğine kani değilim, 7 — Daima Üzerinde durulması lâ- zım çelen bir milli iktısat düsturu koymalı ve bunu bütün mekteplerde, Cümhuriyet Marşı gibi kalplere, di- İmağlara yerleştirmelidir. Bu düstur ise şudur: Kemalist Türk, yurdunun içinde yetişen mahsullerle beslenir ve yalnız yurt mamulâtını kullanır. LAK rini, muha- “Temizliği için uğraşılan İs. g tanbulda belediyenin “fenni me- g | zafet,, teşkilâiı işte çalışıyor: g (, Aksaraydan Unkapanma uzan. 4 4 mak Üzere açılan yeni geniş yo. g Ç Jan —bu yol ki bulvar olarak 8. 4 çılmaktadır— evet bu yolun bir g 4 kenarındaki arsaya çöp arabala- g rum pis, mikroplu muhtevaları 4 dökülür, sonra bu çöpler öteki / & beriki tarafmdan eşelenir ve me. g | ( den sonra da belediyenin asri çöp g | 4 kamyonu bunları toplayıp semti g 4 meçhule götürür. / & Zehey temialik!, / Vamasmasnansss ei Muamele : Vergisi Borçları Sanayicilerin geçen seneden kalan | muamele vergisi borçları, dünden itibaren vadesiz olarak tahsil edilme- | ğe başlanmıştır. Maliye Vekâleti, bu borçların muamele kanununun deği- gen şekline göre, almması lâzımgel- diğini o bildirdiği için sanayicilerin taksite bağlanma yolundaki teklifle- ri kabul edilmemiştir, Bu mesele hak kında temaslarda bulunmak üzere Ankaraya giden Sanayi Birliği umu- mi kâtibi şehrimize dönmüştür. Ma-| liye Vekâleti, kanunun sarih olduğu | ve tahsilâtın vadeli olarak yapılamı- yacağı cevabmı vermiştir. Prag Üniversitelileri Istanbulda bulunmakta olan Prağ Universitesi talebesi, dün de şehrin görülmiye değer yerlerini gezmiş- lerdir. Universiteliler, bugün şehri- mizden ayrılacaklardır. de Kültür Bakanlığı Adana Orta Ticaret mektebi bu sene mezunlarma diplomaları merasimle verilmiştir. dürlerile beraber gösteriyor, Yukardaki resim, yeni mezunları mil- Kediler de Öldürülecek Belediye, şehri temizlemek için ça. Uşmalarma devam ediyor, Ve bu ba- kımdan her gün yeni tedbirler alı. yor. Bu arada kedi ve köpeklerin dük kân ve bina önlerine bırakılan çöp te nekelerini devirerek içinde oynadıkla.. rı ve sonra bağlı oldukları evlere dön dükleri zaman buralara mikrop taşı- dıkları hakkındaki neğriyat ta beledi. yenin derhal üikent KArarMI çeki tir, Belediye reisliği, halkım sıhhatini korumak için dün geceden itibaren bu bakımdan da tedbir almıştır. Bu suretle çöplüklere gelen kedi ve kö. pekler kime ait otursa olsun derhal öldürülecektir. Belediye temizlik memurları dün gece çalışmıya başlamışlardır. Han odaları Diğer taraftan belediye evvelki ge- ce saat birden sabaha kadar Eminö. nü ve Fatih kazalarmdaki han ve be. kâr odalarında tarama suretiyle bir kontrol yaptırmıştır. Bu ke hem bu odular hem burada yaşıyan. lar temizlik ve sıhhat bakımlarından tetkik edilmiştir. Ayni zamanda bu 0- dalarda simit, pasta, çörek kurabiye yapıldığı haber alındığı için kom troida İ trol yapılırken bu cihet te gözden ge- girilmiştir, belediye, hiçbir fenni ve sıhhi şarta ve temizliğe uymadan bu. ralarda bu kabil maddeler yapılma» smı yasak etmiş ve böyle işle uğra. şanlar hakkında zabıt tutturmuştur. Ikinci defa bu gibi adamların yine böyle işler yaptığı görülürse kendile. ri şiddetle cezalandırılacaktır. Dün gece de fırınlar kontrol edildi İstanbuldaki fırınlardan ekserisi- nin bina, ekmek imali, fırmcıların ça. lışma tarzları bakımlarından evvelce belediye tarafından konulan kayıt ve şartlara riâyet eylemedikleri anla- şılmıştır, Bunun üzerine dün gece, kazalar de dahil olduğu halde, şehir. de tarama süretiyle bir kontrol yapıl. müştır. Uygunsuz görülen fırınlar hakkında zabıt tutulmuştur. Bu arada bütün fırnlardan ilk ağız da çıkarılan ekmeklerle bu ekmekle- rin yapıldığı unlardan da nümuneler almmış tahlil edilmek üzere kimya. haneye gönderilmiştir. Bu tahliller neticesinde bozuk ekmek yapanlar 6€- zalandırılacaklardır. Festival İçin Gelecek Seyyahlara Kolaylık Hariciye Vekâleti, bu yaz İstan- bul sezonuna gelecek yabancılara bir kolaylık olmak üzere 15 temmuzdan 15 eylüle kadar (o seyyahlardan vize resmi alınmamasını kararlaştırmış- tır, İthal Kar arnamesi Gümrüklerde Büyük Faaliyete Yol Açfi Evvelki gece tebliğ edilen yeni ithal kararnamesi, dün sabahi" itibaren İstanbul gümrüklerinde geniş bir faaliyete yol açmışi” Bir kısmı ambar ve antrepolarda, diğer kısmı da mavunalarda lunan mallardan, yeni kararname ile girebilecek olanların m melelerine başlanmıştır, Gümrük başmüdürlüğü, tüccar ve komisyoncuların kolaylıkla muamele görebilmeleri için tedbirler almıştır. En çok çekilen eşya arasında İ; maddeler başta gelmektedir. Takas işlerinde değişme yok Yeni ithalât rı i İle takas işlerin. de hiğbir değişiklik olmıyacaktır. Ko. misyon, talimatnameye göre çalışma- larına devam edecektir. Türk lirası üzerinden yapılan mukavelelerde te. diyat Türk lirası üzerinden ödenecek, yahut tutarı kaç frank veya mark ise onların rayicine göre Türk parası ile tediyat yapılacaktır, Takas komisyonu, dün akşam geç vakit toplanarak klering meselelerini görüşmüştür. (Yeni rejim hakkında tacir ve komisyonenlarla ve diğer alâka. darlarla dün de görüştük. Top. ladığımız mütaleaları Onuncu sayfamızda bulacaksınız.) Dikkatsizlik Yüzünden Üç kaza Dün dikkatsizlik yüzünden Üç kaza olmuş, üç kişi yaralanmıştır: 1 — Mezbahada çalışan Şükrü, si. gr parçalarken elindeki balta yanr başında duran çoban Abbasın yüzüne ve eline rastlamış, ağır suretle yara. lanmasına sebep olmuştur, 2 — Usküdarda Ieadiyede doğra. macılık yapan Ohanes, elini makine, o haptrrmenseri. ” 3 — Kazliçeşmede deri fabrikasi: da çalışan Yozgatlı Ziya, deri gerer. ken eli makineye sıkışarak kopmuş. tur, Tramvaylarda Kalabalığa Karşı Tedbir Belediye, tramvaylarda kalabalığm önüne geçmenin ve (halkın rahatını temin etmenin, mıntaka usulünün kaldırılması yolile olacağına kanaat İ getirmiştir. Mıntaka usulile bilet üc- İretlerinin tesbiti şehrin muayyen du- raklarında halkın kesif bir mikdar- da bulunmasına sebep olmaktadır. Bu da halkın istifadesini aramasın- dan İleri gelmektedir. Bunun için en uzak mıntakalardan Köprüye kadar bir mıntaka, Köprünün diğer basm- dan öbür taraflardaki en uzak istas- yonlara kadar diğer bir mıntaka $0- yılması daha doğru görülmektedir. Belediye, bu mesele hakkında alâ- kadar makamlarla temas edip bu işi acele halletmeğe karar vermiştir. MERKEZEFENDİ MEZARLIĞI ASRI ŞEKLE KONULUYOR Belediye şehirdeki eski mezarlık- ları modern bir şekle sokmıya karsr vermiştir. Bu işe ilk olarak Merkez Efendi mezarlığında başlanacaktır. Bü mezarlıkta yollar açılacak, içeri- si düzeltilecektir. Yollara rastlayan yerlerde bulunan ölü kemiklerinin başka bir yere taşınması için on beş Karasinek | Mücadelesi! Başladı Belediye, 1 numaralı halk düşe! addettiği karasinekle çok esasi mücadeleye girişmek üzere haz! mışır. Karasinek sürfeleri, nere şartlar altında ancak bir haft neşvünema bulmaktadır. Toplamt imha yerlerinde çöpler 24 santteni Ji bırakılmadığı için siman tedbifiği | buralarda sinek üremesini imkâsif l bırakmaktâdir, Bu vaziyet karşi | mücadele, daha ziyade şehir | teksif edilecek, çarşı, pazar yerlefi” deki dükkânlarla muntazam zasyonu olmıyan sokakların İk menfezlerinde ve gübre birikinti lan yerlerde karasinek sürfeleri | üremesine kargı tedbir alını le olacaktır: i 1 — Sıhhat heyetleri, temizlik murları ve zabıta elbirliği ile g8” m yapmağa, İ caklardır. 2 —Sinek toplanması mubt yerler, tesbit edilecek, listeler t lik işlerine verilecektir. 3 — Listede tesbit edilen muntazam surette dezenfekte cektir, 4 — Bu işin kontrolünü başbef$iji ler yapacaktır. 5 — LâAğım ağızlarma çöp v8 likler dökenler hakkında cezdi mele yapılacaktır. İki Çeşme Kapatıldı Son 24 saatte yeniden 24 Gİ ef kası görülmüştür. Bütün a$! s yonlarında dün de 13,500 kişi tatbik edilmiştir. g | Sıhhiye mildürlüğü, Fatih a dahilinde iki çeşme suyunun , yatak adedi az olduğu için, " K tutulanların tedavi altına alı! Sihhiye müdürlü; tifolu og hastanelere taksim etmekle 8 - lanmış ve hastalığın seyrini reyi / gün mühlet verilmiştir. 16 Temmuz 937 CUMA. Yeşilköy meteoroloji müdürlüğün- den aldığımız malümata göre, bugün İstanbulda hava dünkü gibi bulutlu geçecek ve rüzgâr şimalden esecek- tir. Bugün yurdumuzun Trakya, Koca eli mmtakalarile Karadeniz kıyılarm da kısmen bulutlu, orta Anadoluda bulutlu, diğer mıntakalarda az bulut Tu geçmesi muhtemeldir. Dünkü Hava Dün en fazla sıcaklık 25 santigrat nılmasını menetmiştir. Hasti da bazı güçlükler sym dür. Tâli komisyon, dün sabsb Bugünkü Hava : DEĞİŞİK ea GN İl Tineiay oOGün:31 ei : Rumaf ys! Li 3 kt ve en az sıcaklık ta 15 sent Öğ rak kaydedilmiştir. Dün b8Y* ki 760 milimetre idi. Arsbi 1356 Cemaziyülevvel: 6 Tem Gilneş: 4,42 — Öğle: İkindi: 16,19 — Akşam: İvi 12138 — İmsök: