28 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

İ y | | | vi 4 İ BĞ ğ | SN ŞÜ Ş A a k D Bönra ilâve etti: - müsaade etmemeniz lâzım. — karşı söylediği birtakım beylik sözle ıdi er. ÇE No. 37 - Cenup hududunun - Şikagosu: Resülayn HUDUDUNDA ” Te NUP Yazan: MÜMTAZ FAİK — Fransız Resülaynında adam başına 34 " YFransız zabitlerile ötedenberiden behsediyoruz, Onlardan Resülâynda- -— ki hayatlarına dair malümat almak istiyorum. Radyoları var... Sinemaları? O.da — var, Tiyatrolar, eh o da var sayılır. -— Bundan başka hususi bir Psin yap - mışlar, Orada güzel su hayatı kür - - Mmüşlar. Sıcak günlerde sudan çıktık | | darı yokmuş. Müsteşar denilen zat, /— bir de motör getirtmiş. Bu motörle — Resülâynın biraz ilerisindeki ırmakta | gezermiş... Hattâ geçen günü bu ır- makta 150 kilometrelik bir mesafe katetmiş, Eğlenceleri hiç eksik değil. Zevkle ri yerinde.. Çünkü Araplara parayı kazandırıyorlar, paraları beraberce — paylaşıyorlar. İşler tıkırında... Bütün bu ince noktaları dinledik - — ten sonra bu sefer ben Fransız zabi- - tine sordum: — Fakat dedim Bay müsteşar, bu- rada çok kaçakçılık olduğundan şi - kâyet ediyorlar.. — O tam bir sömürgeci Fransız gibi O güldü: — — Kim demiş onu? Diye sordu. Ve — — Burada sizin tarafınızda kaçak — gılıkla o kadar çok mücadele ediliyor 4, kaçakçılık olması imkânsız. Hem dedi, biz kaçakçılığa müsaade eder — miyiz? Öyle bir şey yapmak istiyen olursa derhal bizim şiddetli müdaha- lemizle karşı karşıya gelir... Ben: — Evet, dedim, herhalde sizin de Hudut kapısına gelmiştik. Fransız lar ellerimizi sıktılar ve otomobilleri — ne binerek ayrıldılar. Ve uzaklaştı - — Orada, hudut kapısının tam önün- de, Fransız zabitinin benim yüzüme — Fin sanki hiç farkında değilmiş gibi O dürmüuştum. Fransız zabiti, bu başı askeri serpuşlu, üzeri beyaz kolsuz ' gömlekli sömürge mütehassısı doğru —mu söylüyordu? Hayır,.. , Fransız zabiti müsaade buyurursa onun nekadar büyük nekadar kuyruk 'bir yalan söylediğini burada isbat edivereyim: Resülâynda tamam 51 tane kaçak deposu vardır. Bu depolar, hemen ta: —mamile bizim tarafımızdan, karşı ta rafa hicret eden ermenilerin, ve A- / rapların elindedir. Resülâyndaki ka- ticareti, Halepte bile yaşıyan bir ikrm ermenilere o kadar tazip görün müştür ki, nihayet onlardan dördü Re — gülâyna hicret etmek ve orada para & k zaruretini duymuşlardır. ınlar ermeni Aziz, Circip Sadi, O- nes O Nikos, Hasan Sadi işminde- Azizin sermayesi 2000, Circip nin sermayesi 45000 Altın, O - » 'inki 500, Hasan Sadininki 500 tındır. : Resülâyn ticareti, aşağı yukarı ,000 altın arasındadır. 2,200 nüfus bir şehirde 75,000 altınlık bir tica- sermayesi! demek nüfus başına “altım bir ticaret sermayesi düşü - , Emvalimenkule ve gayrimenku- ı*yl. txaelk a larti, : M0 n ur maaşlarını, ufak tefek dükkân gahiplerinin sermayelerini, herkesin tiyaçları için sarfettiği parayı bu ktardan hariç tutmak lÂâzımdır. E- vet nüfns başma 34 altınlık yani aşa 1 yukarı 350 liralık ticaret sermaye Hem nerede? Resülâynda... Dünyanın en işlek ticaret merkez- lerini, limanlarını, Hamburgu, Ams- amı, Havrı nazarı itibare alsa » nüfus başma bu kadar büyük bir .aret sermayesi düştüğünü göre - nersiniz. Bu refah ancak Resülâyn sğön eli sermayesi düşüyor altın ticaret bür tarafına karşı iktisadi bir taar - ruza geçen bir şehirde görülebilir. Şimdi, Fransız zabitlerinin, Halep ten kadın getirtmelerinin, hüsusi si- nema, Psin kurmalarının ve saire ve sairenin mânası bu tafsilât verildik- ten sonra daha iyi anlaşılır zannede - rim, Amma diyeceksiniz l&i. bu 75,000 rakamını nasıl buldun? Evet, bu 75,000 rakamımı nasıl bul dum? b İ Şimdi bunu size teferrüatile isim vererek, madde tasrih ederek anlata- cağım: Evvelâ Resülâynın tam karşısında- ki Viranşehirden buraya hiçret eden Ermenilerin isimlerini vereyim: Abdo Zarta, sermayesi: 1500 altın. Sabri, sermayesi: 500 altın. Şükrü Agop, sermayesi: 4000 altın Melko Rahip, sermayesi: 700 altın Galip Meryemo, sermayesi 4000 al- tın, y Bunlardan maada sermayesi 700 al tin olan ve yine Viranşehirden hicret eden Aslan isminde bir de İslâm var dır. K Urfadan hicret edip Resülâynda depo kuran Ermeniler şunlardır: Keğork, sermayesi: 1500 altın, Salipayiton, sermayesi: 3000 altın, Boğos, sermayesi: 1000 altın, Bundan maada sermayesi 5000 al- tım olan ve yine Urfadan hicret eden Şükrü isminde bir Yahudi vardır. Diyarbekirden hicret edip Resülâyn da depo kuran ermeniler şunlardır: Aram Selim Barbur, sermayesi: 1500 altm. , a Onto, sermayesi: 3000 altm, Oso, sermayesi: 1000 altın, Mardinden hicret eden depo'sahibi Ermeniler şunlardır: Sait Şirazi, sermayesi: 1000 altın, Kara Yağızyan, sermayesi: 1500 altın, Yine Mardinden hicret edip depo kuran İslâmlar şunlardır: ; Mahmut Elkadi, sermayesi: 250 al tın, ; Şeyh Yusuf Rüşi, sermayesi: 300 altın, y Şeyh Zer, sermayesi:; 300 altın, Resülâynda asil Birecikten hicret eden ve orada depo kuran ermenilet ekseriyettedir. : k Bunları da berayi malümat altın sermayelerile beraber aşağı yazıyo- rum: . Karabet hoca, 2000 altm Kısa Haçar, 2500 altın Haço O. İlyas: 4000 altın Artin Balbalyan, 4000 altını Artin ağa, S(4) altın Sergis, 700 altım, Kör ve Ohannes 00 altın, Lion Şahbaz 350 altın Küçük Kazar 500 altın Deli Dikran 650 altin , tın Haçi Fettah 500 altm Dikran Şahbaz 700 altın Sadık ve biraderi 2100 altın Ohannes, 350 altın Tato oğlu Agop, 700 altın Haço 300 altın ğ Kör Horen,:280 altın Yakup Azin, 400 altm, Habip, 700 altın Artin Darçınyan 900 altm, Lion Rakipyan, 800 altın, Corci, 300 altiın Zakara, 300 altın Bunlardan maada 8000 altım serma yeli ve Gaziantepten gelme, komi - serin biraderi namile maruf bir er - meni, 400 altın sermayeli ve yine Ga zlantepli Agop ağa, 900 altım ser- < Kazancı Kegork ve biraderi 550 al- |.. Jer... Kör kör parmağım gözümde ka Mühendislerin Limandaki Tetkıikleri İstanbul limanmın inşası işini de - rühte etmiş olan İngiliz müessesesi mühendisleri limandaki tetkikatları- na devam etmektedirler. Mühendisler Kuruçeşme kömür de- polarını ve rıhtımları gözden geçir- dikten sonra müstakbel limanın mü- him bir parçasmı teşkil edecek olan Ahırkapı sahillerinde çalışmıya baş- lamışlardır. Bu tetkikat, bugünlerde İngiltereden gelecek mühendislerin de iştirakiyle bir müddet daha devam edecek, bundan sonra limanda yapıla- cak umumi inşaat hakkında projeler ve plânlar hazırlanacaktır. Bu proje- ler Vekâletin tasvibine arzedildikten sonra inşaata derhal başlanacaktır. Nufus kütükleri yenileniyor Memlekette, halkı yeniden nüfus kütüklerine kaydetmek ve kaydolu. nanlara da fotoğraflı hüviyet cüzdan. ları vermek zarureti hasıl olmuş, nü- fus umum müdürlüğü bir kanun proje si hazırlamıştır. Nüfus kütüklerini ta. mamen değiştirecek olan bu — kanun projesi, geçen sene işe tahsisi icap e- den bir milyon liralık tahsisatım büt- çeye konulmaması yüzünden . tatbik edilememişti . Maamafih, bu masra- fım, hüviyet cüzdanları mukabilinde almacak 25 kuruşla karşılanabileceği ahlaşılmıştır. Bu itibarla, büvük nü- fus yazımının bu sene olmadığı tak- dirde 1938 senesinde yapılması, kat'i sürette takarrür etmiştir. Bir yumurta deposu yandı Dün sabaha karşı Küçükpazarda Kantarcılarda bir yumurta deposu ve makarna fabrikasında yangım çık - mıştır, Ateş, Leon Anderyaya ait olan yu- murta deposundan çıkmış ve bu kı - sım kâmilen yandığı gibi makarna de- posu da bir hayli hasara uğramış * tir. Civardaki binaların sık ve' ahşap olması dolayısiyle itfaiye büyük bir gayretle çalışarak ateşin genişleme - sine mâni olmuş ve Sabahleyin yan - ginmi tamamen söndürmüştür. Yangının sebepleri hakkında gece bekçilerinden alınan Mmalümat, hâdi- seyi aydınlatmış değildir. Yangın yeri, polis köntrolü altına alımmış ve dün mahallen alâkadar me murların huzuruyla keşif ve tetkikat yapılmıştır. , Leon Anderyanımn yumürtaları 1500 liraya sigortalıdır. Ve — yangından bir gün evvel ilâveten 1000 liraya da- ha sigorta ettirildiği tesbit edilmiştir. Anderya, 'zabıtaca sSorgu altına a- lmmıştır. Tahl:.îRAi genişletilmekte - dir. — Mangal Kömüründen Zehirlendi Yenicamide Kuşçular sokağında aşçı Behlülün çıraği 14 yaşında Ös - man, mangaldaki yanmamış kömürün tesiriyle zehirlenmiş, tedavi için Cer . rahpaşa hastanesine kaldırılmıştır. da bir ermeni daha vardır. Adanalı Karamannik'in 600 altın Erzurumlu Kirkorun 500 altın sermayesi vardır. İşte bütün bu rakamları toplarsa - nız hemen yukarıda söylediğim raka mı yani 75,000 altını elde edersiniz... Resülâyn adam başına düşen 350 lira ticaret sermayesile bizim hudu - dun Şikagosudur. Hem tam mânasile Şikagosudur. Gangsterleri de hesaba dahil olmak üzere... “ Çünkü buna artık ticaret demez - çakçılık derler.. p İlâhi Fransız zabiti! Demek bunla rı görsen, bunları bilsen derhal ted- bir alır, kaçakçılıkla mücadele eder- sin öyle mi?... D Aptat olduğuna kimi kandırıyor - TAN Sisten vapurlar işliyemedi Öğleden sonra limanı durmuştur. Adalar ve Kadıköy hatlarına bir doğru tekrar her tarafı kaplamıştir. mecburiyetinde kalmışlardır. Bu arada Akayın Basra vapuru da kaplıyan kesif sis Dün öğle üzeri limanı kesif bir sis kaplamış ve bütün seyriseferi dur. ; saat kadar Vapur işliyememiştir. Bir müddet sonra sis dağılarak seyrüsefer intizamına girmişse de saat 11 e Akşam üzeri saat dört buçukta tekrar liman sisle sarılmış ve seyrüsefer ikinci defa olarak inkıtaa uğramıştır. ; Sisin kalınlığı 50 metreyi bulmuştur. Sis bilhassa Marmarada kesif oldu- ğundan Adalar ve Anadolu sahilinden geç vakte kadar Köprüye vapur se- feri yapılamamıştir. Ancak saat altıdan sonra Köprüden fasılalı surette Adalara ve Kadıköyünhe vapur işletilebilmiştir. Şirketi Hayriye vapurları Boğazın açık olması dolayısile seferlerini yapabilmişlerdir. Fakat geç vakit sis Boğazı da bastırdığından bilhassa yukarı iskelelere vapurlar uğramamışlardır. Halkin bir çoğu İskelelere sandallarla gitmek Dün muayyen saatlerde gelmesi icap eden Saadet, Konya ve Bursa vapurları, muvasalet saatlerinden çok sonra limana girebilmişlerdir. Ak- şam saat 16 da limanda bulunması icap eden Kocaeli vapuru, içeriye gi- rememiş ve Ahırkapı açıklarında demirlemiye mecbur olmuştur, Basra Vapuru Karaya Oturdu Heybeliada açıklarında, Değirmen önünde, karaya oturmuştur. Hâdise şöyle olmuştur: Basra, saat 16,20 de Köprüden hareket etmiş, fakat daha Heybeliadaya yanaşmadan sis kesafetini arttırmıştır. Kaptan, vapuru birdenbire önünü kapıyan sisten kurtaramamış ve yolunu kaybetmiş karaya oturmuştur. Gece geç vakit aldığımız haberlere göre vapurda zayiat olmamıştır. Yol cular, kayıklarla Heybeliadaya çıkarılmışlardır. için yeni Türk sigaralarının sürümünü arttırmak kararlar dır. Dün sabah İnhisarlar İdare- sinde Mithat Yenel'in riyasetin- de ve mütehassıs Ury'nin iştira- kile bir toplantı yapılmış ve se- yahat etrafında görüşülmüştür. Umum müdürün bu seyahati bir ay kadar sürecek ve bundan sonra Av- rupadaki muhtelif memleketlerde bü- yük sigara fabrikalariyle anlaşmalar yapılarak Türk sigaralarının satışı ve şöhreti arttırılacaktır. İnhisarlar İdaresi, şimdiden Bel- çikada büyük bir tütün fabrikasiyle anlaşma yapmıştır. Şimdiye kadar yalnız tütün işliyen bu fabrika bun- dan sonra Türk tütünleriyle sigara i- maline başlıyacaktır. Bu tütünlerin harmanları burada yapılacak ve ora- daki imalâta nezaret için de Belçika- ya mütehassıs olarak bir Türk genci gönderilecektir. ' Kaplıcalarda yenilikler Yalova kaplıcaları yenileşmiş bir şekilde bir mayista açılacaktır. Yeni inşa edilmekte olan büyük otelin son hazırlıkları yapılmaktadır. — Otelde Fransadan getirilen mütehassısın ne- zaretinde muhtelif hastalıklar için banyo salonları yapılmıştır. Bundan başka Yalova kaplıcalarile parklarda büyük değişiklikler vücuda getiril » miştir. Akay idaresi yeni otel fiyat - larmı tesbit etmek üzeredir. Bu sene umum fiyatlarda ve bil - hassa mayıs ayı zarfında banyo, otel, ve yemek fiyatlarında ayrtca yüzde elli tenzilât yapılacaktır. kacakcılıkla gecinen hududun &- mayeli ve Gaziantepli Avadis namm- FN e Fit sun? İnhisarlar umum müdürü. tetkikat için Avrubaya gitti İnhisarlar Umum Müdürü Mithat Yenel, bazı tetkikler için dün akşam ekspresle Avrupaya gitmiştir. Mithat Yenel, doğru Viya- naya gidecek, oradan Londraya geçecektir. Yapacağı tetkikler, Türk sigralarının Avrupadaki satış vaziyeti etrafında olacaktır. Umum Müdürün dönüşte Almanyaya da Uuğraması ihtimali var- — Ereğli Şirketi Feshedildi Ereğli Şirketi hissedarlar umumi heyeti dün saat 11 de toplanmıştır. Bü toplantıda şirketin şimdiye kadar - olan çalışmaları gözden geçirilmiş ve tesisatın hükümete satıl- mış olması dolayısile şirketin feshine karar verilmiştir. Bu- nun için tasfiye işini yapmak üzere bir de heyet seçilmiştir. Şirketihayriyenin Dağıtacağı Faizler Şirketi Hayriye İdaresi, 956 sene- sine ait faiz ve amorti bedellerini ya- Minare altırdaki altınlar Evvelki gün Salkımsöğütte bir mia nare yıktırılırken, zemin katında bir sedef kutu bulunmuştur. Bu küçük definenin bulunuşu hakkındaki tafsi- lât şudur: Sirkecide Salkımsöğüt caddesinde Hüseyinçelebi camii vardır. Bu ca- miin minaresi yol üzerinde bulunduğu için belediyece kaldırılması kararlaş- —H ——— havale edilerek işe evvelki gün baş- lanmıştır, Minarenin zemin kısmındaki taşlar kaldırılırken, Saim, Ahmet, Mahmuiıt, İsmail ve Hüseyin adlarındaki beş â- mele sedef bir kutu görmüşlerdir.' A- meleler, bir aralık kutüyu açmışlar, içinde 1223 ve 1255 tarihlerine ait 250 kadar ufak altınla 300 e yakm bakır para olduğunu görmüşlerdir. Kalfalar ve ameleler, kutu muhte- viyatını aralarında paylaşmışlar « dir. Bu sırada, Salkımsöğütte bir defi« ne bulunduğu zabıtaya ihbar edilmiş- tir, Kalfa ve ameleler yapılan sorgu- da, her şeyi söylemişler, henüz bozdur madıkları paraları da iade etmişler- dir. Tarihi paralar, müzeler idaresine teslim olunmuştur. Deniz Müesseseleri Kârda Ankaradan gelen heyet Akay, De- nizyolları ve fabrika, havuzların bi- lânçolarını tetkike devam etmektedir. Şimdiki vaziyete göre, Akay ile fab- rika ve havuzların 50-100 bin lira ara sında kâr ettiği ve Denizyollarıtım rak kapattığı anlaşılmaktadır. Fakat, kat'i netice 15 martta anla- etlmia Alaraletrr. Rilâssalar vaziyeti. ne göre, İktısat Vekâleti üç müessese nin tarifesinde tenzilât yapacaktır. Bu ârada gemi tamir fiyatlarının da ucuzlıyacağı söylenmektedir . Yeniden Konulacak Lâmbalar Şehre yeniden 2000 küsur lâmba konması hakkmdaki itilâfname pro- jesi, Şehir Meclisinin pazartesi gün- kü içtimamda tasdik edilecektir. Bu iş için 150.000 lira tahsisi kararlaş- mıştır. 1930 senesinde şehre konan 500 lâmba için 250.000 lira verilmiştir. Bu seneki lâmbaların belediyeye bir hayli ucuza mal olacağı anlaşıl- maktâdır. BİRKAÇ SATIRLA ir bert Vunabiat da bulunan İsveç elçisi Wins. ther, şehrimize dönmüştür d elediye, Zincirlikuyu mezarlı . B ğınm iİnşası için bu yıl işe başlıyacaktır . D ramvay Şirketi bir martta baş- lanacak yeni tenzilâtlı üc« retleri halka bildirmek üzere tram « vaylara afişler asmıya başlamıştır e aksimde yapılması kararlaştı- rılan yer altı helâsmm pro- jeleri ikmal edilmiştir. Yakmda inşa- ata başlanacaktır . tddett rmdan itibaren şirket merkezinde hissedarlara tediyeye başlıyacaktır. 28 ŞUBAT PAZAR Buğün hava, sureti umumiyede açık ve bulutsuz olacaktır. Sis görülmiyecektir. Ha- raret derecesinde mahsus bir tereffü beklene bilir. Rutubet fazla hissedilecektir. Orta A- nadolu ve şark mıntakasında hafif bir ya- Kış|görülmesi muhtemeldir. Karadeniz sahil Saki Girtüre ki Dünkü Hava Dün, barometre 763 milimetre, hararet eti çok 11, en az 3 derece olarak kaydedil- Bugünkü Hava: AÇIK 2nciay Gün:28 Kasım: 113 1355 Hicri 1353 Rumi Zilhicce: 16 15 Şubat Güneş: 6,37 — Öğle: 12,26 Ikindi: 15,33 — Akşam: 17,57 Yatsı: 19,27 — Imsâk: — 4,59 atle esmiştir. Öğleden sonra kısa fasılalarla miştir. Rüzgâr, saniyede 3 — 4 metre sür'- | şehri kalm bir sis kaplamıştır. d N Bi tırılmış, yıktırma bir müteahhide da 936 bilânçosunu müvazeneli ola- .