17 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI Ta met Emin YALMAN AN'ın hedefi: Haberde, fi i “e, her şeyde temiz, dü Bay samimi olmak, kariin esi - olmıya çalışmaktır. SUNUN MESELELERİ BALKAN HER V BİRLİĞİ bna, ve Küçük İtilâf blokları - ortamı va Yüz tuttuğunu işae ©. üç Alman gazetesi Romanyanm dağuş, lâftan ayrılmak tizere ol - ii” Yazacak kadar İleri gitti. & pey dayinlara göre Yugoslavya Ya ç, SArİstanın anlaşması Roman. hin Yunanistanm zararına ve aley- olarak yapılmıştı. Italya Bulga - ayna Yüğoslavyanım arasmı bula. tak em Birliğini bozmıya muvaf - rast , Romanya Harielye Nazırı Ayan sinde yük beyanatmda birinci Ba Het tekzip etti. Ve gerek m > erek Kül tilt blokları - ' vakitten daha kuvvetli oldu - pe "Söyledi, my eadaki Balkan Devletleri kon - de bu sayi Oldu, #ayiaların fili bir tekzibi m köme, bilâkis Barkan Birliği - fun” Yakitten daha kuvvetli oldu - hık “österdi, Ve Balkanları dağıta - alay ribirine düşürmekte menfaati Lu dam yolda çalıştıklarını Isp z ANYA HARAP DUKTAN SONRA tiye Tapa devletlerinin. İspanyaya İ gu istiklâli, nadir istisnalarla, pek mahdut- M edeni insan içtimai hayatım bir mahlür ku olduğuna göre, fikir ve hattâ duy- tur. ört hafta kadar oluyor, B. Ahmed Emin Yâlman Başvekilin zirai kombinâlar hak- kında irat ettiği bir nutkun ehemmiyet ve şümu- lüne okuyucularn dikkatini celbetti. Tabiatle mü cadeleyi yeni esaslar üzerine kurmak için yapılan büyük hazırlıkları anlattı. Ayni vesile ile, memle- ketimizin iktısadi temelini teşkil eden on iki milyon çiftçi vatandaşımızm hayat seviyesini yükselte- cek ve diğer vatandaşlarlâ memleket için yeni ha- yat kaynakları kuracak olan bu varlık savaşınm büyüklüğünü, heyecanını gazetilerimizin hakkile duymadığından ve halka duyurmağa çalışmadığın- dan şikâyet etti. TAN Başmuharriri böyle hayati bir mesele karşısında gösterilen âlâkasızlığı halkımızin iktısadi terbiyesinin ge“ ri olmasında buluyordu, Milli varlığımızı korumak için askeri bir mücadelenin heyecanını kolayca duyan halkin iktsadi bir mücadelenin heyecanını duymadığından yâna yakıla şikâyet ederek “çünkü ferdi “Fikir işlerine Alâkasızlık görmek itiyadı ve iktisadi iş birliği #uuru henüz u- yanmamıştır. Ga. #eteler bunu uyan dırmıya âit çetin çalışmaları göze alacak yerde halkım önüne çiğnenme- den yutulabilecek basit yömekler koymayı daha kolay buluyorlar... diyordu. en de, hakiketen çok esaslı bir milli meğele olan bu bahsi diğer bir bakımdan tağ#lömek istiyo- rum. B. A. E. Yalman o yazısmda halkin spor haya- tında bile kâfl alâka göstermediğini kaydediyordu. Ya fikri hayatta,ilmi hayattaki durgunluğa, âlâkasızlığa ne demeli? Günlük gazetelerimizden (| le, milli hayatâ henüz doğmuş bu- en çok okunanları ne kadar bası. & lunuyorüz. yorlar Beş buçuk milyonluk Bul. İçtimat heyetlerde müşterek bir garistan, yedi milyonluk Yunanis- © şuur, müşterek bir irade teşekkül tan komşularımızmn belli başlı gi © edebilmesi için hayli uzun bir te. zetelerinin yarısına kadar varamı- (o kâmül devresi lâzımdır. Bu tâbir- yorlar. Dolayısiyle olun devlet Oler, müşterek şuur, “müşterek bütçesinin yardımı olmadıkça İl. © irade, meseleleri İçtimaiyatçılar menfaati umu dry Şeker göndermek suretiyle Yar- GR MAN, pp, e A e e e Vi b tapan '#sinden itiharen hiçbir dev. Martta, Yaya asker göndermiyecek, Lim İtibaren de beynelmilel kon. Tüy, © başlanacaktır , Vie hayde “Tadeharabitbasma., diye yu re Vardır. Barada bunu “İspan tera, olduktan sonra, şeklinde tay, debiliriz. 'Yan ve Alman yarma orduları Âsller hay erleri yaktıktan, binlerce e mala sonra, asker Be, ten vazgeçmiş olmalarının edası olabilir , fih İngilterenin nihayet teh. Snda simdiye kadar güt - yay vr vaziyetinden çıkmak ih. N ve giç erbriyetini duymuş olma. hiy, çİĞST devletleri dileğine getir - Tai afak olması dâ mühim bir pi olan âsilerle hiikümetçile - başa brrakılmaları İspanya iş, Ç.*rİne yeni bir istilekmet verebi ij dan hükümetçiler daha tümu- erin tberlik ilân etmemişlerdir. FL Miügg, Kalan yerlerde mühim bir Kabi, hattâ taarruz kuvveti top- daha Zaten hükümet kuvvet » Visage * Yeni yeni orgünize bir ordu “ina, Eetirebilmişlerdir. Müdahale *işç, KER her geçen rün hilkümet - lendirebilir. Bu sayede dahili harbi de yeni bir saf - ir, . e. LN tüğu a umumi müfettişliğin - kitap gönderndsti. Ekserisi Ni lerden mürekkep olan İni iyat, daha ziyade köylüyü ai gözönünde bulundurarak Haniyy, Köylüyü ntâkalandırın ka- ja, © köyün istihsal hayatiyle alâ- Ky Pzular, ve köylünün yasayış Bay, değiştirecek o kitapçıklar. gn kadar ihmâl et- Ni Öylün nün hayatımızdaki rolü Ama olmanm bir ifadesidir. Yy #NİAYıs yalnız Trakyaya min - İs, , Sildir, Bütün memlekette kö- İt, “öylüye doğru inen bir hare - r. May İİT senedenberi Ankara Zira. nit yaptığı tetkikat ar - tn Ki kn sahasma geçmek İzere - İnönü simdi sanayiden zi. UKRA RA TER TELLERE ÜZE TİTRE VS - Saim memesinde nihayet anlaştık, | 70€ etmiye kümsenin eli varmıyor. mi, iddi eser yazmıya veya tercü- O ârasında bitmez tükenmez müna- kaşalara yol açtığı halde bugünkü mabönAn alümhge iyii Bade Sirihieri için kullanıyorum: Vâkıa içtimaiyatı o münhasıran ruhiyatiz izah etmek çığırı bugün bir tarafa bırakılmış gibidir. İnsan cemiyetinin temelini, tabiate tesir icra etmek için elbirtiği ile çalış hir ilmi mecmua çıkarmıya imkân © maktan doğan iş rabıtalarmın teş. | var mıdır? kil etmiş bulunduğu fa Geçenlerde, İnsanın hindeki cereyan daha kuvvetli gö- maymundan riinmektedir. Zâten insan cemiye- l tini hayvan cemiyetlerinden temyiz eden sıfât ta bu değil midir? erhalde başlângıç ne olursa H oldun, ilk temel üstüne İn- san cemiyötlerini kuran, teazzi et- tiren Amillerden en ehemmiyetli lerinin fikri ve hilesi âmiller oldu. ğu, Bazı tefsir farklarile, teslim edilmiş gibidir. O Âmiller ki arı$ ve argaçlarile bugünkü medeni insanın İçeri ruhi hayatının çevre- sine cicili bicili bir perde dokumuş, hattâ 'anasından Zİvade cemiyetin Tam mânüsile . ilgi. danilahilanai mecmiararımizın hemen hepsi yine Üniversite gibi devlet milesseseleri tarafından çıkarılıyor. Fakat acâ- ba kaç tene satılıyor? Muhitimiz- de, şahsl teşebbisle, kâr bırakmak şöyle dürsün masrafın: kapatacak, yesi İe- Antropoid nasıl bir tabii arıza sevkile neşet etmiş olabileceğine dair Oxford Üniversitesi profesör- lerinden M. de Beer'in yeni bir fara ziyesi hakkındaki milsahabeyi ha- | sarlamak için kilâp karıştırırken Darwin'in tabil istıfaya dair meş- hur “nevilerin menşei,, ünvanlı e serinin 24 Teşrinisani 1850 da 1950 nüsha olarak çıkan ilk tabmm bir günde satılıp tükenmiş olduğunu okuduğum vakit fikri hayatımızın bugünkü durgunluğunu düşünerek çok mahzun oldum! TAN Mir tomar kitap aldık. Bit üç m5) m de Trakya miifettişliği hize Yİr-| Yanılmıyorsam bizde böyle bir muvaffakiyet, değil çetin bir esere hattâ polis romanlarına bile nasip olmamıştır. g ktısadi hayatta, siyasi hayat ta, fikri hayatta, bedii hayat ta hasılı içtimal faaliyetlerimizin hemen her tarafında görülen bu a- lâkasızlığa umumi bir teşhis koy. mak için diyebiliriz ki içtimai bir heyet olarak heniz gerideyiz. Za- ten, başka türlü olmasma imkân yar mıydı? Burada “Millet,, tâbirinin muh- telif bakımlardan türlü türlü med- lülleri Üzerinde durmıyarak âlelâ- de ânlaşılan mânasile diyebiliriz ki tarihimizin Osmanlı devrindâ, hat- İ tâ en mahdut siyasi mânasile bile, “| bir millet yoktu. Biz, âsri mânasi. m iş İ yade köy ve köylü meselesine ehem - miyet vermek zamanı geldiğine işaret etmiştir Başvekli memleketin büyük derdi - İni anlamıştır. Her tarafta onun ba | anlayışmın muhtelif tecellilerine şa İ hit oluyoruz - Köy ve köylü meselesi bir mntaka meselesi olarak değil, bir memleket meselesi olarak ele almmakta ve © suretle hazırlık yapılmaktadır. , Bu hazırlık Türkiyeye yeni bir is- tlkamet verecek ve memleketi retâ - İha götürecektir - doğurmıyâ başladığı bu mahiüku dıkı bir sansürle #indirmiştir! Medeni insan içtimai hayatım bir dölü olduğuna göre fikir ve hattâ düygu istiklâli, nadir istisnalarla, çok mahduttur. İçtimai bir heye- tin fikri hayatı da onu terkip eden fertlerin fikri hayatlarfıın yekü- nu değildir, onun ayrı bir hüviyeti vardır, Terkibine giren förtler ayrı ayrı ne kadar İyi tetkik edilseler bu bilgiden içtimai heyetin. fikri hâyatı hakkindâ doğru ve sarih bir hüküm çıkarılamaz; fakat fert- lerin tikri hayatlarının, o keyfiyet #ibârile, heyetin fikri hayatıma mü esir olmasi pek tabildir. O halde müşterek şuur, müşte rök irade nasıl vücüde gelir? urada, #ırf bir teşbih ile maksadı ifade İçin, biyolo- 'ükâek bir uzviyeti misal &- x, Yaşıyan, Şuur ve irade sâhibi olan bir uzviyetin hücreleri nasıl birbirine bitişik iseler insan cemiyetlerinde de, İçtimai hayatın bütün kuvvetini ve kabiliyetini gösterebilmesi için, fertlerin mad- di ve manevi rabıtalarla ayni su- retle bağlı olmaları ve bahusus bu tesanüdü idrak etmeleri gerektir. Bu da ancak tekâmülde İleri mer- halelere varmış, fertleri bin türlü girift rabıtalarla biribirine bağlan. e ————a a — : p 0 Medeni dünyanın birçok memleketlerinde kitap neşriyatı matbaacılığın ilerlemesine mesut bir vesile olmaktadır. Nereden Geliyor ? İşte bir kitap yığını ki, okuyucubekliyor. Genis mânasile, siyasi terbiye de bu fikri bir dereceye kadar ifade edebilir. Meselâ İngilterenin siyasi tarihi incelenirse görülür ki efkârı âm- me memleketin, milletin yüksek ve müşterek menfaatlerini müdrikti Yalnız bu asrın başlangicındânbe- ri umumi intihâplarım tezahürleri takip olunursa, büzan pek kısa fe. LİDİRLER.J Devlet Demiryolları Kayseri dör - düncü İşletme sicil memuru Mehmet | Salih imzasile yazılıyor: “— 14 yaşmda bir oğlum vâr. Ben- de ve ânnesinde kalb zefiyeti bulun- madığı halde, kendisini muayene et- tirdiğim doktor, çocukta kalbin zayıf olduğu neticesine vardı. Günde otu? damla içilmek üzere ilâç verdi. Şimdi bu ilâca devam ediliyor. Bu yâşta bu hastalığa tutulan çocuğun perhizi ne olabilir? Tahsilin bu hastalığa tesiri olur mu?.,, Çocuğunuzu gösterdiğiniz. dokto- tun tavsiyelerine dikkat e: Ve - Yazan: Rauf A. Hotinli Sılalarla, zahiren tabantabana zıt sayılabilecek neticeler | görülür. Halbuki biraz dikkat edilirse an- lasılır ki orada mücadeleleri bir haddi tecavüz © demez, Memleke - tin yüksek men - faatleri mevzüü bahsolduğu va- kit onalrı koru » mak için milletin her zümresinden büyük bir ekseri yet meydana çi- kar, Büyük harp- fırka ve doktrin | 5 ser gz mu | TARİH VE GAZETE Tarih okurken, zaptettiği | şehir nüfuslarımı öldüren şark fatihlerine ne kadar linet ederiz. Hele bunlar tercüme edilmişlersee ve Türk kumandanlarına ait iseler deta Türk oluşumuzdan utânacağımız ge- lir. Hakikaten ne olduğunu, veya siyasi ve askeri zaruretleri düşünüp, tarihin hükümlerini tetkikten ge çirmek aklımıza bile gelmez, Bir de ne komünist, ne sosyalist, bilâkis Franko cephesine misafirlik eden, yalan söylemesine imkün de - Zil, fakat aslâ Hüzum olmıyan bir İn- giliz görmenin hikâyesini dinleyi- niz: “— Franko askerlerinin, ak$am üstü girdikleri bir köyün 300 kadar erkeğini ertesi sabah mitralyözle kurşuna dizdiklerini gördüm. Ku - mandanları ile bir otomobilde köyden hareket ediyorduk : “— Fakat bu adamlarm suçları ne idi? diye sordum. “ — Komünist imişler! “— Fakat bunun tahkik edilme sine İmkân yoktu. Askerleriniz köye daha dün akşam girdiler... “Konuşmayı kısa kesmeyi istiyen kumandan dediki: , «— Her köye garnizon bırakacak kadar aökerim yok!,, Bağdatta 90 bin insan Kellösin - den elıram yapma hâdisesini veya efsanesini maziye bırakmız. Gaâzetö. nin bu havadisine ne dersiniz?, FATAY EVKAF BAŞMÜDÜRÜ BURSAYA GİTTİ İstanbul Evkaf başmüdürü Hüsa- mettin umum müdürlükten telgrafla verilen bir emir Üzerine evvelki gün Bursaya gitmiştir. Hüsamettin Bur- sada bazı evkaf işlerile meşgul ola cak ve üç gün sonra İstanbulâ döne- İcektir. Otomobil ve Otobüs- ler Kontrol Ediliyor Belediye memurları iki gündenberi motörlü kara nakil vaartalarını dört ten sonra initiha- habat ibresi, zâ- manın zaruretle rini göre, muha - fazakârlar — e sosyalistler — gibi iki zıt kutup ara- sında gayet has. sas ve hayrkâr bir surette kâh sa ga, kâh sola doğ- Siyasi terbiye - nin bu kamal de - recesi Fransada görülemez. Ora» da doktrin taassubu ve fırka ihti- rasları memleket menfaatlerine takeddüm eder gibi görünmekte: Gerbin diğer bazı memleketlö- rinde de böyle olduğu içindir ki o- ralarda demokrasi on dokuzuncu llür eden şeklinde, ge- sufa uğramiş bulunuyor. (“DERT ORTAĞI, INDAN ADRESLERİNE MEKTUPLA HUSUSİ CEVAP İSTİYEN OKUYUCULAR, ON KURUŞLUK PUL GÖNDERME- | Kalbi Zayıf Çocuk rilen ilâca devâm edebilirsiniz. Dök- torunuzun söylediği perhizi da hak » kıyla tatbik etmeniz lâzımdır. Bize sorduğunuz şöylerin hepsi şah sa göre değişir. En İyisi onlârı çöcu- gu tedavisi altina almış olan dektor- dan sormaktır. . Saçları Dökülüyor Konyadan P, Gencol imzaslle yazı- liyor: 1 — Üç aylık çocuğur kulağı &ki- yor, buna burada çubuk diyorlar. 2 — Saçlarım dökülüyor. Bunun göcük doğurmaktan ileri geldiğini ru gidip gelmistir. muz bir kü. | İyol ağızlarında durdurarak kontrol İetmektedir. Bu kontrol esnasında ka- İzanç, hüviyet, fenni muayene gibi bü- tün vesikalar aranmakta, kâranlık bastıktan sonraki teftişlerde de ay- İricâ şoförün içki kullanıp kullanma» İdiğı tetkik edilmektedir. Bu arada evvelce yapıları talimat » Bameye aykırı bir şekilde bisiklet kul anan ve kirâya verenler varsa, on- lar hakkında da zabıtlar tutulmakta kün müdür ?, 1 — Çocuğunuzu vakit geçirmeden bir kulak mütehassısına göstermeniz. tüzimdır. 2 — Doğurmaktan mütevellit saç İ dökülmesi hakkında söylenenler doğ rudur. Çocuk Woğurmak saç dökül- mesine bir sebeptir. Fakat, saç sonra yine gelir. . Bağ, Bahçe, Çiçek Eserleri Edirnede, Kale içinde İstiklâl oku. lu yanında numara 8 de oturan Alİ Ragıp yazıyor: 4 — Bağcılık, bahçecilik ve çiçek - İ çiliğe çök meraklıyım. Bunlara ait İ bir tahsil veren müessesede okuma- dım, bu yüzden çalışmalarımdan aza» mi randımanı temin edemiyorum.Bağ, İ bahçe ve çiçekten bahseden hangi il- İ mi kitapları tavsiye edersiniz?,, Size tavsiye edeceğim kitaplar şun lardır: 1 — Meyvacılık ve bağcılığa alt 0s. İ ki harflerle yazılmış ay Hamdinin 2 İciltlik kitabı. Kitapçılarda yoktur. Ziraat Vekâletinden tedarik edebilir. siniz. 2 — Çiftçiliğe it son çıkan kitap- lar, Bay Lütfi Arifin (Gül Bahçesi) 100. (Salon çiçekleri) 100, (Karan- fil) i 50 kuruşa satılıyor. Türk harf. ierile yazılmıştır. Bedelini göndârir. #eniz idaremiz tarafından da temini mümkündü! — Kurbanınızı veya tutarını Türk Hava Kurumunâ veriniz, Biriken pa- ralar (Kızılay ve Çocuk Esirgeme) kurumları arasında paylaşılır. A