17 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

v ü No. 35 CENUP HUDUDUNDA Yazan: MÜMTAZ FAİK Resülâynda 26 mev- cutlu bir ilkmektep Öğretmen Nuri Attilâyı a'enen tebrik etmek vazifemdir Resülâyinda gezilecek, görülecek hiçbır şey yok. Bütün evler biribiri - ne benziyor. Bütün evler kerpiç stan dart bir kahve, bir bakkal var. Dük- kânların hepsi de bundan ibaret. Burada birkaç kişi ile ahbap ol - muştum sordum: — Et yemez misiniz? — Yeriz amma, burada kasap yok. Vaktile bir kasap açmıştı. İşletemedi. Şimdi et lâzım olunca ya Viranşehir- den getirtiyoruz. Ve yahut birkaç ki şi bir olup bir koyun kesiyoruz. — Öteberi manifatura ihtiyaçla - rınız olursa ? — İğne, iplik düğme gibi Şeyler bakkalda var. Patiska ve basma gibi şeyler de Viranşehirden geliyor., Siğaram kalmamıştı. Bir adamı yolladım. Dört paket Serkldoryan arattım. Serkldoryan ancak iki pa- ket vardı. O da inhisar idaresinin es- ki paketlerindendi. Hani yarısı kır- mizi yarısı beyaz boyalı paketler var dı ya onlardan.. , — Burada dedim. En çok hangi si gara içilir? — Halk, dediler. 4,5 kuruş... — Ben de Halk sigarası aldırdım. Ha- kikaten güzel bir sigara idi. Ben, hat tâ buna alışacağımdan korktum: Resülâyında gezilecek ne var? Ne B Yi Mektep... Evet bizim Resülâyın, bü tün bufakirliğine rağmen mektep ba- kımından kuvvetli ve zengindi.Mekte be gittik. Genç bir öğretmen var - dı: Nuri Atillâ... Hayatını senelerden beri bu mektebe vakfetmişti. Ken - Aisile konuştuğum zaman kültür sa- hibi bir genöle karşılaştığımı gör - düm, Bütün zevki, eğlencesi, meşga- lesi burada bu çocuklarla uğra.şrhak onları yetiştirmekti. Kendisi hakkm- da duyduğum takdir hislerini burada alenen yazmıya mecburum. . Hep' beraber emıfları dolaştık. Üç Bınıflı fakat tek öğretmenli bir mek- tepti burası. 23 talebesi vardı. Bun - lardan 12 si kızdı... Bir talebeyi kal- dırdım ve kitabındaki bir parçayı o- kuttum. Yeni harfleri gayet güzel o- kuyordu. Acaba yalnız okuyor fakat anlamıyor mu diye merak ettim, Ve okuduğunu anlatmasını söyledim. Ki tabı kapattı ve anladığını kitapta ol- mıyan cümlelerle anlattı...Belli ki öğ retmen Nuri Atillâ çocuklarile adam akıllı meşgul olmuş... — Bunların hepsi yerli mi?.. — Evet... — Yani buralı.. İstanbuldan, başka büyük şehirden talebe yok. Öyle mi? — Evet, hepsi buralı... Bütün bu çocuklar, ne asfalt cad- deyi, ne elektriği, ne tramvayı ne de- nizi, ve hattâ ne de büyük bir nehri görmemiş vatan evlâtlarıydı... Bir tanesine sordum: — Deniz nedir?.. — Büyük su parçası . — Onu bırak. Ve deniz diyince ge- nin aklına ne geliyor onu anlat... — Deniz... Büyük bir havuz. — Ne kadar büyük? Şu karşıki şe- hir kadar büyük mü?, — Belki o kadar, belki ondan da büyük... İçinde vapurlar yüzüyor. — Vapuru bilir misin ?.. — Resimlerini gördüm... — Vapur nedir?.. — İçine insanlar biner denizde kar şıdan karşıya geçerler... — Kaç kişi biner?.. — Beş kişi on kişi... — Yüz kişi binemez mi?.. — ©O zaman çok büyük bir vapur olmalı... — Öyle vapurlar var mı? — Vardır elbet... Ömründe denizi görmiyen, biryük şehri bilmiyen ve belki de hiç görmi yecek ve bilmiyecek... Olan bu çocuk larla görüşmek o kadar hazin olüyor-| ki.... Bir tanesine sordum: — Büyüyünce sen ne olacaksın?. — Asker.. j — Asker olup ne yapacaksın?. — Vatana millete hizmet edece - ğim. — Nasıl hizmet edeceksin ?.. — Düşmanlar gelirse bizim yerle- ri almak isterse, onlara karşı koya - cağım... — Peki sen onların yerlerini al - mak istemez misin ?.. — Hayır. Benim kimsenin malında gözüm yok.. Bizim yerlerimiz - bize kâfi... Bakın bu kadar tarlayı eksek bize nekadar buğday verir!... Resülâyında bir'ilk mektep çocuğu nun bu sözleri beni çok heyecanlan - dırmıştı. Türkiyenin antirevizyonist, yeni toprak istemiyen ilhak istemi- yen siyasetini bir Türk çocuğunun ağzında bu kadar samimi bu kadar candan ifade bulunduğunu görmek kimi sevindirmez... Küçücük bir hudut nahiyesinde genç dimağları bu kadar kudretle ter biye eden ve hiç şüphe yok ki, birçok yoksuzluklar içinde çalışan genç öğ- retmen Nuri Atillâyı tekrar tekrar tebrik etmek bir vazifedir. Bir i*alyan Gazetecisi Geldi İtalyanm en büyük gazetelerinden biri olan Stampa gazetesinin başmu. harriri Giordano Tulio şehrimize ge- lerek Perapalas oteline inmiştir. Giordano Tulio, bugün Ankaraya gidecek ve orada İtalyan Büyük El- çisinin tavassutile hükümetimiz erkâ- nile mülâkatlar yapacaktır. Muharrir bundan başka memleketimizin muh - telif yerlerinde tetkik seyahatleri ya- parak yeni Türkiye hakkında eservler yazacaktır. — Şoförler Cemiyeti Se- çimi Bugün Bitiyor Şoförler cemiyetinin yeni idare he- yeti seçimine dün de devam edilmiş- tir. Rey sandığı, dün sabah Kadıköy ve Usküdarda, öğleden sonra da Be- giktaş ve Taksimde durmuştur. Dün akşama kadar atılan reyler üç yüzü bulmuştur, Sandık, bugün tekrar ce- miyet merkezinde bulundurulacak ve kE ü ei DÖRT KİŞİ KUMAR OYNARKEN TU- TULDU Polis, dün iki kumar cürmü meşhu- du yapmıştır. Birisi Halâskârgazi caddesinde 131 numaralı Ermanın kahvehanesinde olmuştur. Artin ile Mustafa Kumar oynarlarken Emni- yet ikinci şube memurları tarafından bastırılmışlar ve 331 - kuruş kumar parasile beraber yakalanmışlardır. I- kinci kumar hâd.sesı de Bozdoğan Kemerinde Hüseyinin kahvehanesin - de geçmiştir. Şükrü üe dokumacı Ha- lil 31 oynarlarken yakalanmışlardır. Istanbulda "Ulus" ULUS gazetesini İstanbul okuyucuları Köprüde Kadı - köy iskelesinde gazeteler sa- tıcısı Kemalde erkenden bu- lurlar. Beyoğlunda Haşet ve şubelerinde de "ULUS,, sa - tılmaktadır. kz Bu yıl az seyyah gelecek Geçen sene içinde alelâde posta Vâ- purlarile 20393, transit olarak geçen vapurlarla 38140, seyyah vapurlarile 10540, semplon ekspresle, konvansi- yonelle 1477 olmak üzere İstanbula 71,177 seyyah gelmiştir. Fakat bu se- ne İstanbula uğrayacak vapurlar ge- çen senekinden daha azdır. Bu iti - barla bu sene İstanbula - vapurlarla geleceklerin adedi daha az olacaktır. Bundan başka, 12 mayısta İngilte- re kralı Altımcı Jorjun taç giyme me- rasimi yapılacağı ve yine mayıs ayı içinde 1937 Paris beynelmilel sergisi açılacağı için buralara Amerika ve dünyanın her tarafından seyyah akı- nı olacaktır, Bu da İstanbula gelecek seyyahların miktarını azaltacaktır. Alâkadarlar, Londrada ve Paris sergisinde Istanbula seyyah celbi i- çin büyük mikyasta reklâm yapılma- sını temenni etmektedirler, Eşiğe büyü koymuşıar ! Kasımpaşada Hacı Hüsrev mahal- lesinde oturan Fatma, dün sabah ka- pısının eşiğinde leylek tersi, şeytan tırnağı, günlük ve daha bir çok to- humlarla yapılmış bir çıkım büyü bul- müuş ve polise müracaat etmiştir. Po- lis suçlu olarak Salihle arkadaşını yakalamış ve tahkikata başlamıştır. Belediye Şubelerinde Lüzumsuz Telefon Görüşmeleri Yapıl- mıyacak Alınan bütün tedbirlere rağmen be- lediye merkez ve şubelerindeki tele- fon muhaverelerinin gün geçtikçe ço- galması nihayet vali ve belediye reisı Muhiddin Ustündağın da sabrını tü- ketmiş ve dün kendi imzasile bütün belediye merkez ve şubelerile kayma- kamlık ve nahiyelere ihtar mahiye - tinde son bir tamim göndermiştir. Bu tamimde, 935 yılındanberi tele- fon muhaverelerinin mütemadiyen çoğalması bütün telefon makinelerinin derhal sökülmesini i- cap ettirecek derecede arttığı, fakat gerek şehir halkma âit mübrem iş- lerin süratle görülmesi, gerek şehrin inzibat ve asayişi itibarile bu hare- ketin doğru olamiyacağı yazılmakta ve sonuncu olarak yapılan bu tami- me riayet edilmesi katiyetle bildiril- mektedir, Bu tamimle verilen emre göre, san- tral olan yerlerde santral memurları görüşmeleri not edeceklerdir. Resmi işler için lüzumSsuz yere görüşenlerle hususi muhaberede bulunanlar bu muhabere ücretlerini tazmin edecek. lerdir. Santral bulunmıyan şube ve müdür lükler için de © şubenin bir ayda kaç telefon muhaveresi yapabileceği bir liste ile tesbit edilecek, bunun hari- cine çıkılırsa fazla mükâleme alâka- dar şube müdürüne ödetilecektir, BİRKAÇ SATIRLA M vallim mektenplerini bitirip te orta mektep muallimi olmak istiyenler behemehal pedagoji ensti - tüsünde ders göreceklerdir. e« ersin orta okul türkçe mual - limi Mahmut, Aksaray orta okulu müdürlüğüne tayin olunmuş - tur B ursa jandarma kumandanlığı - na binbağı İsmail Hakkı Yıl: maz tayin olunmuş ve buraya gelip vazifesine başlamıştır . « * İkmekteplerin müfredat pro- gramlarındaki temel harfi denilen büyük matbaa harflerinin ya- zılış şekillerini tebarüz ettiren — kı - sım değiştirilecektir « Ü niversite felsefe tarihi ordi - naryösü profesörü Fon Ans- ter önümüzdeki cuma günü öğleden evvel bir açılış dersi yapacaktır. vakte kadar sürmüştür. DÜNKÜ TOPLANTIDA İT MUNAKAŞALAR OLDU, BAZI ESASLAR BULUNDU i pek çoraplar hakkındaki son şikâyetler üzerine İktısat Ve- kâleti tarafından hazırlanan proje dün de smda tetkik edilmiştir. Bütün çorap fabrikatörlerinin iştirak et- tiği bu toplantı bir hayli münakaşalı olmuş ve görüşmeler geç Ticaret Oda- Kız öğretmen Okulundaki Müsamere Evvelki akşam Çapa Kız Öğretmen okulunda muvaffakıyetli bir müsa . mere verildi. E Mektep müsamereleri, yetişen genç kızlarımızın raks gibi, inşat gibi, tem sil gibi sanatlerdeki kabiliyetlerini göstermek itibarile olduğu kadar, on- ların serbest hayatâ atıldıkları za - man kendilerine çizebilecekieri yolu da göstermek bakımından ehemmi- yetlidir. “Çizebilecekleri,, diyorum, çünkü ne yazık ki, henüz yukarda i- garet ettiğim vait dolu yolların yol- cuları bizde pek azdır. Hattâ yoktur. Sanatkâr, iyi bir sanatkâr olmak i- çin tahsilli bulunmak, kültür sahibi olmak lâzım iken, tahsıl görmüş, kül- türlü kızlarımız henüz bu sahaya a- tılmakta büyük bir tereddüt gösteri- yorlar. İşittiğimize göre, Ankarada açılan Tiyatro mektebine kaydedilen talebeler arasında kız talip yokmuş.. Ve yahut ta bize yoktur diye aksede- cek kadar azmış., Çapa Kız Öğretmen okulu tale. belerinin sahne artisti olmakta gözle- ri olmıyacağı ve onlardan hayata a- tıldıkları zaman böyle ir sanat inti- lıap etmelci l Ü kimac terafrm İnaia teni'miyeceği muhakkaktır. Onlar mekteplerinin daha ilk sını- fına girdikleri zaman kendi meslekle- rini intihap etmiş bu'unuyorlar . Fakat şunu işaret etmek isteriz ki, onların içinde de biİr amatör için ga- yet güzel şarkı söyliyenler iyi rakse- denler, iyi tems'l yapabılenler pek çoktu. Evvelki akşamki mektep müsame- resi işte bunun için gayet muvaffa- kıyetli oldu. Programa Istıklâl marşile başlanıl- dı. Genç kızlarınuz bunu müzeakıp A- tatürke müziksel bir hitapla “çok yaşa, ,tememisir.de bulundular. Son- ra, Çapa mektedinin marşı okundu. Bundan soaza ilk numara canlı tablo idi, Kıztlayı temsil eden bu tab 1oda Kızılayıa yaptığı muhtelif yar- dımlar gösteriliyordu. Bu tablodan sonra Ştravsun bir valsini altı genç kız. oyaadı. Arka- sından yine bir çoban tablosu yapll- dt, Milli bir oyun oynanıldı. Numara- larım hepsi hiç iç sıkmıyacak VE hiç bezdirmiyecek kadar kısa ve güzeldi. Hele bir genç kızin söyiediğ” monuloğ pek iyi oldu. Fuakat bütün pmg"”"“? en güzel kısmı “Zengin hala,, opereti idi. y Bir perdelik olan bu operet yazılı.ş itibarile çok güzeldi. Sahneye Vazedi- lişi de pek muvaffak olmuştu. Sanat- kârlar, hepsi çok iyi OYnuy“rı”d_l' Müsamereyi terkederken çok Sami- mi bir surette iyi bir akşam geçirmiş olduğumuzu hissediyorduk. Fakat Bu müsamereyi bu kâadar methettikten sonra umumiyet itibari- ie ufak bir tenkit te yapmak İstiyo. rum: Çapa, öğıret_mekt üçük bir moktep :âkk;îî;eğre ders veren bir ilk okul değil, — bir öğretmefl okuludı%r_ Böyle bir mektepte musamefe'venı. diği zaman bence sah.ı.ıede kultü_r se- viyesini biraz daha y_uksekv. yani da- ha olgun bir gençliği .mtm_m edocelf bir program tertip edilmeli. - Meselâ edebi kıymeti büyük bir eserden bir perde temsil edilebilir. Çoc'uklmn bil. gilerini artıracak 0'“; PWI Program zannediyorüm İt BAhA İYi olurdu. n okulu, ne de ol. deği yanıı kü- >ö B a / Metre süratle esmiştir. —— Fabrikatörler, Vekâletin projesine verilecek cevapta esas itibarile muta- bık kalmışlardır. Fakat, bunlardan bir kısmı, karara karşı bazı ıtirazlar- da bulunmuşlardır. Dün hararetli münakaşalardan son- ra tesbit edilen esaslar şunlardır: 1 — Fabrikatörler yapacakları ço- rapların üzerine kendi fabrikalarının markasını vuracaklardır. 2 — Yapılacak çorapların boyları ile numaraları arasında mutabakat buluncaktır. < 3 — Çoraplara eskiden konulan A. B. C. markaları kalkacak ve bunun yerine kalın, orta, ince adlarile mar- ka konulacaktır. 4 — BHer çorap dört smıfa ayrıla- cak ve bu sınıflar kalınlıklarına gö- re 1, 2, 3, 4, cinse ayrılmış ve her cins te markasına göre tefrik edilmiş bu- lunacaktır, 5 — Çorapların topukları, burun ve tabanları çift katlı sağlam merse- rize iplikten olacaktır. Vekâletin de projesinde çoraplara ayrı ayrı vasıflar tayin edilmiştir. Bu vaziyete göre, tabil halis ipekten veya sun'i ipek cinslerine Benberk ve Viskans ipeğinden yapılacak çoraplar için sağlamlık şekilleri halledilmiş 0- luyor demektir. Erkek ve çocuk çe- raplarına gelince bunların standardi- ze edilemiyeceği kanaati hâsıl olmuş ve fabrikatörler bu hususta birleş- mişlerdir. Ceza Kanunurdu Değişen Maddeler Türk ceza kanununun bazı madde- lerinin değiştirilmesine dair olan ka- nun, meriyete girmiş bulunmaktadır. Bu yeni kanunun değişen maddelerine göre, bir Türk aşağı haddi 3 seneden eksik olmıyan cezayı müstelzim bir suçu yabancı memlekette işler — ve Türkiyeye dönerse, Türk ceza kanun- ları ahkâmına göre cezalandırılır. E- ğer suç, üç seneden daha az hürriye- ti bağlayıcı bir cezayı icap ettiriyor- sa suçlü hakkında takibat icrası mu- tazarrır şahsın veya yabancı hüküme- tin şikâyetine bağlıdır. 13 üncü madde, değişiklikten son- ra Şu şekli almıştır: Ağır hapis cezası, müebbet veya muvakkattır. Müebbet ağır hapis ce- zası, ölünciye kadar çektirilir. Muvak kat ceza, 1 senedon 24 seneye kadar- dır. " Bu ceza müddetlerinin ayrıldığı 4 safha ayrıca kanunda tasrih edilmiş- tir. z Bundan başka, 61 inci maddeye gö- re, cürme tesebbüs eden şahsa fiilin huüsüle getirdiği neticeye nazaran muhtelif cezalar tertip olunmaktadır. Ayrıca 64, 65, 94 ve 95 inci mad- delerde de değişiklikler yapılmıştır. Şehir Tiyatrosu Kad- vosunda Yeni Artistler Belediye 937 bütçesile Şehir tiyat- rosu rejisörünün maaşını 50 lira zam- la 360 liraya çıkarmış, kadroya yüz Otuz beş lira ücretle yeni iki artist i- lâve etmiş ve sahne memurlarının Maaşlarma beş ile on lira arasında zamlar yapmıştır. Bir amele toprak altında kald. Dün Taksimde feci bir ka za olmuş, 35 yaşlarında Dev: lili Hasan oğlu Salih isminde bir amele kanalizasyon enkö zı altında kalarak feci bir şt kilde can vermiştir. Hâdise nin tahkikine müddeiumumi! muavinlerinden Ferhat e! koymuş ve tabibi adil Enve! Karan da cesedi Mmuayene etmiştir. Müddeiumumi, be lediye fen Mmemurlarındar müteşekkil bir heyete hâdi se yerinde tetkikat yaptır mıştır. Bu heyetin vereceğ rapora göre tahkikatına de- vam edecektir. —f Belediye zabıtası kadrosu Yeni bütçe ile belediye zabıtası k'l rosunda esaslı yenilikler ve değişik” likler yapılmıştır. 937 yılı 1 hazırâ * nından itibaren tatbik edilecek olâ bu yeni kadroya göre, bu teşkilât | Gahil bulunan bütün memurların Mi aşları ücrete çevrilmekte, yalnız &* tincı şube müdür ve memurları bür. çenin maaş faslında bırakılmaktadI”" Ücrete alınan memur kadrosu şu 5Ü” retle tesbit edilmiştir. Yetmişer liff ücretli dört başmemur, altmışar lif* ücretli kırk başmemur muavini, kif* lira ücretli tahsil şubelerinin icrti muamelâtına memur 15 takip memi” ru ve ellişer lira üî::—:tg 215 resmi eh Kigate CRE'Ğ e a EllÜLMA. Bu miktar Istanbul gibi çok geti? bir şehrin belediye zabıtasına ait hi” metleri hakkile gördürmeğe kâfi d7 ğildir. Fakat, bütçenin müsaadesi ği dolayısile bu kadronun her sent tedricen arttırılması muvafık görî” 7 müştür. Yeni belediye zabıtası talimatni” mesi tatbik Mmevkiine konuldukt# sonra büu teşkilâtın vazifeleri, mikt& | itibarile çoğalacaktır. Fakat, bütün vazifeler daha prât” şekle girecektir. Bugünkü talima me çok dağınıktır. Bu yüzden memur” larm vazifeleri ekseri zamanlar K rışmaktadır. Yeni talimatname *" bu mahzurlar ortadan kalkacak, MÜ murların teftiş saatine göre ne !"d—ş şeyleri yasak etmesi ve ne gibi işİG"_ meşgul olmaları lâzım geleceği 3: ayrı gösterilecektir. Yeni köy mektepleri açılıyor OÖnümüzdeki tedris yılmda Türkiy? nin muhtelif on iki köyünde yenidf” köy mektepleri açılacaktır. Ayf'“* köy müualliimi yetiğtirmek Üzere C muhtelif on iki yerde köy ımuıllî”’ı kursları kurulacaktır. Bundan başka köy mektepleri İ* yeni bir müfredat programı hazırl maktadır. Maarif Vekâleti ilk tedrisat umuf” müdürü İsmail Hakkı, köy kalkr &ı hakkında yaptığı tetkikleri bit”: dikten sonra bu işler için esasli rette çalışılmıya başlanacaktır. jf TAKVIM - Bugün hava, umumiyetle kapalı geçecek- tir. Süreksiz yağış muhtemeldir. — Rüzgâr Poyrazdan mütedil bir süratle esöcektir, E- ge mmtakasnda yağışın artması ihtimal da- hilindedir. Dünkü Hava Dün, barömetre 766 milimetre, hararet en çok 7, en az 1 derece olarak kaydedil- miştir, Rüzgâr pn.yrudın Baatte 10 kilo- Li Bugünkü Hava: KAPALI - —j 21nciay Gün: 28 Kasım: 102 w 1355 Hicri 1353 Rumi | | Zilhicce: 5 4 Şubst | — Güneş: 652 — Öğle: — 1228 Ikindi: 15,23 — Akşam: — 1744 | Yatsı: 19,15 — Imsak: — 515