27 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

—a 6 rank kıymeti düsürüldü UBaşı 1 incide) memleket arasında bir istikrar birli» ği şeklinde ortaya konulduğu için İrangın sarsıntısı şahsi ve mevzii za rarlara münhasır kalmış, ilân edilen istikrar birliği dünyanın her tarafım. | da teskin edici ve işlerin istikrar ve inkişafı hakkında ümitler uyandırı- et bir tesir yapmıştır , Borsayı müteessir edecek mühim kararların cumartesi günü ilân edil mesi âdet hükmünü almıştır. Ingi - liz lirası için de, dolar için de böyle yapılmıştı. Frank için ayni an'ane takip edilmiştir. Çünkü cumartesi kısmen ve pazar günü tamamile bor- | sa kapalı olduğu için spekülâsyona | meydan kalmaz. İ Fazla olarak Fransız parlâmento- | su bu mühim kararı tasdik için pa- zartesiye içtimaa çağırıldığı ve an- cak salı sabahına kadar kat'i netice beklendiği için Paris borsası pazar- tesi günü de kapalı bulundurulacak- tır, Fransız meclisi yarın toplaniyor Paris, 26 (Radyo-TAN) — Fran- sa hükümeti kararını verdi, ve İn « giltere ile Amerika müttehit Cüm - huriyetleri hükümetlerile anlaştık - tan sonra frangın flatini düşürdü. Belçika daha evvel altm esaamdan ayrılmış, İsviçre federal meclisi bu- gün ayni şekilde altın esasını birak - maya karar vermiş olduğu için Av- Tupada altın esasma sadık kalan bi- ricik devlet, Felemenk olmuştur. Fransa hükümeti frangın değerini yüzde 25, ylizde 35 kadar düşürdü- gü için her İngiliz lirası yüz frank değerinde olacaktır. Fransız parlâmentosu pazartesi günü toplanacak ve hükümetin bu kararını müzakere edecektir. Üç devlet arasında anlaşma Fransa hükümeti, Ingiltere ve A- merika ile anlaşarak fran, düşür . meyb karar vePiiş”ölduğu parasirim. fizla düşmemesi için peğinden feap ede teminatı sağlamlamiş bufunu- yor. Üç memleket arasında imzala - nan anlaşma, döviz karşılıklarma karşı gelmeyi temin ettikten başka mali müvazenenin muhafazasini Ve istikrarı devamını temin etmekte - dir. Bunun faydası derhal görülmüş, Rusya devlet bankasının Amerika piyasasına takdim ettiği ve her ne pahasma olursa olsun satmak istedi- Zi bir milyon İsterlin Amerikanın 1s- tikrar için kullandığı para ile satın alınmiş ve Amerika 2000 milyon do- lara baliğ olan istikrar parasını bu gaye ve maksat için kullanacağını göstermiştir. Frarsadca moratoryum Fransa hükümeti mühim ibtiyati tedbirler almiş bulunuyor. Bütün dö- viz ve altm muamelâtı üzerinde ilân olunan moratoryüm bu tedbirler ara sındadır. Uç devlet arasında imza - lanan anlaşma şimdiye kadar eşi gö- rülmemiş bir mahiyettedir. Bu mü- him hâdise devamlı sulhün ilk nişa - nesi sayılabilir. Amerikanın tikri Amerika maliye nazırı Morgentaü bu münasebetle şu sözleri söylemiş- tir. 'Dünya parası istikrarmın, devam- Nr bir sulh, ve dünya ticaretinin ve- niden faaliyete geçmesi için sağlam bir esas teşkil edeceğine kaniim. Pa- ra antantı, Fransız, Amerikan ve İn- giliz ekeperlerinin toplandığı dişişle- Ti bakanlığında ve bir gün içinde ya- pılmıştır. Tarihte ilk defa olarak üç finans bakanı müşterek bir beyânna- me neşretmişlerdir. Amerika, şimdiki neticeyi iç bu- çuk #enedenberi tahmin etmekte idi, , Üç aydanberi devam eden müzakereler Üç devlet arasında imza edilen anlaşma Üç aydanberi devam eden müzakeratın eseridir. Finans Bakanı Vincent Avuriol, e- konomi bakanı da hazır bulunduğu halde, bu sabah matbuat mümessil. lerini kabul ederek aşağıdaki be; Batta bulunmuştur: “Bütün memleketler beyanname - | ! haberlerden anladık ki hükümet etmeğe karar vermiştir. Bu habe: Ankara, 26 (dlin) 15 de toplandı, dört saat edilmiştir; 1 — Yabancı dövizlerin kıymeti bulursa hükümet, Türk lirasının 3 — Türk lirası, altma tahvil meti muhafaza edecektir . 4 — Ba esas dahilinde, Kıymet nisbetlerini edecektir , ye iştirake dâvet edilmişlerdir. Ya » kında başka devletlerin de iştirak e deceklerine emin bulunmaktayın. Bu beyanname ile temin edilen itti- fak, beşeriyet sulhünün başlıca şar - tı olan bir para sulhünün başlanıgıcı- ni teşkil etmektedir. Milli sahada, yeni tedbirler, Fransiz ekonomik ha yatının tevessü etmesi ve canlanma- 8ı suretile tecelli edeceklerdir. Sosyal haksızlıkların vuku bulma- sma mâni olmak için, hükümet, al - iyasa Üzerinden top -! Jatılmasmı ve küçük servet sahiple -| ri ve eski müharipler lehine olarak! bazı tedbirler alınmasını parlâmen - toya teklif edecektir. Hükümet bum dan başka yevmiyelerin hayat paha. lığı nisbetinde tesbit edilmesini teklif edecektir. | Hükümet, gümrük siyasası saha - sında bazi tedbirler almak suretile da çalışacaktır. İsviçrenin vaziyeti Bern, 26 (A.A.) — İsviçre federal konseyi dört saat süren bir toplantı yapmış ve toplantıdan sonra aşağı - daki resmi tebliğ neşredilmistir. Federal konsey, Franstr hüküme - tinin Fransiz frangmı takriben yüz- de otuz kadar kiymetten düşürmek için verdiği karardan malümat al dtktan sanra, İsvçrenin de parasmı, milli ekonomisi nef'ine, beynelmilel rayioce uydurmak mecburiyetinde ol- duğu mütaleasma varmıştır. Kon - sey gelecek pazartesi günü tederal konseylere tekliflerini yapacaktır. Borsalar pazartesi ve salı günü kapal bulunacaklardır. (TAN muhabirinden) Merki Bankası fiyatların aşırı bir şekilde artmasına | Hükümet Türk parasının kıyme- tini muhafaza ya karar verdi (Başı 1 incide) , Nitekim, dün gece yarısından sonra Ankaradan aldığımız en son Türk parasmn kıymetini muhafaza rleri şuraya sıralıyoruz: — Vekiller Heyeti bugün müzakerede bulundu. OÖğrendiğime göre bu toplantıda Fransız frangınm son vaziyeti gözden geçirilmiş ve paramızın bugünkü kıymetinin muhafazasına karar verilmiştir. BAŞVEKALET TEBLİĞ EDİYOR Ankara, 26 (A.A.) — Başvekiletten 28 » 9 - 1936 tarihiyle tebliğ vuku tâbi i üzerinde yeni tahavvüller kıymetinde bu tahavvüllere olarak bir tenezziil yapmamağa karar vermiştir. 2 — Hükümet, Türk lirasının bugünkü kıymeti, memleketin sadi ve mali ihtiyaçlarına en iyi tekabül ettiği kanaatindedir ikti- olunabilir dövizlere İzafeten altma nazaran şimdiye kadar füli olarak kazanmış olduğu müstakar kıy- rk lirasınm diğer dövizlere nazaran vakit vakit hesap ve ilân cağı ümidini izhar etmişlerdir. Amerika, İngiltere ve Fransa hükü metleri, imkân hudutları içinde, ve ellerinde bulunan en emin vasıtaları kullanarak, tasarlanan tanzim ameli- yesi neticesinde kurulacak olan yeni /merika ve İngiltere hükümetleri yu- karıda işaret edilmiş olan siyasanm muvaffakiyetinin beynelmilei ticare -| tin inkişafma bağlı olduğuna kani bulunmaktadırlar. İ Fransa hükümeti ileride tamamile kaldırılması maksadile, şimdiki kon- tenjanlar ve paranın kontrolü siste - mini derhal gevşetmeği lüzumlu bul- maktadır. 5 —- Bu hususta Amerika ve İngil- tere hükümetlerile birlikte hareket e- den Fransa hükümeti, işbu beyanna- mede izah edilmiş olan siyasanm ta- | hakkuk etmesi için diğer milletlerin işbirliğinde bulunması temenni et- mektedir, Fransa hükümeti, hiçbir memleketin aykırı bir para avantajı temin etmek islemiyeceğini ve Fran- sa, Amerika ve İngiltere hükümetle- rinin daha müstakar ekonomik müna- sebetlerin tesisi balrmından sarfade-, cekleri mesaiye iştirskten imtina et- miyeceğini ümit etmektedir. Dünyada akisler Londra, 26 (A.A.) — Times gaze- tesi, bugünkü milshasmda, Fransız İrangınm kıymetten o düşürülmesi hakkında şu yazıyı neşrediyor: “İngiliz - Fransız - Amerika an - laşması, dünya dövizlerinin kat'i| surette İstikrarma doğru atılmış bir| adımdır.” Deyli Telgraf, bü İlk beynelmilel para esaslarma halel gelmemesi için çalışmak kararındadırlar. Bu husus ta diğer iki hükümet ve milli banka - larla yapılacak olan İstişarelerin te- min edilmesi de tabildir. Kontenjan ka'kıyor Şehrimize (Başı 1 incide) mek ve başka memleketlerle muka - yese etmek için tekrar buraya gele- cektir.. Fakat bir tereddüdü r, Bis ra, şarap bürâda çok pahali “Biz İngilizler çok bira içeriz, di- yor. Fakat (İstanbulda bira içmiye insan para yetiştiremiyor. Taksiler | de dünyanın her yerinden pahalr...| Gida fiyatları, bilhassa meyva ucuz. Öyle zannediyorum ki Londrada bir| işçi ailesi, Türk işçisinden ayni mik. tarda parayla daha iyi seviyede ya- şıyabilir, Kadınlarımıza hayan İstanbulda iki gün kaldım. Üze - rimde kalan tesir büyüktür. Şehrin garplılaşmak yolundaki çalışmala - rını, bilhassa temizliğini beklediğim- den çok iyi buldum. Kadınlarmıza hayrette (kaldım. Federal Başkan Meyer bu akşam telsizde bir nutuk söyliyerek konse - yin kararlarını İsviçre ulusuna bildi- recektir. Anlaşmanın metni 1 — Fransız hükümeti, sulhü ida- me ettirmek hususundaki umumi ar zayu tesbit etmek, beynelmilel eko- nomik ralinasebetlerde nizamın tesisi için icap eden şartların kurulmasını kolaylaştırmak, dünya refahını arttır mak ve,milletlerin hayat seviyesinin yükselmesine matuf bir siyasa takip etmek maksadile Büyük Britanya ve Amerika hükümetleri ile temasa gi - rişmiştir. 2 — Amerika Birleşik devletleri hükümeti ile Büyük Britanya hükü- meti, beynelmilel para siynsası saha - sında, İngiltere İmparatorluğu ile A- merika Cümhuriyetinin dahilf refahı için lâzım gelen şartları nazarı itiba- ra alacaklardır. Diğer taraftan Fran- İsız hükümeti de beynelmilel para pi- İ yasasının müvazenesini temin için ça İışacak ve bu müvazenenin bir İngiliz veya Amerikan para hareketi vü - zünden bozulmaması için lâzım gelen tedbirleri alacaktır. 3 — Muhtelit ekonomiler arasında ayni zamanda devamlı bir müvazene temin edilmeden başlıca paraların takviye edilemiyeceği düşüncesini e- 8as ittihaz eden Fransız hükümeti, toya teklif etmeği kararlaştırmıştır. Amerika ve İngiltere hükümetleri İbu kararı müsbet bir sekilde karşıla - mışlar ve bunun beynelmilel ekıno- mik münasebetlerin istikrarı Içinda ha sağlam esaslar kurmağa yaraya- pars işinin düzeltilmesini parlâmen- | Dün evlerde esir gibi yaşıyorlardı. | Bu kadar az zamanda bu inkişafa nasıl vardılar? Gördüklerimi güzel, | cazibeli, zeki buldum. Her bahse alâ- ka gösteriyorlar. Vukuflu münaka- İşalara giriyorlar. Ben hayalimdeki mümune İle mukayeseler yaparak şu tesir nda kaldım: 'Türk kadınları bana ölmüş te tamamile garplı bir kılıkta yeniden dünyaya gelmiş mah lüklur hissini verdi. Büyük Şef yaman insan Büyük Şefinizin yaman bir insan olduğuna ait kanaatim derinleşti. İn sanların ruhuna âz zamanda ve hür- riyet içinde bu kadar disiplin, inti - zam, seviye yüksekliği nasıl sokula- bilir? Askerleriniz hal ve kıyafetçe mükemmel... Zabıtanız vazifesinin ehli ve muntazam... Bir itiraz: Hamallar Yalnız nakliye vasıtalarınıza ak - lm ermedi. Burada eski ile yeni İçok karışmış. Büyük bir şehir içinde otomobil ile eşek ve deveyi nakliye vasıtası diye yanyana gördüm. Bu da bir şey değil... Ya İki kat olmuş, Sırtında ağır yük taşıyarak giden İn- sanlar? Türkiyenin yenilik ve terak. ki çerçevesine bu manzarayı yakış « tıramadım. Çok terakki ettiniz. Londra ve Parise varmak için daha çok yolu - nuz var. Fakat gidişinizdeki sür'ate bakmca yakm bir zamanda oraya da İ varacağınıza şüphem yoktur.” Avam Kamarasınm diğer iki aza- smr İstanbul Klübünde bir arada mebusu geldi «el birliği teeriibesinin beklenmiyen bir hâdise olması dolayısile daha mu cibi memnuniyet olduğunu yazmak - tadır. Nevyork, 26 (A, A.) — Nevyork Times gazetesi, Fransız frangı kıy- metinin yeniden tesbit edilmesine da- ir olan kararı “mesut bir netice” diye tavsif etmektedir. üç Ingi iz İ rıda söylediğimiz gibi bunlardan Miralay Veb Baldvin dün akşam! gitmiştir. Miralaym — memleketimiz hükkindaki-ie itibar NAYYANIK TE recesiridedir. “Politika “hayatı hari - cinde, birtakım malzeme fabrikala - ri idare etmektedir. Eğer Mister So- mervil memleketimizde — İnşaat te - sebbüslerine girmiye karar verirse| Miralay Baldvin malzeme cihetini temin edecektir, Memleketimizde İngiliz sermayesi İki İngiliz meb'usunun memleketi. mize İngiliz sermayesi getirmek ve faaliyete geçmek hususunda söyle « dikleri şudur: “Londrada Siti iktisadi mehafili,| Türkiyede faaliyete geçmek husu - sundaki ihtimalleri çok elddiyetle telâkki etmektedir. Memlekete o dö- viz olarak gelecek paranın ve elde edilecek kârm İngiltereye iadesi için ameli imkânlar bulunacak olursa Türkiyedeki ciddi teşebbüsler | için İngilterede bol sermaye bulunacağı- na şüphemiz yoktur. Grüpümuz, ciddi bulduğu izler için istediği kadar sermaye teminine muktedirdir. Harpten sonra Fran - sada harabiye uğrıyan şehirlerin ye. »iden yapmak hususunda altı milyon İngiliz liralık taahhütlere giriştik. İperde İngiliz abidesini biz yaptık. Birimiz, (Mister Somervil) (o An- karaya giderek dikkatimiz celbedi - Jen üç işi tetkik edecektir ki bunlar- dan biri mesken kooperatifinin evle- ridir. İşi esasen İYİ, sağlam ve kârlr bulursak daha esaslı tetkikat yap- mak ve faaliyete geçmek için bir fen heyeti göndereceğiz. Derdiniz: Sermayesizlik Türkiyenin derdi sermayesizliktir. Ihracat eşyası da miktarcı azdır. Memleketin inkişaf etmesi, mahreç-| lerin artması lâzımdır. Bunlar hep sermaye işleridir. Bir defa iyi bir çığır açılırsa İngiltereden mühim miktarda sermaye gelmesi de imkân dahilindedir. Türkiyeyi 30, 40 senedenberi tanı-! yanlar memleketin geçirdiği terak -| kiye hayret ediyorlar. Hariçte mü - taassıp ve geri kalmış diya tanınmış bir halkın yeniyi bu kadar iyi kabul etmesi ve benimsemesi, Atatürkün rehberlik hususundaki (o kudretine hayret verici bir delildir. mez Ül-YU-<Ub mz Yüksek Ziraat Enstitü- sü Rektörlüğünden: Bu yıl Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsünün Ziraat. Fakültesine kız ve erkek ve Baytar Orman Fakültelerine yalnız erkek parasız yatılı, paralı yatılı ve yatısız talebe alınacaktır. Enstitüye yazılabilmek için aşağıdaki şart- lara uymak gereklidir. 1 — Lise mezuniyet imtihanını vererek Bakaloryası- nı yapmış veya lise olgunluk diplomasını almış olmak “Bakaloryasını yapmamış veya olgunluk diplomasını al- mamış olanlar Enstitüye alınmaz,, ve Türk tabiyetinde bulunmak lâzımdır. 2 — İstanbul üniversitesinin fen fakültesinden naklen gelecek olanlar orada okudukları Sömestrelerden, mu - vaffak olmuşlar ise ikisi kabul edilerek Baytar, Ziraat ve Orman fakültesinin üçüncü Sömestrelerine alınırlar, An cak Baytar fakültesine girenlerin bu fakülterin birinci ve ikinci Sömestrelerinde okunan Anatomi “ Jersine de ayrıca devam etmeleri ve Ziraat fakültesine girenlerin Ziraat stajmı yapmaları gereklidir, 3 — Enstitüye girecek talebenin yaşı 17 den aşağı ve 25 ten yukarı olmaz. Nihari talebe yüksek yaş kaydina bağlı değildir. 4 — Parasız yatılı talebeden ertiklerinin lüzum gös- terdiği beden kabiliyeti ve sağlamlıkları hakkında tam teşekküllü bir hasta evi kurulunun raporu lâzımdır. 5 — Enstitüye yazılan talebe iki ay içinde, yeniden sağlık ve sağlamlık muayenesinden geçirilerek ertikleri- nin lüzum gösterdiği beden kabiliyetini göstermiyenle- rin Enstitüden ilişiği kesilir, 6 — Ziraat fakültesine girecek talebe Ankarada Or - man çiftliğinde 10 ay staj görmeğe mecburdurlar. Bu staj müddetince talebeye 30 lira aylık verilir. Yatacak yer çiftlikte parasız sağlanır. “Stajiyer talebenin yeme- si, içmesi de Enstitüce sağlandığı takdirde kendilerine bu 30 lira verilmez.,, 7 — Parasız yatı talebesinden staj veya okuma devre- si içinde sonradan meydana gelen mücbir haller dışında olmak üzere, kendiliğinden stajını veya okumasını bıra- kanlardan veya cezel olarak çıkarılanlardan hükümetçe yapılan masrafları ödiyecekleri hakkında verilecek nü - muneye göre Noterlikten tasdikli bir kefaletname alınır. 8 — Enstitüye girmek istiyenler yukarıda yazılı ra- pordan başka nüfus kâğıdını, aşı kâğıdını, polis veya uraylardan alacakları uzgidim kâğıdını, orta mektep ve i liselerde görmüş'oldukları süel'dersler hakkındaki ehli - yetnameleri iliştirilerek el yazıları ile yazacakları pullu bir-dilekçe ile ve altı tane fotoğrafı ile “birlikte doğruca Ankarada Yüksek Enstitü rektörlüğüne“başvururlar Ta lipler dilekçelerinde hangi fakülteye kayrt olunmak is- teklerini bildirmelidirler. Aksi taktirde dilekçeleri hak- kında bir muamele yapılmaz. 9 — Pulsuz veya usulü dairesinde pullanmamış olan ve 8 inci maddede yazılı kağıtların ilişik olmadığı dilek- çeler gelmemiş sayılır ve bunlar hakkında hiçbir muame- le yapılmaz. 10 — Vaktinde tam kâğıtlariyle başvuranlar arasın - dan pek iyi veya iyi dereceli olanlar tercih edilir. Kabul edilecek talebe diploma derecesine ve başvurma tarihle- rine göre seçilirler. Kadro dolmadığı takdirde orta dere- celiler de başvurma sırasına göre alınabilirler, 11 — Cevap istiyenler ayrıca pul göndermelidirler. 12 — Başvurma zamanı Ağustosun birinci gününden Eylülün otuzuncu günü akşamına kadardır. Bundan sonraki başvurmalar kabul edilmez. o (15) 1164 Liseler alım satım komisyonundan: 1—21/9/936 pazartesi günü saat 11 de ihalesi yapıl- mak üzere münakasaya konulan Beykozda yeni açılacak orta okulun 1505 lira bedel içinde (125) adet dersane sı- rası, (8) adet siyah yazı tahtası ve (5) adet yemek ma - sasının münakasası 2/10/936 cuma günü saat 10 da pa- zarlıkla İstanbul liseler muhasebeciliğinde toplanan ko- misyonda yapılacaktır, İsteklilerin ticaret odasının yeni yıl vesikası ile bu gibi doğrama işlerini muvaffakıyetle yapmış olduklarına dair resmi dairelerden alınmış vesaikle komisyona müraca « atları; 2 — İlk teminatlarını komisyon başkanlığından ala- cakları yazı ile liseler muha sebeciliği veznesine yatır « maları: 3 — Şartname ve sıra resmini görmek istiyenlerin ko- misyon sekreterliğine müracaatları ilân olunur. (1650) Istanbul Nafıa Müdürlüğünden 6/10/936 Salı günü saat 15 te İstanbulda Nafıa Mü- dürlüğü Eksiltme komisyonu odasında (4411) lira keşif bedelli Bakırköy Emrazı Akliye hastanesi bekleme salo- nu inşaatı açık eksiltmeye konulmuştur. Mukavele, eksiltme, bayındırlık işleri genel, hususi ve fenni şartnameleri, proje, keşif hülâsasile buna müteferri diğer evrak dairesinde görülecektir Muvakkat teminat (331) liradır. İsteklilerin en az (3500) liralık bu işe benzer-iş yaptı- ğma dair Nafıa Müdürlüğünden almış olduğu müteah - hitlik ve tiç odası vesikalarile mezkür gün ve Saatte Nafıa Müdürlüğüne gelmeleri. (1327)