27 Eylül 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 12 sahife 2 nci sahifede: Türk binicilerinin Vi yanadaki zaferleriAbidin Daver Dav'er 3 üncü sahifede: Troçkinin hazırladığı kundak. 5 inci sahifemizde: Bir gezintiden notlar Ali Kâmi Akyüz. 7 nci sehifede: Çocuk sahifesL umhuri ...Sayi! 4440 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telsraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, istanbul Posta kutusıîf İstanbul, No 246 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 . 24290 g •• tn*n rSZSF Zl tyflll 1900 Bir şu beyaz kısmı da boyarsam mesele yokt! Telefon: BaşmuharTir ve evi: 22366. Tahrlr heyeti: lllllllınılllllllllllllllllllllltl Dünya Para Kıymetleri Düşürülüyor "IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIimilllllllllllllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIMIMMIIIIIinillPllinillllllllllllllliriinilllllllMlMlllllinilllHllllllllllllllllllllllllllllllllllMllllllllMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIfllllllllllllllMIIIIMIHIllllllllllllll"""'! IIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinill l>llll>>l>lllllllllllllllllllllllllllllllll||||||||||||||||||||||||||||||||||||m|l||l|||||l|||||||n||||||||||||||| Fransiz frangı altın esasından ayrıldı İskenderun ve Antakya için tarihî Bir hatıra «Kırk asırlık Türk yurdu ecnebi elinde kalamaz!» Büyük Dil Bayramı Iktısadî bir salâh sayılan bu Dün her yerde muazzam merasîmle kutlulandı karara birçok devletlerin de Ankara ve istanbul Halkevlerinde verilen konfeiltihakı bekleniyor ranslarda dil inkılâbımızm derin manası izah edildi undan on dört yıl önce, Büyük zaferden beş altı ay sonra, o zaman Türkıye Büyük Millet Meclisi Reisi Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa, o sıralardaki irşad seyahatlerinin en mühimlerinden birini yapmak üzere Adanaya hareket ediyor. «Yeni Gün» namına tek gazeteci olarak kabul edildiğim bu seyahatte ajans mümessilliğini de yapmaklığım için yükBaşvekâletten 26/9/1936 tarihile tebliğ edilmiştir: sek irade çıktı; Atatürkün bütün nutuk3 Türk lirası, altına tahvil olunabilir, db'viz • 1 Yabancı dövizlerin kıymeti üzerinde yeni larını kendim tuttum, onları kendisine olere izafeten altına nazaran şimdiye kadar fili olakuyup tasvibini aldıktan sonra resmî me tahavvüller vuku bulursa hükumet, Türk lirannın kıymetinde bu tahavvüllere tâbi olarak bir tenez « rak kazanmış olduğu müstakar ktymeti muhafaza tin olarak Ajansa veriyordum. O nutukedecektir. lar bütün Türkiye gazetelcrinden başka ziil yapmamıya karar vermistir. 4 Bu esas dahilinde, Türk lirasının diğer dö 2 Hükumet, Türk lirastmn bugünkü kıyme .ecnebi dillere de çevrilip neşrediliyordu. Eminb'nü Halkevindeki toplantı ve dün Ankarada mühim Iki hafta süren o seyahatte Atatürk ti, memleketin ıktısadî ve malî ihtiyaclarına en iyi vizlere nazaran ktymet nisbetlerini Merkez Banbir konferans veren Ahmed Cevad ve Besim Atalay... on beş kadar nutuk söyledi. Sekiz on tekabul ettiği kası vakit vakit hesab ve ilân edecektir. kanaatindedir. İlk Türk Dili Kurultayının açıldığı hükumet merkezi olan Ankara ile îstanbeldede, muhtelif içtimalarda söylenen j günün dördüncü yıldönümü münasebetile bulda çok parlak tezahürat yapılmıştır. ve bazılan iki üç saat devam eden bu nudün memleketin her tarafında ve bilhassa tuklann her biri ışık tufanı gibi aydmla[Arkası Sa. 9 sütun 5 te] tıcı ve gök gürlemeleri gibi sarsıcıydı. y Düşman Ankara kapılanndayken «Düşmanı vatanın harimi ismetinde mutlaka boğacağım» diyen, dediğini tam olarak yapmış, şimdi de hitabetini bir kılıc gibi çekerek, himmetini millete, savletini karanhk ruhlara çevirmişti. Ak nıhun seyahati, büyük ak ruh, bir yandan küçük karanhk ruhlan yarasalı köşelerinden ç r karıp yere seriyor, bir yandan temiz ruhlan aydmlatıyordu. Bunun için o nutuklarda nurla yıldınm beraberdi. O seyahatin ilk hitabe^T^nkısası, faFransiz frangınm kıymetten düşüriil Paris 26 (A.A.) Dün akşamki kat en şimşeklisi; bir cümlelik hitabe, faNazırlar toplantısında kararlaşan pek mesi kararı memleketimizde ve bilhassa kat on dört yılın ötesinden o gün İskenmühim malî tedbirleri tasdik etmek üze îstanbulda büyük tesirler yapmıştır. PaTemps gazetesinin Roma muhabiri, derun ve Antakya için, ilâhî bir meşale re parlamento pazartesi günü için içti ramızm istikran sebebile bir endişe mevîngiltere ile îtalyanın Akdeniz meselesi müjdesi gibi doğuveren cümle; şimdi bü•naa çağırılmıştır. karşısmdaki durumlarına dair şu tafsi cud degilse de frank gibi beynelmilel pitün Türk milletini en necib bir heyecanla lâtı vermektedir: yasada ehemmiyeti haiz olan ve Türk Bu tedbirlerin hakikî mahiyeti henüz halkalıyan tskenderun ve Antakya meHabeş anlaşmazlığının en tehlikeli safmalum olmamakla beraber, haber veril parası da onun kıymetine bağlanmış buselesine bir de o tek cümlelik meşalenin halanndan birini teşkil eden îtalya îndiğine göre, Fransa, îngiltere ve Ame lunan bir mübadele vasıtasının altın esabüyük aydınlığı içinden bakahm: giltere gerginliği, İtalyanın şarkî Afrıkarika arasmda hâsıl olan ve dünya piyasa sından ayrılarak kıymetini kaybetmiş ol1923 martının 15 inci perşembe günü, da kazandığı zaferdenberı sükunet devfıatlarınin istikrannı tevine matuf bulu ması şüphesiz çok nazik bir mesele teşkil öğleye bir iki saat kala Adanaya geldik. resine girmiş görünüyordu. Hatta, Lord n a n para itilâfma dair pek yakında Lon etmektedir. Maahaza paramız bu kaTurkıye Malıye VePalmerston zamanındanberi iki memle Insan, insan, insan... Bütün istasyon in ?ransız Idalıye Sazın M. V. Oryol dra, Paris ve Vaşingtonda ayni mealde nunla kıymetini muhafaza etmekte bu kili Fuad Ağrah san mahşeri. Istasyondan şehre kadar yaketi birleştiren anlaşmaya benzer yeni bir lunduğundan ve hükumet icab eden muntazam tedbirleri de birer nota neşredilecektir. , nm saatlik mesafe karşıhklı iki saf halinitilâf, ufukta belirir gibi idi. Buna rağderhal alacağından hiçbir telâşa mahal yoktur. Paris borsası pazartesi günü kapah bulunacaktır. de; bütün civar köylerden ve kasabalar men, son haftalar zarfında bunun aksine îngiliz lirasınm meşhur temevvüçlerinden dolayı senelerFransiz parlamentosunun bu babdaki karannı salı sabahı dan da gelen halk ile en aşağı yüz bini bir değişiklik hasıl olmuş görünüyor. Budenberi Türk parası îngiliz lirasına göre kıymetlenmekten vermesi memuldür. aşgın bir insan kalabalığı, canh ve heyenun sebebi de, îngilterenin, Akdenizde [Arkası Sa. 9 sütun 4 te] [Arkası Sa. 9 sütun 1 del canlı iki coşkun nehir gibi yolun iki kıyıki siyasî ve bahrî yeni plânının metodlu sına dizilmişti. bir surette tatbikıdır. Cebelüttarıkla Süveyş arasındaki İngiDüz caddenin iki tarafına sıralanmış liz deniz üslerinin tamiri, tahkimi ve tezince, uzun, süslü ve uclan bayraklı sayıyidi, Kral Sekizinci Edvardın Yugos sız direkler, süvarileri görünmiyen mızlavyaya, Yunanistana ve Türkiyeye seraklı alayı gibi düzgün iki dizi halinde yahati, Bahriye Nazırı Sir Samuel Houzayıp gidiyor. areun Maltada, Kıbrısta ve Hayfadaki Tepemizde ılık bir bahar güneşi ve teftişleri, îngiltere ile Mısır hükumeti aayaklanmızın altında, o mevsimde bile Ingiliz bahrıyesı sivil birinci Lordu Sir rasında aktedilen askerî esasa müstenid bol kalörili Adana güneşine rağmen, büSamuel Hor Akdeniz teftişinden yeni anlaşma, îngiliz Türk dostluğu dondukten sonra tün gece yağan yağmurun henüz kururabıtalannın takviyesi sözleri ile beraber, denizdeki vaziyetini muhafaza ve tak mağa vakit bulamıyan çamuru üstünde îtalyanın Akdeniz hassasiyeti her za viye etmeğe çalışması tabii görülüyor. Ankara 26 (Telefonla) Alyürüyoruz. mankine nazaran daha fazla şiddetlen Fakat, buna mukabil, îtalyanlara göre, dığım malumata nazaran Başvekil O, müşir forması sırtında, adımlan miştir. Vakıâ, îtalyada, îngilterenin Ak' tArkası Sa. 8 sütun 5 te] İsmet înönü ağlebi ihtimal yann sert, bakışlan keskin; sol elinde bastonu, IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI1IIIIIIIIIMIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIMIIIIIIIIMIIII (bugün) şark vilâyetlerinde bir tetsağ eli daima temennada; kahve renkli kik seyahatine çıkacaktır. kalpağı altında daha heybetleşen başını sağa sola çevirerek smıf sınıf halkı seîsmet înönü buradan trenle Malâmlıya selâmlıya ve her sınıf halkm latya, Elâziz ve Diyarbekire kadar hatırını sora sora ilerliyor: uzanarak diğer şark vilâyetlerinde de tetkikat yaptıktan sonra Ankara Merhaba asker! ya avdet edecektir. Nasılsınız küçükler? [Arkast Sa. 3 sütun 6 dal îyi misıniz hanımlar? Böylece her beş on adımda bir, tek hançerenin soruşuna on binlerle hançerenin cevab verişi; kurtaranla kurtulanın konuşması; kurtaranın ikişer kelimelik sözü kurtulanın umman dalgalı gülbanklerile karşılanıyor. Sağdan soldan tugyan halinde alkışlar, ağlayışlar; kalabalıgm girdibadlı uğultuları içinden zaman zaman kendim işittirecek kadar yükselen keskin perdeli münferid haykırışlar; «Allahım bugünü de gördüm» diye baM. Riket ve tayyaresi ğıranlar; duadan, şükrandan, vecdden Ceyhan 26 (Hususî) Adanadan Meşhur îngiliz iş adamı M. Riket dün rek Prag, Sofya yolile dün sabah Ye gelen Suriye heyetine refakat ederek heyuğrulma muhtelif tonda, kadın erkek çeşidli sadaların canh, titrek, sıcak çığ saat 11 de hususî tayyaresile Sofyadan şilköy istasyonuna gelmişlerdir. yet azasından Fars Elhuri ile yolda göIstanbula gelmiştir. Amerikanın büyük lıklan. îngiliz ve Amerikalı iş adamlanmn rüştüm. Haşimüttahsinin beyanatınm mat7 nci Balkan oyunlarınm yapılacağt Atina stadyomu Şmit ile M.tayyaresi son sistem bir tayyare olup mo buatımızda uyandırdığı asabiyeti anlat Büyük sevinc kabara kabara bütün sermayedarlanndan M. Gudriç adında diğer bir sermayedar da dern konforu haiz bulunmaktadır. Tay tım. Bana şu sözleri söyledi: Atma 26 (Balkan oyunlannı takib et lan 7 nci Balkan oyunlan için fevkalâde havayı doldurdu ve büyük sevincin hava« Herhalde rrueselede bir suitefeh mek için sureti mahsusada giden arkada hazırlıklar yapılmaktadır. Bütün şehir, tSMAİL HABtB beraberdir. îngiliz ve Amerikalı iş adam yarede mükemmel yemek salonlan ve [Arkası Sa. 6 sütun 5 te] lArkası Sa. 8 sütun 4 te] İArkat) Sa. 9 sütun 6 da] şımızdan) Yann burada açılacak olArkası Sa. 3 sütun 4 te] lan Cenevreden tayyare ile hareket ede Karara iştirak etmiyoruz Türk parası müstakar kıymetini muhafaza edecek ve altına tahvil olunabilecektir Bu neticeye Ingiltere ve Amerika ile Fiat farkından ihracatçılarımızin ziyan görmiyeceği anlaşılıyor yapılan itilâf sayesinde varıldı Romada asabiyet Belcika ve Isviçre de para Türk piyasası için endişeye Akdeniz muvazenesinin bir Türkİngiliz mahal yoktur kıymetlerini düşürdüler ittifakile tanzim edildiği iddia ediliyor Bir Fransiz gazetesi «Ingiltere Kralı Asya ve Avrupanın mihveri Atatürkün memleketi olduğuna kanaat getirerek bir şaheser yarattı» diyor Avrupa ve Amerikada müsaid tefsirler M. Rîket dün geldi, bu Başvekil bugün Şarka gidiyor gün Hindistana gidiyor İsmet İnönü bütün Bir İngiliz meb'usunun hayranlığı Doğu vilâyetlerinde tetkikat yapacak «Türkün necabetine bütün îngiliz milleti inanmıştır. Dostluğumuz en kuvvetli devresindedir...» 7 nci Balkan oyunları Bugün Atinada büyük merasimle açılıyor. Leningradda bisikletçilerimiz galib geldiler Suriye delegesinin yeni beyanatı «Ne pahasına olursa olsun Türkiyeyi kazanacağız»