15 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7
saca 15-9.986 IT AN Gündelik gazete Başmuharriri Ahmet Emin Yalman Tan'ın hedefi: Haberde, fikirde, herşeyde temiz, dürüst, samimi olmak, kariin gazetesi olmaya çalışmaktır. Kadını ve çocuğu ile harp eden millet İspanyadaki dahili harbin tafşi - Mimi Avrupa gazetelerinde okuduk - ga İnsanın içi titriyor. Bir tarafta eski imtiyazlarını muhafaza etmek İ- çin Fastau getirdikleri kölelerle ken- di memleketlerini bir harabeye çe- viren generaller, karşılırmda kadı- Biyle, çocuğiyle dövüşen halk. İspanyanm Jandarkı La Passiona- rin geçen gün bir iş için cephedeki vazifesini bırakarak Parise gitti ve Varifem benl orada bekliyor, bağırdı ve Fransız halkından yardım dilendi: — Buçtin bizim başımıza gelen ya- ran sizin başmıza gelebilir, gözünü » sü açm! İhtarında bulundu. İspanyol kadmı ve İspanyol çocu - milletin tarihinde nadir görünür bü - yük sahnelerden biridir. giri ti Eski Amazonlar Eski bir Yunan efsanesine göre, Öksun denizi elvarında bir yerde ka- dınlardan mürekkep bir cemiyet var. maş. Burada kadınlar tek DBaşlarma aşiretlere ziyaretler yaparlarmış. Bu birleşmelerden doğan erkek çocuk- lar ya o aşirete iade edilir ve yahut öldürülürmüş. Kır çocuklar büyütü- Yi yle ğer irmiş. İşte okki Yunanistanda mev. cudiyetinden bahsedilen o Amazonlar! bunlarmış. Yunan efsanesinin an- lattığı bu cemiyetin var olup olma - dığı hakkında elimizde kat'i deliller yok. Fakat bugün İspanyada kadın - lar kurşun simasmı, harbetmesini öğrendiler. Cephede hiikümet safları | arasında kızların ve kadmlarm da! yer aldığını görüyoruz. Hükümet ta- rafmdan halkı teşvik için sokaklara asılan Mânda elinde silâh bir genç kız resmi vardır, Küçük bir mukayese ma emen * 1914 ve 1936. 1914 Cihan Harbinin başladığı ta- rihtir, : O gin de devletler arasmda silâh Parşı vardı, buçün de vardır. O vakit Avrupa mililetlerinin mev. | Bizim yaramazlar BABAMVE HOCAM BÖKE) SÖYLÜYORLAR AMMA. Suriyeliler, istik- iğllerini ihtilâl ya- 'parak kazanmıştır Birkaç sene öncede Suriyeye bir muahede teklif olunmuş, fakat Suriyelileri hoşnut etmediği için bütün Suriyeliler tarafından ürkiye efkârı umumi- yesi, Fransa - Suriye muahedesinin Pariste, Suriyeyi temsil eden hey- etle Fransa hükümeti ara- sında imza edilmiş oldu - gunu haber almış bulunu- yor. Bu muahedenin tat- biki ile Fransanm Suriye üzerindeki mandası ilga olunmakta ve Suriye devleti istiklâlini kazan » maktadır. Suriyeliler bu istiklâli boşuboşuna kazanmış de- Zillerdir. Bilâkis Suri- yöliler 17 sene: «evvel “Fransız”ordülarının Yürt- larını işgal etmelerinden- beri hürriyet ve istiklâlle- rine kâvuşmak için çalışı- yorlar. Fransa, bu ara- da Suriye ile anlaşmak istemiş, bir kaç yil önce yalnız Fransızlarla, o za- man Fransızlara yakın o- lan kimseleri hoşnut eden bir muahede projesi ha- zırlamış, fakat Suriye par- lâmentosu ile Suriye ef - kârı umumiyesi bu proje- yi reddetmiş ve bu proje- nin tetkikine bile razt ol- mamıştı. Çünkü Suriyedeki mil « liyetçi. kütle ile Suriye gençliği ve Suriye mat- buatı bu projenin mahi - yetini teşhir ederek ona taraftarlık (gösterenlere, ummadıkları ve bekleme- dikleri bir şekilde meydan i dan okumuşlardı, ir kaç sene önce ileri sirülen ettiği milliyetçi kütle programını, Hazırlıyor ve harekete geçmek için yayılmış bulunuyordu. Büyük fırtınanın kopmak üzere olduğu gö 2€ çaromakta Fransız elektrik şirketine karşı bir boykotaj hareketi hazırladı. Ve anlıyarak bu kütle ile müzakereye bütün halkı elektrik kullanmamız ya davet etti. Buna karşı Suriye- deki Fransız makamatı bu hareke- tin umumi emniyeti ihlâl edecek mahiyette oOolduğuna o İnanarak Şam Meb'usu Bay Fahri Barodiyi ve bazı gençlik liderlerini Şamdan uzaklaştırmış, fakat bu hâdise ha- (o mıştır. der almır alınmaz bütün Suriyede umum bir grev hareketi başlamış, ve mandater devlet aleyhinde her gün ntümayişler yapılır olmustu. — T$. Fransada halk cephesinin iş Suriye fevkalâde komiserliği Suri- reddedilmiştir i Yazan: M. K. Tabbara (İzmir sergisini ziyarete ge - len Berut gazetecilerinden Bay Mehmet Kâmil Tabbare, İstan bulda birkaç gün geçirmek üze- re şehrimize gelmiştir. Berutta çıkan Şehrazad mecmuası sahi- bi ve gündelik Savtül Ahrar ge zetesi mümessili olan meslekta. şımız Suriyenin istiklâlini nasıl kazandığını anlatan bu maka leyi sureti mahsusada TAN için yazmıştır. Yazıyı arapçadan türkçeye çevirerek neşrediyoruz.| sisnin ileri gelenlerinden hir kaçını uzaklaştırmak ve sürgüne gönder. et hareketi o mekle işin önünü in bütün şehir ve ihayet Şamda vetçi küt- Fe bu vaziyet karşısında kütle ile anlaş- maktan başka çare bulunmadığını le heyeti, şehre ışık veren almayı düşün- müşse de tedbir memlekette ihtilâ! alevini yakmıya yardım Suriyedeki askeri maka hale mecburiyetinde kı miliyetçi girişmiş, neticede altmış gün de- vam eden umumi grev son bulmuş ve milliyetçi kütle erkânmdan te- gekkül eden bir murahhas heyet Parine giderek Suriye — Fransa muahedesinin müzakeresine başla- Bu heyet Paristeki çalışmaları muaheğeyi imzalamakla tamamla- başma gelmiş olması meselenin ONLAR SALİBA HAYATLAR DA, MİÇ DişciYE GİTMEMİŞLER, hallini -kolaylaştırmıştır. . Fransız halk cephesinin programları Suri- yenin istiklâlini temin edecek ma- hiyette idi. Suriyenin “İstiklâlini temin eden muahede imzalanmış olduğu için daha evvel vuku bulan hâdiseleri, ihtildileri, 1928 de yapılan Kanu- nu Esasiy! mevzuu bahsetmeye lü- zum görmüyorum, B" yazıyı yazdığım sirada Su- riye istiklâlinin Türk mat- buatı tarafından kutlulandığını Ve Suriye haberlerinin gazetelerde en önemli mevkii işgal ettiğini görüü- yorum. Bilhassa “Tan,, m evvelki günkü başmakalesi Türkiyenin ye- ni Suriyeye karşı hislerini çok iyi ifade etmekte idi. Komşu memle- ketin en iyi gerait içinde yaşıya- cakları hiç şüphe götürmez. M. K. Tabbare OKUYUCU MEKTUPLARI | Tarihi Dedikodu | i Köpekler anası bir kadın Abdülhamit devrinin maruf adam- larından biri de Münif Paşadır. Mü- İ nif Paşa Aymtaplıdır. Şair Hasra | Zadenin akrabasından ve ehibbasın- İ dandır. Şamda tahsil etmiş, İstan. bula gelmiş, Babrâli tercime kalemi- Jne çırağ edilmiştir. Münif Paşa er- babı kalemdendi. Güzel söyler, gü- gel yazardı. Bir Ayıntap dönüşünde Hasırcı Zade Mustafa Efendiye yaz- dığı mektup Bahri tavil üslübunda. dır; fakat pek hoştur. Münif Paşa gazetecilik de etmiş- tir. Ruznamei Ceridel Havadiste kö- tiplik eylemiştir. Münif Paşa bir zamanlar Adliyeye de intisap etti; Dördüncü Ticaret Mahkemesine reis oldu. Zaptiyede teşekktil eden İstinaf Ceza Mahke- mesine *reis olunca yerini - tavsiyesi üzerine - Hasan Fehmi Efendiye terkeyledi, Hasan Fehmi Efendi, Nafıa ve Adliye Nazırı olan Hasan Fehmi Paşadır. Münif Paşa bir zamanlar Berlin Sefareti Seniyyesine müsteşar oldu. Berline gidince üç ay sefaret kona. ğmdan çıkmadı. Sefarette hizmeti ol- madığı zamanlar odasma kapandı; almanca öğrendi. Hususi surette Hu- kuk dersi de gördü. Münif Paşanm pek çok karısı ve pek çok çocuğu oldu. Bunlardan biri de Berlin dönüşünde heraberinde ge- tirdiği bir Alman kadmıdır. Alman kadını Üsküdarda yerleştirdi. Ona Balacakta beş, altı ev yaptı. Evlerin varidatmı Alman karısmın maişetine tahsis etti. Ayrıca tahsisat da bağ- adı, Münif Paşanm Alman karısı, Alman karmile münasebetleri sır o- larak kalmıstır. Münif Paşa pek ke. tum bir adamdı. Meclisinde ilimden, fünundan, edebiyattan, lisandan baş- ka söz konuşulmazdı. Münif Pasanm Alman karısı garip bir kadındı. İstanbula gelince, İstan- bulun sokak köpeklerine âşık oldu, Köpekleri pek sever, yolda fırmlara uğrayarak ekmek dağıtırdı. “Alman kadm İstanbula gecince Galata kö- pekleri Köprüye üşüşürler, velini. metlerini istikbal ederlerdi. Sonra hep beraber Beyoğluna geçerler, her frmm önünde durup rızıklarmı pay- lasırlardı. Alman karısmın Galataya, | Beyoğluna geçmesi bir hâdise teşkil ederdi. Her köpek cümhuriyeti .çiin- kül İstanbulda köpekler cümhüriyet halinde yaşarlardı - ülkesi dahilinde Alman kadınını istikbal eder, teş- yi eyler, komşu elimhuriyet köpekle- rine tevdi ve teslim eylerdi, Seksen, yüz köpeğin bir firenk kadını arkası- na düşüp fırm, firm gezmeleri hoş ve garip bir manzara teşkil eylerdi. İstanbulun köpekler o elimhuriyetini, köneklerinin zekâ ve âdetlerini - Ab- dülhamidin Hekimbaşısı Mavruyanl Paşa uzun uzadıya bir broşürde gü- zel güzel tasvir etmiştir, Alman ka- İ resmin ismi Hund Mutter'dir ve kö- pekler anası demektir, Abdurrahman Âdil EREN Konservatuvarda tedrisat Konservatuardada bir Teşriniev. velden itibaren derslere başlanacak - tır. Muallimler meclisi aym yirmi se kizinde bir toplantı pacaklar ve gelecek tedris yılındaki ders progra» mı ve verilecek konserleri tesbit e- Ankarada işleri takip edilen okuyucularımız ( Ankaradaki resmi dairelerde takip edilecek işi bulunan okuyucuları - mıza kolaylık olmak üzere gazetemizin açtığı büroya şimdiye kadar YÜZ- | eatbik edilecektir. lerce müracaat yapılmıştır. Büromuz, bu müracaatları birer birer takip| Konservatuarda mevcut derselere etmiş ve alınan neticeler iş sahiplerine yazı ile derhal bildirilmiştir. Bü-! bu sene Türkü ve Danslar adi yeni deceklerdir. Bu yıldan itibaren kon servatuarda ,geçen sene Şehir Mecli- since kabul edilen yeni talimatname ve Suriyeyi hoşnut etmek- - | ten çok uzak olan bu projenin Fran 914 de bazı devletler müstemleke| sanı bendelerinden müteşekkil ola İstiyorlardı, bugün de o devletler) rak Suriye hükümeti o tarafından Mistemleke istiyorlar. İmza edildiği haberi yayılır yayıl- 914 de davalarmı ancak harple| DA? bütün gençlik ayaklanmış ve leceklerini zanneden millet. | Parlâmentonun bu muahedeyi red- İNE el iile öö vardir. detmesi için ciddi tedbirler almış- ti. Parlâmento Şamda toplandığı Hulüsa 914 le 936 birbirine sek) De gençler de Şamda toplanmış- > | lar ve parlâmento âzası ile birer bi Hattâ denebilir ki, 986 harp İçİN| rer temas ederek hepsine her ne pahasına olursa olsun müahede , projesinin reddi için and. içirmiş. | soyu: dilekçeniz hususi heyete hava romuzdan O gelen cevaplardan üçünü de bugün bu sütunlarda bildi- | bir ders daha ilâve edilmiştir. riyoruz: . & *, Halil Doğan, is miri Der |dilecektir. Tül ve numarasını Dize de yollayınız, ne ei Aşan — sokak No. $ ... takip eder ve size ayrıca cevap veri.) mektepleri iştirak e: e Vize - Kırklareli | Salâhattin Arıkan, elzelrim > ris, tul mere Mi ğa Güray Deolele verdiğiniz. 16p79| balli Karacaahmet salağı er |. Mes'ut, İstanbul Postanesi Ri eni öm. derdi, le edilmiş ve karşı taraftan müdafaa | Vaziyetinizi mufassal bir şekilde) O giden Seki İçi ciheti — iş Bun istenmiştir. Size haber vermek ve | anlatarak ve bize gönderdiğiniz gibi mel e unun meticeni olarak müunhede | sizden cevap istenmek için müdafa: | bir de tandikname sureti ildve ede - İstanbul Trakyada meyvacılık projesi o parlâmentoda reddolun- |ann gelmesine intizar olunmuş ve|rek Kültür Bakanlığı Orta Tedrisat| verdiğiniz tarih ve numara ile is) tetkikleri muş, fakat Fransızlar, parlâmen- | bu yüzden dediğiniz gibi vakit geç-| Genel Direktörlüğüne bir istida veri- | tidanız Ankarada | bulunamamıştır. Trakyada tetkikata giden İktisat tonun alacağı vaziyeti anladıkları | miştir. niz. Direktörlük vasiyetinizi İnce -| Bu “tarik ve numaranın İstanbul) Vekâleti meyvecilik seksiyonu şefi için, tam bu toplantı sırasında | (Nifekim birinci müdafaa gelir|den inceye tetkik edecek ve lüzum | Başmüldürlüğüne ait olduğuna göre| Zeki Doğan ile ambalâj mütehassıs parlâmentonun feshine dair bir ka | 961m6 bugünün tarihile sizden bi -| görürse Genel Kurmaydan da Sor -| yiz Ankaraya havale tarih ve numa-| Bade dün şehrimize dönmüşlerdir rar hazırlamışlar, bu kararın neşri rinci midafanya cevap istenmiştir. âuktan sonra size cevap verecektir. | rasımı alıp bize yollarsanız derhal öğ Bu heyet yakımda Sabancaya giderek üzerine bütün Suriyeyi derin bir | Cevobmıs diğer tarafa tebliğ edilip | Bugün için size müsbet Dir cevap | renir ve bildiririz Ankaraya temmuz| ora meyveleri hakkında tetkikat ya- hoşnutsuzluk kaplamıştı. Bu ara. | müdafaası almdıktan sonra karar veremediğimize müteessiriz. Kültür | ayında gelmiş sizin imzanızla bir i8-| nacak ve Sabancadan İzmire gidecek da bütün Suriye halkmın itimat | verilmek üzere hususi heyete sevker! Bakanlığına vereceğiniz istilanın ta- tida yoktur » ö
