19 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

TAN yi ÇARŞAMBA İstanbul Di caddesi 19 TELEFON ; zama, 24319, 24310. TELGRAF : TAN, İSTANBUL AGUSTOS İKİNCİ YIL — No. 480 1936 5 KURUŞ İki kutup arasında bitaraflık ransa Erkânr Harbiye R General Gamelinin Lehistanı ziyaret etmesi her ta- rafta dikkati celbetmiştir. Şu sual dillerde dolaşmıştır: iki nedir Almanyaya istikamet değiştir- mesi mi yapıyor? Lehistan. eski sevgilisi Fransaya avdet mi edi- Yor? Çok samimi bir hava içinde cere- Yan eden ziyaretin, Danzig meselesi Sicak sıcağa ortada dururken yapıl ması, böyle bir ihtimali teyit eder Bibi görünmüştür. Arkadan da Fran. #anın Lehistana borç para vereceğine dair lâkardılar çıkmıştır. Nikâhlı ve komşu ie Rusya İle Almanya arasında çok mühim bir coğ- Pafi vaziyeti var. Diğer taraftan Av- Tupanın iki zıt cepheye ayrılması da bir emrivaki addedilebilir. Böyle bir Vaziyet karşısmda Lehistan gu ve- Ya bu yola gitmeyi kat'i bir surette tercih etmesi, Avrupa için birinci s- Mf ehemmiyeti halz bir hâdisedir. Fakat mesele şurada: Lehistan kat'i bir tercih yapmış mıdır? Bunu Yapabilir mi? Şurası muhakkaktır ki Lehistan Siyasetini yürütmek basit bir iş de- Bildir, Lehistan ile Fransa arasında bir ittifak vardır, yani Lahistan Tesmen Fransaya nikâhlıdır. Fakat Almanya ile sıkı komşuluğundan çi- karmakarışık - meseleler var. , Lehistanm nikâh vaziyetinin ik ciddiyetle telâkki edilmesine bir dir. Lehistan Oomikâhlısi le Pusu arasında kenii hayati men- Yağan bazan birimin; Zn “işten yöğine gülmeye mec- har, Son tatlı tebessümün Fransaya te- Yeccüih etmesi tesadüfi birşey değil- dir. İki, üç hafta evvel Lehistan zip meselesinde Almanyaya kar- # çok uysallık göstermeye mecbur almıştır. Lehliler bunu seve seve Yapmamışlardır. Fakat karşılarmda #iddetle akan sele tek başlarına kar- İN duramıyacaklarını, hariçten | lâf- tan başka yardım £ gelmiyeceğini Kestirmişler, vak'aların > zsruretine a ömiye istemiye boyum - eğmişler- Bu hezimetin ertesi gün, kendile- i naza çekmek, Lehistanm istih- dilecek bir kıymet olmadığını, â ünde birden fazla gidilecek yol öl- Uğunu Almanlara anlatmak, Leh «İ siyaseti için çok arzu edilecek ydi. Fransa Erkânr Harp Rel- ziyareti Lehistana bu güzel fır- vermiştir. Çetin bir vaziyet &seleye biraz daha yakından inç ,,, Paktrsak Leh harici siyase- ia > ait meselelerin basit olmadığını, histandaki vaziyetin dünya siya- nin bugünkü karışık dertlerini Ayna gibi aksettirdiğini görürüz. Lehistan ahit itibarile, his itibarile - çihsaya yakmdır. Fakat bugün Av- Padaki siyasi mezhep besanütleri, $ semavi din tesanütlerinde Böülmediği kadar şiddetli bir tesir yebmaktadır. Lehistanda bir sağ ta- diktatörlüğü var. Buna mukabil rap sada oldukça müfrit bir sol ta- leş i hüküm sürüyor. Rusya- , Şakınlığı dolayasile komünizme Lp Sephe almak ihtiyacmı duyan an, bu bakımdan Fransadan u- i, Almanyaya yakmdır. du. ider taraftan Avrupada mevcu- ye a hafazada alâkadar olan tok- endi hırs ve İştahlarını tatmin m birtakım değişiklikler olmasını Hatay sar var, Bu bakımdan Le İten yeri toklar cephesindedir. Bintan adi zaviyeden de bakılınca Le- Ya, La Almanyaya yakındır. Alman- Dah toprak mahsulleri için tabii baş , “tir. Halbuki Lehistan, İstis- Bayş 2iyetler hariç olmak üzere, sa- Mya sulerine hariçte devamlı * bulmayı bekliyemez. Sonra bugün Almanyada bir Leh BAŞMUHARRIRI: AHMET EMİN YALMAN - Madritte katliam var! Hükümet kuvvetleri âsilere karşı gazlı bomba kullanıyorlar Kartajen âsilere iltihak etti, Madritte bir ihtilâl hareketi başladığı haber veriliyor Sütleri bakımındân bir bitaraflık | Madrit İspanyadan gelen haberler Madrit | larını ve pek yakında merkezin âsiler hilkümetinin günden güne zayıf düş.İ eline geçeceğini haber vermektedir mekte olduğunu göstermektedir. İs-| Hattâ Madritte hükümet erkânını panyağaki hakilii vaziyet satih . su-| götürmek için hür zaman harekete retiğ mut'üm değidir. Atiler mehafi.| amade butunmu”trenler B ihlilâleilerin yakında Madrit üze.) tr. rine büyük bir Laarruzda bulunacak-| Hükümet kuvvetleri âsilere karşı | ler bu hareketi Cen sokaklarında cepheye giden sosyalist gönüllüleri İ gazli bomba kullanmaktadırlar, Asi. i Akvam nez- dinde protesto edeceklerin bi tedirler. Kartajeh'de âsilere iltihak Madritte bir ihtilâl hareke & olduğu haber verilmektedir. (Dünkü telgraflar 6 met sayfamızda) Müküni bir dolandırıcılık Yaşayan adamları ölü diye gösteriyorlarmış 1926 senesindenberi sigorta şirket- lerini dolandıran şebeke yakalandı Sultanahmet Sulh Cesa Hâkimi © Şebekenin yakalanmasında büyük bir Reşit payı olan Beyoğlu kaymakamı Daniş Zabıta, birçök kimselerin âlâkadar Jmeşhut tertip etmiş ve gerek vatan- olduğu mühim bir sigorta dolandırı- |daşları ve gerek devleti on binlerce li cilığı şebekesi keşfetmiş ve suçlula -| ra zarara sokan gebekeyi ele gesir- rın hemen hepsini yakalamıştır. Bun-| miştir. Tarm cürmü yaşıyan insanları ölü gibi : göstererek sahte raporlar tanzim ede | , Pu #İgorta meselesi etrafında faz- rek sigorta kumpanyasın! dölandır - la tafsilâtı altıncı sayfamızda bula- maktır.Zabrta bunun için bir cürmü | caksınız, il amım - ekalliyeti, Lehistanda miktarea - az, | karşısında kendi gemisini: yürütmek fakat inkişaf seviyesi itibarile yük- sek bir Alman ekalliyeti var. Bu kar- şılıklı ekalliyetler vaziyetinde de hem mecburiyetindedir. Bunun için müm- kün olduğu kadar herkesi dost | tut- maya, #arih “düşmanlıklardan uzak durmaya mecburdur. Bu itibarla Lehistanm Fransüya biraz fazla gü- lümsemesi, Almanyadan bilsbütün ps çevirmek mânasına almamaz. Ahmet Emin YALMAN Ayırıcı, hem bağlayıcı unsurlar mev- cuttur. Herkesle dostluk etice şuraya varıyor ki Lehis- tan çok müşkül ve çetin şartlar İ nutkunu söyliyecektir. Saffet Arıka- İngiltere - Mısır anlaşması Mısır, vergi tarhında itidalle hareket edecek Kahire, 18 (Tan) Kapitülâsyon- larm ilgasma ve bilhassa hazine na- mma yapılacak vergi cibayetleri- na müteallik olan İngiliz - Mesir iti lâfına dair olarak ortaya çıkan ha - berler dolayısile borsada fiyatlar düşmüştür. Es - ham borsasında beyanatta bulu - nan Maliye Nazr Tr hükümetin ver &i cibayetini eline sldığı zaman son derecede itidal ile hareket edeceğini beyan ederek demiştir ki: — Biz mazide olduğu gibi ecnebile- rin mesai birliğinin ehemmiyetini tak dir etmekte devam edeceğiz. Memle- ketimizde ne prensip itibarile, ne de fiilen ecnebilere karsı bir fark göze- tilmiyecektir. Bilâkis İngiliz « Mısır muahedesinin uyandırmış olduğu en- dişelere katiyen mahal yoktur. Bu muahedenin neticeleri ve istihdaf et- tiği noktalar bu kabil endişelere ma- hal birakacık mahiyette değildir. LAMPSON İsmet İnönü dün Yalovaya gitti Heybeliadada ; bulunmakta “olan Başvekil İsmet İnönü, dün akşam, Hariciye Vekili Tuvfik'RüştüArasla birlikte Yalovaya : gitmiştir. Fransız Erkânı Harbiyei Umumiye Reisi Parise dönüyor | Varşova, 18 (A-A.) — General Ga-| melin dün sâat 21,25 de Cracovis'den" Parise hareket etmistir. i Şehir Haberleri — Siyaset #lemi — Takvim Son Haberler m Röportaj — Resimli makale 4 üncüder Acı hakikatler — Sağlık Öğütleri $ inside: Günün meseleleri — Günlin içinden 6 menla: Yesarinin romam;-Gece yarısı 7 incide: Sinema sütunları — Mari Antuvanet 8 incider Kanlr İspanya —-Üç İstanbul 9 uncuda: İzlandâya Türk Akını — Hikâye Geçen büyük kurultay yüksek huzurlarile şereflendiren Atatürk ve Başvekilimiz Dil Kurultayı Açılış nutkunu Maarif Vekili söyliyecek Büyük Önderin (o himayelerinde - İçüneli Türk Dili Kurultayı 24 Ağus- tos pazartesi günü saat 14 te Dolma- bahçe Sarayının ön salonunda açıla euktır. Başvekil İsmet İnönü, diğer vekiller kurultayda bulunacaklardır. Maarif Vekili Saffet Arıkan, açış nın bugün şehrimize gelmesi muhte- meldir. Maarif Vekili, kurultay ha yırlıklarmı tetkik edecek, dil kuru- mu içtimalarma riyaset edecektir. Üçüncü Dil Kurultaymın açılacağı 24 Ağustos pazar günü ve kurulta- yın devam edeceği günler, kurultaya iştirak edecek memurlara içtima sa- atlerinde izin verilecektir. Kurultayda söylenecek tez ve nu- tukların her taraftan duyulması radyo ile tertibat almmaktadır. Halk- evlerine, vilâyete, Taksim ve Beyazıt meydanlarına o hoparlörler konacak ve halk müzakeratı bu suretle takip edecektir. Davetiyeler ve kartlar heniiz tevzi Kurultayın açılış nutkunu söyliyecek olan Maarif Vekili Saffot Arıkan edilmemiştir. Kurultaya iştirak ede- cek aza ve davetlinin miktarı 400 ka« dardır. “Türkce: Büyük ölçüde klâsik bir dildir,, Dilimizin en sayılı ecnebi mütehassıslarından Sir Dennison Ross'u hükmü budur Tanınmış dil mütehassısların- dan Sir Dennison Ross dün İs. tanbula gelmiştir. Sir Dennison Ross dün bir arkadaşımızla gö- rüşmüş ve Türkçeyi çok sevdiği- i sö ir. o Mütehassıs de- nce gibi klâsik bir dildir. Dillerden çoğu | esas unsurlarını o kaybettiği (halde Türkçe benliğini muhafaza et miş ve büyük ölçüde bir dil ola- rak kalmıştır. Sir Dennison Ross incelemek kelimesine bayıldığını söyle: te ve şunları ilâve etmekted — Ne güzel inci gibi birşey Mütehassısla yaptığımız mü- lâkat üçüncü sayfamızdadır.? — # Sir Denntson 708 İspanyadan mektuptar Badajoz'daki ateşin yanında cehennem bir vaha gibi kalırdı Badajoz sokaklarında şiltelerden barikatlar (Yazısı 8 inci sayfadadır)