9 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

e—— 9-4-0 EEE Fransanın Almanyaya cevabi Fransızlar silâhları kontrol için de bir komisyon istiyorlar Cenevre, 8 (A-A.) — Fransız mu- kabil teklifleri metni bugün paris mat buatma tebliğ edilecektir. Bu teklif. ler yirmi sayfadan mürekkep ve iki vesika halindedir. z ” Bunlardan biri “Paris hareketi için Fransız cihazlama plânı beyanname- si, başlığını taşımaktadır. Dört kısma ayrılmıştır. ve 24 mad deden ibarettir: 1 — Hukuk müsavatınm tanmma» *“2.. Tanhhütlere riayet, 3 —Arsıulusal kanuna karşı umum tarafından gösterilmesi icap eden ri eli Bunun için icap eden garanti- ler, 5 — Her hangi devlete hiç bir ta. bakküm hakkı verilmiyecektir. Muhtranm ikinci kısmı, siyasi ted - birler başlığı altında olup şu kısımla- rı ihtiva etmektedir: 6 — Müşterek emniyet, 7 — Karşılıklı yardım, g — Silâhsızlanma, © — Avrupa kuvvetleri , 10 — Sulh için bir Avrupa tali ko initesi ve milletler cemiyeti cereçe- vesi içinde münhasıran Avrupa işleri ni görmek üzere hususi bir komite teş vi — Yirmi beş senelik sulh, 12 — “25 senelik sulh ile münase bettar,, karşılıklı yardım. 13 — Arsrılusal bir kuvvet teşkili Bu kuvvet her memlekette vücude ge tirilecek ve motörlü kıt'alarla tayya- re kuvvetlerinden mürekkep olacak- tır. Mezkür kuvvet alâkadar memle- kette bulundurulacak ve bir gergin- Hik zuhurunda milletler cemiyeti kon- seyi emrine âmade tutulacaktır. 14 — Teslihatm kontrolü, bütün milletlerin tealihatmı kontrol etmek üzere bir komisyon teşkili. Muhtırann üçüncü kısmı “ekono - Bİ Büreieiakadeler Şunlardır 15 — Bütün milletler tarafın elbirliği yapılması, 16 — Mübadelelerin tanzimi, 17 — Pazarları tevsi etmek yolları we vagrtaları, “18 — Mübadeleler için bir mahke- me tesisi, 19 — Nakit istikrar, 20 — Kredilerin teşmili, 21 — İptidel maddeler, 22 — Müstemlekeler giy hi Dördüncü kısım milletler cemiye" gercevesi dahilinde bazı ufak ahkâ - tiva etmektedir. Dir gubat tarihli Alman muhtıra ma cevap teşkil eden muhtıra isim MW ikinci vesika Almanyanm Ren mmntakasmı işgal hareketini haklı gös termek için ileri er rar gerheden Fransız delillerin! va e ir. Fransız mukabil teklifleri, umumi mahiyette kısa bir tebliğde nihayet ktadır. Mili 8 (AA) — Fransız muhte SİYAH RAHİP Jrası, Fransanın, Rhin mıntakasının işgali neticesinde,arsnılusal kanunun derhal tatbikini temin edecek tedbir leri arsıulusal ihtilâtlara meydan ver memek maksadiyle almaktan tevâk- ki ettiğini hatırlatmaktadır. Lokârno devletleri, yaptıkları tek- liflerde; Alman hissiyatını rencide et memeğe çalışmışlardır. Fakat Alman ya bu teklifleri Alman şerefi bakı « mından kabulüne imkân olmadığını söyliyerek reddetmiştir. Mubtırada, Almanyanm şerefine hiç kimsenin dokunmak istemediği ve kendisine hukuk müsavtı vermek. ten çekinmediği söylenmekte ve Al- şmanyanm Milletler Cemiyetine girme evvel cemiyet nizamnamesinin tek rar tetkikini istediği ilâve edilmekte- Muhtırada, Alman delegasyonunun Versayda Ren mıntakasinın askerlik ten tecridine asla itiraz etmediği ve Lokarno paktınnm Ren sımtakasının tahliyesinden sonra Almanya tara - fından serbestçe imzalandığı izah © -| dilmektedir. Muhktırada deniliyor ki: » “Almanyanın hareketleri, ati için, İmzasımdan bizi şüpheye düşürebilir. Çünkü, araziye müteallik bazı ta » ahhtitleri tazyik altında kabul etme- | meğe mecbur kaldığını iddis edebi - Tir. Almanya Dantzig, Memel, Alman müstemlekeleri meselelerini ve daha başka meseleleri uyandırmak niyetin de midir? Almanya'bu suallere açik- ça cevap vermelidir. Fransız « Sovyet paktınm Lokarno paktı ile kabili telif olup olmadığı me selesinin La Haye divanma havalesi- nl reddetmesi, Almanyanın haksız ol- duğunu isbat eder. Lokarno devletleri, Almanyanın ha icesinde yeni uzlaşmaları okmuğu Amade, idiler. Ea — “emri vakilere” isti - Almanyanın yeni mukabil teklifle Tİ ancak taahhütlerine riayet edeceği ne dair teminat verdiği takdirde na- zart İtibara alınabilir, Rhin mmtaka- sını tahkimi meselesi Almanyanm müşterek emniyete riaveti samimi su | rette arzu edip etmediğini bilmek hu- susunda yegâne tecrübedir. | Fransız muhtırası Alman teklifleri gayri kâfidir, zira bir müşterek sisteme ithal edilemez ive şarkta karşılıkir yardım ihtimalini bertaraf etmektedir. Fransa, garbi | Avrupanm emniyeti, Avrupanm diğer kısımlarının emniyetinden ayrı tut - mamaktadır. Fransa, Almanyanın Cenevreye av- detini görmekle babtiyar olacaktır. Fakat Almanyanm hareketleri, bilâ- hara Milletler Cemiyetinden tekrar gekilmek tehdidinde bulunmıyacağı - İnı temin edemez. TA Almanya ve eski sömürgeleri İngiliz gazeteleri Alman is- teğini endişe ile karşıladılar Londra, $ (A.A.) — Morning Post güzetesi, 1919 dan evvel Alman müs- temlekesi olan ve şimdi manda altm da bulunan toprakların Almanyaya İadesi imkânı hususunda hükümeti aldığı tereddütlü vaziyeti endişe ile karşılamaktadır. Bu gazete diyor ki; Tanganika ve Kamerun Hindistana ve Avusturalyaya giden yollarımızın kenarmdadır. Ve bu mmtakalar, sa « vaşçı ellerde müthiş bir tehdit teşkil eder. Böyle bir iade, kabul edildikçe fazlalaşacak olan isteklere yol açacak ve bunların nihayeti değil başlangıcı ri teşkil edecektir, Binaenaleyh, höy- | le bir iadeye imkân olamadığınn ve herhangi mülâhaza ile olursa olsun Britanyanın emniyetini tehlikeye ko- yamıyacağımızın daha başlangıçta iken açıkça söylenmesi bizce en ma- kul harekettir. Ribentrop hâlâ gitmedi Londra, 8 (A.A.) — Von Riben - trop Berlihe hareketini yarma bırak- miştir, ——— sma dair olan Alman teklifi LA Ha- ye divanınm kararlarını ve bizzat Mil letler Cemiyeti Konseyinin salâhiyeti hi açıkta birakmaktadır. hsızlanma hakkındaki Alman teklifleri kara ve hava kuvvetlerinin keyfiyet veya kemmiyet noktai naza rından tahdidinden bahsetmemekte - dir, Almanyanın, harbi insanileştirmek | hususundaki tekliflerine gelince, mü- tearriza karşı yardım hususatın: tan- zim etmek suretiyle harbi imkânsız daha müessir olacaktır. Fransa, Fransız - Alman minase- betlerini düzeltmek teklifini reddet - mümkün olan herşeyi yapacaktır. Milletler Cemiyeti, halen, manevi silâhsızlanmayı tahakkuk ettirmeğe | çalışmaktadır. | Fransanm, ararluşal taahhütleri - ne tamamen rlayetini temin etmek için muahedelerin tekrar tetkikine hiç lüzum yoktur. Sulh, karşılıklı haklara hürmet esasına milstenit umumi bir elbirliği ile temin edilmelidir. Hiçbir devlet, ihtilâflarını ayrı ayrı veya kendi komgularile halletmek hakkma malik olmamalıdır. Almanya, Avrupanm halihazır si- yasi statüsünü kayıtaız şartsız kabul ediyor mu? bu statünün karşılıklı yar dım yolu ile korunabileceğini tasdik İ Yeni bir hakem mahkemesi ihda - Me ei ONUN İÇİN SİZİN GERİ DÖNME- AHALTLORD ÇE Die MİS GUYİNİN DE alya LIŞINIZ! ÖNLERİNİ BİLİYOR — NUZ ? O, YERALTI"MAHZENLERİNDEN BiRISİNDE' OLMALI. FAKAT. 'OLUNU YALNIZ MAHZENLERİN Yi 2'r li) tir, N Winston Çorçil Erkânı harbiyeler arasında yapılacak temas Avam Kamarasındaki meb'uslar Bald- vinden bazı şüpheli gör- dükleri şeyleri sordular Londra, 8 (A.A.) — Bazı parlâmen *o mahfelleri âniharbiyeler ara » sında yapılacak görüşmelere karşı o - lan itirazlarını tekrar etmişler ve bu görüşmelere muhalefet etmek husu - sundaki azimlerini bir kere daha bil İ dirmişlerdir. Işçi partisinden Fletcher, dün öğle- den sonra Avam Kamarasında Bald- vine irat ettiği surlde bu görüşmele - rin erkânıharbiye tarafından değil ka bine tarafından hazırlanacağı hakkın da leminat vermesini istemiştir. Başvekil şu cevabı vermiştir: Kabinenin bu görüşmeleri çok dik- katle takibedeceğini esasen Avam Ka marasında söylemiştim. Bunun üzerine Fletcher şu sormuştur. “İngiliz askeri esrarmdan hiçbir gey fâş edilmiyeceğine dair bize temi mat verciniir müminin ? Baldvin bu suale de şu mukabele - suali de bulunmuştur: “Ben yabitlerimizi tanırım, ve böy. memektedir ve bu gayeye varmak için | ie bir şeyin ihtimalden çok üzak oldu ğunu da biliyorum. Esasen kontrol al tmda bulunacakla Vinston Churehin: “Bir taraf esrarını fâş edecek di - ğer taraf etmiyecek mi? Sualini sormuş, Baldvin buna: “Esrar kelimesinin bu meseledeki mânası: bilmiyorum, cevabını ver - miştir. Almanya haksız muameleye uğramıştır. Londra, 8, (A.A.) — Lordlar Ka- marasımda söz alan hâtiplerin ekse- risi, Almanyanın haksiz muameleye marux tutulduğu kanaatinde buluh- muşlar ve İngiliz-F'ransiz-Belçika er- kâni harbiyeleri görüşmelerine mu- i fik | halif oldukları bildirmişlerdir. Hâ- ediyor mu? Londraya verilen teklif. | tiplerden bazıları, Almanya ile Fran- lerde bu nokta sükütla geçiştirilmiş- | sa arasında İngilterenin iştirakile bir uzlaşmaya çalışılması üzumunu ma” eklerini dünkü yazımızda anlamma delâlet eden bir “ez” sonuncu ekteki “2” nin “g” ve ediyoruz) Mez» Maz "Türkçe fiil maddelerine gelerek onları menfileştiren “mez - maz, mürekkep ekini asıl muzari siygala - rmda bulmuştuk. Bunun için örnek olarak aldığımız “gel” ve “ol” fiil maddelerinin önce muzari menfilerini tasrif edelim: | İ Gelmezsin © Olmazsm | Gelmez Olmaz Cemi menfi muzariler Gelmeyiz. Olmayız TI. Gelmezsiniz o Olmazsiniz mi, Gelmezler Olmazlar Görülüyor ki ikinci ve üçüncü şa - hisların gerek müfredinde ve gerek ceminde “mez - maz,, mürekkep ekle- ri, olduğu gibi mevcuttur. Birinci şahıslara gelince, bunların müfretlerinde “me - ma” ve cemile- rinde “mey - may” şekilleri görülü. yorsa da bu da sonradan bir kuru- luştur. Şark lehçelerinde ve eski me- tinlerde “gelmezsin, olmazım” ve “gelmeziz, olmazız” şekilleri vardır. Bugünkü #öylenişleriyle de alsak; “gelmem”, “olmam”, “gelmeyiz”, | “olmayız” sözlerinin etimolojik şekil- leri şöyle gösterilebilir: (00) (2) 1. Gelmem: gel 3 TL. Gelmeyiz ge im TI, Olmam: DI, I 8 (4 im eğ--im ey kiz | ol -um--ağ--ım IV. Olmayız: ol umay sız Bu 5 (1) mumarsl: parçalar, olduğu gibi etimolojik analizleri meşgul olduğu- muz “menfi eki, analizinden ayri- dır, (2) İm, um: fil maddelerinin deli let ettikleri iş mefhumunun taallük ettiji süje veya objeyi gösteren ele- manlardır. (3) Eğ, ağ, ey, ay: Bu iş mefhu- ———— kaydetmişlerdir. Dış bakanlığı müsteşar! ezcümle demiştir ki : Almanya, bir tarflı bir icraatla Lokarno paktınm bozmuştur. Bu iş- te mühim olan nokta bu bozmada, Renin tekrar işgali değildir. Muahe- delerin mukaddes tutulup tutulma- yacağı bilinmelidir. Eöer gelecekte muahedeler âkitlerden birinin bir ta- raflı icraatiyle yırtılacaksa, çürük temeller üzerine bina kurmuş oluruz. Bunun içindir ki, Eden itimat hissi- nin iadesine çalışmaktadır. Stenhop alınmış fUl maddeleridir. Bunların | Çi, Türkçede menfi anlamlar v1. Fiillere gelen “me, ma” menfi eklerinin “Güneş-Dil” teorisi esaslarına ve analitik gramer metoduna göre analizi (Türkçe mürekkep menfi eklerinden fiillere taallük eden “me, tahlile başlamış ve bunun süje veya obje gösteren bir “em” elemanı ile uzak saha dolayısiyle menfi ” ekinden mürekkep olduğunu ve bu “Yy” ye değişebildiğini izah etmiştik. Bugün de bu analizin fil sıygalarındaki tezahürlerini tetkik munün süje veya objeden pek uzak bir sahada bulunduğu manasiyle asıl menfi anlamını veren (ez » az) ekinin konsonu (ğ) ve (y) ye çevrilerek ku- elemanlardır. uş ii Eğer bunları oldukları gibi (ğ) ve- ya (y) alacak olursak menfi anlamı yerine kelimenin isimleşmesi anlamı çıkar. Nitekim “benim buraya gel | mem bir maksat üzerinedir., ve “böy- le kayrtsız olmamın bir sebebi var- dır” dediğimiz zaman buradaki “gel- mem” ve “olmam” sözleri - bir süje- ye izafe edilmiş « “iş adı” anlatır ki cemi şekillerinde de “gelmemiz” ve “olmamız” olurlar. (1) (4) Im. mm, iz, iz: fill sonunda şa- hısları göstermeğe Yarıyan “ek zâ- mir, leri gösterir elemanlardır (2). Şu analizde açıkça görülüyor ki “gelmem” “olmam,, “gelmeyiz" ve “olmayız” sözlerinde menfi anlamı veren asıl eleman, bir (V. -- 2) ele» manıdır ki bunun “z” si ilk iki keli - mede düşmüş, öteki ikisinde de “y” ye çevrilmiştir. Muzariin öteki şahıslarmda bu “mez « maz” şekilleri zaten vardır ve onlar da: 0» em -- ez am Saz analisne tabidirler ki burada di (1) Em, am: süje veya objeyi güs- terir, (2) Ez, üz: filin anlattığı iş mef » kumunun süje veya objeden pek u » zak bulunduğunu göstererek menfi anlamı verir, (Arkası yarın) UN. DİLMEN (1), (2) Böyle kelimelerin sonuna gele şâhsa delâlet eden “ek-ramirler,. hak» hazırlamakta olduğumuz analiz de yakında meyredilecektir. Kalamatada büyük bir grev hazırlanıyor Atina, 8 (Tan) — Şarapçılık şirke tinin Kalamaladaki fabrikasını ka - patması dolayısiyle orada umumi bir grev hazırlandığı haber verilmiştir. Başbakanın riyasetinde dün gece ya» pılan uzun müzakerelerde greve mâ» ni olmak için ittihaz edilecek tedbir» ler konuşulmuştur. Yunanistanın silâhlanması Atina, $ (Tan) — Ayn yirmi ikin- ci pazartesi ve salı günleri liderler meclisinin toplanrak Yunanistanm teslihat ve teçhizat işlerini müzake- re ve buna dair icap eden mali prog- ram hakkında karar vermeleri takar- rür etmiştir. Edgar Wallace'in Resimli Romanı ATLORD ÇELFORD ae DE 0 Kİ. NEHİR (BOĞULMADIMI 2. LİR. MAMZENLERİ TARİFEDİYORMU? a edp a SİZ BUNA NE MAN 2YZAMİLİNDE su IN BIA AZ ALTINDA,BI, METHAL VAR. Bu DELİK en re İRUMA KADAR GİDEN YOLUN AĞZIDIA.LORD CELFORD BURADAN! MERAK ETME: VED"O PLÂNI, YANMADAN ATEŞDEN ÇIKARDI L.,, r Yunan Kralı Makedonyada seyahate çıkıyor Atina, 8 (Tan) — Kral, Kilkis şehe rinin Haziranın 21 inde yapacağı şen» liklere iştirak ettikten sonra Make - donyada bir seyahat yapacağı Make» donya umum valisine bildirmiştir. Amerikadaki kasırgeda ölenler Atlanta, (Amerika birleşik devlet- leri) 8 (A:A.) — Kasırga sebebiyle ölenlerin şimdiye kadar ankaz altın- dan çıkarılan cesetleri 404 ü bulmuş- tur. 1800 kadar yaralı vardır. Kasır- gadan harap olan mıntaka şimdi de feyezan tehlikesine maruz bulunmak- tadır. Georgie hükümetinin şimalin - deki ve Korolin hükümetinin cenu - bundaki nehirler birçok yerlerden taş miş ve 20 bin kişi yurtsuz kalmıştır. Kahire, 8 (A.A.) — Yemen Kralı, Hicaz ile Irak arasında imza edilen Arap ittifakma girmeğe karar ver - miş ve Yemen Başbakanı Muhammet Ziyat, bu muahedeyi imza edecek o- İ Yan bir heyetin başmda, Mısır tarikiy- İle Bağdada gitmek üzere Sanadan ha İreket etmiştir.