9 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
s3 7 DÜŞÜNDÜKÇE Bitpazarı ve sanatkâr Sanatkâr ve genç dostum Bedri Rahmi Bitpazarma hayrandır. Tan'da dünkü yazısmın bu sevgiyi bize kadar taşıran bir sirayet ve cazibesi vardı. Oradan alıp evine götürdüğü bir Çanakkale destisinin “sarı bir gül gibi” her sabah nasıl açtığını, sonra da “rakip olarak yanına getirip koyduğu bakır renkli ibriğin bir Kobra kafası kadar ifadeli, şişkin kapağında Sina- nm şehvetli bir göğüs gibi kabaran kubbelerini” nasıl görür gibi olduğunu anlatıyordu. Ah bu ibrik! “bir kuğu boynunu gölgede bırakacak kadar dolgun bir boyun ve bir karpuz iştahile kabarıp hiç umulmadık bir yerde birdenbire gözden kaybolmasını bilen girintilerile, çıkıntılarile” bu ibriği ben de gördüm. Çocuk kalmış her san'at gibi, İfadesi, bizim büyük teknik hesaplarımızı şaşırtan sürprizlerle dolu olduğu için ne kadar sevimliydi! Fakat Çarşıiçini ve Bitpazarını keşfetmek şerefinin kendisinden evvel, Pierre Loti okuyan Beyoğlu salonlarına ait olduğunu san'atkâr dostu- ma söyledim. Bütün o eski çerçeveli resimler, destiler, ibrikler, kilimler, yazmalar, heybeler, köhriede yeniyi ve ucuzda kıymetliyi keşfettiğini sa- nan birçok salonlarımızda göze çarpıyorlar, — Ma şeri kaça aldım beğenirsin? Çifti otuz beş kuruşa... Sudan ucuz! Yıllar var ki Çarşının Sahaflar Kapısında duran hususi otomobiller, Ayaspaşaya Bit Pazarını gizlice taşıyorlar. Kapalı Çarşı, bugün, içinde “alafranga” ların yazma, kilim, desti, heğbe aradıkları, “alaturka” ların da fantâziye iskarpin, abajür ve saire gibi “son Paris modası!” olmak gu- rTurundan hiç birşey feda etmeyen eşya satın aldıkları yerdir. Roller değiş- ti: Aksaray Beyoğlu ve Beyoğlu da Aksaray olmak istiyor, Behse bir san- atkârm kendi kendisi olmasını isterdim, Peyami SAFA Uygun lâkaplar Anlattılar: Bir ailenin dört tane erkek çocu-| u var; Sırasile beş, altı, yedi ve sekiz yaşlarında, İ Çocukların terbiyesi ve bakılma- &i işi bir İngiliz mürebbiyeye veril - miş. Bu dört Türk çocuğunun isimle- Bilginizi Yoklayınız Sorular — Perikles'in karımdan ayrılma- sma sebep olan ve hayatında mühim #oller oyniyan kadın kimdi? rini bir türlü beceremiyen İngiliz ka- dm, işin kolayını bulmuş ve çocukla» ra, kendilerine de öğrettiği birer lâ - kap takmış. Beş yaşındakine Hitler, altı yaşm- dakine Negüs, yedi yaşındakine Mus- #olini, sekiz yaşındakine de Eden isim | mıştır lerini vermiş, Bir gün ana ve babaya merak ol- muş, mürebbiye.er. bu lâk:pların hik melini sormuşla , ;sda lat ış: — En küçüğü kâğıt nimme eline na geçerse yırtar, parça parça eder, bunun için ona Hitler ismini müna - 8ip gördüm. Yedi . ışındaki alı yaşın dakine musallattır, ikide birde gelir saçmı çeker, kulağını çeker, çimdik - ler, tokat atar, Altı yaşmdaki max - lum mazlum ağabeğisinin şerrinden bana kaçar, korka korka şikâyet eder. Bundan dolayı yedi yaşındakine Mus- solini ve altı yaşındakine Negüs'den daha yakışır lâkap olabilir mi?.. Faz- la olarak, yedi yaşmdaki hi em Jest ler yaparak bağıra bağıra konuşur. Sekiz yaşındaki ise bazı kardeşlerile birlik olur, bana yapmadıkları kal - maz; bazı herhangi bir kardeşile öte- kilere karşı birleşir; bazı üçüne karşı &na ve babasmı siper eder ve gününe, zamanma göre işini çevirir. Ona da ni çin Eden dediğimi anladınız mı? 19 sene sonra Amerika Birleşik devletleri harbi- ye bakanı bir nutkunda demiş ki: “Amerika ordusu diğer memleket- lerin ordularına nazaran çok geridir. Fıkat orduyu yeniden teslih yolunda gündiye kadar alman neticeler çok memnuniyet bahştır,, 1917 yılı Künunusanisinin onyedi - sinde Amerika Cilmhurreisi Vilson şöyle yazıyordu: “Eğer, bu ve ö taraftan, müthiş or- dular teçhiz ve idamesine devam edi- lecek olursa, milletler arasmda bir müsavat ve emniyet hissi teessiis ede mez, Mesele şudur ki, umumi harbin A- merika cümhurrelsi Vilson, Amerika- nm 1936 senesi harbiye bakanından tam on dokuz sene geridir. » Tabii Fransızların anlattıklarma gö re, Hitlerle Fon Ribentrop görüşüyor Tarmış. Bir aralık Hitler Ribentrop'un sakız gibi bembeyaz gölüleğine dik - kat etmiş. Gömleğiniz ne temiz yıkanmış ve De güzel ütülenmiş. Ben de gömlekle- Fon Ribentrop: — Öyle ise, sizde kirii çamaşırları- nızı benim gibi Londrada yıkatmız. Hitler cevap vermiş: — Ben de öyle yapmağa uğraşıyo- rum yal Ev kadını köşesi Rafadan # veya kırılmaması için kaynar su - yun içine atmadan evvel yumurtaları soğuk suya batırmak veya soğuk #u- — Astrakan nedir ve nasıl yapılır? — 1875 senesi teşrinisanisinin ikin ei günü Paris rasathanesinden P. Manri tarafından keşfedilen 152 ine Dünkü soruların cevapları $ — “Olmıya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi” sözü kimindir? C — Kanuni Süleymanın. $ — Kahve ağacı senede kaç kere k açar * C — Üç kere, 8 — Türkiye nüfusunun e nis beti Avrupa ve ne nisbeti Asya ta- rafındadır ? C — Yüzde 7, 81 Avrupa ve yüzde 92.2 si Asya tarafımda. 8 — (Leonardo di Vinci) nin meş hur (Jokond) > tablosunun o başlıca hususiyeti nedir ? C — Ressam bu tablosunda kadı- na hiç kaş yapmamıştır. $ — Kleopatra ils macerası haya- tına mal olam kimdir 9 C — Mark Antuan (Marküs An- tonylüs) İrmikli ya batırılmış bir bezle nemlendirmeli * “Uyku tutmamağa karşı: Bir litre su İçinde on gram mutfak tuzu on gram sulfato eritmeli. Her akşam yat madan evvel bir çay fincanıbu #w- dan içmeli; Netice muhakkaktır. » Dişleri temizlemek için en kolay ve en ucuz çare her sabah biraz bikarbo- nat dösüt ile dişleri uvmaktır. e —————— Bir profesör memleketimiz- de tetkikler yapacak İsviçrede Vaal tarihi tabii müzesi azalarından Lotar Forkart İstanbula gelmiş, Anadolunun bazı şehirlerinde etütler yapacağını bildirerek İsviçre elçiliği vasıtasile Hariciye Vekâletin- den müsaade istemiştir. Vekâletin verdiği milsaade kendisine tebliğ edil miştir. Lotar Forkart, pazartesi gü- nü Istanbuldan ayrılacak, Ankara, Kayseri, Sivas ve Samsun vilâyetle- rinde tabif tarih tetkikleri yapacak- tir, Mütehassısın bu İncelemeleri üç ay kadar sürecektir, İki memur hakkında yapılan tahikat müddelumumilikçe tahkikat yapıl maktadır. Nail ve Hayreddinin, işe alacaklarımı söyliyerek bazı kimseler- den para aldıkları iddia olunmuştur. Müddelumumi muavini Feridun, tah- kikata el atmiş bulunmaktadır. Havuzlar Alman mütehassıs bu ay işe başlıyor Iktısat Vekâleti, Havuzlar idaresi- nin ıslahı için Alman mütehassısların dan Hans Kravoze İsminde bir Al- man mütehassısmı angaje etmiştir. Kendisine bin lira maaş verilecek ve 1 Mayısta işe başlayacaktır. Mütehas s1s gelir gelmez havuzların ıslahı için tetkikat yapacak ve vereceği rapora göre kendi nezareti altında ıslahata başlanacaktır. Köprü iskelelerinin yerleri değişecek mi ? Limandaki kazalardan ekserisinin Boğaziçi vapurlarile Haydarpaşa va- purlarımmn manevraları esansında bi- ribirlerile müsademe etmelerinden meydana geldiği anlaşılmaktadır. Bu nur önüne geçmek Üzere Haydarpasa ve Adalar vapur iskelelerinin Köprü- nün Eminönü cihetine ve Boğaz va- purlarının köprünün Galata cihetine nakledilmeleri düşünülmektedir. Bir kısım memur Inhisarlar idaresinde kadro ve ye: ni teşkilât işleri üzerindeki çalışma- lar devam ediyor. 1 Nisanda tekaüde sevkedilen memurlarm adedi ancak 418 dir. Yaşları heniz 60 1 doldurma- yan memurlar için de kanun! müd- det gözönünde tutulmaktadır. İdare- nin bazı memurları bugün 60 yasında olmamakla beraber 2-3 ay içinde bu nu dolduracaklardı Bu itibarla 1 tem » İmuzda tekrar ikinci bir tasfiye ya - pılması mükarrerdir. 1 Temmuzda | icra edilecek olan bu tasfiye sonunda tekalide sevkolunanların yekünü bin iki yüzü “bulacaktır. Mübekaitlerin boş kalan vazifelerine müteselsilen içerideki memurlar arasmdan terfiler yapılacaktır. Ayrıca 45 memur nam- zedi de kadroya almacaktır, 1 Tem- muzda İnhisarlar kadrosundan 1200 memurun eksilmesi, bir imtihan da- ha yapılmasını icap ettirmiştir. Bu iti barla yakmda bir imtihan açdacak ve 35 yaşından aşağı yaşta olan her Yise mezunu müsabakaya kabul olu- nacaktir. Müteksitlerin kanunen istedikleri ikramiyenin bir an evvel verilmesi Belediye Ücretli tahsildarlar bu sene de değişecek Belediye ücretli tahsildarların bele diye gelirlerini toplamak hususunda fazla muvaffak olamadıklarını nazarı dikkate almış ve mevcut tahsildarla- rı sidatlı tahsildarlarla değiştirmeğe karar vermişti. Geçen sene verilen bu kararın müsmüir neticeleri görüldüğün den bu yıl da mevcut tahsildarlardan mühim bir kısmımın aidatlı tahsildar larla tebdiline başlanacaktır. Bu iş Mayın sonlarmda İkmal edilecek ve aldatlı tahsildarlar Hazirandan itiba- ren çalışmalarına başlayacaklardır. * Fioryadaki plkjlardan bir kısımı bu yıl da kiraya verilecektir. Şimdi- ye kadar solaryom plâj, küçük plâj ve havuzlu bahce kiraya verilmek &- zere ayrılmış, müzayedeye çıkarılmış tır. * Belediyeye ait dükkünleri Kuntu buçuk, iki ay evvel yeniden konturat ları tecdit edilecektir. Bu takdirde cari yıla ait teminat akçeleri, eski konturat müddetinin hitamma kadar İ yeni mukavele yapılırken ayrıca te - minat akçesi yatıracklardır. Türk » Fransız mahkemesi relsi geliyor. cektir. Mahkeme, 15 Nisanda içtima edecek ve görüşülecek olan 12 mad- denin müzakeresine başlayacaktır. Bir hafta kadar sürecek olan toplan- tılar esnasında bütün işlerin bitirile- bileceği umulmaktadır. İnhisarlarda değişiklik tekaüde sevkedile rat müddetleri bitmeden en az bir ŞEHİRDE OLUP Eski mesele Hangi etler şehre sokulacak Fenni mezbahası, resmi baytarı ve lâboratuvarı olan civar belediyele- rin hudütları içinde kesilen etlerden bir aile reisinin yiyebileceği miktar- da aldığı eti diğer belediye hududu içine sokması serbesttir. Buna istinaden belediye Kartal gis bi bu şartları haiz belediyeler hudu- du içinde kesilen etler şehrimize 80 - kulduğu takdirde müsadere etmemek tedir. Ancak Bostancı İle Maltepe a - rasında gayri sıhhf şartlar dahilinde kesilen etler şehire sokturulmamaktı | ve bunlar müsadere olunmaktadır. Zehirli göz konferansları Dün, Eminönü Halkevinde her haf ta çarşamba günleri munilimlere" ve memurlara verilen zehirli gazlar hak kındaki konferans serisine devam €- dilmiş, kimyager Necmeddin tarafın- dan “Korunma” mevzuu etrafında bir görüşme yapılmıştır. ların Temmuzda ceği anlaşılıyor için çalışılmaktadır. Ancak, Inhisar- lar Vekâleti bu gibi memurlarm da- ha uzun zaman beklememeleri için resmi formalitenin ikmaline kadar bunlara ikramiye tertibinden avans | verilmesini muvafık görmüştür. Memurların maşlarmın arttırılma- sma ve vazifelerinin derece itibarile yükseltilmesine taallik eden yeni kadro, 1 Hazirandan itibaren tatbik İ olunacaktır. Yeni kadronun mali bü-| tün feapları, yeni bütçede nazarı iti bara alınacaktır. Teşkilâtta da bazı değişiklikler ya le iraat. . fen ve R ARAL MAİNE ala einzina giraat fen şubesinin Ziraat müdürlü- güne ve mamulâtın da umum muha- sebeye ilhakı mukarrerdir. İdare, sa- taşın artırılması için umum müdürlü- Ze bağlı bircok nerakende satış ma» ğezeları açmaktadır. Hazirandan son rd bu satış mai larmı idare ede cek bir büronun kurulacağı da ha“ ber verilmektedir. Teşkilât, kadro ve tekaüt işleri et- rafmda vekâletle temas etmek üzere Tahrir Komisyon azaları nasıl ayrılacak Hazirandan itibaren başlıyacak o- lan arazi tahriri komisyonlarında ça- luşmak Üzere şimdiye kadar belediye: ye müracaat edenler iki yüzü geçmiş- tir. Bu iş için teşekkül edecek komis yon reislerinin: bilhassa şehir işlerine tam vukufları olan ve umumi maslü - matları vâsi bulunan kimseler arasin: dan seçilmeleri, âzaların da relajere müzaheret edebilecek seviyedeki kim selerden olmaları esas itibarile karar laştırılmıştır. Buna sebep te evvelce bina tahririn de olduğu gibi sonradan konulan kıy metlere mütemadi surette itirazlar ya Hariçten lise haknloryasına girecek ler Nisan sonuna kadar müracaat e- derek kendilerini kaydettirmek mec- buriyetindedirler. Ancak bu suretle imtihana girmeğe talip olanlardan seksen kişi Maarif Vekâletine miira- cant ederek kendilerinin eski bakalor ya usulüne göre imtihana tâbi tutul- malarma müsaade edilmesini rica et- mişlerdir. Vekâlet bu hususta İstan- bul Maarif Müdürlüğiyle umum! mü- fettislerinin mütaleslarmı sormustur Gelecek cevaba göre Vekâlet kat'i ka rarımı tebliğ edecektir, * Lisan imtihanlarmda muvaffak olamıyan Universite talebesinin ikma le kalntış addedilerek diğer dersler. den imtihanlara kabul edilmelerine müsaade edilmesi hakkında yapılan teşebbüs Maarif Vekâletince reddedi! miştir, * Maarif Vegâleti, Tik mekteplerin Terre dil-inkılâbınm bu bilgi ranarma nmı tetkik ettirmeğe karar vermiş, bu hususta alâkadarlara tebligat yap mıştır. Talebeler tahrir! yoklamaya tâbi tutulacak ve her sraıftan İâalet- tayin beşer talebenin İmtihan evrak- arı dil encüümenine gönderilecektir. * Eölgrat Universitesi profesörle- tindeö Fehim Bayraktaroviç eşiyle birlikte dün şehrimize gelmiştir. Pro- umum müdür Mithat Yenelin bu #k- şam Ankaraya gitmesi muhtemildir. | Gazi köprüsünün inşaatı bitinceye kadar Galata köprüsündeki izdiha - mın önüne geçmek üzere Azapkapı e Unkapanı arasında belediyece ara ba vapuru İşletilmesine karar veril - mişti. Bu vapurlarm işleyebilmesi i « çin Unkapanı ile Azapkapısına birer iskele yapılması zaruri görülmüş, is- kele için de ufak bir meydan ilâvesi lâzım geldiğinden belediyenin her iki tarafta istimlâkler yapması icap et- miştir. Bütçe itibariyle buna imkân gibi, Şirketi Hayriye - den almacak bir vapurla bu servis ar, Bu İki sebepten dolayı belediye ara ba vapuru işletmekten kat'i surette vazgeçmiştir. Arabalar, hamallar.bey ve saire Gazi köprüsü yapılm- caya kadar Galata köprüsünden ge » çebileceklerdir. Ancak bu vessitin her saatte Galata meleri doğru barla tetkikler yapılmaktadır. Ay s0- Esnaf bankası umumi heyeti dün toplandı Hali bulunan esnaf ben- tasfiyede Muhtelit Türk » Fransız mahkeme. | KAS heyeti unumliyesi, dün toplanmış si reisi M. Asser 14 Nisan salı günü|ür. diğer azalarla birlikte şehrimize gele- tasfiye heyeti istifası - nı vermiştir. Ancak hesaplarını kapa beyeti umumiye, isti - fayı kabul etmemiştir. Hesaplar tet- kik edildikten sonra, istifa hakkında bir karar verilecektir. geç- , Bu iti -| İTENLER Küçük Haberler * Verem Mücadele Cemiyetinde — Verem Mücadele Cemiyeti idare h& yeti, dün haftalık toplantısını yap* mıştır. Ekseriyet olmadığından husü si meseleler etrafında * görüşülmüş, umumi kongre gününün tayini işini İ başka bir güne bırakılmıştır. # Emniyet Direktörlüğünde bir tâ yin — Emniyet Direktörlüğü ikinci şube cinayet masası merkez memuru Hulüsi Kadıköy merkez memurluğu na tayin edilmiş -onuh yerine de Ks* dıköy merkez memuru Mehmet tayin edilmiştir. * Tahsile gönderilecek kaptanlar — Denizyolları idaresile Akay idaresinin mülâzım kaptanları tarafından on bir kişi seçilerek İsveçe gönderilecek ler, ve bunlar orada bir sene İsveç gemilerinde staj göreceklerdir. * Malkevindeki konferans — Dok tor Feridun Nafiz dün Halkevinde 19 uncu asırda Türk tababeti hakkın da konferans vermiştir.. Konferans ta Tıp Fakültesi talebeleri hazır bu tunmuşlardır. Komferanstan sonr$ Tıp Fakültesi yıldönümü münasebeti le bazırianan broşürler dağıtılmıştır. * Polonya sefiri Ankaradan gek di — Polonya sefiri M. Jorj Patoçkin dün Ankaradan şehrimize gelmiştir. © M. Jorj Potoçki eşiyle birlikte dün aksam Varşovaya gitmiştir. * Açıkta kalacak memurlar — Os* manlr Bankasımda tasarruf maksadi*X le bazı şef ve memurların 1 Haziran* dan itibaren tekaüt edilmeleri kararr& laştırmıştır. Sayısı beşi bulan bu mi mur ve şeflere şimdiden tebligat yar © pılmıştır. * Su işleri hakkında konferans — Universite profesörlerinden Hirş dün Tıp Fakültesi konferans salonunds sehirlerde su işleri mevzulu bir kon* ferans vermiştir. , * Hava Kurumunun açacağı ser” gi — Türkiye Hava Kurumu Üskü- dar şubesi tarafından hazırlanan eğ" İys piyankosu için bir sergi açilmasi” na karar verilmiştir. Bu sergi 11 Nİ san Cumartesi günü saat 14 de Us küdardaki kurum merkezinde açıla* çak ve pivanke #ayaları burada teğ Çor şe Avrupaya 15 talebe gönderildi Maarif Vekâleti, lisaniyat tabsill için Avrupaya 15 talebe göndermiştir” Bu talebeler eski devirlerde orta As ya lisanları üzerine ihtisas elde ede“ ceklerdir. Talebe grupu, dün Roman“ ya vapurile Avrupaya hareket etmiş" tir. Talebevi edebivat fakültesi nam!“ fesör, burada 10 gün kadar kalacak ve tekrar Belgrada dönecektir. Nakil vasıtaları için falimatname Unkapanı - Azapkapı arasında araba vapurundan vazgeçildi na Tarih doçenti Mükrimin Halil w* Zurlamıştır. Vilâyette Temmuza kadar her kes soyadı almış olacak Soyadı kanununa göre, bütün tandaşlarm 2 Temmuza kadar 80 almaları lâzımdır. Bu tarihten son! “| İsoyadı almamış olanlara her semti cek, ondan sonra nakil vasıtaların köprüden günün hangi saatlerinde geçebilecekleri hakkında bir talimat» muhafaza edilecek, ve alâkedarlar| puna kadar bu tetkikat devam ede - | name hazırlanacaktır. Kasaplık ee her Gerek Seriyi gerek şebir hu- dudu haricine sevkedilecek kasaplık | dir, hayvanlar belediye sırları İle vi- yollar tesbit edilmiştir. Bu hususta, daimi encilmen tarafmdan yapılan bir talimatname tatbik mevkiine konul - muştur. Bundan sonra, kasaplık hayvanlar ulu orta ker sokaktan ve yoldan ge- çemiyeceklerdir. mülkiye âmirleri tarafından 80; seçilecektir. Birçok kimseler, soyaö bulmak ve seçmekte müşkülât çek” tiklerinden Dahiliye Vekâleti, soyat” ları hakkındaki eserden elli adet yele göndermiştir. Bunlar, nahi; re ve nllfus memurluklarına verile cektir. Eski soyadları da yeniden tesçil dildiği için, nüfus şubelerine yapıl müracaatlar son günlerde bir b çoğalmıştır. * Belediye ile Evkaf arasmdaki İ rtlzlü işleri tetkik eden hakem beyi ti, dün vilâyette toplanmaz, iki tad fın iddiaların dinlemiştir. İ Romen ünivrsitelileri 12 Nisan pazar günl Daçya vâ rile şehirmize 60 Romen Vi &i gelecektir. Üniversiteliler, Ist da 3 gün kalarak Talebe Birliği şamba günü Romanyaya dönecek”, rafından ağırlanacak ve 15 Nisan © Marla Müllerin konseri Alman elçiliği tarafından de konser vermek üzere davet Berlin devlet operâst birinci sop: su Maria Müller bu akşam saat 19 Tötonya Alman klübünde bir verecektir.
