8 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

sr 7? DÜŞÜNDÜKÇE Okumadın. mı? Türkiyede türkçe yazı (kitap, mecmua, gazete) okumayan halk değil, münevverdir. Bir münevver vardır ki hiç bir şey okumaz, ezelden ebede kadar yazılmış ve yazılacak herşeyi bildiğine emindir; bir münevver de vardır ki türkçe okumaz, Garp zekâsından aşağı telâkki ettiği Türk zekâsından çok birşey ummadığı için yerli bir kitaba nafile sarfetmek İstemediği zamanı ecnebi bir eser okumaya verir. Her iki tipin içinde de rastgelinen bir başka mü- nevver daha vardır ki, milli bir eserden bahsedildiği zaman, “okumadım!” demek için okumaz, Bu söz, o eserin muharririni istihfaf yoliyle öldürebilecek en kuvvetli zehiri taşıdığı halde, bizim memlekette, söyleyen adama hiç bir zarar ver- mez; hattâ, bir nevi şeref verir; bu adamın o eseri okumaması beğenmek korkusundan doğduğu halde beğenmemek İmtiyazı şeklinde görünür: O- Kumadım, ne tenezzülsüzlük | Okumadım, izah ve İsbat rmecburiyetinden ne rahat kaçış! Okumadım, ne kolaylık! Hafif bir omuz kaldırış, bir dudak bükliş, üç hece, tek kelime: Okumadım! Türk kitabı üstünde en çok söz söyliyenler de bu en çok “ökümadım” diyenlerdir. Türk müellifi, bahsi geçen milli bir eser için “okumadım” de- menin şeref değil, ayıp olacağı günü bekliyor.'Biz o yaklaştırmak için şimdiden söylemeğe başlıyalım: e — Okumadın mı? Ayıptır, koca münevver, ayıp! Peyami SAFA Neistiyorlar ? Fransızlar, Lokarno konferansm- da, Almanyanın tekliflerine verecek- leri cevabı hazırlamışlar, Hemen Al- lah şifa verici tesirini halk buyursun. Son günlerde Holandal: bir diplo- mat Göring'e sormuş: — Pransadan kat'i olarak ne isti- yorsunuz? Göring cevap vermiş: — Ya aşkını, ya kinini, fakat Ikisi- nin ortasmı değil! Sulhe doğru ! Dün Vickers ve Vickers Armstroug un 1935 de 1934 senesine göre yap- tıkları kâr fazlalığını yazmıştık. Bugün de Almanların Krupp fabri- kalarınm faaliyet derecesini aşağıya kaydediyoruz: Bu fabrikalar 1935 senesinde beş milyon Türk lirası kâr temin etmiş- tir. 1934 senesinde 75000 amele kul- lanmış olan Krupp.geçen sene bu mik. Sorular “Olmıya devlet cihanda bir ne- 1es sıhhat gibi” sözli kimindir? — Kahve ağacı senede kaç kere çi- çek açar? — Türkiye nüfusunun ne nisbeti ze ve ne nisbeti Asya tarafında- — (Leonardo di Vinci) nin meşhur (Jokond) tablosunun başlıca hususi- yeti nedir? — Kleopatra ile macerası hayatma mal olan kimdir? Dünkü Soruların Cevapları $ — Venedikte kaç adacık vardır? o—30. . i 8 — Metternih kimdir ? TAN Bu yaz Adalar arasında bir vapur işletilecek Belediye; bu yaz, Burgaz, Heybeli ve Büyükada arasında Halicin küçük vapurlarından birini işletmeğe karar vermiştir. Vapur, Burgazdan kalka- cak, Heybeliada plöjma yapılacak is- keleye uğradıktan sonra Heybeli ve Büyükada iskelelerinden yolcu alarak Çöpler Şehirde beş istasyon açılıyor Istanbulun temizlik ve çöp işlerinin asrileştirilmesi yolunda ilk hazırlık- lara başlanmıştır. Biri Darülâceze ci- varında, diğeri Zincirlikuyuda Tesbi- tiye karakolu tarafında olmak Üzere Beyoğlu cihetinde iki, biri Topkapı. | diğeri Edirnekapı haricinde olarak Istanbul tarafında iki, ve diğeri Ka- | Yürtükali plâjma gidecektir. Yürlike- | dıköyünde Acıbademde olmak üzere z çene le tesisatı yaza ka- | şimdilik beş çöp imha istasyonu ku- j dar bitirilecektir. lacaktır. Çöpl ahallelerden te Bu seferlerin ihdası Adalar arasım- ee er e Mai da dalmi bir rabrta tesisini de temin Çiçek Bayramı, Heybelide de deniz tirilecek, bu istasyonlardan kamyon» eğlenceleri yapılacaktır. Belediye, A-|lara doldurularak imha istasyonları- dalara rağbetin artması için yapıla Da taşınacaktır. Orada, gübre haline cak tesisat masraflarına iştiraki ka. | gelmesi için çöplerin üstü örtülecek- bul eden adaları güzelleştirme cerai- | tir. İnnacak, şehrin muhtelif yerlerinde | etmiş olacaktır. Bu yıl, Büyükadada | L6sis edilecek olan dört istasyona g€- | İ dilecektir. Beyoğlu ve Üsküdar mın- darı doksan bine çıkarmıştır. Püf noktası Paristen gelen bir telgrafa göre Pietri, “İntransigeant” gazetesine verdiği beyanatta Londra deniz mua- hedesinin bütün milletleri müsavi de- receye getirdiğini söylemiş. (Bütün milletlerden kastedilen büyük denizci milletlerdir). Vâkıa öyle icap eder, fakat söyle- diklerine göre şimdi Amerikalılar &- ğer deniz üsleri şeklinde bazı tavizler olmasaymış muahedeyi asla imzala » mamış olacaklarını söylüyorlarmış. (Nev York Herald) gazetesinin ver- diği malümata bakılırsa Amerika pek yakmda bir sürü adaları ve bu arada Havay ve Filipin adalarını tahkim e- decekmiş. Bu tahkimat, Londra mun- hodesile inşası tahdit edilmiş olan bü yük zırhlılardan Amerikanm elinde mevcut yirmi yedi zırhlının kiymeti- olacakmış. Niçin #anımamışlar ? Son günlerde Almanlar hakkında hikâyeler moda oldu. Bu hikâyelerin birçoğunu ortaya tabiidir ki Fransız- lar atıyorlar. İşte güzel bir tanesi: Hava Bakanı Göring, Propaganda Bakanı Göbels ve Finans Bâkanı Şaht Berlinin büyük lokantalarından biri-| ne gitmişler. Fakat lokantadaki müşterilerden biç kimse kendilerine aldırış etmemiş, kilç kimse alkışlamamış, hiç kimse #bayl” diye bağırmamış. Bu hali bir dostuna anlatan Şeht: — Düşlin bir kere, hiç kimse bize dikkat etmedi, olur şey mi bul. de- miş. Fakat ben bünun sebebini biliyo- rum... — Nedir sebebi? — Herhalde bizi * tanıyamadılar Çünkü Göring sivil giyinmişti, Gö - bels ağzımı açıp tek kelime konuşma- dı.. Ben de hesabı ödedim, Anneler köşesi Çocuk daha ilk günlerinden anla» mağa başlar. Onlara iyi huylar ver- menin sirasıdır. Çocuklar fena huyla rt birkaç günde kaparlar. Sonra bu huyları kaybettirmek için aylar lâ - emgelir, » » Çocuklar, şüphesiz ki, azarlanırlar. Fakat onlarda acınacak mahlük ol- C — Avusturyanın meşhur devlet adamlarmdan olan Metternih önce Paris setirliği, sonra Dış Bakanlığı ve Başbakanlık yapmıştır. Vağram muharebesinden sonra Napolyon Bo- napartia Mari - Luizin evlenmesi işini müzakere etmiş ve Avrupa politika- smda mühim roller oynamıştır. $ — Nk “Lâ Hey” sulh konferansı hangi senede toplanmıştır? C — 1899 da, $ — Kepler kimdir 9 C — Meşhur Alman heyetşinası. Niyuton'un cazibe prensibini çıkardı- ğı “Kepler kanunları, denilen fenni mevzuatile tanınmıştır. S — En tanınmış böcekler sani- yede kac defa kanat çırparlar? C — Büyük kız böceği yirmi otuz. küçük kız böceği otuz bek otuz, mavi sinek arisi iki yüz. on, yaban dukları hissini uyandıracak şekilde müamele etmemeli, çünkü bu his bü- yetinden, Yürükali plâjnda yapıla - cak masraf için on bin lira istemiştir. | Telefon mukavelesi Ankarada imzalanıyor! Eski telefon şirketi murshhası Bu- vayyo, dün şehrimize gelmiş ve ak - şam trenile Ankaraya hareket etmiş- tir, Buvayyo, Ankarada, Nafıa Vekâ-! letile temas edecek ve hazırlanan mu kavelenin #mzalanmasmda şirket mü messili olarak hazir bulunacaktır. Alman Sobranosunun konseri Meşhur Alman #obranosu Marla Müller" Ankaradan şehrimize gelerek yarm gece Totonya klübünde bir kon- ser verecektir. Vilâyet ve belediyenin kat'i hesap raporu Istanbul belediye reis muavini Nu- ri Türkkan'dan ta, yeleiiye ve VAN 933 senesine ait kai hesap o Taporu mecliste görüşülürken şiddetli tenkit ler yapıldığı yolunda bazr gazeteler de görülen nesriyata temas edilmekte- dir. Bunda deniliyor ki: “Bahsolunan hesabı kat'ide müta- reke ve ondan evvelki senelere ait ta- hakkukat bakayasile bazı hususatın daha iyi yapılmasmı arzu mahiyetin- de mütaleâler serdedilmiş olmakla beraber, heyeti umumiyesi - itibarile muhasebemizin takdir edildiği tâb ve tevzi edilmiş olan tetkiki hesap encii. Dört toplama İstasyonunun yerleri henüz tesbit edilmemiştir. Adliye Pehlivan Hüseyin dün sorguya çekildi Karaköy cinayetinin suçlusu Uzun- köprülü Hüseyin, dün hastanede İs - ticvap edilmiştir. Yaraları iyileşen Hü seyin, sorulan suallere muntazam c& vaplar vermiştir. Zabıta ve adliye tah kikata devam etmektedir. * Büyükadada oturan Esterya is - minde bir kızı dövmek ve ölümle teh- dit etmekten suçlu Avni ile kardeşi sucu Kâmilin duruşmalarıma, dün bi- rinci sulh ceza mahkemesinde başlan muş, şahitlerin çağırılması için duruş ma başka güne bırakılmıştır. * Hafta tatili kanununa muhalif o- larak pazar günü dükkânmı açtığı için hakkında muamele yapmağa ge - len zabıta memurlarına hakarette bu- lunan , dün miiddelumumlliğe verilmişti: “| Zaladive Teşkilât Lâğvedilecek maliye şubelerinin tesbiti Bina ve'arazi vergilerinin haziran: dan itibaren maliyeden viâyet husu- #İ idaresine devri dolayısile Maliye şubelerinden bazıları kaldırılacak, ge riye kalanlar da İstanbul mülki teş- kilâtma uydurulacaktır. Lâğvedilecek İ şubelerin memurları yeniden ihdas e- dilecek şubelere (verilecek ve hiç bir memur açıkta kalmıyacaktır. İstanbul mıntakasında Yenicami, Aksaray, Şehzade, Edirnekapı, Seh- remini, Mercan, Divanyolu şubeleri i kaldırılacaktır. Bunlardan maada, | Samatyada, Beyazıtta ve Alemdarda yeniden birer Maliye şubesi ihdas e- ta alarındaki Maliye şubelerinin ala- İcağı şekil yakında tayin edilecektir. Köprü üzerinde yeni bir durak yeri yapıldı vay şirketi köprü üstünde yeni bir tavakkuf mahali ihdas etmiştir. Bu durak, Galata cihetinden İstanbula geçen tramvaylara tahsis edilmiştir. Tramvaylar, Haliç ve adalar iskele sine inilen merdivenlerin önündeki yeni durak yerlerinde dünden itibaren durmaya başlamışlardır . * Büyükdere - İstinye yolunun as - falt olarak İnşası kararlaştırılmıştı. Bu yolun yalnız Tarabyada 500 met- roluk bir kısmı kalmıştır. Bu kısmın Belediyenin teşebbüsü üzerine tram | ems $-4-96 sara ŞEHİRDE OLUP BİTENLER Küçük Haberler * Şark Demiryollarında — Hatt teftişi için 'Trakyaya giden Şark De- miryollari başmüfettişi Salâhaddin, dün Edirneden dönmüştür. * Romen mebusları geliyor — Önü müzdeki cuma günü paskalya inüna- sebetile 0 Romen mebusu daha şeh- rimize gelecektir. Kafile şehrimizde * gün kalacaktır. * Iki Ingiliz talebesi geldi — Con Keli ve Fredrik Prokoş adında iki In giliz talebesi hususi otomobillerile dün, Londradan şehrimize gelmişler» dir. Talebeler, bügtn, deniz yoliyle A- tinaya gideceklerdir. Oradan Bek grad. Paris ve Londraya dönecekler» dir. * Zehirli gaz konferansı — Hükü- met tabiplerine, dün, Etibba odasın- da zehirli gazlar hakkında bir konfe- Fans verilmiştir. * Tahsile gönderilecek talebeler — Devlet Denizyolları besabma Avrupa da denizcilik ve gemi inşaiye mühen- disliği tahsil etmek üzere gönderile « cek talebelerin hareketleri bir müdğ- det için geri kalmıştır. Bunun sebebi imtihanmı kazanan altı talebeden bi rinin sihhi şartlarmın uygun görül” memesidir. * Profesör şerefine ziyafet — Şeh- rimizde bulunan Profesör Rok şerefi- ne bugün saat 20de Perapalasta Türk doktorları tarafmdan bir ziya» fet verilecektir. * Otomobil taksimetrelerinin mua- yenesi — Taksi otomobillerinin, ölçü ler müfettişliği tarafından yapılan taksimetre muayenelerine devam edil mektedir. Geçen haftanm sor Üç gü- nünde 103 taksimetre muayene edil- miş, bunlardan sekizi bozuk görüldü. günden damgalanmamıştır. da hazirana kadar bitirilmesi için be- lediyece emir verilmiştir. * Ifaiyeye ait merdivenli otomo - bilin resmi daire ve milesseselerden | mütemadiyen bayrak asmak, amp Niko istintak hâkimi ka-'takmak ve saire için istenildiği be ig" £ bir ak varile tevkif edilmiştir. l "vtçel “Besiktaşta, bekçi Gafları, GöYMEK| Bir yangın V * Sundiyede Şaşkmbakkalda deni- ze müntehi olan Küçükağa sokağı, şi- küvetler üzerine belediyece kapatıl « str, *u faclasının suçluları m ten suçlu Sadık ve Nurinin duruşma- lari, dün Üçüncü ceza mahkemesinde neticelenmiş ve suçları sabit olama - ür. * İst, C, Müddelumumiliğinden: Münhal memurin için icra kılman imtihana girenlerden ilk imtihanı ka- zananların isimleri encümen : kalemi ile müddeiumumilik dairesi koridoru pa asılmıştır. Kazananların 10 nisan 436 tarihine müzadif Cuma günü sa- at on da yazıdan ikinci imtihanları ya dığından beraetlerine karar werilmiğ”?- merdivene ihtiyaç olduğundan bunus | memurlar İzmire çağırılmışlardır; Bu amal ie e İarada Antalya liman retsinin de mus alâkadarlara bildirilmiştir. y z < *'Belediye otomobillerin şehir için- hakeme edileceği bildirilmektedir. de Ölrkeruşü adam taşımasını menet- mişti. Otomöbimmahiplerile" “şoförler, belediyenin bu karari üzerine Taksim ile Boğaziçi arasında ötobüs fiatine müşteri taşımaya başlamışlardır. Fa- kat bu sefer de oteblisçüler bundan şikâyete başlamışlardır: Bir taraftan otobünçülerin bü iddiası, diğer taraf- ten Şoförlerin talebi belediyece tet - kik olunmaktadır. Çocuk haftası hesırtığı Anneler birliği vugü saat 1te Cağainğtundaki merkezinde toplana * rak,23 nisanda başlıyacak olan ço - cuk haftası için hazırlanan programa son şeklini verecektir. , Iğunu takdirle söylemek bir vicdan meni raporunun birinci sayfesinde başlıyan (muhasebe teşkilâtımızm çok çalışkan ve vazife ve mes'uliyeti- ni çok İyi idrak etmiş bir unsur oldu pılacağından o saatte hazır bulunma ları, Ecnebi gruplarla temaslar devam ediyor Devlet denizyolları idaresinin yap- tıracağı yeni vapurlar için Avrupanın muhtelif şantiye gruplarmm yaptıkla ri tekliflerin tetkikine devam olun - maktadır. Alicâk, Danimarka grupu- nun projesihi izah etmek üzere gelen borcudur... Muhasebe kuyudatınm bü gün en müşkül hesapları mükemelen meydana çıkaracak bir hali intizama konulduğu, evrakı müsbitenin pek mazbut bir şekilde tanzimi temin olun tün hayatlarma tesir edebilecek bir düşkünlük hissine yol açar. Buhun İçin çocuklara kuvvetlerinin üstünde vazife vermemeli, aleyhleri- ne olarak başka çocuklarla mükaye- se etmemeli, onlarla alay etmemeli, » Küçük bir çocuğun, bir düzüye dik kat altmda bulundurulmasından ve bir düzüye “çok küçüksün, bir yerini actacaksm! dikkat et! dokunma o- na,, sözlerine muhatap tutulmasın- dan, arasıra düşüp ötesini berisini biraz acıtması daha Iyidir. Toy ana ve babalar bilmelidirler ki normal ço cuklar, umduklarından daha becerik- lidirler, ————— ————- Vilâyette İstanbula ayrılan gümrük hissesi 935 malf yılmın son üç aylık yüzde on gümrük payından belediyelere isa- bet eden miktarı gösterir cetvel vilâ- yete bildirilmiştir. İstanbul belediye - sine 153,971 lira ayrılmıştır. * Beykoz malmüdürü İbrahim, Çor- lu malmüdürlüğüne tayin edilmiştir. * Maarif müdür muavinliğine İspar ta maarif müdür muavini Neçetin tar yin edildiği vilâyete bildirilmiştir. İtahmin edilen miktardan dişüldük - duğu ve tahsilâtta da son zamanlar - da büyük faaliyetler gösterildiği ka- bili inkâr değildir.) Fıkralardan açık ve kat'i surette anlaşılmakta olduğu gibi yine kesabı kat'inin hatime baş- lığı altmdaki son fıkrasında ( gerek tahsilât ve gerek sarfiyat hesabatm- da muhasebenin vezaifi mevduasını kanuna ve usüle muvafık şekilde hüs nü ifa ettiği görülmekle muhasibi mes ulün beraatinin tahtı karara alınması nı teklif ederiz). Cümlesile bu takdi- rat teyit ve teekit olunmuştur. Rapo run müzakeresi sırasında yukarıda bahsedildiği veçhile bakayaya kalan varidat le daha iyi yapılması srzu o-| lunan hususatm neden mütevellit ol- duğu ve bunlarm pek çok seneler ev- veline ait olup alâkadarlarn himmet ve gayretile günden güne tasfiye ve tekâmüle doğru gittiği ve o sene ka- nunla kaldırılan duhuliye resminden dolayı kaybedilen varidat, evvelce mümessilin, diğer şartların müzake- resi için #alâkiyeti mahdut görüldü - ünden, bu gruptan, daha salâhiyet - tar bir mümessil istenmiştir. Müzakerelere şimdiki halde grupunun mümessili De - last ile devam edilmektedir. Epey zamandan beri Ankarada bu- lunan vali ve belediye reisi Muhiddin Ustündağın bugün Ankaradan hare- ket etmesi muhtemeldir. Vali Anka- ten sonra umum tahsilâtm umumi muhammenata nazaran belediye kıs mında yüzde 96 ve idarel hususiye kiz mında yüzde 08 ze baliğ olduğu ve hesabiyemizin cidden takdire lâyik bulunduğu hakkında tarafım - dan verilmiş olan tafsilât ve İzahat|.., Üzerine mazbatada yazılı takdirat en- ii cümen namma heyeti umumiyede bir daha tekrarlanmak suretile mlizake- |" re kâfi görülerek mazbatanın varida- ta ait kısmı okunmuş ve bu suretle celseye nihayet verilmiştir. Yanlış neşriyatm düzeltilmesi için bu İzaha- tm neşrini rica ederim... —— ——— Cemal Hüsnü dün geldi ve Ankaraya gitti Eski Bern elçimiz Cemal Hüsnü, dün sabahki ekspresle Avrupadan şehrimize gelmiş ve akşam trenile Ankarayd gitmiştir. ki ae te Sovyet Rusyaya ait bir film Rusyanın terakkilerine ait bir film bu ayın onunda şehrimizde Sovyet konsoloshanesinde İstanbul Matbuat mümessillerine gösterilecektir. Yeni Türk ediplerini ihtiva eden rusça bir antolojinin de Sovyet Rus- yada hazırlanmakta olduğu haber 2- nmıştır. | letince de tasdik edilen bu proje da- hilinde köprünün inşası bir milyon altı yüz küsur bin liraya ihale edilmiş ise de köprünün bu para ile ve syni pro- jeye göre yapılması imkânı olmadığı görülmüştür. reddedilmiştir. Bunun Üzerine beledi- ye projede lüzumlu görülen tadilâtı yapmış ve bu 17 maddelik yeni bir ta İlmatname hazırlamıştır. Bir hafta - kadar evvel Paristen dönen Galip, bu 17 maddelik talimatla projeyi An- Tıp heyeti Atinaya gidiyor Bu aym içinde Atinada toplanacak olan mükayeseli emraz kongresinde bulunacak olan heyetimiz cuma günü sabahleyin saat sekizde İstanbul lima nından hareket edecektir. Etibba odasındaki toplantı Etibba odası idare heyeti, dün sa- at 15 de Cağaloğlundaki merkezinde haftalık toplantısmı yapmıştır. Top- lantıda doktorların sınıflara ayrılma” sı işi ve oda binasımda açılacak kü- tüphaneye almacak kitaplar Meselesi görüşülmüştür. Şimdiye katlar kütüp haneye üç bin kitap geldiği anlaşil- mış, yeniden bir mikdar siparişte bu- unulması kararlaşmıştır. rim İstanbul valisinin Ankaradaki temasları Gazi Köprüsünün esas projesinde yeni bazı değişiklikler yapılıyor karı lrmüştür. Gi tadilât, Nafla Vekâletinc# tasdik edildiği takdirde, Gazi Köprü: / yapılması 1 'ket eden belediye, bu tadilâta bile r zı olduğundan bu şarta rinyet etme lar evvelce bu köprünün inşasını üze rine alan grupa göre çok yüksek fir yat teklif etmiş olduklarından bude fa bu gibi taleplerde bulunmalarım* ve bulunsalar dahi neticeyi elde ede” bilmelerine imkân görülemiyor.