29 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

AC 20-10.93$ İCMAL | Uzak Doğuda tehlike Talya, eke: la başlangıç vermez, di faln boz de Şeren, da son Afrikada belirdi Habeş harbi başladığı za- #eydana getirdiği kriz- m ve Japotyanın İs kalkışacaklarımdan korkul- imdiye kadar Almanyadan t görülmedi. Ve Almanla- krizden istifadeye teşebbüs ihtimal verilmiyor. Bila- , İtalyaHabeş harbi e uslu görünüyor. şodur: Malümdur ki İtal anlaştıktan sonradır bu teşebbüse girişmiştir. Afrikadaki © teşebbüsüne teşkil eden Fransa - İtal- yanın hiç işine el- talyaya yardım edemez bir lüşürerek İtalya-Fransa it- zmak istiyor. Bu, Almam- İşine elveren bir politika- ngiltere böyle bir sıyasayı gü- Almanya tarafından Avrupa- Te apalacak herhangi bir hareket, » Fransa tesanüdünü artte- Mara yarar. Bunun MN böyle bir netice verebilecek dir. J içindir ki Ak bir hareketten çekinmekte- böyleseyaya gelince; bu devlet için A mülâhaza varit değildir. Ve lıyor ki Japonya, İtalya - Ha- te! Barbinin genişlemesini beklemiş- z lemiyece ğini ğı çin ki uzak doğuda yeniden ha- ana gçmeğe hazırlanıyor. Japon- i şunlardır: 1 — Mançuryadan cenuba doğru sarkarak Çinin gimalini müfuz #nm- takası içine almak. Garbe doğru uzanarak Mon- #vlistanı ele geçirmek. tay lançurya, Japonyanm, Asyayı is- Siyaşasının ilk adımı idi. Bura- yerleştikten sonra artık İkinci ve üi çüncü adımları atmak si- İmiş iyi Şurya mala, sbİ Yakar Yani şimali Çin siyasası, bu mem- şimal ve cenup olmak üzere Syırmak ve şimeli Çini Man. nüfuz mntakası içine al- Çinin Mançur- tirılması siyasası.Uluslar Kuru Lu leş Amer lerine ğa acı Şek alarım bu Sn fi # Yor, geri boyun taka Şimali Çin hakkındaki ları, bir harbe yer verme tabaklık edecek gibi görünü ikaya ve Avrupa dev- güvenerek — Mançurya me- aesinde Ju ponyaya kafa tutan Çin, derslerden istifade ederek defa kuvvetli komşusuna kar- Uysal davranıyor. Geçenlerde » , vilâyetlerde e ek e #zlimi,* bazı sekeri İt çekilsmsini istemişti. Çin taleplerini derhal yaptı. Ja. Çini Japon nüfuzu eltna al- maksadını güden Japon taleple- ü takip ediyor. Ve Çin €ğiyor. Bu gidişle Mongolistan hakkımdaki tasavvur. Yara edi si f Mİ nee, Japonya burada Sor- Yiya ile karşılaşmaktadır. Man- pon nüfuzu altında olduğu yin da Sovyet nüfuzu al- , bir ile Merasim arasında bazı si- memlekettir. o Man- çıkmıştır. Daha ilân “ Japonların parmağı ile bu Ht az Ti tim; mi A kuv bü, a karılmaştar. Bu anlaşmaz. türlü halledilemiyor. Ve vetle Mançuko tarafını » Son günler içinde Ja- bu mesele ile alâkası ditler savurmaya kadar ile- Gerçi Sovyet derlet Hamad ret Arazisi istilâya uğ- Japon; a karşı bir har- #miyeceklerini birçok vesile m söylemişlerdir. . Fakat Rusya, Bing 57 onan cenuba doğru ilerleme» da arşı görünüyorsa ün “ükkün hş Aşik Yang, İçin kutlulanmaktadır. iz Arazisine bitişik olan mem geçirmesine karşı bü- 28 (ALA) — Roma üzeri 13 üncü yıldönümü Bütün kapalıdır. direktunrı, bu sabah Ve - | up ozarlığına giderek inkılâp | Mig, “lerin hatıralarını taziz ot- | Sa, ğ #arayık 5 da parti bayrağı, V. dik türçe ,e balkonuna çekilmi hirlerde buna benzer *F Yapılacaktır. undan Yılı içindi İM Terin İSİN İli baçuk milyar kadar bir 'edilmişi Dara sayi başka faşizmin 13 üncü başarılmış olan işlerin leri yapılacaktır. Bu iş- tir, , Adisababa, 28 (A.A) — Başko- mutan Ras Nacibou, Harrara ge « lince Ogaden cephesine hareketini bildiren ve Habeşistanın harbi ka- inı ahaliye tavsiye eden bir bildi - riği bütün kiliselerde okutmuştur. Yakında barış için gö- rüşmelere başlanacak Adisababa, 28 (A.A) — İmpa- rator, yakında uçak ile Dessie'ye gitmek ve ayni günde Adisababa'- ya dönmek niyetindedir. Bir hafta evvel Deşsie'ye yolla- nan muhafız kuvvetlerinden bir kısmı tekrar Addisababa'ya çağrık mıştır. Bazı çevenlerin tahminlerine gö- "re yakında barış görüşmelerine başlanacaktır. Mukabil taarruz hazırlıkları Cibuti, 28 (A.A) — Reuter A - jansı aytarı bildiriyor: Burada dolaşan yaymtılara gö » re, çok büyük Habeş kuvvetleri gü- İ ney cephesinde İtalyanlara karşı İ bir mukabil taarruz hazırlamakta- dırlar, İtalyanlar zengin bir bölgeye sahip oldular Asmara, 28 (A.A) — Havas Ay- tarından: Adinefos'un zaptı ve Feresmai vadisindeki ilerleyiş, İtalyanları, suyu bol, zengin bir bölgeye sahip kılmıştır. z Son hareketler, yalnız sevkui- ceyş noktalarının işgalini değil, ay- ni zamanda imparator Menelik'in 1896 da İaşesini temin eden bölge- nin ele geçirilmesini istihdaf etmek tedir, Entişiyo'yu işgal eden yerli — as kerlerden mürekkep tümenin çok çabuk ilerlemesine sebep, yolların bu bölgeye çok yakın bir yere ka » dar ulaşmakta olmalarıdır. Böyle - ce iaşe ve levazım servisleri ordu- yu kolayca takip edebilmiştir. Diğer taraftan haber verildiğine göre, işgal edilen Tigre bölgesinde- ki demir ve altın madenlerini işlet- meğe teşebbüs etmek üzere Eritre" den bi maden mühendisleri gelmi Mısırlı doktorlar Adisababa, 28 (A.A) — Habeş kızılhaç'ında çalışacak olan 17 Me- sırlı hekim ile 62 hastabakıcı yakın da buraya geleceklerdir. Bunlar, geçenlerde Habeşistana © gelen Prens İsmail Daua'nın himayesi al. tında bulunacaklardır. Harp filmi yasak Kudüs, 28 (A.A) — İki İngiliz, İmparator Dessieye Gidiyor Yakında Habeşlerle Barış için Görüşmeler Yapılacak Habeş Başkomutanı Harrara Geldi - Habeşler Şarkta Mukab Durul DİL yarıluk üstümle nöbet bekliyen Habeş neferi birde Arap memurdan müteşekkil | Filistin sansür komisyonu İtalya - Habeş harbini gösteren filmleri ya» sak etmiştir. isviçre Hükümeti Zecri Tedbirlere iltihak Ediyor Bern", 28 (A.A.) — Revter Ajan- « aytarı bildiriyor; İsviçre, Italyaya karşı alınan zecri tedbirlerin tatbi - kında öteki ülkelerle beraber hareket etmeğe karar vermiştir. Filbakika İs- viçe hükümeti, Italya ve Habeşistana yapılacak silâh ihracatı Üzerine &m - bargo koymak ve finansal zecri ted- birler almak kararını vermiştir. Eko- nomik tedbirlere gelince, hükümet aluminyom gibi elzem maddelerin ih- racını yasak etmiştir. Italya, satın 2l dığı eşya bedelini ödeyemediğinden bu tedbir alınmıştır. Fransa ve zecri tedbirler Paris, 28 (A.A.) — Fransa, irti - bat komitesinin 31 İlkteşrinde vere» ceği karar ile bu' kararın tatbika geç mesi arasmda yalnız dört gün mühlet istemiştir. Bundan anlaşıldığına gö - re hükümet, barış muahedesinin tat- dik: hakkındaki kanun lâyihası ahkâ- mma dayanarak kararname ile mese- leyi bitirecektir. Bu kanun lâyihası mucibince, pakt taahhütlerinin tatbi- kı için parlâmentonun rey vermesi lâ zim değildir. Amerikadan gelen gönüllüler Napoli, 28 (A.A.) — Amerikada turan Italyanlardan mürekkep kala balık bir grup “Rex” transatlaptiği ile buraya gelmişlerdir. Bunlar gönül yi ği Doğu Afrikasma gidecek- lerdir, İngiliz mallarına boykot Buenos Aires, 28 (A.A.) — Rew- ter aytarından: Buenos Aires'deki İtalyan tebaası arasında birtakım mektuplar dolaşmaktadır. Bu mektup larda, Italyanların İngiliz malların: boykot etmeleri tavsiye ediliyor, ALEKSANDR No. 18 Nekadar düşünsem aklıma, iki İ şıktan başka hareket tarzı gelmiyor- du: Ya ihtilâleilerin bütün istekleri- ni kabul lâzrmdı; yahut onlara kar- şı koymak ve ihtilâli merhametsizce bastırmak icap ediyordu. Birinci şık, yarım sosyalist bir cümhuriyete doğru ilk adımdı. İli ci şıkka göre hareket olunmakla tanatın prestiji ihya olunablirdi. |! halde de vaziyetimiz sarihti, Fakat Niki, yalnız miralay Nikola Roma“ nof kalmak isterse, hadiselere inti- zar etmekten başka yapacak şey yoktu. Bilâkis yeminine sadık kalır, hü- kümdarlığını “İdameye o azmederse, Sen-Petersburg'un geveze münev- verlerinin önünde, zerre kadar gevşe memesi ve iğilmemesi lâzımdı. Ya beyaz teslim bayrağını çekmeli, ya» hut ülkenin üstünde, . imparatorluk sancağın hâkim kılmalıydı! Bütün Rusyanın çarı olduğu için Çarskoye- Selo'yu, başka bir remzin himayesi. ne sığındırmak hakkına da malik de- Sen-Petersburgu, iki bin kilomet- roluk bir mesafe, Âş-Todor'dan ayıs zıyordu. Grandük Aleksandr'ın dü- şünceleri ile imparator ikinci Niko- İşm mütereddit fikirleri arasındaki ayrılık ise bu mesafeden bile daha büyüktü. 17 Teşrinievel 1905 te, Vit Gran- dük Nikola Nikolayeviç, saray nazırı Baron Fredrik ile çar baş başa ver» diler; saatlerce müzakere ettiler; neticede, Nikinin imzaladığı birçok yerleri müphem beyannameyi neş- rettiler, Çar bu beyannamede, ihtilâlcile rin (köylülerin ve amelelerin) mü- cadele kuvvetlerini teskin etmekten kaçınmakla beraber, mutlak kudret- Hi hükümdarlıktan da vazgeçiyordu. Halbuki, o, tahta çıktığı zaman, Moskovadaki Vpenski katedralinde ecdadımızın isrinden ayrılmıyacağını, yeminle teyit etmişti. Münevverler, parlömanlarma nail oldular, Rusya çarı ise, vaktiyle tâ tarların çizmeleri altında ezilmiş ©- lan bir milletin içinde, İngiltere kra- mın bir karikaürü haline geldi. Bu ber şeyin nihayet bulması, haneda- nın zevali ve imparatorluğun ölümü idi. Cüretli bir hamle, bizi, sonraki on iki senelik ıstıraplardan koruya- bilirdi. — Sen-Petersburgla telgraf mü- baberesi başlar başlmak, Nikiye, ti- careti bahriye nazırlığından istifa et- tiğimi bildirdim. Yeni başvekil Vit'in kendi adamları ile teşkil ettiği kabi- nede bulunmak istemiyordum. Dumanın açılışı 1905 senesinin hadiseleri, gittikçe hararetlenen bir cereyan içinde yü- rüdü. Teşrinievel nihayetlerinde, yahu- dilere karşı bir kıyam patladı. Çok liberal olan Vit, bu hal karşısında ses çıkarmıya bile lüzum (görmedi. Bir Makyavel gibi hareket ediyor, sirhoş bir millete, yahudi evlerini ve dükkânların: yağma etmeye mü- samaha etmekle müfrit milliyetper- ver unsurların müzâheretini temin edeceğini zannediyordu. Kânunuevvel, en kanlı bir ay ol- du. Hassa ordusuna mensup Seme- novski alayı, Moskovadaki polisin yardımına koşmak için, süratle, Sen Petersbürgu terketti. Asi köylülerle üş gün muharebe devam etti. | İlk Dumaya meb'us intihabı, siya- | si katillerle, grevler, hırsızlıklar ve yangınlarla bunalan bir hava içinde Gereyan etti, Bolşevikler, taraftarla» rina Dumayı boykot ettirdiler; mey- dani, başlarında İngiliz meşrutiye! nin perestişkârları bulunan profesör- lerle gazetecilerden, doktorlardan, Avukatlardan ve sair münevverler- den mürekkep olan meşrutiyetçi de- Grand-Dük ın > Çeviren: M: Rasim ÖZGEN Çar Saray Nazırı Ile Başbaşa Vermiş Meşhur Beyannameyi Hazırlamışlardı Ikinci Nikola, cepheye giden askerleri, eazze resimleri önünde tahdis ediyor. mokratlara açık ve serbest bıraktılar. 27 Nisan 1906 da Dumanın açılma günü idi. Valde imparatoriçe, Gran- dük Mişel Aleksandroviç, Ksenya ve ben çar ile çariçeye refakat ettik ve Peterhöftan kışlık saraya gittik. Merasim, Nikinin on bir sene eve vel, münevverlere “delice hulyala- rından vazgeçmelerini, tavsiye ettiği o, güzel salonda cereyan etti. Biz, büyük ünilormamızı giymiş tik; saray hanımları da bütün eİ- maslarmı takınmışlardı. Böyle iken, ortada esen havada bir matem ağır» lığı vardı, Niki, duadan sonra, kısa bir nutuk okudu. Bu nutukta, Duma azalarının ve yeniden teşkil olunmuş olan devlet şürasının halledeceği meseleler . hul ili, nutku ayakta dinledik. valde imparatoriçe ile Grandük Vla- dimirin gözlerinin yaşardığını si diler. Bir kesen meb'uslarn yüzle- rindeki haşin kindarlığı görmesey- dim, hiç şüphesiz ben de ağlardım. Fakat ağlamıya vakit bulamadım, kü, bu meb'usların halleri bana, o kadar şüpheli görünüyordu ki, dikkatli davranmaya, onlardan biri- nin, Nikinin yanına yaklaşması ihti» malini, daima, gözönünde bulundur» mıya mecbur oldum. “Bütün ciddiyetimle ümit ederim ki, siz hükümdarınızın ve büyük milletimizin itimadın: tatmin etmek arzusundan ilbam alarak dindarane bir gayretle mesainize başlıyacaksı- nız, Allahın inayeti, bana ve size yardım etsin!,, İşte, Nürinin nutkunun son fıkra» sı bu idi, Devlet şürası tarafından hararetle, meb'uslara ayrılan taraftan zoraki yükselen hurralarla rejimin cenaze merasimi nibayetlendi. Biz, Peter» hofa dönmek elbiselerimizi de- Biştirdik. Vit, meclisin açılmasından bir gün evvel çekilmişti; bütün bü- rökratlar, korkularından o görünmi- yen eller tarafından yukarı kaldırıl- mış bir ceset hissini veren, ihtiyar Goremkine itaat ediyorlardı. Rusyadan iğrendiğim zaman Saray, hüzün içindeydi. Saray mensupları, kendi gölgelerinden kor ki bale gelmişlerdi. Teneffüs et tiğim hava, beni boğuyordu. Y. bâhriye nazırı Birilei, Baltık de: torpitolar grupunun kumandanlığını bana teklif etti, Bu teklifi derhal kabul ettim; çünkü öyle bir ruhi ha- let içindeydim ki, önüme bir gemi- nin güverte yıkayıcılığı sürülseydi, onu da, kabul ederdim. Amiral san- Cağrmın, zatı şahaneye mahsus Al- maz gemisinin direğine çekildiğini gördüğüm zaman sevinçten titredim. Ksenya ile çocuklar, yazı, Gaçina- da geçiriyorlardı.. Her hafta beni görmeye geliyorlardı; ataymızda şart koyduğumuz için siyasiyattan hiç bahsetmiyorlardı. Saratof eyaletinin genç ve faal valisi Piyer Stolipinin Goremkinin yerine geçtiğini biliyor» dum; bu kadarı bana kâfi idi. Ka- inbiraderim Mişelin yatı ile Finuva sularında dolaşıyor; meşrutt hükü- metimizden başka her şeyden bahse» diyorduk. Bir sabah, Gaçinadan bir telgraf aldım: Oğlum Feodor ağır hasta imiş, Derhal harekete mecbur ok dum, Benim muavinim olan kuman- dana da mümkün olduğu kadar ça- buk; belki bir hafta sonra avdet ede- ceğimi söyledim. Bu hafta, bir daha gelmedi. Çünkü üç gün sonra, Al mâz gemisinde kalan uşağımdan mürettebatın isyana hazırlandığını ve âvde, eder etmez beni tevkif ede- ceklerini haber aldım. Bu haberi Ni» kiye söyleyince: — Sandro, çok müteessirim. Der. hal vazifenden çekil! Hükümet, sal tanat hanedanma mensup birini, ih- tilâlcilerin eline düşüremez. (Arkası var)