6 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

5-10-935 | Mussolini'nin Istanbulun ali | esi ©) M wi ya BB E Ee i > .. ; .. .. .. .. ingiltereye | #3 üncü Yıldönümü Mektubu (Baş tarafı 1 incidel | 13 ler Dün Cenevrede Dünkü Toplantı Toplandılar 13 lerin yazdığı raporun İtalyan- ların lehinde ol- madığı bildiriliyor Cenevre, 5 A.A, — Konseyin komitesi dünkü toplantısında sabahın birine kadar çalışmış ve bu sabah saat 10,30 da Laval ve Eden de hazır olduğu hâlde tek rar toplanmıştır. | 13 ler komitesi dün geceki| toplantısında İtalyan - Habeş anlaşmazlığının bugünkü duru - mu hakkındaki raporun yazıl » masile uğraşmıştır. Öğrenildiğine göre rapor, du- rumu İtalyan görüşüne tama - miyle aykırı bir şekilde tasvir et mektedir , Raporda Habeşistanın bütün taahhütlerini sadakatle yerine getirmiye çalışmış olduğu ve €- sircilik ve idare hususlarında da Uluslar Sosyetesine girdiğin - denberi büyük islahat yapmış olduğu müşahade edilmektedir. Bu müşahedeler geceki top - İantıda ittifakla tasvip edilmiş - tir, Bugünkü toplantıda ise 13 ler komitesi yukariki müşahedeler- den çıkarılması icabeden netice lerle uğraşacaktır. Bu hususta Sâris iki temayül vardır ki, birin cisi İngiltere, Sovyet Rusya ve küçük itilâfn temayülüdür. Ve ikincisi de Fransanındır. İngil - tere ve arkadaşları şu kanaatte- 13 ler Komitesinin Kararı ve Konseyin Dünkü içtimaı Komitenin kararı her iki tarafı muhasamatı terke ve müzakereye girişmiye davet ediyor Cenevre, 5 (A.A.) — On üçler ko- mitesinin tavsiyeleri, her iki tarafı bemen muhasematı terketmeğe ve beş ler komitesinin tavsiyelerini esas ala- rak müzakerata girişmeğe davet et - mektedir. , Ulüslar Sosyetesi konseyinin heye- ti umumiye içtimamda Baron Aloisi Habeşistanın harbin çıkmasından me- sul olduğunu isbat etmek maksadiyle “öz alacaktır. Buna Habeş murahbası cevap verecektir, İtalyanın İngiltere tarafından beğenilen komite tavsiye- lerini kabul edeceğine dair biç bir alâ met yoktur, o Cenevre, 5 (A.A.) — Konseyin on üçler komitesi bu sabahki toplantısın- da ihtilâfın halli için konseye tavsiye lerde bulunmaya karar vermiştir. Ko- mite saat 16 da tekrar toplanacaktır. O ane kadar bazı hükümetlerin hattı hareketinin belli olacağı ümit ediliyor. Konseyin saat 17 de bususl bir top- lantı yaptıktan sonra hemen resmiğ bir toplantı yapması kararlaştırılmış- tır. Konsey on üçler komitesinin ra- poruna ve tavsiyelerine ittila hâszl ede cek ve harp sahasındaki son hâdiseler dolayısile durumu olduğu gibi tetkik eyliyecektir. Konsey bilhassa bir te- cavüzün tesbit edilip edilmiyeceğile meşgul olacaktır. Durumun hukuki bakımdan tetkikinin bugün bitmesi. ne ihtimal verilmiyor. Ve 16 ıncı mad denin tatbikma henüz karar verilmi- yecektir. Komitenin toplantısından evvel La dir. Anlaşmazlığın barış yolile halli için yapılmış olan ilk teklif lerin durumu dolayısile artık hikmeti vücudu / kalmamıştır. Konseyin en acil vazifesi müte- caviz ile tecavüze uğrayan mem leketi hemen tesbit etmektir. Fransa ise tamamile tersine ola rak formüllerin bu kadar şiddet le izah ve tatbiki cihetine gidil- memesini, zecri tedbirleri; - TE gerine le vakit kazanılmasını etmektedir. suretiy- iltizam Süveyş Kanalını Kapatmamak, Pahalandırmak! Londra, 5 A.A. — Daily Te. legraph'ın verdiğine gö « re, İngiliz hükümeti, Süveyş ka nalını kapatmaksızın, geçit mas rafıhı pek pahalıya mal etmek suretiyle, dolayısile zecri tedbir ler almayı düşünmektedir. Süel mahiyetteki her bir geminin ge- sit harcını bir Şilin'den üç şiline çıkaracaktır. İngiliz gemileri Napoli lima. mına üğramadan geçiyorlar Londra, 5 A.A. — Reutera- Napoli'den bildirdiğine göre, “Strathmore”, “Franco - mic” ve “Atlantes” adındaki üç İngiliz seyyah gemisi son daki - da yollarını değiştirmişler ve talyan limanlarına uğramadan başka limanlara gitmişlerdir. iskenderiydeki ingiliz kuvvetleri Karaya çıkıyor Kahire, S(AA).. li Vide pe pi m kia kanile görüştükten sonra Kral ile de Montazo saraymda konuşmuştur, Tskenderiye, 5 (A.A) — Mirsur sur larında bulunmakta olan Iogiliz he deniz ve hava kuvvetleri pazartesi gü nü büyük muhtelit manevralarda bu- Yunacaklar ve sonra İskenderiye sokak | tarafından sebebiyet verilen tedbirle- larında geçit resmi yapılacaktır. Bu | ri almıştır ki bu tedbirler Uluslar ku 11,000 bahriye askeri | rumu paktna nazaran mühiktir,, de- de iştirak edecektir. a İskenderiye, 5 (A-A.) — Mısırda. | Cencvredeki müzakerelerin Habeşista nı bu mı sır Sü Bakanıyle uzun uzadıya görüş | teşvik ettiğini söylemiş ve geçen Ey ki İngiliz kuvvetleri kumandanı Mr. müştür. Adisababa, $ (A.A) — Gayrircemi bir habere bp e Italyanlardan 85 esir alınmıştır. Adizsbaba, 5 (A.A) — Bir resmi yal İtalya delegesile görüşmüştür. o Cenevre, 5 (A.A) — Tavsiyeler raporunun konsey tarafından kabul edileceği tahmin olunmaktadır. 15 in vermemiş olduğundan konsey, 16 inci *yyidelerin tatbikma girişilmesi gibi bir faydası olacaktır, Konseyin dünkü toplantısında Alo. isinin söyledikleri Cenevre, 5 (A.A.) — Konseyin w- mümi a saat 18den az evve ır. İtalya delegesi Egle Havaryan masa etrafında yer al- mışlardır. Konsey Başkanı 13 İer ra- ayrıca Tki taraf delegeleri raporu okuma- ğa vakit bulamadıklarını söyledikten sonra Baron Aloisi bu raporun muhte viyatı hakkında ihtiraz kayıtları ileri sürmüş ve fakat pazartesi günü nok- tai nazarını ayrıca teşrih edeceğini ilâ ve etmiştir. Rapor hakkındaki bugü- nün müzakeresi bu suretle bitmiştir. Bundan sonra, Jtalyaya ve Habeşista na ait en son hâdiseler hakkında ya- pilmiş olan tebliğatın müzakeresine geçilmiş ve Italyan delegesi ilk olarak Baron Aloisi, evvelden yazılmış be yanatını okuyarak konsey tarafından İbtilâfı gidermek için sarfolunan gay retleri tasdik etmekle beraber bu me- sele hakkında da ihtira kayıtları der meyanına mecbur olduğunu, çünkü konseyin, İtalya tarafından talep edil diği gibi Habeşistan abvali hakkında &ââslı bir tetkikat yapmağa muvafı. kat etmediğini ileri sürmüştür. “HH: beşistanın dahili vaziyeti ve tarzr ha- teketi Italya için daimi bir tehdit ma» hiyetindedir. İtalya buna karşı tedbir ci maddede gösterilen usul bir sonuç maddeyi tatbik ederek umumi bir rey İle mutaarrızı tayin edecek mi, yoksa * umumiyetle zannolunduğu veçhile - raporun mlitaarrızı zımni olarak tayin etmesini kâfi mi görecek Bu hal su- mete uğraması takdirinde hemen mü- A yetimin nutuklara çekmekte idi. Başlangıcın- Murahhasımız İ Hükümete danış- | mak istediğini | İ Söyledi Cenevre, 5 A.A, — Reuter Jansının öğrendiğine göre, 13| İler komitesinin bu sabah tetkik ettiği tavsiyeler raporu tek bir | İmaddeden ibarettir ve İtalya ve | aran derhal muhasema « w nihayet vermeleri hakkında - dir. İ Lehistan ve Türkiye delegele - | ri projeyi kabul etmeden evvel hükümetlerine danışmak istemiş « | lerdir. İ VE meme Jülde bu memleketi Uluslar kurumun- ran gayri lâyik bir aza gibi atmak i- çin İtalya tarafından yapılan teklifi hatırlatmıştır. Zeöritedbirler komitesi Cenevre, 5 A.A. — Zecri tedbirler komitesinin bu tedbirlere iştirak et mek istiyen devletler arasından teş kil edileceği zannedilmektedir. Ne süel tedbirler ne de muhasara mev- zuubahistir. Yalnız ekonomik ve fi nansal (tedbirler © mevzuubahistir müzakerelerin çek uzun süreceği zannedilmektedir. * Cenevre, 5 A.A. — Altı âzadan müteşekkil komite, İngiltere, Şili, Da- nimarka, Fransa, Portekiz ve Sov » yetler birliğinden mürekkeptir. Komite bu akşamdan ilk celse- sini yapmıştır. Başkanlığına Porte- İ| reddedilmiş tekliflerin tekrarlanmasın siyle mecbur edilmez ise ilk fırsatta çekilme niyeti gütmeksizin bu konuş- malarda hazır bulunacaktır. Mussoli- ninin fikrine göre, Afrikada başlıyan süel tedbirler, Fransa ve İngiltere hü- kümetleri ile barış komşuları kapısını kapamamıştır. italya daha geniş Tekliflerde bulun- malı ki konuşula- bilsin ! Londra, 5 (A.A.) — Havas Ajan. sından: Mussolininin son bildiriğinde yaptığı tedbirler, eskiden de yapılıp mesi çok şüpheli görülüyor. İtalyanın Akdenizde almış olduğu İ ihtiyat tedbirleri Mestr sınırları ya- kınlarında 8,000 kişilik bir kuvvetin tahşidinden ibaret olduğu halde, İn- | giltere, Akdeniz donanmasını Süveyş kanalınm önünde toplamış, anayurt filosunu Cebelüttarıka indirmiş, Çin ve Antil sulardaki gemilerini de Kı- zıldenize göndermiştir. Halyanlar Habeşistanda harbe devam ettikçe ve oralarda önemli kuvvetler bulundurdukça İngiltere almış olduğu tedbirlerden vazgeç- mek niyetinde değildir. Ingiltere hükümeti Ulurlar Sosye- tesinin dışında, İngiliz - İtalyan - Fransız görüşmelerinde bulunulması hakkında vaki olan başka bir teklifi yine reddetmiştir. Mussolini şimdiye kadar yap- mış olduğu tekliflerden daha ge niş tekliflerde bulunmalıdır ki, ancak o vakit bir uzlaşma müm. kün olabilsin. Yakında diploma si yolu ile açılacak görüşmeler, İtalyanm yeni durumunun bir kotarış ümidi verecek halde o - lup olmadığını belli edecektir. o Geneve, 5 A.A, — Reuter crojt Savoir gu'un message identigue a celui mentionne par le “Times,, de ce Matin, aw sujet de nouvelles ne- gocintions, a ete Romis a M. Laval par Ambassadeur d'İtalic a Paris. İngiliz Dış Bakanının İtalya elçisine verdiği cevap Londra, 5 A.A. — Sir Samuel kiz Dış me Monteciroyu seç miştir. Komite o o Cenevre, 5 AA, — Asamble çarşam ba günü saat 16 da toplanmağa da Yazılan Rapor İtalyanın Aleyhinde Cenevre, $ (A-A.) — 13 ler komi- tesi tarafından konseye verilen rapor da şunlar da kaydedilmektedir: İtalya hükümeti 4 eylülden evvel konseye herhangi bir şikâyette bulun mamıştır. Anlaşmazlık konseye veril. miş olsaydı, şüphesiz bir tarzı hal bu. Yunacaktı. Italya bundan başka anlaş- mazlığı bal için hakem yolunu da se» gebilirdi. Bu usul Habeşistanın Ualu- al hâdisesinden sonra yaptığı teklif üzerine olduğunu bildirmiş ve Habeş hükümetinden tarziye ve tazminat is- temiştir. Daha sonra Italya bakem u- sulünün tatbikna müsaade etmiştir. Habeş talebi ile 4 eylülde Italyan muh tırasının verildiği tarih dev rede İtalya anlaşmazlığın konsey ta- rafından tetkikine muhalefet eylemiş- tir. Bütün bu müddet zarfında, İtal ya doğu Alrikasma mütemadiyen kuv vetler göndermiş ve konseye bu nakli yatın Habeşliler tarafından tehdit edi İen müstemlekelerinin müdafaasmı te min için lâzem olduğunu temin etmiş & ne mukabil Habeş hükümeti kon seyin dikkatini İtalyada söylenen ve İtalyan hükümetinin hasmane niyet- ler hakkında şüpheye —————— bildirikte Italyanların Vageta ve En- göre, Agame muharebesin. | gula mevkilerini işgal ettikleri ve içt çalmak mecburiyetindedir. Italya ğer A devletlerin de şikâyet €- ğer Avru; ri derekieri meseleler vardı. Fakat Ha. beşistan hükümetinin muahedelerin e- sasir hükümlerini muttarid bir suret- te ihlâl ettiklerini kabul etmek için hiç bir sebep yoktur. Rapor nihayet Beşler komitesi tek lifleri hakkında Italya tarafmdan ya- pılan tenkitlerle meşgul olmaktadır. Bu tekliflerin Uluslar eee nın Kellog paktınm Italyan Habeş an İaşmalarnın ve bilhassa 1928 m ensiplerinden mi ele Meselenin bütün tar gı halli bütün Uluslar Sosyetesi azala- rnm istikiğilerine, toprak bütünlük » lerine ve emniyetlerine hürmet esa- sına istinat etmesi lâzımdır olarak Habeşistan Baron Aloisi sözünü bitirirken, okuyucu o vaziyetinde Bugün Kutlulanacak Düveli itilâfiye kumandanları Pelli Istanbuldan Bugün 6 Birinciteşrin, İstan. tanbulun kurtuluş bayramı, her yıl olduğu gibi bu sene de büyük törenle kutlulanacaktır. 13 yıl önce bugün kahraman Türk or. dusu saat onda, Sirkeciye çık - mış, güzel İstanbul toprakları - na ayak basmıştı. Memleketi kurtaran ve başında zafer tacı taşıyan bu Türk ordusu, 6 Teşri İ nievvel günü İstanbul sokakla - İrmdan geçerken, hepimizin yü- reği ürpermiş, sevinç sevinç göz yaşları dökmüştük. Uzun işgal senelerinin iztıraplarını gören, duyan İstanbullular, aradan fe- lâketli hâdiseler geçtikten son - İ radır ki, Türk süngüsünün parıl tısile, gözlerinin nurunu aydın - İatabilmişlerdi. Bu büyük gün için hazırlanan ptogram mucibince, bugün par Hoare ile yaptığı dünkü temas ©i- MEL Grandi M. Mussoliniden aldığı hu- susi mektup ile telyazısını İngilte - re Dışişler Bakanma tercüme et - miştir. Bu mektup ve telyazısmda Mussolini İngiltere hükümetinin İtalya vaziyetini yanlış düğünü söylüyor. Mussolini Habeşistana ta allâk eden her mukavelede Habeş imparatorunun muvafakalini al- mak lâzrmgeldiğine dair olan İngi- liz noktainazarmı doğru bulmamak- tadır. Uluslar Kuruluna he - Düz meydan okumamış bulunduğu nu tahmin etmekte ve Uluslar Ka- vulumu ancak bu Kurulun kendisi- ni zorladığı anda terkedeceğini bil dirmektedir. 2 Sir Samuel Hoare cevap olarak İtalyanm bütün bu anlaşmamaz - lık esnasında dalma İngilterenin bü tün noktai nazarmı yanlış gördü - ğünü,, söylemiş ve “başlanan süel hareketlerin bir uzlaşma ve anlaş mayı her an biraz daha zorlaştır - dığımı,, kendi hususi fikri olarak bildirmiştir, Sir Samuel Honre “Akdenizde her iki tarafın yapmış bülundukla- rı bahri tedbirlerin kaldırılması - na,, dair olan teklife hiçbir cevap vermemiştir. , Mussoliniye İnyiltere hükümeti nin resmi bir eyvap göndermesi mevzuubahis değildir. Akdenizde Bir Hücum Olursa Londra, 5 A.A, — Fransanın Lon dra büyük elçisi bu sabah İngilte » re Dışbakanlığına gelerek, sanıl - dığma göre, Akdenizde bir hücum takdirinde Fransanın yardımı me - .selesi hakkındaki İngiliz soruları - na hükümetinin cevabımı vermiştir. Fransiz cevabının müsait olduğu sanılmaktadır. i KUÇUK HARCI HABER FRANSI Di JOUVENEL ÖLDÜ — Paris, 5 A.A. — Fransanın Roma büylük elçisi, âyândan Henri'de Jou - venel birdenbire hastalanarak yatırıldığı hastanede, geceleyin kan hücumundan ölmüştür. Baylar, Gençler Hiç bozulmıyan TEKSAYT pre zervatiflerinden dalma cebinizde bu- Tunsun. Teksayt ancak orijinal zarf- larda satılır, İ lak tören ve geçit resmi yapıla- paktır. Rügiin.büvüm dei, müesseseler gündüz bayraklar - la gece elektrikle süslenecektir. Sabahleyin, sücl kıt'alar ve mek teplilerin iştirakile Sultanahmet meydanmda geçitresmi yapı - lacaktır. Alayda sırasile moto - sikletli polisler, Harbiye muzi - kası ve Harbiye alayı, askeri tab biye mektebi, deniz müzikası, deniz harp mektebi, kuleli mu - zikası, kuleli askeri lisesi, Mal - tepe muzikası, Maltepe askeri lisesi, bir tümen muzikası, bir piyade taburu, Harbiye süvari bölüğü, bir sahra bataryesi, Po- lis müfrezesi, itfaiye muzikası ve müfrezesi, alfabe sırasile ü « niversite ve yüksek okullar, li » seler, esnaf cemiyetleri yer ala- caklardır. Saat tam dokuzda bu kıt'alar ve mektepler Sultanahmette top lanmış ve yerlerini almış bulu - nacaklardır. Saat tam onda, or- dumuzun İstanbula ayak bastı - ğı dakikada, şehrin muhtelif yer İerinden Zi atım top atılacak, bulün kurtuluş bayramıdır. İs « Tören Saat Onda Başlıyacak Ve Büyük Bir Geçit Yapılacak 'eneral Harington, Şarpi, Men : ayrıldıkları günde. imali General Şükrü Naili kolordusa ila beraber İstanbula ilk girdiği güne | ilk top sesi üzerine limandaki İ bütün vapurlar düdük öttürecek lerdir. Ve.bu an, herkes bir dakika olduğu yerde duracak, aziz şe « hitlerin hatıraları anılacaktır. Saat onu beş geçe, alay Sul « tanahmetten hareket edecek ve Taksime gelecektir. Taksimde, Belediye tarafından âbideye çe- lenk konulacak, bu sırada mey» dana dikilen direğe Türk Bay - rağı çekilecek, Harbiye muzikâ- sr İstiklâl marşını söyliyecek, yüksek mektepler, ve şehir nâ- mma birer zat söylev verecekler dir. Bundan sonra, Taksimde hazırlanan tribünde bulunacak olan komutan önünde geçit res mi yapılacaktır. Öğleden sonra, saat 16 da be lediye reisi, şehir meclisi üyele ri ve cemiyet mümessillerinden mürekkep bir hey'et İstanbul ko mutanlığına gidecek, halkın or. dumuza olan şükran duyguları- nı arzedecektir. Gece, her taral ta şenlikler yapılacak, belediye bu akşam saat 20,30 da Perapa- lasta ordu şerefine bir ziyafet verecektir. Tarım Bakanı kazayı Doğu vilâyetlerinde bir tetkik seya hati yapan Tarım Bakanı Muhlis dün Erzurum vapurile Samsundan sehri - mize gelmiştir. Bakan burada birkaç gün kaldıktan sonra Ankaraya döne» cektir. Tarım Bakanı Muhlis Doğudaki bu seyahatinde bilhassa Tarım işleri hak Şarktan Geldi kanda esaslı tetkiklerde bulunmuştur. Söylendiğine göre Tartım Bakanl.ğı larafından hazırlanacak yeni bir prog ramla gelecek yıldan itibaten doğu vi lâyetlerindeki Tarım işlerine önem ve rilecektir. Bu amin tatbikıniz köylüye birçok maddi yardımlarda da bulunulacaktır,