6 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 11

i ” —— 2 6.10-935 TAN SON DAKiKA (5 | İ Doğu Afrikasındaki kanlı çar İ pışmalar dördüncü gününü de ge- İ girdi. Dün gelen son telgraf ha - berleri Italyan taarrudunu ve İ Habeş kurunma ve karşılama du- İ rumunu daha ziyade aydınlatabi- İ liyor. 4.5 günün harekâtı dikkati en ziyade şimal cephesindeki kar İ #laşmalara çekiyor. Burada üç | koldan taarruza kalkan Italyan i kuvvetleri çetin, çetin olduğu ka- dar da çok kanlı ve ölümlü bir | boğuşma © içinde o bulunuyorlar. Kirk yıl önceki büyük hezimetin İ de intikamını gören bu çarpışma» İ mın sonucuna ancak bugün ve İ yarın alacağımız haberler aydın- | İstacaktır. Yalnız düne ve evvel - | ki güne bakılarak bugün için söylenecek tek söz: Italyan taar- Tuzunun çok güçlükle ilerliyebil. İ diğidir. Londra, Adisababa kaynakla - rından gelen telgraflar vaziyetin bu çetinliğini anlatmakla beraber Italyan membaları da tutuşulan savaştaki zorluğu teyit ediyor - lar. Bütün bu haberlere göre va- ziyetin cephelere ve savaş duru » İİ muna nazaran ayrı ayrı tahlil ve izahı şu olabilir: Şimal cephesinde Talyan Otaarruzunun (siklet merkezi şimal cephesidir. Burada yüz bin kişilik altı Italyan fırka- # mütemadiyen hafif tank, cebel topu ve tayyare ile takviye edile- rek taarruz halindedir. Sağ cenah General Maruvişme min, sol cenah Santini'nin, mer » kez Debradamo'nun kumandasın- dadır. Cephe 65 kilometro geniş- liğindedir. Sol cenah Admgrat'a saldırıyor, Merkez ordusu Ading- rat'm batı kuzeyinde Debradoma mevkiinde çetin bir savaşa Şiriş - miştir, Sağ cenah Aduva önlerinde en kanlı ve ölümlü bir savaşı kurtar. MEYE yeneyaz eu Habeşlilerin Adigrati terkettik leri hakkındaki haberler teeyyüt etmemiştir. Adisababadan gelen en son haberler Aduada olduğu gi bi Adigrat'ta da Habeş kıt'atının &n şedit şekilde mukavemet gös- terdiklerini, yapılan tayyare bom bardımanlarının da faydasız kal- dığnı bildiriyor. Diğer bir haber de bizim dünkü tahmin ve kanaatimizi teyit ede rek henüz Habeş kuvayi külliye» sinin Aksun » Aduva hatti üze - rindeki feci sahnelerin tezahürü - ne sebebiyet veren bu muharebe- lere girmediklerini bildiriyor. Buna nazaran şimal cephesin- deki vaziyeti en isabetli bir tarz- da tefsire çalışmak şu tarzda ola: bilir; Italyan ordularmın Habe - şistanda harp edebilmeleri için anavatana en yakm üssülhareke - leri Eritredir, İlerliyecek orduyu İ teçhizat, su, iaşe bakımından en ziyade besliyebilecek ve geri hiz“ metlerini kolaylaştıracak mınta » ka bu olabileceği gibi Adisaba - | baya giden en kısa yol da budur. Italyan taarruzu muvaffak olur da İlk hamlede Aduva bölgesini | ele geçirire bundan sonra hare- kât biraz daha kolaylaşabilir. Bu mıntakaya varıncaya kadar olan kısım yolsuz ve 1000 den başlıya- rak Tiger mıntakasında 4620 ir- tifaa vâsıl olmakla beraber Adu- va gerilerinden Adisababaya ka- dar tekerlekli harp vasrtalarınm geçmesine müsait bir yol da var- dır, Yol olan yerde de taarruz ve ilerlemeler modern İtalyan si- lâhlarınm daima lehinedir. Fakat bütün meselâ bu çetin, ârızalı, kolaylıkla müdafaa (o edilebilir. İk merhaleyi ele geçirebilmekte- dir. Aduva düştüğü takdirde bu mazideki Italyan mağlübiyetinin acısını çıkarmaya yeter. Bunun içindir ki, İtalyanlar diğer cephe İ lerde, bilhassa şimali şarki cep - İ hesinde harekete geçerken bütün hızlarını buraya vermişler en kan İK savaşa Aduva »- Adıngrat ve Askeri Vaziyet —, > Süel muharririmiz yazıyor - Gondor'u istihdaf eden hat üze « rinde üç koldan taarruza geçmiş- lerdir. Dört günlük kanlı savaş « lar kendilerini Habeş toprakla » rında bu noktalara kadar ilerlet- mekle beraber tam hedefin üze - rinde iki gündenberi uğraştırmak tadır. Eğer, Habeşlilerin bu cep « hede Rasseyyumun kumandasın « da toplu bulunan ordusunun he - nüz harbe girmediği haberi de doğru ise demek ki, Italyan kuv- vetleri bütün tayyareleri, tankla. rı, cebel topları, tethişkâr bom - bardımanları ile beraber hâlâ pe rakende kuvvetler ve kendiliğin- den ortaya fırlayan çetelerle aa- | vaş ediyorlar, buna rağmen de çok güçlükle ilerliyebiliyorlar!., Ya kuvayi külliye ile karşılaşır ve 3000 - 4620 irtifaa kadar yük selen sarp, geçilmez, aşılmaz dağlar içine düşerlerse vaziyet ne olacak?. Yalnız en son dakikada gelen bir haber bu cephe üzerinde İtal- yanlar için muvaffakiyet sayıla- bilecek küçük bir zafer kaydedi - yor. O da, kanlı çarpışmalardan sonra Ranat sırtlarını ele geçire" bilmiş olmalarıdır. Eğer mukabil bir taarruzla buradan atılmaz - lar ve kuvvetli tahkimat ile Ra - nat sırtlarında | tutumabilirlerse Habeş savaşçılarının durumu bi- raz müşkülleşebilir ve ağlebi ih- timal geride mütehaşşit olan ordu bu durum üzerine şimal cepbesin de kat'i harbi kabul etmek vazi- yetine geçebilir. Bu yapılmazsa üç koldan gelen ve bir çevirme, ayni zamanda imha harbi - fini güden Italyan re ye oyalaya oyalaya ve yıprata yıp - rata üssülharekesinden uzaklaş - tırmak için Habeş ordusu kendi- sini Mağdala gerisinde toplar ve orada savaşa tutuşarak mukabil taarruza ve çevirmeye kalkar ki, bu da Italyan ordusu için hiç te « kin olm A bütün gibi iki yüz elli bin kişilik mun - tazam bir Habeş ordusunun vücü düne bağlıdır. Aksi vaziyette Has beşlere düşen sadece baskın şek» linde yapılacak çete ve kabile sa vaşlarıdır ki, bütün zorluğuna rağmen böyle bir savaşta da en modern vasıtalarla ve dağ harple ne vâsıl olmak, hattı tutmak ge - rektir ki, İtalyanlar da bunu yapmıya çalışıyorlar. Cenüb cephesinde Ceniip cephesindeki harekât Mühim Bir Ifşa ! Avrupa İstihbarat Büroları, İtalya nın Plânını Evvelden Biliyorlardı! tihbarat malüm olduğunu ifşa eden bir Üni ini bildi Bir telgraf vardır. İtalyanın şim - diye kadar söylediği, Habe - | lanmış bir plân mucibince yapıldı- ğini ve bu plânm ana hatlarının da ha evvelden birçok Avrupa gizli servisleri tarafından bilinmekte bu lunduğunu yazmaktadır. v ila hal, İtalyanların taarruza lal üzerine geçtik » leri hakkımdaki İtalyan notasiyle teşkil etmektedir. de istikşaf hareketleri yapılacak ve dördünde yeni mevziler işgal olu » nacaktı, r J İtalyan stratejik plânı mucibin- cs, şimal ve cenup ti am Adisababaya doğru ilerlenecek ve ü- hareket de ortadan bu ta çüncü bir arruzları setredecekti, İtalyanlar Adua'yı Alamadılar! (Bi; tarafı 1 incide) olunmaktadır. 'Adisababa, 5 (A.A) — Röy- ter muhabiri bildiriyor: Burada Habeşlerin Adu - vayı olduğu gibi Adigradı da ellerinde bulundurdukla- rı beyan edilmektedir. Aduanın şimalindeki Ha- beş kuvvetleri İtalyan siper leri önünde muannidane bir harbe girmiş bulunuyorlar. Göğüs göğüse bir süngü mu harebesi cereyan etmekte - dir, Fakat harp tabii hiçbir tarafa ehemmiyetli muvaffa fn zayintı mü. Ogaden cephesinde Gorlo gubi civarında veGarahanın 50 mil doğu kuzeyinde çete muharebeleri olduğu bildiri liyor. Habeşliler henüz zorlu savaşa başlama - söylüyorlar. Addis-Ababa, S.A.A. — Havas ay- (nikbinliklerini) gözetiyorlar- Bunlar, İtalyanların, propaganda kâğıtları dağıtmak suretiyle ülkenin içerisinde ayrılıklar uyandırmağa çe- lişmalarının hiçbir tesiri olamayacas ğma kanmışlardır. İtalyanın durumu kışkırtıcılığa yortluyor. Habeş, hükü- meti bu harbin bütün soravını İtalya- ya yüklemektedir. Hükümet, bir yandan, Italyanm saldırgan durümü- nu Cenevrede protesto etmeğe öbür yandan da İtalyan truplarnın salâr- koymağa karar ver a a beş topraklarmdan i çe, İ- talya İle herhangi bir pazarlığa giri şilmesinin imkânsız olduğu kanaat vardır. Addis Ababadaki Italya elçiliği çe- venleri, İtal kuvvetlerinin ilerle- mesiyle hadiâ olan durüm üzerine, ban) arş henüz buraya eme ban) henüz iş meli selimetlerinden ad türü tasaya düşmüşlerdir. Italyan elçiliği geçenlerde Aduaya dönmek üzere buradan (yola çıkmış bülunan Adua konsolosu Frankadan hiçbir haber alamamıştır. Habeş hü yit, ne de tekzip yollu malümat verilmemektedir. Italyan kıtaatı burada Dolu'yu . ema mmm i| Hâlyanm himayesine kümeti, Franka'nın Italyan kuvvetle. anakil | rine haber ileterek Aduayı bombardı- man etmek vazgeçmelerini dilemiş ol- duğunu haber vermektedir. Henüz Habeş paytahtında bulunan | İtalyanlara karşı gerek hükümet ve gerek ahali dürüst davranıyorlar. Adua'nın bombardımanı üzerine ya- bancılar tasaya düşmüşlerdir. Bunlar, şimdi de Addis Ababanm bombardı- man edilmesinden korkuyorlar. Bir takımı daha şimdiden dl uzak- laşıp köylere yerleşmişler, bir takı- İ mı ise nikbinliklerini Orm aza et | mektedirler. o ' Gazetecilerin savaş alanma gitme leri yasak edilmiştir. 100,000 kişilik 5 inci İtal yan fırkası taarruzda! Londra, $.A.A. — Bu sabahki In- giliz gazeteleri, Aduanın yakında dü- şeceği fikrindedir. Söylendiğine göre yüzbin kişilik altı İtalyan fırkası 65 kilometrelik bir cephe üzerinde ilerlemektedir. İtal yanların şimdiye kadar işgal ettikleri Habeş toprağı üçbin kilometre mu- rabba: tahmin olunmaktadır. İtalyan taarruzu, tayyareler, küçük ve seri tanklar ve cebel toplariyle takviye €- dilmiş bir haldedir. İtalyanlar, Adua bölgesinin en önemli stratejik nokta- larından biri olan Ramat srtlarını ele geçirmişlerdir. Çok aşağıdan u- şan tayyareler ile tankların yardım- ları neticesinde İtalyan £ hücumları, Habeşleri şimdiye kadar tütundukla- rı mevsilerden kaçmaya mecbur et miştir. Daily Telegraph gazetesine göre Kayan taarruzu üç koldan yapılmak- er, General Santini o kumandasındaki 80l cenah kıtaları Adigrat'ı almıştır. General Biroli kumandasındaki mer» kez kıtaları Adigrat'ın batı kuzeyin- de Debradamo mevkiinde bulunmak tadır. General Maruvignu kumanda- sındaki sağ cenah ise Aduaya. doğ- ru ilerlemektedir. ,Addis-Ababadan alman bir habere göre, Habeşler güney cephesinde 180 zaylat vermişlerdir. Diğer bir riva- yete göre zayiat, yaralı ve ö- İldür. Fakat rivayetlerin hiçbiri kont “ni haberler değildir. 'omada söylenildiğine cuma günkü hücum celi” 050 İtal yan zabit ve neleri ölmüştür. İtalyan kaynakları- nm harp vaziyeti hakkında raporları Roma, 5, A.A.— Propaganda Bakan lığı bugün öğle fizeri ikinci raporu Bu çıkarmıştır. Muhasamatın Somali sı turında da başladığını bildiren bu ra- por şudur: Dün 4 İlkteşrinde kıtaat ileri yürüyüşlerine daha büyük bir şevk ve heyecanla devam etmişlerdir. Birinci ulusal kolordu ve yerli asker. ler kolordusu ileri kollariyle Adrigat ve Entiscio'ya varmışlar ve halk bun» ları beyaz bayraklarla karşılayarak Sağ cenahta ikinci ulusal kolordu Daro Tacle civarda mevzi almış 0- len düşman kıtaatının mulravemetini uçakların yardımiyle kırmış ve cenüp istikametinde ilerliyerek akşam üzeri düşmanın sol mevzilerini geçmiştir. uçaklar Sultan Terunin kuvvetli bir mifreresini dağıtmış ve Ras Beru'ün Son Telgraflar (Bu Telgraflar Dün Gece Yarısından Sonra Alınmıştır) İtalyanlar Adua'yı Bugün * Alacaklarını Söylüyorlar Roma, 5. A.A. — Resmi mahafide Adua'nın İtalyanların eline geçtikten sonra tekrar Habeşler tarafından zaptedildiğine dair olan haberler (o yalanlanmaktadır. Bu dakikaya kadar Adua İtalyan askerleri tarafından işgal edilmemiştir. Cumartesi günü yapılan süel hareketler yalnız Adua üzerine tazyiki artırmak hedefini takip etmiştir. Habeşistan müdafaası için çok mühim olan bu mevkiin önümüzdeki günler zarfında belki de yarınki pazar günü İtalyanların eline düşeceği iddia edilmek- tedir. İtalyan askerleri arasında firar edenler bulunduğuna dair olan haberler de yalanlanmaktadır. Diğer taraftan İtalyan askerlerinin yerli ahaliye mümkün mertebe siyanetle iktifa etmiyerek işgal ettikleri mevkileri tahkim ederken beri taraftan Çalan ahalinin yiyecek ve içeceklerini temine çalıştıkları da ilâve edilmektedir. Londradaki İtalyan Sefareti Önünde Nümayişlere Başlandı Londra, 5 (A.A.) — 100 kadar kimseler Italyan elçiliği önün- de tezahüratta bulunarak Habeşistana akrşı muhasamata başlan- masını protesto etmişler ve zecri tedbirler istemişlerdir. Polis tezahüratçıları dağıtmışsa da yarın için diğer mühim tezahürat derpiş edilmektedir. Habeşlilerde İtalyanlara Karşı Büyük Kin Uyandığı Bildiriliyor Adris-Ababa, 5. A.A. — Halkta İtalyanlara karşı büyük bir Krea hasıl olmuştur. Halkı bilhassa tehyiç eden İtalyan zulümlerinden bahseden resmi tebliğlerdir. Rivayet edildiğine göre, Tigre eyaletindeki İtalyan avcı tayyareleri hiç fark gözetmeksizin halk üzerine ateş etmekte ve ahali kaçışmaktadır. Bu kaçan halk kadınlarla çocuklardır. Çünkü erkeklerin hepsi askere alınmıştır. ingiliz Dışbakanı Muso- lini'nin Teklifini Reddetti sete ee a Londra, 5.A. A. — Press Assosiation'un yazdığına göre dün İtalyan sefiri ile dışişleri Bakanı Samuel Hoare arasında vukubulan görüşme esnasında İngiliz Bakanı, Akdönizdeki ihzari tedbirlerin aynı zamanda ve muvazi olarak geri alınması suretindeki İtalyan teklifini kabul (oedemiyeceğini söylemiştir. İngilterenin mütalaasına göre ihtilaf, Uluslar Sosyetesinin elinde dır veüç tarafli müzakerelere tekrar girişilmesi arzuya şayan değildir. İngiltere, o Mussolininin tekliflerine cevap vermiyecektir. italyan Zırhlılarının, ingiliz Gemilerini Sorguya Çekmesi , Londra, S.A. A. — Star gazetesi yazıyor: Akdenizin Doğu taraflarında seyahat eden birçok İngiliz gemilerinin İtalya harp gemileri tarafından hamulelerini bildir meğe mecbur edilmeleri İngiliz deniz mahafilini pek ziyade mütelleyyiç etmiştir. Bu hâdiselere dair bazı vapur kumpanya ları kaptanlardan raporlar almışlardır. bazıları İtalyan gemilerinin bu emirlerine kat'i surette muhalefet €tmişler ve bu muhalefet üzerine İtalyan gemileri israrda bulunmamışlardır. Kaptanlar kumpanyalarından talimat istemek ler, İtalyan Tayyarelerinin Sahille- rimizde Uçtukları Doğru Değil Ankara, 5. A.A. — Zaman gazetesinin (4 Birinciteşrin 1935 nüshasında Avrupa gazetelerinden naklen dercolunan bir haber- de İtalyan tayyarelerinin Anadolu sahilleri üzerinde tarassut uçuşları yaptıkları, Çanakkale boğazma kadar uzandıkları gö- bildirilmektedir. ğ Çanakkale veya Anadolu sahilleri üzerinde ecnebi tayyareleri tarafından böyle uçuşlar vuku bulmadığını Anadolu ajansı beyana mezundur, dolayı baş- haldedir. İtalyan hükümetinin Yemen imamına oObir müracaatı Doğu yaylada Aussa, bölgesinde | dan iyice tetik edilmiş bir plâna göre A- Aden, $ (A.A) — Renter bildiri yor: İnanılacak kaynaklardan öğrenil diğine göre Italya hükümeti Yemen imammdan Eritrede yaralanan İtalyan ları Yemen güneyli bir yere çıkara rak nekahat devirlerini o geçirmesine müsaade etmesini istemiştir. Fakat İmam, bu teklifi esin olarak reddet- miştir,