22 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 13

—| ) B YARININ , ÜYÜKLERİ (GÜNEŞ BELDESİ BALBEK | Güneş beldesi: Balbek'in ha- rabeleri, Liban ve Anti - Liban sıra dağları arasında, Suriyede, Bekaa ovasında kâindir. Şehir, bu havalide ikamet et- Mmiş olan ilk kavimler tarafından yapılmış olmalıdır. Bazı tarih- çiler, bunun Süleyman tarafın- dan inşa edildiğini iddia eder - ler. İran ile Akdeniz yolu üzerin- de bulunan Balbek, bu seçili du- rum güzeyi iledir. ki, doğunun başlıca tecim metrepollerinden biri olmuştu; Roma imparator- ları devrinde, Asyanın en güzel ve büyük beldelerinden biri ha- İine geldi. İnsan, harabelerin karşısma gelince: Bir derenin yatağında, tarlalar ortasında, ağaçlar, gri, kırmızı granit blokları, pembe porfirler, beyaz mermerler, sarı taşlar, kırılmış sütun gövdele- ri, işlenmiş şapitolar, baş aşağı ler göze çarpar. Anıtla - rın nisbetleri, cidden devleri an- dıracak kadar muazzamdır. Bu wapan mimarların ödevi, i kocaman sıra dağ karşısım- da küçük görünmiyecek, ezilmi- Yyecek kadar büyük anıtlar vücu. da getirmekti. Onlar, hesapları- nı o kadar iyi yaptılar ki, anıt- lar değil, dağlar küçük görünü- yor. Balbek, münferit bir belde olduğu için müstahkem bir sur ile çevrelenmişti. Bu kale duva- rı, insanlarm inşa ettikleri en büyük ve korkunç istihkâmlar. dan biri idi. Müstahkem surun tüüç parçası vandı. Muazzam te- mellere dayanan Romavari bir v Meşhur bastonlar En ,ski zamacılardanberi, bü- yük adamlar, hayatlarının sonu- na doğru, yürümek için bir bas- tona dayanırlar. Onların ölü- münden sorra bu baston değer- libir hatıra olarak saklanır. Kolleksi on meraklıları, bu ha- tıraları elde etmek için pek çok para sarfederler. Eski Yunanistanda Pör&gri - nus Protde'nin bastonu bir gü- Mmüş talere — bizim paramızla 400 liraya — satıllı. Halbu!.i, Diyojen'in bastonu- na hiçbir talip çıkmamıştı. Bü- yük Frederik'in — bastonlarına pek çok meraklı talip çıkmıştı. Voltaire'in bastonuna gelince: Safdil kolleksiyonculara bu - tun taklitlerinden yüzlercesi sa- tılmıştı. XIV. L i'nin karga burunlu bastonu Fransa müze - lerinden biri Ce ihtinsamla sak- lanıyor. L Napoleon'un — uzıkalı ve kaplumlağa yollu br stonu Lon- drada 58 İngiliz lirasına satıldı. Benjamin Franklin'i. vasi - ye Jamesindeç satırlar vardır “Yabani elma dalından yal mış, altım bir düğr > ile sü Özgürlük şapkası şeklindeki bas tonumu, döstum, bütün insanlı- Kin Costu General Washing - ton'a bırakıyorum. Tğer bu bir Aasa olsaydı, ona lâyık düşerdi, onun eline yaraşındı. Üa G di (bed l A #T sur ve surun üstünde birçok Arap kuleleri. 'Temelin bazısı 20 metre uzun luğunda ve 4 metre genişliğin- de ve 4 metre yüksekliğinde olan taş kütlelerinden yapılmış- tır. Böyle bir kütleyi 1 saniyede 1 metre 'sürmek için 40,000 ada- mın kuvveti lâzımdır. Halbuki bloklar, birçok İkm. uzaktan geti rilmiştir. Bunların taşınması için ne gibi bir vasıta bulunabil- diğini insan, kendi kendine şaş- kınlık ile sorar. Bunların nakli için inişli plânlar kullanıldığı tahmin olunuyor. Büyük tapınaktan, güneş ta- pınağından yalnız 6 sütun kaldı. Bunlar altm sarısı, parlak şey- lerdir. İki metre kutrunda ve 19 metre yüksekliğindedir. Sü- tunlar, dayaklarına, çimento ile yapışmış değildir. Böyle olmak. la beraber aralarından bir bıçak bile geçemez, depremlerden de hiç müteessir olmamışlardır. Güneş mabedinden başka, Jü- piter mabedinin, Bacchus tapı - nağının v? Venüs'e mahsus kü- li übedin.kazı. harebeleri miştir. Balbek, parlak, ihtişamlı bir mevkidedir, bu, bir nevi vahadır ki, zeytin ağaçları, portakal ağaçları, selviler ile çevrelen- miştir. Eski beldeden evvel bir Arap köyüne varılır. Bu köy, bahçe. ler arasında dağılı küçük ak ev- lerden müteşekkildir. Harabelerin heyeti ve onları kadrolıyan dekor, dünyanın en ihtişamlı görülerinden biridir. Buna ancak Pompei harabeleri benzetilebilir. | ŞUNDAN BUNDAN | Kuzey Afrikada Yeni bir idare Merkezi Kap'da İngiliz Kuzey Afri - ; Rhodesyo'nun payitah tınıı değiştirmeğe bir kaç yıl ön- ce karar verilmişti. İdare merkezi Livingston çok Kuüzeyde idi. , Yeni payitaht için seçilen ara zi, ormanlık bir bölgenin orta - sında idi. Dört yıl önce orada vahşi hayvanlardan başka bir âîh rast gelmek mümkün değil İşte bu hafta, yeni payitahtın açılış tören'i yapıldı. Bu yeni şehir; Lusakadır. Şehirde makadam kaldırımlı 20 kilometrelik geniş caddeler, 15 kilometre elektrik hattı, 6 kilometre su yolu, sinemalar, bankalar göze çarpar. Vahşi hay vanların dolaştığı bu yerler, bay sal ve bayındır bir şehir oldu. Stilo'nun menşei Bugün herkesin bir stilosu var. Bunun kadar kullanışlı bir şey yoktur. Stilonun icadı hak- kındaki — lümatınız elbet nok- sandır. Bunun yeni bir icat ol- duğu zannedilir. Halbuki stilo (stylographe) yüz yıl önce ya- pılmışır, 1839 da Floransa'da çıkan Folleto dö Florans gazetesinde şu ilân var; ah b elallni v Ca ada hC Bir büyük , Elmasın tarihi Bu büyük elmas, 726 karattır. Dünyada mevcut elmasların en büyüklerinden biridir. Bundan daha büyük üç tane elmas var. Bu büyük elmasın adı: Jon- ker'dir; güzey Afrikada Elands- fontein'de Jacobus Jonker'in madeninde bulunmuştur. Bir tavuk yumurtası büyüklüğünde- dir, Jonker adİr bu büyük elmas bugün Londradadır. Bir Ameri- kalı bu elmasa 100,000 İngiliz li- rası verdi. Elmasıri Amerikalı- ya satılacağı anlaşılıyor. Bugünkü sahiplerinin, bu ağır yükten kurtularak sevinecekle- Ti şüphesizdir. Böyle değerli bir elmasın korunması, kalabalık bir ailenin iaşesinden daha pa- halıya mal olur. Çünkü, bunun temsil ettiği sermayenin yıllık faizi ve sigorta bedeli tam 2 milyon 250,000 frank eder. Yarış atları yetiştirmek, böy- le değerli bir taşı demir kasada saklamaktan daha ucuzdur, Jon- ker, bu meşhur elması bulduğu zaman, tatnam on sekiz yıl top- rağı kazmış ve didişmiş idi. Jonker, taliin yardımile elde ettiği bu servetin küçük bir kıs- mıint kendisine sakladı. Elmasın satışından hâsıl olan paradan kendisi ve ailesi için yıllık 30 bin frank irat getirecek ufak bir TAN sermaye ayırdı. Kalan paralarr, Güzey Afrikada yerleşmek şar- ıi:d .100 Avrupalı aileye arazi VE l. s — Uçaklara Karşı Korunmak için Gelecek Savaşta, Geçen Savaş Gibi Cesaret Ve Şahsi Kabiliyet Pek Az Rol Oynayacaktır Uçaklara karşı müdafaa ter - tibatı da geçen savaşa nazaran son derece mükemmelleştiril - miştir. Yeni (105) milimetrelik toplarla dümdüz olarak bir mer- miyi havaya sekiz mil yüksekli- ğe sevketmek — mümkündür. Bomba taşıyan hiç bir uçak bu kadar yükselemez. Bu topların motorlu kamyonlarla istenilen yere sevki de çok kolay bir iştir. Bu — avantajlardan maada çok yükseklerde uçan her hangi bir uçağa karşı son derece isabetle atış yapabilmek için mütemmim tertibatları da vardır. Vickers Detector adlı ve Vi - ckers kumpanyası — tarafından yapılan bir aletle uçan bir uça- ğın sürat rota ve yüksekliğini hesap etmek ve bunu da elektrik vasıtasıyla toplara haber ver - mek o kadar kolay — bir iştir ki bunları hesap — edebilmek için hesaptan anlar olmağa — lüzum yoktur, Esasen alet o kadar has- sastır ki bunu ayar etmekte in- san oğlunun oynadığı hiç bir rol yoktur. Projektörlerin rolü Uçaklara karşı müdafaa ter- tibatı arasında çok büyük mik - yasta imal olunan projektörler de büyük rol oynuyor. Düşman uçağı bu dev gibi . ışıldakların göklere — aksettirdiği ziyaların Avrupa ve Amerikada sinema yıldızları bile uçağa merak sardırmışlar- dır. Resmimiz bir yıldızı pilotluk içine bir kere girdi mi, yerdeki ölçü âleti uçağın hangi yüksek- likte, ne kadar süratle ve hangi istikamete uçtuğunu o kadar iyi çe isabetli olarak tesbit edebil - mektedir ki düşman uçağı için kaçacak yeri bile — seçmek çok güç bir iştir. Bu büyük projek- törlerin göklerde (4800) metre kadar yükseklikte uçan uçakla- rı çok kolaylıkla bulabildikleri de düşünülecek olursa, ışıldak- ların müdafaa tertibatındaki ro- lü daha iyi anlaşılır. ettiği uçağın yanında gösteriyor Işıldak ve toplar, hava hü- cumlarına karşı yegâne müdafa- a vasıtaları değildir. Saatta 225 mil süratindeki takip uçakları da çok müthiş silâhlardır. Ja - ponya'nın bu hususta çok kuv- vetli bir filosu vardır. Alman “Junkers” ve İngiliz “Tury,, tip lerinden bir çok takip uçakları olan Japonya bunları bilhassa Vladivostok'tan gelmesi ihti - mali olan Rus hücumlarına kat- şı kullanacaktır. İşte bu üç müdafaa vasıtası, şehir halkının kendilerini az çok selâmette hissetmelerine yara - yacak kadar müessir müdafaa x w tertibatları sayılabilir. | Tayyare hangarlarına gelin - BUGUNKU PROGRAM İstanbul 18.30 Jinnastik. Bayan Azade Tarcan. 18,50 Fransızca dere. 19,20 Dans musikisi (plâk) ei 20/— Spor murahebeleri (Suit Çelebi) 20,30 Radyo caz ve IAI*. orkestraları gerler). S YD S İ n 21,30 Son haberler, Borsalar . 21,40 Piyano solo (Ferdi Ştanser) Bükreş 13—1$: Plâk ve dayumlar, 18: Süel (atkeri) müzik. 19: Duyumlar, 19.15: Sü- Sür! el konsel plâklar. bu. 21.20; eği. 20: Sözler. 20.20: Yeni 1 Repottaj. 211 Posta kutu- dyo salon orkestrası. 22.15: Duyumlar. 22.30: Konserin süreği, 2315: r:übı;ıa dillerle duyumlar. 23.35: Konser le). Varşova 20,30: Piyano birliği ile Leh şarkıları. 20.50: Aktilalite. 21: Ekim bahsi, 21.10: 214$; Du- (_ı. 21.55: Sözler. 22: Yabancı ülke- lerdeki Lehliler için yayım. 23: Spor du- yumları. 24.10: Sörler ve müzik yayımı. 23.30: Küçük radyo Moskova 17.30: Parti yayımı. 18.90: Konser, 22: Almanca yayım. 2305: Fransızca, 24.0$: Prag 20.30: Halif müzik. — BSözler. 21.10: Mizahi yayım. 2145: Sözler. 22: Karışık 23:15: Duyumlar. 23-30: Tapülee Besner deleğe e Budapeşte 20.15: Radyo selümları. 20.50: Macar ( örkestrası birliğile). 21.40: hafta sonu yaymı. 22.50: Karışık hafta Duyumlar. 23.10: Caz. 24: kon Budapeşte şarkıları. 21: Söz- Münih eli Zit Dayamlar 10 Rüdyo vizm ; Duyumlar, 29:40: Sözler ve mi 2030: Alman 2 müzik. 24 Hafta sonu dansı. Stuttgart 21: Duyumlar, 21.10: — Karışık yayım. 23 XDm_ı' ;810: Reportaj. N:,Lll V—: Gece könseri. Hamburg 21: Duyumlar. 21.10: Solist ve koro kon geri, 23: Duyumlar, 23.25: Reportaj, 23. 45: Hafta sonu dansı. 1: Dansın süreği (2 ye kadar). e SINEMALAR TIYATROLAR | / * 'Türk : Voronzelin esrarı — 'Teh- “Bu alet (stilo) adi bir İngiliz kurşunkalemi şeklindedir. Bu, bir saptan, bir uçtan ve bir mü- rekkep haznesinden mürekkep- E:._ Bu kalem!; 18 saat yazılabi- likeli yollar. * Melek : 30 gün Prenses — 1 30 gün Prenses — Casus * Elhamra * Gece kuşü — 27 No. lu | *i Caslıs. * Tan : Kimsesiz . F : Maskeli Kadın — Komik- ler haftası, * Yıldız : Ekmekçi kadın — Kanlı kafe, * İpek : Tangolita — Aşk Hüzün- leri. * Alkazar : Deniz altı ejderi — Vahşiler hücum ediyor. * Alamdar : Tarzan ve Eşi. * Milli : Çıldırtan dudaklar— Ölüm uçurumu, * Kadıköy Hâle : Kedi ve keman. * Üsküdar Hâle : Gençlik Ruyası. e NOBETÇİ ECZANELER Bu gece nöbetci eczahaneler şunlardır: Eminönünde Bensason, Divanyalunda Esat, Kumkapıda Belkis. Zeyrekte Hasan Hulüsi, Şehzadebayında İsmail Hakkı, Ak- sarayda Pertev, Samatyıda Erelilos, Şeb- remininde A. Hamdi, Karagimrükte Sant, Büyükadada Mehmet, Heybelide Tanas, Bakırköyünde Merker, Fenerde Vitali, Hasköyde Halk, Kosımpaşada Merkez, Modada Sıhhat, Pazaryolunda Rifat, Be- giktaşta Rıı;. — Galatada Kapriçi — Bos- tan! timad — T da Kü M sirelİ LIMAN HAREKETLERi Döh tlmanımıza gelen vapu: İzmitten 16,15$ te Güzel Bandırma, İs- kenderiyeden 17 de İzmir, Mudanyadan 17 de Tayyar, nn ardan giden vapurlar: Ayten, Mudanyaya 9 da As- ya, Mersie 11 de İnebolu. Bugün limanımızdan gidecek vapurları İzmite 9 da Güzel Bandırma, Ayvalığa 17 de Bartım, Bartına 19 da / Bandırma, Karablgaya 20 de Antalya, Bandırmaya 21 de Söadet. Bugün limanımıza gelecek vapurlar: Karabigadan 6 da Bartın, Bandırrnadan 630 da n Bartımdan 8,30 da An- talya, Karadenizden 16 da Tarı lzmitten 16.15 te Ayten, Mudanyadan 17 de Asya, « DAVETLER İstanbal Mit ü Calatasaray lisesi salonlarında açı- lacak ve $ Ağustosa kadar sürecektir. BSergi her yıl olduğu gibi bu yıl da va- taşlıdır. Sergiye gelmek isteyenlerin yer- lerini her gün Sanayi Birliğinden almaları. « MURACAAT YERLERIİ Deniz Yolları acentesi Telefon 42362 Akay (Kadıköy iskelesi baş me- mmurluğu) 43732 Şirketi Hayriye, Telefon 44703 Vapurculak Şirketi meckez acen. 'elefon 22925 Demriyolları müracaat ka- Telefon 23079 AzL45 müracast kalemi Haydarpaşa., Telefon HASTANE TELEFONLARI Cerrahpaşa hastanesi. Cer- rahpaşa Gureba Hastanesi. Şehremini, Yenibahçe. Haseki kadınlar hastanesi, Aksaray Hascki cad. 12 Gülhane hastanesi. Gülhane Kuduz hattanesi. Çapa Emrazı'akliye ve asabiye hastanesi. Bakırkör — Reşa 21693 23017 24553 20810 22142 diye kışlası 16..60 Beyoğlu Zükür hastanesi, Firuzağa 43341 Etfal hastanesi. Şişli Haydarpaşa Nümune has- tanesi Zeynep Kâmil — hastanesi. Üsküdar, Nuh kuyusu, Gün Doğumu caddesi . 42426 60107 60179 ÇABUK SIHHI YARDIM TEŞKİLATI Bu numaradan imdat ota- mobili istenir, 44998 e ITFAİYE TELEFONLARI İstanbul itafiyesi Beyoğlu itfaiyesi Kadıköy itfaiyesi Yeşilköy, Bakırköy, Büyükdere, Üsküdar itfaiyesi 60625 Paşabahçe, Kandilli, Erenköy, Kar- tal, Büyükada, Heybeli, Burgaz, Kı- nalı mıntakaları için telefon santra- lndaki memura (yangın) kelimesini söylemek kâfidir. 24222 44644 60020 KUÇUK İLÂANLAR | 3 LİRA—Tuvalete ve itriyata ait her ne yapmak isterseniz herkesin yapa- hileceği şekilde formülünü yazar gönderifim veya öğretirim. Sonten Iboratuvarı. Kadıköy rıhtım 76. £ 4675 Kasımpaşa Nüfus memurluğun - dan: Hacı Hüsrev mahallesi, İmam s0- kak, 6 numaralı hanede nüfusta tes- cil edilen Budapeştede doğumlu Ver- tes Edit bu kere ihtida ederek Leylâ adını aldığı alelüsul ilân olunuz. ce; bunların da toprak altıt'da- ki teşkilâtları sayesinde, uçik hava hücumlarına karşı kendi- lerini çok iyi müdafaa edebile - cekleri şüphesizdir. Almanyada yalnız bir tek — istasyonda 200 uçak istiap — edebilecek toprak altı teşkilâtı vardır. Büyük ka- pıları kapandığı vakıt en kesizin gözün bile farkına varamıyaca- ğı kadar iyi kamolfage edılmiş yeraltı hangarları her türlü isti- rahati havi, tamirhaneleri, ima- lâthaneleri olan yerlerdir. Gelecek savaşta, geçen savaş gibi cesaret ve — şahsi kabiliyet pek az bir rol oynayacaktır. Les Ailes adlı Fransız mecmuasın » daki münakaşalara göre iş, da - ha ziyade müşterek hücum ve müdafaa tertibatına inhisar ede- cektir. Ingilterede yapı- lan tecrübeler Bunlardan başka İngilterede yapılan bir sürü — tecrübelerin dışarıya sızan dedikoduları doğ ru çıkarsa, havada uçan bir uça- ğin makinesini durdurmak. fel- ce uğratmak ta kabil olacaktır. Şehirlerde oturan halkın se « lâmeti için icat olunan gaz mas« keleri de uçaklara karşı faydalı müdafaa vasıtalarıdır. Fransa ve İtalyada bu gibi maskeleri her hangi bir elbiseci düxkânın- dan tedarik etmek mümkündür. Boğucu gaza karşı korunma u - sülleri hakkında Avrupa mem - leketleri halkı iyice tenvir edil- miş bulunuyorlar. Almanyada boğucu gaz hak- kında halka bir fikir verebitmek için satıla — bibritler vardır ki bunlar, bilmiyenleri boğucu ga- zın nasıl koktuğuna alıştırmak için piyasaya sürülmektedir.Al- manlar bundan başka çocukla - tın gaz — maskelerinin çirkin manzarasından — korktuklarını gözönünde bulundurarak bun - ları daha hoşa gider, göze gü - zel gözükür bir şekle sokmuş - Bütün bunlara rağmen bu de- lice hazırlıkların boşuna ol*u « ğunu iddia eden askeri mehafil de vardır. Hava savaşı, butların iddiasına göre, gelecek harpta daha ziyade eskisi gibi bir kor- ku ve endişe kaynağı olmaktan çıkmıyacak ve savaş gene siper- lerde kazanılacaktır. Fakat ne olursa olsun, — Avrupalılar hiç bir zaman müthiş hazırlıklar - dan geri kalmıyorlar lardır. : &İ