28 Nisan 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

SS — 23.4.9353 5 İCMAI. Yırtılan yaprak - Versailles o muahedesi, her gün biraz daha köhneleşerek €- bed yokluğa doğru giden bir Şevk ve kaditleşmiş, güçsüz ve iradesiz bir varlığa benziyor. Bu nun az çok ayakta kalan hüküm leri; askeri faslı, yani Kalbi idi. Son aylarda, Alman hançeri, be şinci fasıl adını taşıyan bu kalbi yaraladı, bunun yapraklarını de lik deşik etti, Harp sonu dünyasmın temel taşı sayılan bu muahedenin ma - nevi değerini koruyabilmek için dir ki, uluslar kurumu konseyi bir taraflı hareketi takbih ve Al maânyayı manen mahküm etti Aralar, bu kararı asla kabul etmediler. Tuttukları yolda das yanacakları anlaşılıyordu. Nite- kim, dünkü haberlerden öğren - dik ki, Alman süngüsü Versail - les mecellesinin yeni bir yapra ğmi yırtmış: Almanya 250 tonluk 12 tane Denizajtı gemisi inşasına karar vermiş... a İngiliz donanmasına nisbetle yüzde otuz beş derecesinde harp filosu vücude getirmek istedik- lerini,İngiliz dış bakanı Simona Almanlar açıkça | söylemişler- di. Zahir dediklerini yapacaklar. İngilizler pratik millettir. Lon- dra konferansına Almanları da çağırarak, işi tatlıya bağlıya- caklardır, sanırız. o Resmi bir Almân gazetesi, İ Mayıs 1933 tarihinin Alman hâkimiyetine timsal olduğunu söylerken, Almanyanın iki yık 'danberi silâhlandığını iyma et- mek istedi, 16 Mart 1935 kara- rile mecburi askerliği tatbika başlıyan Almanyanın dış siya- sası ; Şeref ve müsavat hülâsa edilebilir, dedi. i Havada, karada ve denizde en mükemmel silâhlarla müceh- hez, bir şeref*ve müsavatl. 1 Mayıs 1935 de Hitler büyük e. e ekylaşanale 3 birinci sözleriyle kl Mmyllamn tebliğindeki esaslar dahilinde yeni Avrupa düzeninin kurul- masma yarayacak tekliflerde bu lunacakmış.. Buna şüphe yok... Zaten yeni Avrupa düzeni ken- diliğinden kuruluyor. Sıyasal Okyanusun dalgalı ve fırtınalı enginlerinde her kaptan gemisi- ni kurtar mıyor mu? Kasırgalar la beraber, elbet, kâbuslar, he « zeyanlar ve hırslar da sükün bu- lacak, muztarip (insanlık, Soy- sallık yollarmda elele vererek dostça, kardeşçe ilerleyecektir. Y.0.B. amaaa Venizelosun mu- hakemesi bitiyor Atina, 27 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Venizelosla muhalif fırkalar reisinin muha- kemesi cumartesi bitecektir, 109 avukat onar dakika söz hakkile Suçluların imüdafaalarını yapa - caklardır. Harbiye Bakanı Kondilis, ga zetecilere beyanatında muhale - fet reislerinin lehinde bulunmuş ve demiştir ki: — abi projelerinden muhalefet reislerine hiç bahset- mediğinden, bunlarm isyandan haberleri yoktur. Göring'in karısı Sahneden ayrıldı Berlin — Devlet tiyatrosu ar- tistlerinden, Başvekil General Göring'in zevcesi Bayan Emmy Sonneman sön olarak Berlinde devlet tiyatrosunun , fevkalâde Verdiği bir oyunda, “Lissing,,in “Mima von Barnhelm,, piyesin- de Mim rolünü oynamış Ye veda etmiştir. Prusya Bakan ları, Almanya harbiye nazırı Ge- meral Blomberg, Kültür Baka e BI Rust ve sanatkârın bir çok dost ve ahbabları seyirciler ara: sında bulunuyorlardı. Seyirci balk sanatkâr hararetle alkışla Muş ve kendisine pek çok çiçek etleri verilmiştir. , birleri alıyor Londra, 27 (A.A.) — Alman hava kuvvetlerinin arttırılması hakkında intişar eden havadis- ler üzerine Daily Telegraph ga- zetesi, hava işleri meclisinin dün sabah toplanarak, elyevm | Irlandada bulunan hava nazırı | Bay Londonderry ile telefonla temasa girdiğini haber veriyor. Bu gazete, kabinenin vaziyeti pazartesi günü tezekkür edece- ğini ve coğrafi vaziyeti dolayı- sile İngiltereye havadan taar - ruz edebilecek her hangi bir devlete nazaran kendi hava kuv vetlerinin dun bir vaziyette bu- lunmasını İngilterenin kabul etmiyeceğini yazıyor. News Chronicle gazetesi, di- yor bugünkü günde, Ingi- liz hükümeti, Alman hava kuv. vetlerinin hattâ deniz aşiri memleketlerinin kuvvetleri de dahil olduğu halde Ingiltere - ninkine faik bulunduğuna ta» mamile kanidir. İngilterenin yeni hava prog- ramı aşağıdaki tedbirleri derpiş etmektedir: 1 — İnşaat metotlarında ba- zı değişiklikler yapılması ve bu meyanda süratin, emniyet ter - tibatına bir dereceye kadar fa- ik bulunması. Bazı bombardı - man tayyarelerin de yedek had- di arttırılabilecektir. 2 — Tayyare fabrikaları ço- galtılacak ve bir çok sanayi mü- esseseleri icabında inşaatta kul- lanılmak üzere hazırlıklı bulun- durulacaklardır, 3 — Bir çok mütehassıs ame- leler, yeniden iş başıma getiri « leceklerdir. 4 — Madeni tayyare İnşaatı inkişaf ettirilecek ve bu s“retle fazla miktarda inşaat temin edi- lecektir, Versay muahe- v UBaşı 1 incide) kararı, Berlindeki İngiliz ateşe- naval'ına tetbliğ edilmiştir. İngiliz hükümeti, bu kararın mayısta Londrada yapılacak o- lan İngiliz - Alman müzakerele- ri üzerindeki tesirini nazarı iti- bara alacaktır. Her iki tarafın, gelecek mü - zakerelere bir başlangıç olmak üzere teati ettikleri fikirleri ih- lâl eden Alman kararı, İngiliz bakanlıkları mabafili için büyük bir sürpriz olmuştur, Son Berlin, İngiliz - Alman müzakerelerinde bu mesele mev zuu bahsedilmemişti. İngiliz kabinesi, yakında hattı hareke tini tayin edecektir. Versay muahedesinin Alman yayı denizaltı gemileri inşa etmekten menetmekte olduğu SON HABER Ingiltere hava ted- TAN Yunan Divanı harplerinde Birçok âsi zabitler hapse mahküm edildiler Gazetelerin yazdıklarına göre muhalif parti liderlerinin mu- hakemeleri bir hafta kadar devam edecektir. Paskalya münase- betile divanı harpler birer gün fasıla ile iki gün tatli yapmalarına rağmen yine salıyâ kadar iş görmiyeceklerdir. Selânikte bir numaralı divanı harp General Kontosi ile Gene- j ral Vokunun beraatlerine, binbaşı Psaros'un on beş sene, binbaşı i Sfeçosun on sene ağır hizmetlere, diğer suçlulara da daha hafif cezalar hükmetmiştir. Atina, 27 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Selânikte Serez âsile ini muhakeme etmekte bulunan 3üncü divanı harp eski me- buslardan Zarodiadisi on üç sene, Zamalulası 8 sene, eski âyan- dan Dumbası yedi sene, Serez valisini altı sene, cumhuriyet mu- hafiz: kulübü reisini dört buçuk sene, diğerlerini de üç sene ile altı ay arasında muhtelif cezalara mahküm etmiştir, Drama divanı harbi bir takım sivilleri on sene ile altı ay ara- sında hapise mahküm etmiştir, Atinada cumhuriyeti koruma derneklerine mensup âsilerin ikinci kafilesinin de muhakemeleri bitmiştir, Suçlulardan on üç kişi dört sene ile üç ay arasında muhtelif hapis cezasına mah- küm edilmiş. 22 kişi de beraet etmiştir. Pire cumhuriyeti koruma derneğine mensup âsilerin muhake- mesine mayısın dördünde burada başlanacaktır. Yunanistanda “İntihabata bir çok fırkalar girecek Atina, 27 (Hususi muhabirimizden) — İntihabat hazırlıkları- na hararetli bir surette devam edilmektedir, Bir takım küçük fır- kaların intihabata girecekleri anlaşılmıştır. Bunlar willi sosya- listler, sosyalistler, komünisler partileridir. Eski diktatör Pan - galosun da intihabata gireceği tahakkuk etmiştir. Gencral Metaksasın bütün kral taraftarlarınm bir araya top- lanniasını göstermek için partinin alâmeti olarak fesleğen bayra- ğını kabul etmesinden bahseden hükümet taraftarı Katimerini gazetesi Metaksasın bu hareketine teessül etmekte ve şunları yazmaktadır. “Bu son isyan hareketini manen tutmak demektir. Ve ayni zamanda memleketin istikbali için de affedilemez bir | cinayettir.,, o o e Venizelisetir ordudan çıkarıldı Atina,-27 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Selânik, Larisa, ki iya geldiler. Kumand..nlar or. kumandanları tlerin tasfiyesi işini görüşmeğe başladılar, Bu- Alınacak — “Bundan bir iki sene evvel kabul edilen bir kanun ile üç se ne zarfında asgari bir milyon İi- ra sermayeli ikinci bir şirket ku rulması meselesini açtı ve bu işi hususi sermayelere terketinönin doğru olacağımı söyledi.,, Hüsnüden sonra söz alan Ah- met İhsan Toksöz, yeni vapur- ları denizlerimizde görmenin g kabartıcı bir şey olacağı- nı söylemiş, Türk olmayan eski Londra sefirlerimizden birinin “aman, burada üç okazyon - fır sat vari,, dediği zamandan baş- layan “eski alma,, hastalığına nihayet verilmesini istedi , Ahmet Ihsan, ortada mevcut para olmadığına göre 10 milyon liranın faizi meselesine de te - mas ederek, bunun senede 600 bin lira tutacağını söyledi ve: — “Almacak vapurların döviz lerinin dışarıya çıkışı üzerinde Kamutayda hazır olmayan Ma - e Bakanının fikrini sorarım, edi.,, Suallere Mazhar Müfit de bu- günkü vapurların behemehal yenilendirilmesi lüzumunu ileri sürerek; — “Efendim, efendim deme yelim. (bir dakika durarak) Bay lar; Bayanlar (gülüşmeler) beş para olmadan vapur alınacağı - na ben kani değilim, dedikten sonra : “Istenilen bu tahsisat karşı - sında eski kanunda yazılı ikin - ci bir şirketin değil, bugünkü şirketin dahi iflâsa mahküm ol - duğunu,, ilâve etti. Saylavların bu mütaleaların - ——— m 5 Gemiler (Başı 1 inci sayfada) nin vücude gelmesi bizi fevka- lâde mütehassis eder, milli zev- ki, milli gururu okşar. Ancak bü milli zevk ve milli gururun yanıbaşında bir de maliyet he - sapları vardır. Ve en nihayet i- şin verimli olup olmaması gibi mühim bir mesele vardır.,, Celâl Bayar bundan sonra, ti- caret filomuz için memleket i- çinde bir şantiye vücude getir - mekte menfaat olup olmadığının hukukunun salâhiyettar bir za- ta tetkik ettirileceğini ve müs «- bet bir neticeye varılacak olursa hükümetin bu hususta ayrı bır teklifi kanuni ile kamutaya vere ceğini ve her iki işin de bu nok- tadan ayrı âyrı tetkik edilmesi lâzım geldiğini işaret ederek de miştir ki: “ Bunun onun ile karşşlaştır. mak istemiyorum. Sebebine de gelince bu filoda müteaddit ge « milerin mevcudiyeti ve hepsi « nin seyrüsefer kabiliyetinin baş- ka başka olması o müessesede in tizam vücude getiremez. Bun - dan dolayıdır ki, gemilerimizin teknik evsafını tayin ettikten Sonra ve bir İntizam dairesinde seyrüseferde süratlerini arttira « cak bu proğramımızı tatbik et- tiğimiz zaman her halde bundan daha çok hoşnudiyetinizi mucip olacaktır. Bunun içindir ki, ge- milerimizin arzettiğim gibi sulh ta ve seferde işimize yarayacak &vsafta yaptırılması bizim için bir zaruret halindedir. Ve heye- ti fenniyemiz için bir liman ha- lindedir, Ekonomi Bakanı, döviz mese dan sonra söz alan Ekonomi Ba: | lesi üzerinde hükümetin hassa « kanı Celâl Bayar, kanun lâyiha- | siyetle durduğunu, alınacak ge « sile alâkadar olarak büyük bir | milerin bedelinin Türk malı ola hassasiyetle ileri sürülmüş olan | rak ihraç edilmesinin şart tutu- mütalcaları yerinde bulduğunu | lacağmı kaydetmiş, demir yolla- söylemiş ve demiştir ki; rı işletmesi tarafından almacak — “Ticaret filomuzun arzu et | vapurlar yüzünden, bu idare ile tiğimiz gibi, tekâmül etmesi, | Vapurculuk şirketi alevhine bir memleketimizin O ekonomisine | vapurculuk şirketi arasındaki kül halinde menfaat vermesi, he | fark husule getirebileceği hak - pimizin arzu ettiği büyük bir ga | kında ileri sürülmüş olan muta- yedir.,, Maya karşı da: Celâl Bayar, deniz yolları İş - “Hiç bir zaman milletin şahsi letmesi için istenilen 10 milyon ! kabiliyetini söyletmek milli ser- na dair harbi e bir rapor verecektir. ö n unan kabinesinde değişiklik Atina, 27 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Kabine azasm- dan bazılarının intihap faaliyetine girişmek istemeleri üzerine kabinede değişiklik olması muhtemeldir. e 6 Eski Yunan Kralı Krallık şayi- alarını tekzip ediyor Londra, 27 (A.A.) — Eski Yunanistan kralı dün akşam Lon- draya gelmiştir. Douvres ile Londra arasındaki mesafeyi kate- derken gazetecilere vaki beyanatında sabık kral, kendisinin tek. rar krallık tahtına çıkacağına dair olan haberlerin tammen Miy arızları tarafından uydurulmuş olduğunu söylemiştir, Kral şu sözleri ilâve etmiştir? “Pariste yapılmış her hangi bir toplantıdan haberim yoktur. Londraya tatil zamanlarımı geçirmek için geldim.,, Gazianteb saylavı Hitler dış Sıyasayı | Reşid öldü Anlatatak Vira tahsisat ile ticaret filosunun | Mayeyi heder etmek, niyetinde birden ve yeniden yaptırılmak | değiliz., , istenilmesindeki zaruretleri es - Demiş ve arada iltibası mucip babı mucibe mazbatasında ge - | bir nokta görülüyorsa bir tekli- niş bir surette izah edilmiş bu - | fi kanuni ile yapıldığı takdirde lunması dolayısile tekrara Ii. | kemali dikkatle etüt edilerek bir zum görmediğini i i i demiştir ki: lemiştir, — Şunu söyleyelim ki, buna| (Ekonomi Bakanı Celâl Bays- mill ekonomi, namma ihtiyaç | Fin sözleri alkışlarla karşılandı. olduğu kadar, memleketin nak- undan sonra maddelere ge « liyat emniyeti nâmma da ihti- | çilmiş ve kabul edilmiştir. yaç vardır.,. Buna nazaran; 1 Ekonomi Bakanı sözlerine de| “peniz yolları ve A. K. A. Y. vam ederek; her şeyde olduğu gi | A Ti : bi, peşin ve kredi alış verişleri işletme idarelerinin yeniden yap arasında fark olacağı tabit ol - | tıracağı vapurlar için senelik tah duğunu, ancak önceden girişi! - | isleri 500 bin liradan aşağı düş ln ei in a memek ve 1935 senesinden baş- ler dol e len toplu bir | layarak on sened para ayrılmak imkânsızlığından imei bu tarz bir kombinezon bulmak zarureti hâsıl olduğunu kaydet- miş, memleketimizle © ecnebi re 10 milyon liraya kadar gele- cek senelere seri taahhütler ic - rasına ve mukaveleler akdına ik- memleketleri arasındaki kredi | tisat vekili mezundur. ı maliyetlerini ten sonra demiştir ki: tebarüz ettirdik. | (Birinci fıkra mucibince A, K. A. Y. idaresi için yaptırılacak ge emmi, kaydedilmekte - ez Smd Berlin, 27. A.A. — B. Göb- İngiliz hükümeti, bu hususta bels, neşrettiği bir beyanname- Berlindeki elçisi ile muhabere- | de diyor ki ; de bulunmaktadır. “ 1935 mayısınm ilk günü, Alâkadarlar, şu noktayı bil - | Yeniden kazanılmış Alman ulu- hassa hatırlatmaktadırlar: sal bakimiyetinin sembolu ola- “Almanya, kara kuvvetleri | caktır. I mayıs münasebetile hakkında aldığı kararda ayni | bütün dünya, 16 mart tarihinde şekilde hareket etmişti, Her i- | verilmiş olan kararın Alman u- ki hareketi ile Versay muahe - | lusunün kararı olduğunu tesli- desini çok âşikâr bir şekilde a | me mecbur olacaktır, B. Hitler, Bir aydanberi Heybeli ada sa- natoryomunda tedavi edilmek. te olan Gazi Antep saylavi Re. şit Ağa dün akşam ölmüştür. Cenazesi bugün saat onda Heybeli adadan kaldırılacak, 11 buçukta Sirkeciye gelinecektir, Cenaze namazı Fatih camiinde kılındıktan sonra Edirnekapı şehitliğine gömülecektir, — “Inşaat âleminde gemile - i i in hi rin tonajının fiatı maltiradur. Bu Şem Yad SU noktai nazardan elimizde daimi a i bir vahidi kıyasi var demektir, | , Alınacak gemilerin bedelleri Muhtelif şantiyelerin bu mesele e sermayelerine ilâve 0- etrafında mali ve teknik şeraiti | vur ve 2248 numaralı kanunun ni tetkik edeceğiz. İşimize gel - | 12 inci maddesi mucibince de - diği takdirde elbette ekonomi i - | niz yolları işletme idaresinin se- tibarile düşüncemiz birinci mer- | nelik kârlarından umumi ve he- tebeyi teşkil etmektedir. Demek | yet kararile inkişaf tahsisatı te oluyor ki, alış veriş yapmak için | rik edilmi inci i Klik lie âpmak için | rik edilmiyerek 1 inci madde ile yakları altına almaktadır.,, Kararın sebebi Londra, 27. (AA.)— News 'e göre, Al manyanın 250 tonilâtoluk 12 kü- çük denizaltı gemisi inşa etme. si, küçük çapta gemilerin çabuk yapılmasından ve mürcttebatı- nın daha kısa bir zamanda talim sahne | görebilmesinden ileri gelmekte- dir. Almanya, ileride daha bü - Merhum 1875 senesinde doğ- muştu. Mahkeme âzalıklarında bulunmuş, bir müddet ziraatle meşgul olmuştu. Birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci mil - let meclislerinde âza idi, a : , Ankara, 27 (Tan) — Dahiliye encümeni bugün top - lanarak 1926 tarihinden evvel mevcut vakıflar hakkında tatbi- kat kanunu lâyihasını kabul et- ulusun salâhiyettar naşiri kel- mıdır, Alman ulusu ise, bütün diğer uluslar gibi, şeref ve hak müsavatma teşnc olduktan baş ka, Avrupanm yeniden kurul masma dahi olanca kuvveti ile iştirak etmek arzusundadır. Paris, 27. A.A, — Matin'in Berlin muhabiri Yazıyor : , “Salâhiyettar mahafil, milli iş günü münasebetile, 1 mayıs- yök deniz gemileri inşa €- | ta Te npehof'a irad edeceği | miştir. ektir, mutukta B. Hitler'in Almanya-| * Anka Bu gazete, mütalealarını söy- | nın dış siyaseti hakkıda beya. | Istanbul vw Mine ir le bildiriyor: patta bulunacağını ve 3 ilkânun | daki işlerini bitirerek bu akşam “Bu meselenin, gelecek İn - giliz - Alman deniz müzakere lerinin ilk mevzuunu teşkil & deceği şüphesizdir.,, ran tebliği esası üze rine müzakerelerin devamını | Vâli, mezunen Avrupaya gide - teklif edeceğini zannetmektedir | cektir, Bu de oele ler, ve İtalyaya da uğrayacaktır. ki trenle İstanbula hareket etti. ması şart değildir, kredi yapılacak işlerde bizim ih- tiyacımıza tekabül etmek ve bi- zim aldaı olmamız lâ. zımdır. Yapacağımız iş Türkiye para ol- | tahsis edilen 9 milyon 400 bin li Yalnız böyle | ra maliyece alacaklılara ödenin- ceye kadar kârın tamamı hazi- neye verilir, Kamutay Ankara stadyomu, için getirilecek (malzemenin cümhuriyetinin yapacağı ilk ve gümrük resminden muafiyetine son iş değildir. ait kanun ile askeri ve mülki te- Şimendüfer inşaatı, , sanavi | kat kanununun 4 üncü madde- programının yerine getirilmesi | sine ek kanun lâyihasının birinci gibi işelrde de ayni mevzu üze - | müzakerelerini yaparak pazürte rinde çalışmaktayız ve bunda | si günü toplanmak e. devam edeceğiz. Kendilerini tat- sie Mi e min noktasından tekrar edeyim ki, kredi ile i yaptırmış ol - mak, memlel milli iktisadi- yatını zedelemiş olmayacaktır. Tersaneden Yapon tayyaresi geliyor Pazartesi günü Yeşilköy tay bahsettiler. Encii | yare meydanma bir Japon ta; menlerde de arkadaşlarla uzun | yaresi gelecektir. PE boytu konuştuk. Memleketimiz. de medeni ve muasır bir şantiye | kân. Tayyareci Japon sefareti er- tarafından karşılanacaktır. ,