7 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

LA sab (Baştarafı 1 inci sayjada) Saat sekizden itibaren İstanbulun ber tarafından gelen büyük bir halk kütlesi de Milli Şefi görmek üzere yollara dökül- Müş. Beyazıd meydanını kuşatmıştı. Bu ahki İl mms lie hitabede bulundu ve «Ben size gene geli- rim, siz davet etmeğe bakın» dedi. Mini Şefin avdeti, çok coşkun tezah- rata vesile teşkil etti. Kendisine gönül - den bağlı olan gençliğin ihtiram kordonu, Üniversitede profesörler: sınıflara emniyetin en büyük âmili olduğundan Birmişler, ders takririne başlamışlardı. ka ikun bütün memleketten dinlenile- Tica için cümle kapısının üstündeki sa onda husus radyo tertibatı yapılmış, “ona bir hoparlör yerleştirilmişti. hur nutuklarını buradan söyli- yeceklerinden balkon halılarla örtülmüş. raklarla tezyin edülmişti. Ve gençlik Milli Şefi görmek Üze- N sabirszlanıyordu. Bu esnada Reisi - in hurun saraydan hareket etmiş olduk- va haberi geldi. Saar onu beş geçe Rei- 2 hamil otomobil Üniversite m girmiş bulunuyordu. Gençlik R Şefi coşkun tezahüratla karşıladı. iç ümhura Dahiliye Vekili Faik Öz - ak, Riyasetictimhur umum! kâtibi Ke- Mal, yaverleri, saylav Vedid, vali ve be- İye reisi Lütfi Kırdar, İstanbul koru Tefakat etmekte iğ. Üniversite ka- Pisinda rektör Cem'i Bilsel ve dekanlar Yaka karşılanan Mil$ Şef doğruca ” ilk odasına çıktılar, Bu esnada DI Şeflerini rektörlük odasının per - - en gören gençlik coştu, alkış ve Yaşa» sesleri göklere yükseldi. Bundan en Mİİ Şef, birer birer sınıfları gez- “ğe başladılar. Hukuk ikinci sınıfta Profesör. 'Tâhirin ceza dersine girdiler. MENİ Şef, her girdiği smıfta evvelâ Tüye çıkıyor, talebenin selâmına mu- kabeleden sonra sıraya oturarak OĞs“s Sakririni dinliyordu. Profesör Tahirin dersinden sonra İktısad birinci sınıfında Profesör doktor Dobresin, tıbda profesör nin dersine girdi. MİNİ Şefin derslerine girdiklerini gören esörler hürmetle eğiliyor ve: *— Sayın İnönünün dersimize girme - sinden şeref duydum. Müsaadelerile ders - devam ediyorum> diyorlardı. Wu sonra profesürlerin toplandık- ri salöna giren Mil Şef, hepsine ayn zak iltifat etti Bu esnada rektör Mili Li — Talebenin Şeflerine karşı duymuş ol SUR büyük ve sonsuz sempati, bugün biraz izdiham ve intizamsızlığa sebeb ol. ştur. Fakat çalışmalarına cevab ve - irim. Hepsi de çalışkandır. dedi. Reisicümbur sordular: — İmtihanlara ne zaman başlıyacak » #miz? Rektör, —” Mayısta, — Ne kadar talebe var? — Vasati olarak beş bini bulur. Yu - kanda gördüğünüz iktsad birinci sınıf mesin bu sene bu hale koyabildik. kia, şienin yarısını alımyor. En çok 'Tib Fakültesinde hissediliyor. İsmet İnbnü nutkun söylenme za - en gelip geimeğiğin: sordular. Rek- — Sekiz dakika var, biraz istirahat bu- e | İnd, kiz dakika geçti, bu sekiz dakika z0r- trap MİNİ Şef toplan salonunda rek- görüştüler. Bu esnada Üniversite. Kuy eöereleri ie Relsicümburun Dut- da e Söyliyeceği balkonun pervazların - Za “toğraf muhabirleri ellerinde maki - bakı, 94 tarihi sahneyi tesbit. elmek için yan ölümü göze alarak vaziyet &- rd, Nihayet alkışlar arasmda taönünün di balkonda göründü. Muharebe mey Rülleşg kazanmış olduğu zaferlerin, Metleri, memlekete etmiş olduğu hiz - Del ». bu uğurda sarfetmis olduğu €- Piran İN nişanesi olan bembeyaz saçla Beğ en üzerinde örmüş olduğu ta- Sineği okşadıktan sonra nutkunu İrad başladı. bu ür sıfatile söylemiş — olduğu Mama, feakib alkışların arkası ke. Sok eriği olduğunu gören MiM Şef, e... polis kordonu yoktu. Yalnız usulen bir miktar polis memuru bulunuyordu. Rei - sicümhurun otomobili kendisini kucakla- mak istiyen bu ihtiram kordonunun âra- sından güçhal ile ve yavaş yavaş, ve Yaşa, varol âvazeleri içinde ilerliyerek Üni , versite kapısından çıkabildi ve Büyük İnönü, vatan gençliğinin bu candan te - zahürlerinin kendisinde tevlid etmiş ol- Tuğu hissiyat içinde mes'ud ve müsterih olarak aile yuvasına döndü. Nutuk MEM Şefin irad buyurdukları mutuk şudur: «İstanbul Üniversitesinin kıymetli men subları: İstanbula gelişimde beni muhabbetle selâmladınız. Bugün de (Üniversitenin, müesseselerinde (o yakından gördüğüm memleket ve millet için ümidlerle dolu olan çalışmaları, bende iyi intibalar bi- raktı, Size teşekkürlerimi ve takdirle - rimi söylemek isterim. Bilirsiniz ki cüm- buriyet, İstanbul Üniversitesinin mü - kemmel olmasını, rejimin ilk gününden itibaren emel edindi: Muhtelif istika - metlerde samimi gayretlerden sonra Ü- niversitenin bugünkü şekli teessüs etmiş- tir. İlim seviyesinde ve tedrisat malzeme sinde, İstanbul Üniversitemizin kıyme - tine umumi olarak güvenebiliriz. Cüm - huriyet hükümeti, yeni Ankara Üniver- sitesini tedricen meydana getirirken İs- tanbul Üniversitesinin eksiklerini de durmadan tamamlamağa çalışacaktır. Fakat, asıl mühim olsn nokta, Üniver- site mensubu talebemizin istikbal için veniği teminattır. Kız ve erkek Üniver. siteli arkadaşlarımız, çalıskarlıkta, fdesl de, ahlâk ve karakterde, Türkiyenin s9ğ- Jam istikbaline en inandırıcı delil olmak mevki'ndedirler. Dikkat ediyor mus - nuz, tslebemizin meziyetlerinden bahse derken zekâ ve istidadlarından, yani da- ha ziyade fıtrf olanlarından, bahsetme - dim. Çünkü, bu meziyetlerin daima bol bol talebemizde mevcud olduğu malüm - dur. Bugünkü medeniyette asıl lâzım o- lan ve bir iki asırdanberi bilhassa ihmal ettiğimiz temel ve hassa, muntazam, me- todik, yorulmak bilmeden» çalısmak ka - biliyetidir. Onun için Üniversitelilerimi- zin çalışkanlığı, benim için çok kıymetli bir hassadır. Hocalardan ve talebelerden bilhassa rica ettiğim nokta da budur. Gene talebenin idealist olması, vatanın istikbali için büyük temeldir. Bizim ide- ellerimiz, vatan ve miliet hizmetinde top Ianır. Her meslekte yetişen Üniversiteli için, Türk milletine ve Türk vatanına hizmet edecek faydalı bir unsur olmak ideali, bütün çalışma hayatına hâkim ol. mak lzımdır. Cümhuriyet, Türk mille - #ine, mili devleti ve yeni cemiyeti temin esti, Bu iki esas ile Türk milleti, insan» yet gilesinde, kıymetli bir varlık vaz: İyetini almıştır. Bu vaz'yet, ancak, temiz ideale yetişen genç nesillerin karakter kuvvetlerile muhafaza olunur, yüksele - b'lir, Bilmenizi isterim ki, ahlâk ve ka. rakter sağlam olmadıkça, cemiyette, e - saslı bir hizmet görmeğe imkân yoktur. Cemivetin kudre: ve ehemmiyeti, vasa- ti ahlâk ve karakterinin yüksek kıyme- tine, her faktörden ziyade bağlıdır. Genç Üniversiteliler, Moraliniz ve karakteriniz, büyük Türk milletinin yüreğini ümidlerle doldura - cak güzel örneklerle kendini göstermek- tedir. Türkiyenin istikbali Özerine teşhis koymak istiyen yabancılar, tahsil çağın- da bulunan gençlerimizin ahlâk ve ka » rakterindeki sağlamlıktan ders almalı - dırlar, Bu toplantıdan istifade ederek İstan - buldaki sayın vatandaşlarıma da teşekkür etmek istiyorum. Vatandaşlarım, üç dört gündür, muhabbetli muhitierinde beni bahtiyar etmişlerdir. Bir bakışta sade gö- rünen mevzulara temas ederken istifade edebilmemi temin edecek ciddi bir dikkat ve samimiyet göstermişlerdir. Halkımı - zın her tabakasile memleketin her köşe- sinde doğrudan doğruysa aradığım bu te- maslar, benim için çok <istifadeli, hattâ Sençliğe ve gene samimi bir| çok zevkk bir usuldür. SON POSTA Milli Sefin dün nutku Küçük, büyük meselelerin benim 8 - İnümde ortaya dökülmesinde, ve imkân derecesi Üzerinde hayalâta kapılmaksı - zın, millet derdlerinin açıkta mütalea e- İdilmesinde, halk idaresinin büyük ni - metini bulurum. Çok öefa, konuşulan j seyler, zaten bilinen şeylerdir. Bununla beraber, ayni şeyin muhtelif ynuhitte ie vatandaşlar tarafından söylen - mesinde bile bir istifade vardır. Sonra, bazan hiç umulmıyan köşelerde, insan, yeni meselelerin vöcudünden haberdar olur, inanılmıyacak kadar ufak tedbirler, millet için büyük faydalar temin edecek hizmetlere fırsat verir. Bu uzunes es - babı mücibe ile anlatmek istiyorum kl, vatandaşlarımla yakından memleket me selelerini görüşmek benim içir şuurlu bir zevktir, Sevgili vetandaslarım, Şimdi, (İstanbul Üniversitesinden bü - tün vatandaşlarıma hitab ediyorum. mem leketimizin, Büvük Millet Meclisinin ye- ni seçiminin basında haiz olduğu kıy - met ve kudret, göz kamaştıracak bir va- zivette bulunuyor. Türk milleti, her tür. Yü nifak tesirlerinden uzak ve salım bir birlik ve beraberlik havası icinde ken » dini göstermektedir. İrsanlyetin geçir - diğt buhran içinde bircok milletler, u - fuktakt hâdterlere, bilhassa kendi içle - rindekt nifak ve zAftan dolayı, ırtırahla bakıvorlar. Türk miller, bevnelmilet «i. vasetin varın icin beklenmedik hâğtseler hazırlaması fhtimali kersısmda, her türki nifskten masun ve möteneffir bir halde, kend'ne güvenir vazivettedir. Milletler icin en büvük kuvvet, her silâhtan kes kin, her kudretten üstün en büvük kav. vet, kendi evlâdları arasmdaki birlik kuvvetidir. Bilhassa nüfusları çok millet. lerin heniz insanıyet ideali icin istikrar bulmamış hirs siyasetler! karsısında, nü- fus'arı daha az milletlerin bashen daya- nacakları kuvvet, kendi İçlerindeki, kan di aralarındaki nifaxsız beraberlik kud - retidir. Memleket'mizin hali, bu bakım. dan,cok kuvvetli ve, cok ümidildir. Kırk, elli senenin türlü n'fak:armı. #ir'i tec. rübesizliklerini ve felâketlerini okumuş ve içinde yasıyarak gecirmis olgun bir sivaset neslimiz var ki, veni yetişen ne- sillerimizi, sivesetin zehirlerinden koru- yarak, onlara, 'irkiveve usun olan en Iyi sivas muaseretin hem örneğini, hem terbiyesini vermek mevkiindedir. Gerek matbuetımızlla ve gerek siyaset adam » larımızda gördüğüm hal ve mesleğin, is- itikhal icin çok mid veric olduğunu va - İtandaslarımın önünde zikretmek benim için hakikf bir zevk, samim! bir sevinçtir, Ariz vatandaslarım, Cümhuriyet Halk Partisi, şimdiden mem leketin bütün menfaatlerin! ve bütün ev. lâdlarımı kucaklıyan bir siyasi aile hali- ne gelmiştir. Vatandaşlar, büyük, partinin teşkilâtı ieinde, her türlü hizmet ve inkisaf im » kânmı bulmaktadırlar. Partinin bu ma. hiveti, istikbalde dnha ziyade kendini gösterecektir. Evvelâ, o Halkevlerinde, memleketin içtimat ve kültürel sahaların. da, memlekete hizmet etmek çin isti - datlı vatandaşlardan geniş mikvasta hiz met istiyeceğiz. Sonra, Parti teşkilâtın » da, memleketin siyasi terbiyesi ve inkişafı icin, vatandaslarımız. geniş hizmet sa - haları bulacaklardır. Diyebilirim ki, ge- lecek intihablardaki mebus namzedleri, Halkevlerinin ve Partinin dört senelik faaliyeti esnasında kendi kendilerini ko Taylıkla göstermis olacaklardır. Vatan - daşlarım bilirler ki. bir siyas! partinin yüksek idaresi tarafından, müntehiblere, namzed gösterilmesi tebii bir şeydir. Bi - zim an'anemiz de böy'edir. Bununla be- raber, namzedlerin halkla temasını daha ziy«de arttıracağız ve riyaset divanmın takiigi ile Parti teşkilâtının takdirini daha yakından birbirile temasa getire - cek usulleri şimdiden tecrübe ve tekamül ettireceğiz. Aziz vatandaşlarım, Halkçı bir idarenin bütün yüksek ve Weri tekâmülleri, siyasi hayatımızda mü. temadiyen tahakkuk ettirilecektir. Mil. letin mürakabesi, idare üzerinde hakiki! ve fil! olmadıkça ve böyle olduğuna mil letçe kanaat edinmedikçe, halk deresi vardır denilemez. Orun için, Büyük Millet Meclisinin va. rife ifa etmesi, en ufak bir tereddüde mahal wermiyecek selâbetle olacaktır, Bü Üniversite gençleri | “Son Posta,, ya diyorlar k (Baştarafı 1 inci sayfada) için, bir insanlık sembolü olduğundan dolayı seviyorum. Onlu ink'fâbımızın başlıca mümessillerinden biri olmuasın- dan dolayı da çok seviyorum ve genç -! liği sevdiği için seviyorum. Hukuk üçten Fitnat İzmirli: kahraman olduğu için ve Türk ulus. nun kurtuluşundeki kahramanlığı için seviyorum. Ona kalbimin en derin sew gisini sunarım, ir Hukuk | den Semih: | — İnönünü hiç kimsenin tasavvur es demiyeceği bir sevgi ile seviyorum. — İnönünü o kadar çok seviyorum! O halkçı, derd anlıyan, derd dinli” ki bunu anlatamam, sevgi kelimesi bu hissimı tasvire kâfi gelmez. İktısad ikiden İlhan Uluç: — Onu hakiki bir demokrat olduğu için ve demokrasiyi sevdiğim kadar çok seviyorum. Hukuk ikiden Erhan Akçay: — Onu Lozas kahramanı ve genç - Miğin. idealini tahakkuk ettirdiğinden dolayı seviyorum. Hukuk ikiden Süreyya Sungur: — Onu, bizi kurtardığı, daima düşün- celerimizde var olan idealimiz uzerinde yürüdüğü için, doğruluk yolunda bi - ze Önderlik ettiği için, Türk Üniver site gençliğine gösterdiği sarsılmaz İti- mad ve sevgi dolayısile seviyoruz. İktısad ikiden Gazanfer Topuz: — Onu seviyorum. Hepsi bu kadar. Şimdi çok heyecanlıyım. Fazla birşey söyliyemiyeceğim. Hukuk | den Etem Candarlı; — Omu halkçı, içimizden biri oldü- ğu için seviyorum. Onun hareketlerine hayranım... İktısad 2 den Rıza Arsev — Onu mes'ud ve bahtiyar "Türk camiasının en Büyük Başı olduğun - dan dolay: ve enerjisile kalblerimizde hamleler yaratmış olduğundan do - layı çok severim. Hukuk ikiden Necat Akdemir: -- Onu, hakikaten sevilmeğe lâyık olduğu için seviyoruz. Milleti sevdiği için, demokrasiyi sevdiği için seviyo - Tuz. Hukuk 2 den Vedia Borovalı: — İçimdeki sevgi o kadar büyüktür ki Onu vasıflandırmak ve tarif etmek benim için çok güç. Ben onu idealim kadar çok seviyorum. Atamız öldü, şimdi bütün sevgimizi babamıza ver ” dik. Vektile bizi İnönü zaferine kavuş- turmuş olan İnönü daha pek çok yeni ve büyük zafedlere ulaştıracak- tır. Biz Türk gençliği Ona lâyık ol - mak için elimizden geldiği kadar çalışı- yoruz ve çalışacağız... Fe'sefeden Münire Çıtak: — Onu seviyorum. Fakat niçin oldu- ğunu şimdi burada size uzun uzun tah lil etmek kabiliyetinde değilim, O ka- dar hevecanlı ve mes'udum ki Melâhat Etgü: — Tarihte okuduğum ve şahsiyetini tanıdığım gündenberi Onu içime sığ - muvan taşkın bir sevgi le seviyorum. Onu buğün Yalnız Reisieümhurumuz olduğundan dolayı değil, kendisinde tecessüm eden o yüksek samimiyetin- den dolayı da seviyorum. F. K. B. (Tıb) tan Saadet Okşan: — Onu tarihin tanıdığı yüksek birjdir. yük Millet Meelisi, milletin dahili ve hari! ci bütün emniyetlerinin hakikaten kud -| retli ve uyanık teminatı olacaktır. Bü - yük Millet Meclisi, milletin menfaat ve ideallerini hakikaten temsil eden bir millet hülâsası vaziyet ve itibarmda bu- Yunacaktır. Onun için, orun teşekkülün- de ve orun çalışmasında hepimizin en temiz gayretlerimiz ve emellerimiz mün- demiç bulunacaktır. Geçmiş meelisler is #iklâl zaferinin kazanılmasında ve ©n beş senedir iftihar ettiğimiz bütün ie « rastta, başlıca mesnec ve kudret o'muş- lardır. Geçmiş Büyük Mi'let Meclislerini, milletimiz ve tarihimiz hürmetle yâdede. cektir. Bizim Büyük Millet Meclisinin yeni intihabı vesilesile onun vasıflarından ve vazifelerinden yeniden bahsetmemi - zin sebebi, ona mille hayatında yeni bir tekâmül temin ettirmek içindir. Şüphe yoktur ki, bugün istikrar bulmuş bir mil li varlıktan ve feyizli imkılâbiarla teşek- kül etmiş yeni cemiyetin emniyet ve hu - zurundan bahseğebilmemiz, on beş sene- bir Şef. Küçükle küçük, büyükle Li * yük olan bir insan, Gençliğe verdiği kıymet, gösterdiği yakınlık ve icvazı Onun ruhunu gösteren en açık (o bireş ifadedir. Bu kadar açıklığı ve dürüm lüğü kim sevmez.. : Hukuk ! den Haluk Oğuzbey: — Onu bu vatan kadar seviyorum Ona bu memleketin yükselişi derece « sinde bağlılık hissediyorum. > Hukuk birden Cihad Girgin: z — Onu Atatürk kadar seviyorum. Onun memleketini sevdiği kâdar bes de Onu seviyorum. sağ Neriman Hikmet Madridde bir hükümet darbesi oldu, Negrin o ve arkadaşları kaçtı (Baştarafı 1 inci sayfada) Casado da aşağıdaki beyanatta bulun muştur: — Size tam bir dürüsti ile ve münha « sıran milletin istiklâ! ve hürriyetine yapm dım etmek duygusile hitsb ediyorum. $& rademiz haricindeki yabancı sebebler içim mücadele etmiyoruz. Bizim istediğimiz her türlü ecnebi nüfuzundan âzade büy bir vatandır. Feyizli bir hürriyet ile ema « peryalişi devletlere hizmetinde harab e dici bir harb arasında intihab etmek ve» ziyetinde bulunuyoruz. Yalnız vatanmn menfaatlerini düşünmek zamanı gelmiş- tir. Bizi alâkadar eden yegâne nokta b» panyanın hayır ve selâmetidir. Ya İş « panya için sulh veya ölüme kadar mü» cadele. A Hükümet darbesi sükünetle bitti Madrid 6 (A.A.) — Mülltamüdafan kom seyi teşekkül eder etmez, sivil ve asker makamlar şarisız ve kayıdsız olarak kom- seye fltfhaklarını iş deği: iltihak edenler arasında General Miaja ve Menendez ile albay Escobar” vardır. Harbiye komiseri Osorfo Tafall da ii hakmiı bildirmiştir. «General Franko ile anlaşabilecek yegüne adam» .2 Paris 6 (A.A.) — Helen Pariste bul nan Kortezler reisi Martinez Bario Madv rid müdafaa komitesile tamamen muta « bık olduğunu Havas ajansı muhabirine söylemiştir. Mumaileyh, General Miaja- üm Medride döndüğünde dolayı büyük. memnuniyetini saklamıyarak demiştir kik — İspanyada sulhün Jadesi için Gene « ral Franko ile anlaşabilecek yegâne w damdır. : Paris 6 (Husust) — Cümkurlyetçi İs » panyanm eski başvekil, Negrin ve hari « tiye nazırı Delvayo, bugün öğleden sonrg tayyare ile Tuluza (Fransa) gelmişler « e “ Aziz vatandaşlarım, ” Nr Biz, halk Idaresinin, milletimizin bün« yesine ve arzusuna en uygun geldiği ke mastimieyiz. Halk idaresinin en nazik ta“ rafı, bunun anarşiye ve zora meydan vek memesini tanzim edebilmektir. Çünkiğ | gerek anarşi, gerek zor, halk idaresinhe muhitinde külfetsizce dolaşabilen ve o #« dareyi kökünden tahrib etmeğe istidat « hı olan hastahklardır. Bu hastalıklara — karşı, yetişmiş vatan evlâdlarının kâfida recede olgun ve iyi düşünür olmalarile mukavemet edilebilir. Büyük Millet Mec. lisinin bünyesinde ve şuurundaki tesa « nüd ve vatanın yüksek emniyetini mu « hafaza kaygusu, teminatların en başın « da olanıdır. Görüyorsunuz ki, halk ida « resinin feyizli hizmetlerini tahakkuk va tekâmül ettirebilmek için de kıymeti; şart Jar vardır. Sevgili vatsndaşlarım, va Yeni seçim başında, hükümet progra. mının ve icraatının çerçevesi haricinde elan bir iki noktadan aziz memlekete lik Atatürk idaresinin müsbet neticesi! hitab etmek istedim. Bütün dünyanm olarak mümkün olmaktadır. Atatürkün e| dikkatli gözleri önünde, birlik ve bere bedi adını hep beraber yüreklerimizden| berlik kütlesi gösteren kudret& Türk | taşan sevgi ve tazim hisleril» yâdedelim. | milleti, kendine ve idaresine itimadımı”. Onun hatırasına karşı samimiyet teza -İ göstermek için yen! bır fırsat bulacak - hüratımızla yer yüzü göklere kadar birjtır. Hep beraber bu imtihandan daha çınlasın, > geii ve muvaffakiyetle çıkacağımıza eminim. pa