14 Şubat 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

İngiltere ile Fransa | Frankoyu tanıyacaklar Bir Alman gazetesi İspanyanın antikomintern paktına|İcra Vekilleri heyeti hafta İştirak etmesi lâzımgeldiğini yazdı, İngilizler endişede! Londra 13 (Hususf) — İngiltere ve Fransa hükümetlerini bugünlerde bik hassa meşgul eden mühim mesele, Franko mükümetini hukukan tanımak Meselesidir. Yarın toplanacak olan Fransız ka - binesile Çarşamba günü mutad içtima- mm: yapacak olan İngiliz kabinesinin, Franko hükümetini tanımak hususun» *da kat'i bir karar vermelerine intizar edilmektedir. Avam Kamarasının bugünkü top * lantısında, işçi meb'usu Artür Hender- 8on'un bir sualine cevab veren Başve. kil Cemberlayn, Franko hükümetini tanımak hususunda henüz hiçbir ka - Tar verilmemiş olduğunu söylemiştir. Bunun üzerine Henderson, Franko hükümetinin o tanınmıyacağına dair Başvekilden teminat istemiştir. Çem - berlavn de cevaben, demiştir ki: — Hükümet böyle bir teminat vere- ez. Çünkü vaziyet günden güne de- ektedir. Esasen bu hususta Paris hükümetile daimi temasta bulunuyo. Tuz.» Basvekilin bu cevabını kâfi görme - Yen Henderson, hiç olmasa Franko hü- kümetimi tanmadın evvel meselenin Avam Kamarasma arzedilmesine dair Çemberlayn'den teminat istemiştir. Bövle bir teminat vermeği de redde“ den Çemberlayn, Franko'yu tanımak keyfiyetinden mütevellid bütün mes'u- İiyetin hükümet tarafından deruhde e. dileceğini söylemiştir. Londra 13 (A.A.) — Bu sabahki İn- giliz gazeteleri şu hususlara muhak - kak nazarile bakmaktadır: ! — Fransa ve İngiltere General Yranko'yu tanımak üzeredirler, ? — Karar Londra ve Paris tarafın- dan müştereken ittihaz edilecek ve ay- ni zamanda ilân edilecektir, Almanyaya hücum eden Amerikan nazırı Nevyork 13 (AA.) — Alman ajan. m bildiriyor: Ziraat nazırı Wallace, dün bir nut kunda Almanyadaki rasist politikaya şiddetle hücum etmiştir. Nevyork Times gazetesi, bu tenki - din İckes'in Cleveland'da söylediği nutuktarberi kabine azası tarafından Almanya aleyhine söylenmiş on şid - detli nutuk olduğunu kaydediyor. Nazırdan sonra Jan Masaryek söz alarak orta Avrupadaki karanlık vazi. yeti çizmiş ve Sovyetler Birliğile A - merikanm da iştirak edeceği beynelmir İel bir konferansın toplanmasını teklif etmişti Dahiliye Vekâleti Müsteşar muavinliği AArlkara 13 (Hususi) — Yeni ihdas ohı- han Dahiliye Vekâleti müsteşar muavin- Miğine İstanbul vilâyeti idare heyeti aza- sından Sabrinin tayini yüksek tasdika #ktıran etmiştir. İstanbul müddeiumumisi Ankarada Ankara 13 (Hususi) — İstanbul müd - deiumumisi Hikmet Onat bügün buraya gelmiştir, Maarifte yeni tayinler Ankara 13 (Hususi) — Dil - Tarih Fa küüftesi müdürü Âdil Kadıköy birinci Orta okul türkçe muallimliğine, İzmit ik tedrisat mütettişlerinden Ziya Gürel An- kara merkez müfettişliğine tayin edil - mişlerdir. Vekiller Heyeti toplantısı Ankara 13 (Husus!) — İcra Vekilleri Heyeti bugün öğleden sonra uzun devam *den bir toplantı yapmıştır. 3 — Bu karar çok gecikmiyecektir. Muhakkak olmıyan bir nokta varsa o da, tarih meselesidir ki, bu da azçok uzun ve İakat neticesi üzerinde bütün gazetelere nazaran artık şüphe mev - cud olmıyan hâdiselere bağlı buluna” caktır. İhtilâfk tek nokta da, demokrat dev- letler için acele etmekte fayda olup ol- mıyacağıdır. Krallık meselesi Londra 13 — Siyast İngiliz mahfel- lerinde söyllendiğine göre, İspanyada Krallığın Mhyası leh veya aleyhinde Pranko üzerinde hiçbir tazyik yapıl - mıyacakter. Bu mahfejler, Burgos'un tasavvuru veçhile Don Juan tahta çı- karıldığı takdirde İspanya ittihadı da- hili harbe hiç iştirak etmemiş olan ye- ni bir otoritesi altında tekrar teessüs etmiş olacaktır. İngilizlerin endişesi Londra 13 — Alman Angriff gaze tesi, Franko'nun zaferinden #onra İs - panyanın antikomintem pakta iştirak etmesi lâzım geleceğini yazmaktadır. Angriff'in bu iddiası, Londrada büyük bir endişe tevlid etmektedir. İyi haber alan Londra mabfilleri, bu şekilde bir teşebbüsü tamamtle müs takil olmak istiyen Burgos hükümeti- nin bu arzusile telif etmenin güç ol - duğunu beyan etmektedirler. Yeni bombardımanlar Madrid 13 — Alicante ile Valansiya arasında bulunan Jativa'nın nasyona - list tayyareler tarafından dün bombar- dımanında 100 kişi ölmüştür. Diğer taraftan Alicanteye ü li 5 tayyarenin dün y dımanda da 20 kişi ölmüş ve 55 k yaralanmıştır. Bugün de Madrid bom-|. bardıman edilmiştir. Fizik kitabları tetkik ediliyor Ankara 13 (Hususf) — Maarif Ve - kâleti mekteblerde okunan fizik kitabla- rı üzeriride tefkikler yaptırmağa başla - mıştır. Bu maksatla İstanbul Üniversi - tesi doçentlerinden bazılarını buraya da- vet etmiştir. Fizik kitabları talebenin daha çok istifade edebilecekleri bir hale konacaktır Mal ve Varidat müdürleri arasında yeni terfi ve nakiller Ankara 18 (Hususi) — Maliye Ve - kâleti yeni bir tayin ve terfi listesi ha- zırlamıştır. Bu Msteye göre terfi eden| malmüdürleri şunlardır: İpsaladan Kâmran, Suruçtan Ali, Bu- lanıktan Fevzi, Posoftan İhsan, Kağız - mandan Muharrem, Refahiyeden Celâl, Erganiden Yaşar, Ovacıktan Zahid, Aşk- kaleden Rüştü, Kuruçaydan İhsan Eruh- tan Fahri, Şirnaktan Abdilrrahman. Tökat varidat müdürü Osman Rizeye, | Rize varidat müdürü Şükrü Tokata, Te- kirdağ defterdarı Hüseyin Hüsnü Zon « guldağa, Tunceli defterderı Cemal Te - kirdağıma, Çorlu Beykoza, İstanbul milli emlâk müdürü İzzettin millt emlâk müdürlüğü merkez rmuavinliğine nakledilmiştirdir. Divriği malmüdürü İbrahim, Balıke- sir varidat müdürü Cemil, Babaeski mal- müdürü Haydar, Pasinler malmüdürü Şevki Vekâlet emrine alınmışlardır. Belçika Flamanları maarifte muhtariyet istiyorlar Brüksel 13 (A.A.) — Bâzı Flaman şahsiyetleri ve teşekkülleri kültürel muhtariyet lehinde mücadele açmış - lardır, Tahmin edildiğine göre, hükü. metten ilk “istenecek şey Belçika Ma - arif ve Mezahib Bakanlığının biri Fla- man ve diğeri Valon olmak üzere iki kısma ayrılması olacaktır, malmüdürü İbrahim) SON POSTa 939 bütçesi hazırlanıyor sonunda devamlı toplan- tılara başlıyor Ankara 13 (Hususi) — Vekâletler 989 bütçe projelerini hazırlamaktadırlar. İc- ra Vekilleri Heyeti hafta sonunda de - vamlı toplantılar yaparak Martın birinci günü Büyük Millet Meclisine tevdi e Jecek olan 939 bütçesi üzerinde görüş- melerine başlıyacaktır. Romanyada yeni tevkifier Hükümetle Demir Muhafız mensublarının mücadelesi Bükreş 13 (AA) — Üzerlerinde el bombaları bulunan 25 kişi tevkif edil - miştir, Makamat, nazır vekili karşı bir sufkasd mevzuu bahsolduğu hakkındaki şayiaları ne teyid, ne de tekzib etmektdirler, Suçlular «Demir muhefiz» teşkilâtma mensub olduklarını bildirmişlerdir. Paris 13 — Donnadien, Romanya ve- ziyetini «Epogues gazetesinde şöyle mü- talea ediyor: Bu anda Romanyada, krallık itimadına dayanan hükümetle emirlerini Berlin den alan gayri meşru bir teşekkül ara » sında Amansız bir mücadele yapılmakla dır. Bu mücadele kat'idir. Bunun içindir ki Demir muhafızların çılgınca hareket- lerde bulunduklarını ve hükümetin de en büyük azim ile mukabele ettiğini gö- rüyoruz, Demir muhafız hareketinin t de derin tehribat yaptığı in doçent hak verilen kararı iptal ettirdi Ankara 13 (Hususi) — İstanbul Üz) niversitesi dewletler umumi hukuku doçenli Orhan Arsal, kendisinin Trab- zon lisesi fransızca muallimliğine nakti hakkımdaki kararı Devlet Şürasında ip tal ettirmiştir. Amerikada Panamznın! müdefaası manevraları Vaşington 13 (A.A.) — Amerika do- nanmasının Panama kanalını müdafaa için yapılacsk manevralara ald hazır. lıkları Küba'da Guantamano üssübah- risinde dün tam bir mahremiyet için - de bitirilmiştir. Amiral Kalbfus'ün kumandası altında bulunan ve faarru- zu ifa edecek olan bu «beyaz» filo bu sabah denize açılmıştır. Amiral An - drew'in kanalı müdafaa ile mükellef olan «siyah» donanması da harekele geçmiştir. Bu donanma beyaz tarafın Amerika topraklarında bir üssübah » ri tesis etmesine mâni olacaktır. Her i tarafın kumanda heyeti diğerinin ün tedbirlerini ve projelerini kat - yyen bilmiyor. Her ik itaraf da ayrı ayrı şifreler kullanacak ve bu şifreleri ancak hakem vazifesini gören Amiral Bloch açabilecektir. Manevrxların bir kısmında bulunmak istiyen Reisicüm- hur Ruzvelt ihtimal Perşembe günü Houston knuvazörüne binecekrir. Üç hafta sürecek olan bu manevra- lara 140 harb gemisi ile 600 deniz harb Belçikada beş casus yakalandı Brüksel 13 (A.A.) — Ta Libre Bel gigue gazetesi, 5 kişinin bir ecnebi devlet hesabına casusluk yapmakta ol- duklarından dolayı Belçikanın cenubu şarkisinde kâin Ciney'de tevkif edilmiş olduklarmı haber vermektedir. Galinescu'ya | Japonların işgal | ettikleri ada Paris, Tokyodan izahat taleb etti İtalyanlar “Demokrasiler yeni bir darbe yedilder,, diyorlar Paris 18 (A.A) — Figaro gazetesinin Hong-Kong muhabiri yazıyor: «Fransız Hindi Çinisi civarında Hai - nana yerleşen Jspon kıta'ları büyük ha va meydanları inşa etmeğe ve harb ge -| milerinin demirliyebilmesi için Haikeu limanını tarakla temizlemeğo başlamış- lardır, Japonlar taralından gösterilen faaliyetin manası şudur: Hainan, Hindi Çininin başlıca mer - kezlerine tamamile hâkimdir. Bu yeni Ja- pon deniz üssü 400 kilometrelik bir me- safede bulunan Hong-Kongu, 900 kilo - metrelik mesafede bulunan Manille'i ve Ki © Filistin meselesinde Mısırın rolü Yazan: Selim Ragıp Emeç eria kıyılarından Dicle vadisine kadar bütün bir Arab âleminin galeyan halinde bulunduğunu söylemiye lüzum yoktur, İngüterenin Filistinde ta- kib ettiği siyasetin kısmi bir neticesi ol- makla beraber demokrasierle tolaliter devletlerin nüfuz mücadelesinin de bir mahsulü sayılmak lâzım gelen bu neti - cenin uyku halinde bulunan kocaman bir #lemi uyandırmış olduğu bugün bir ha- kikâttir. Öyle bir hakikat ki İngiltere gibi muazzam bir devletin her türlü takib va sıtası, Filistinde bir defa kıvılcımlanan İstiklâl ateşini söndürmek şöyle dursun, her terhib teşebbüsü, onun şiddetini ar- tırmaktan başka bir netice vermemiştir. Bir zamanlar mukavemet'en vazgeçil « mediği taktirde kendilerile müzakereye 1340 kilometrelik mesafede bulunan Sins| yanaşılmıyacağı beyan olunan Filistin gapuru tehdid etmektedir. Bu merkezler, bu suretle Japon bom - baları civarında bulunmaktadırlar. Hainan adası, ayni zamanda Japon tay- yarelerinin Çinin cenubu şarkisinin baş- yapacakları akımlar için de mükemmel bir üs teşkil etmek - tedir. Adada bir tahtelbahir üssü tesis edildiği taktirde Singapurun çarkına gi- den bütün ticaret yolları tehdid altına hca noktalarına girmiş olacaktır, Fransa izahat taleb etti Tokyo 13 (AA) mediğini ilâve etmiştir, Roma 13 (A A.) — İtalya, Hainan ada- sının Japonlar tarafından işgalini me serretle karşılamıştır. Çünkü bu hare - kette büyük demokrasilerin nüfuz ve haysiyetine indirilmiş bir darbe görmek tedir. nu ilâve ediyor: «Büyük demokrasiler lâyık oldukları- nı buldular, Almanyanın meşru menfaat. lerini ve tarihi haklarını görmek istemi- yen kör siyasetleri Uzakşarkta cezasını bulmuştur. Bunun bize daha yakın yer. lerde Avrupa kıt'asında ve Akdenizde de akislerini hissettineceği zaman uzâk de- ğildir.» İngilterenin Akdeniz ve ana vatan filosu müştereken manevralar yapacak Londra 13 (AA.) — Amirallık ma- kamı gelecek aylar zarfında İngiltere. nin Akdeniz filosu ile Anavatan filo - sunun bir kısmının müşlereken yapa - cakları deniz talimlerinin programmı neşretmektedir. Harb gemilerinden ba- zıları Fransız ve İtalyan limanlarını ziyaret edeceklerdir. Subabtan sababa: Fransa sefiri Henry'nin ziyaretine dair hariciye ne- zareli tarafmdan neşredilen bir beyan - hamede sefirin Hainanın işgalt hakkın - da izahat taleb ettiği bildirilmektedir. Beyannameye göre Airita sefire işga- lin askeri ihtiyaçlar icab ettirdiği müd- detçe devam edeceğini bildirmiş ve Ja- ponyanın Hainanda arazi emelleri besle- Bunu yazan «Corriere Della Serra, şu- Arabları, diğer Arab memleketlerinin mümessillerile beraber Londrada bir Yu- varlak masanın etrafında toplanmıya davet edilmişler ve bu davetten evvel de, mevkuf tutulan ve Seyşel sdasına sürü « len Arab komitesinin azaları serbest bi- rakılmışlardır. Bu müzakere teşebbüsün ilk safhasın - da karşılaşılan ilk müşkül ise Arab mik liyetperverlerinin iddialarını artırmaları, Filistinden İngiliz mandasının kaldırıl « masını, vaktile yapılmış olan Balfur be- yannamesinin reddedilmesini ve Filistin ile İngiltere arasında, tıpkı Irak'a İngil- tere arasında olduğu gibi bir anlaşma yapılmasını istemek olmuştur. Azim sksi tesir yapacak olan bu taleb- lefin bu şekilde kabulünü İngilterenin düşünemiyeceğini söylemiye dahi lüzum yoktur. Bundan dolayıdır ki Londra mü- zakerelerinin yapılmasında, Arab dava - sının teferrüatına kadar her kısmını iyi bilen Mısır başvekilinin tavassutuna mü- -İracaat edilmiştir. Çünkü İngiltere iyi bi- Yiyor ki, son hâdiseler, Misıruların gözü. pü açmış ve kendisile beraber hareket etmedikleri taktirde bir başka büyük balığa lokma olabileceklerinin Mısırlılar tarafından anlaşılmış olduğunu görmüş. tür, Bundan dolayıdır ki Filistin davasının yeni bir safhaya girmekte olduğunu id- dia edenler ve Misırin tavassutundan bü» yük neticeler bekliyenler çoktur. Bu in» tizarm yerinde olup olmadığı ise bir baş- | ka meseledir ki fcabında ve sırası gelince | ondan da bahsetmek mümkündür. Selim Ragıp Emeç lanma Hind Müslümanlarile Mecusiler arasındaki çarpısmalarda 50 kişi öldü Bombay 13 (A.A) — Mecuslerie Müslümanlar arasında Kavnpur'da ç kan kanlı hâdiselerin şimdiye kadar tesbit edilen bilânçosu 50 ölü ve 200 yaralıdır. Binden fazla aile polis hime- yesinde şehirden çıkmıştır. Mağaza . ların büyük bir kısmı kapalıdır. Ka « rışıklıklar devam etmektedir. Polis ve “asker kılaatı takviye edilmiştir. Baş ve ayak Hükümet teşkilâtı bir uzviyettir. Beyninden tırnağına kadar ayni hayati- yeti göstermesi lâzımdır. Ehemmiyetsiz de olsa bir tarafı aksarsa bünyenin İaaliyeti bozulur. Bu mekanizmanın her parçası ayni enerji ve ayni inti - zamla işlemelidir ki verimli olabilsin, İdare organizasyonunda bu sıhhat gösterebildiğimizi iddia edemeyiz. İnkılâbm ana yolları üzerinde çalışan başlarla bu istikamette yürümeleri lâzım gelen ayakların ayni kudretle ha- şeket etmediklerinden şüphe etmemeliyiz. Bir misal ile kanaatimizi tesbit edebiliriz: , Nafja Vekili Ali Çetinkaya müşahhas bir idare ve enerjidir. Radikal iş yapmasını bilen bir deylet adımıdır. Geçen yıl İstanbulun imarına bir yardım olmak Üzere nafla tahsi satından dört yüz elk bin lira ayırdı Boğaziçini yirmi yıllık bakımsızlıktan kurtarmak fikrile Bebek - İstinye yolunun açılması için İstanbul belediyesh ne verdi. Her işde parasızlığı fleri süren belediye artık bu iddiada bulu - namazdı. Yalnız bu yol için kendisinden beklenen bir iş vardı. Yol Üzerindeki tahta yığınlarını istimlâk edecekti, İstimlâk bedelleri de bankaya yatırıl « mıştı. Fakat belediye bu işde o kadar ağır, o kadar isteksiz hareket eti ki bir yıl geçtiği halde henüz bir viran yalı y/kılamadı. Kanunf, Harf sebeb lerden bahsedilemezdi. Çünkü böyle sebebler gene kanun! veyahud idari hareketlerle izale edilebilirdi, Hülâsa, şimdi vaziyeti görerek anlıyoruz ki radikal iş sistemi henüz İs « tanbul belediyesinin programında yer bulamamıştır. Bürhan Cahid