10 Kasım 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

I 1 ! 10 İkinciteşrin “Almanya Afrikaya " ayak bastı bile!,, Eski Portekiz Başvekili ifşaatta bulunuyor imany: üstemleke işi gene gü -|mış bile!.. " nuîıîıaığuaî:; :ıw_uîıem uldu.'Buşlîn dün-| Bunu söyliyen ve idâla eden eski Por- Ya matbuatı bu mesele ile meşgul bulun- maktadır. Almanyaya eski müstemlekelerinden hangisi verilecek? diye sorulup dururken Ortaya yepyeni bir mesele ve havadis çık- tı! Meğer Almanya, Afrikaya ayak bas - EMESELELER,İ Esnafın pazarlıksız Satış kaııu_nundan sonra ihtikâra başladığı İddiaları Ticaret Odası bu dedikoduların ne Lantos'tur. Bu zat diyor ki: — Elyevm Portekizin beynelmilel va- ziyeti çok karışıktır. Almanya, İtalya ve Franko tâ başlangıçtanberi Portekizi !s - (Devamıa 11 inci sayjada) Pazarlıksız satış kanununun meri - b sölla p yete girdiği unm:n itibaren, halk a -| dereceye kadar doğru alduğunu tedkik Tasında esnafın ihtikâr yaptığı yolun -| edecek, bittabi her tedkik solunda 0; - a bir takım şikâyetler dönüp dolaş -| duğu gibi blir de rapor neşreyleyecek - maktadır. Daha ziyade dedikodu şek -| tir. İinde tecelli eden bu iddialar üzerinde 'Ticaret Odası piyasada toptan satış İst kikata giriş- | fiatlarını daimi ve sıkı bir mürakabeye m':;?ı:ul KG İ (Devamı 11 inci sayfjada) İngiliz Başvekili dün mühim bir nutuk söyledi Beynelmilel vaziyetten bahseden Çımberlıy!!. vakit gelince hep birlikte silâhsızlanacağız, diyor Londra 9 (Hususi) — Lord belediye)tirmek isterim. Burada toplanmış olan tekiz başvekili doktor Jos& Domingo dos | Telsinin bu akşam Giltholde verdiği ziya- fet münasebetile Başvekil Çemberlayn Mühim bir nutuk söylemiştir. Başvekil, Lord belediye reisinin gerek Şaksi, gerek kabine hakkındaki sitayiş- kür sözlerine teşkkür ettikten sonra, &Ö- Zünü bilhassa kendisinin takib etmekte Olduğu sulh siyaseti üzerine intikal et- firerek demiştir ki: «— Her şeyden evvel Münihte yapı - lan anlaşmanın ehemmiyetini tebarüz et- Başvekil dün öğle üstü şehrimize geldi Başvekil Celâl Bayar hususf trenle| hiddin Üstündağ Başvekilimizi Pen - lün saat on ikide Ankaradan şehrimi- 20 gelmiştir. Vali ve Belediye Reisi Mu Hindistanda garib bir hâdise Milyonlarca Hirdli Ganj nehrine girdi, 400 kişi kay_b_oldu y Pondra 9 (AA) — Salı günü, İngiliz h::_-ı.ııı.nmn;.kı Hintliler takvimde pek | ir tesadüf eden bir hâdiseyi tes'id et- :x':]ikjrdız Bu kutlama, evvelki gün vâki Uğu veçhile, ay tutulmasının bir pa- İürtesiye tesadüf ettiği zaman yıpıımııı.İ h_:_ıır. Salı sabahı milyonlarca Hintli gü- zi larından kurtulmak için Ganj neh - © girmişlerdir. 400 kişi kayıptır. Bur- :;'“ boğulmuş otmasından korkulmak - ar, Ankara - İstanbul hava seferleri tatil edildi dört muhtelif devlet mümessilleri, Avru- pa sulhünü pek yakından alâkadar eden Çekoslovakya meselesini memnuniyet - bahş bir surette ve kavgasız olarak hal- ledebildiler. Bu ayni devletler niçin yal nız tehlikeleri ve faciaları bertaral et- mek için toplantılarda, kendi milletle - rinin refah ve huzurunu temin etmek hususunda teşriki mesaide bulunmasın - lar? Münihte toplanmış olan mümessil - (Devamı 11 inei sayfada) . dikte karşılamıştır, Haydarpaşada Ri - (Devamı 11 inci sayfada) İngiltere Kralının Amerika seyahati Krala Çemberlayn da refakat edecekm'ş Nevyork 9 (A.A.) — New-York Times Bazetesi yazıyor: «Vaşingtonda İngiliz kralının yapacağı ziyaretin hususi mahiyette olduğu nokta. sında ısrar edilmektedir. Çemberlaynin krala refakat edeceği hakkındaki haber hayret uyandırmıştır. Çünkü bu takdirde hususi olduğu söyle- nen bu ziyarete resmi bir mahiyet izafo edilmiş olacaktır.> Fransız askeri heyeti Pragı terkediyor Prag 9 (Hususi) — 20 senedenberi Çe- Ereğlide iki mıntakada demir “Madeni bulundu çok müsaiddir, tahlil iyi neticeler -verdi Zonguldak (Hususi) — Karadeniz E - reğlisinin iki mıntakasında demir made- ni bulunmuştur. Demir cevherinin toprak üstüne çıkan damar mostralarını bulan ve bunlardan aldığı nümuneleri tahlil etti- |ren Ereğli tüccarlarından Âdi! Ellisekiz- |dir. Âdil Ellisekizin anlattıklarına göre bulunan demir madenlerinden biri sahi- (Devamı 11 inci sayfada) Sarhoş olup sokakta sarkıntı'ık eden genç kız iki gün hapis yatacak Eleni isminde; 23, 24 yaşlarında, iyi bir aileye mensub, güzel bir genç kız, sar - vked'lmiştir. el Eleni, evvelki akşam sarhoş bir halde Pangalüdaki evi- |nin kapısına çıkmış, bağırıp çağırmağa ve geçenlere sarkıntılık etmeğe başla - |mıştır. Bu sırada, kendisini teskin ederek, evine sokmak istiyenleri de tahkir eden Eleni, hemen, hemen bütün mahalleyi a- yağa kaldırmıştır. Dün, Beyoğlu müddelumumiliğine tes- ceza mahkemesinde duruşması yapılmış- tır. (Devamı 11 inci sayfada) Zo_ngüldakta Uzun Mehmed günü parlak bir surette kutlulandı Zonguldak © (AA) — Türkiyede llk o - lazak Ereğlide Keseboğazı mevkiinde Uzun Mehmed tarafından taş kömürünün bulun-, duğu günün 109 uncu yıldönümü, — kâşifin hatırasını taziz için Halkevi tarafından ha- he 'ne kadar Fransaya dönecektir. Ankara 9 (Hususi) — Havaların bozuk | kolovak ordusunun talim ve terbiyesile tnesi yüzünden Ankara - İstanbul ha-| meşgul bulunan Fransız askerf heyetinin zırlanan zengin bir programla kutlandı. Şe- hir baştanbaşa bayraklarla donandı. Cüm - hurtyet meydanında toplanah maden okulu, He ve fik okullar talebeleri, memurlar, par- ti halkevi, uray, cemiyetler, halk ye binlerce kömür işcisi, önde şehir — muzikası olduğu hâlde Uzun Mehmed bahçesine giderek U - zun Mehmed anıtının etrafında toplanmış - lardır. Burada bir genç maden — mühendisi ve okullar talebesi tarafından Uzun Meh - medin adında sembolleşen mill! madencilik ülküsü hakkında söylevler verilmiş ve Tür - kiyode olduğu gibi yeryüzünde de taş kö - mürünü lix bulan, kullanan ve yayanın Türk| * olduğu Atatürk'ün eşsir dehasının güneşlle aydınlanan tarih hakikatlerinden biri ola - rak belirlilmiş ve Türkün arayıcı, — bulucu, yapıcı ve başarıcı küdret cevherlerini işle - terek dünyanın en muazzam eserini yaratan Büyük Önderimize Zonguldaklıların - sevgi, saygı ve ebedi minnet ve bağlılıklarının su- nulmasına ittifakla karar verümiştir. Uzun Mehmed anıtına, parti, halkevi, u- ray. okullar ve bir çok kurumlar adına çe - lenkler konmuştur. Uzun Mehmed — bahçe - sinde uray tarafından Uzun Mehmed adıma büyük bir sembol kurulmuştur. Bütün okullarda öğretmenler talebeleri- ne konferanslar vererek Uzun Mehmed yü- nünü ve milli madencilik idealini anlatmış- lardır. Lüleburgaz ticaret vezahire borsası lağvedildi Ankara 8 (Hususi) — Şimdiye kadar | bir mevcudiyet göstermediği ve varidatı masrafını lıyamamakta olduğu an » lan Lü rgaz Ticsret ve Zahire sının lâğvı ile bilümum oeşya, evrak, defterleri ve mevcudu, borçları ve mat- Jübu ile birlikte mahalli Ticaret ve Sa - nayi Odasına devredilmesi Heyeti Veki - Jece kararlaştırılmıştır. Ankara zengin bir kütübhaneye sahib olacak Ankara B (Hususi) — Senelerdenberi on binlerce kitabin mevcud bulunduğu Bulunan cevher işlenmeğe|?” lim edilen suçlu gen$ kızın, Beyoğlu sulh | Yân Alman sefarethanesi 3 üncü kâtibi Japonlar bir şehir a daha İşgal eitiler ı ALE Tokyo 9 (A.A.) — Domei ajansının rdiğine göre, Japon — kuvvetleri, | abh Çungçien'in işgali — üzerine Hunan'ın hükümet merkezi olan Çang- ye eden esaslı Çin müdafaa yarmışlardır. 9 (AA.) — Dome! ajansı bil- ü © İngiltere İtalya ile anlaşmasında neler bekliyor ? j Yazan: Selim Ragıp Emeç * diriyor: ’u ngiliz Başvekili Çemberlaynin İ | — Japon kıt'aları dün bir çevirme ha -| Ü ile yapmış olduğu anlaşmayı bir Yeketi yaparak Sung-yung ile Tu munlar tenkid edenler, bugün, bu anlaş 4g arasında yarı yolda kâin Yenşin'i| munın, Almanyaya karşı uzak veya yal etmişlerdir. Japonlar bu suretle|bir atide müessir bir rol oynıyabileceğini iki Çin fırkasının ric'at yolunu kes -|görmekle ferah duyuyorlar, Fakat, vi mişlerdir. Japon tayyarelerinin ve tap-|tile bu mevzua karşı çok şiddetli bir m arının çapraz ateşi altında kalan bu| cadele açtıkları için bu görüşteki 4 aların tamamile imha edildiği söy -|açıkça itiraf edemiyorlar. enmektedir. Şimdi sabit olmuş bir hakikattir ki İr giliz Başvekili Çemberlayn gerek Al manya ve gerek İtalya ile ayrı ayrı laşmalar yapıp harbin önüne geçn her şeyden evvel gene İngilterenin men faatine hizmet etmiştir. Çünkü bu dev - letlerin bir Alman - İtalyan cebhesin muvaffakiyetle tecavüz - edebilecekli gösterir hiç bir delil ortada yoktur. De « mek ki harbin olmaması evvelâ her den evvel İngiltere ile Fransanın yaramıştır. İngilterenin İtalya ile yap anlaşmanın bir an evvel tatbikini isti yenlerle bunun yapılmamasını istiyen arasındaki ihtilâfa gelince; bunda da res: mi İngilterenin büyük kazancı oldu; muhakkaktır. İngiltere Akdenizde & 8öz götürmez hakimiyetini tesis edi kadar İtalyanın ifade ettiği bugünkü kı uğrayan Alman sefaret kâtibi - dönöldü . n es nranam ee Paris 9 (Bususi) — İki gün — evvel imparatorluk muvasala yollarına iras |Polonyalı yahudinin - suikasdına uğra- debileceği zararı görmiyecek kadar da gaflete dalmış bulunmuyor. Bundan do « layıdır ki İngilterenin hesabında, İtalya er geç cenubi Avrupaya ve bilhassa de- ge a a nize doğru vuku bulacak olan bir Alman essür uyandırmıştır. tazyikine karşı İngillterenin iki me « Hitler kâtibin ölümünden evvel yük | çaj etmeyi aüşu:am bxr“:;ı ol t sek hizmetlerine ve memuriyeti başın- | mahfuz bulunuyor. Nitekim Türk okur da şahsi fedakârlığına mükâfat olarak | yarının geçenlerde memleketimizi ziya A Fon Rat'a birinci sınıf elçilik müsteşa- reti münasebetile kendisini tanıdıkları rı payesini vermiştir. maruf İngiliz muharriri «Serntator> & Berlin 9 ÇALA.) — Paristeki Alman| fıalyan - İngiliz itlâfının bir an e ekçiliği kâtibi Fon Rat'ın ölümü yal -| tatbik mevkiine konmasını icab etti nız siyasi mehafilde değil, efkârı umu-| sebebleri şöyle anlatıyor: miyede de şiddetli bir teessür ve heye-| , —— İngiltere için Akdenizin orta Ave rupadan daha fazla ehemmiyeti vardır. B — İngiltere, bugün, Almanyanın cı nubl! Avrupaya doğru teveccüh eder rünen tazyikini baltalamak lü; hissedebilir. © — Eğer İspanyada bir tavassut ya pılması düşünülüyorsa, bunun için kat't bir ademi müdahale siyaseti takib edil- Kanton - Hankeu ndifer hattında bir çok Çin kıt'a - muhasara ek bunların da ric- 3 n Sonra Yoçeu'nun ben kırk kilometre şarkında kâin Vulipai'yi işgai etmişlerdir. Londra 9 (A.A.) — Çin ajansının bil - dirdiğine göre, 106 Japon bombardıman tayyaresi Kanton - Hankov — demiryolu boyunca müteaddid şehirleri bombardı. man etmiş ve bilhassa yangın bombaları Vatmıştır. 200 kişi ölmüş ve 60 kişi yara - kınmıştır. Parisde suikasta Fcn Rat bugün öğleden sonra tedavi edilmekte olduğu hastanede vefat et - miştir. Fon Rat'ın ölümü büyük bir te- can uyandırmıştır. Siyasi mehafil bu hususta muhteriz davranmakta ise de Almanyanın ya - hudi meselesindeki hattı hareketi üze- rire herhalde tesirlerini — göstereceği gizlenmemektedir. Nümayişler Von Rat'a yapılan suikasd üzerine Hersfeld'de yahudiler aleyhinde nü - b 5 lidir. mayişler tertib edilmiştir. Ateşe veri -| "eme ğ len sinagog tamamile harab olmuştur. yoî' AŞ Ğ Diğer cihetten Viyana şehrinin polis Eğer Tisiya e İngiltere” öözlene nasebet idame ederse, orta Avrupada Ale man faaliyeti bize zarar vermiyecek bir inkişaf şekli alır. Aksi takdirde hasım bir İtalya, harb yolu üzerinde bir «kursir « küvi> vazifesi görecektir. * Ayn! zamanda İtalyanın müzakhereti ill' Almanyanın denize doğru İnmek İstemes si ihtimalini de nazara almak lâzımdır. (Devams 11 inci sayfada) mağaza ve sahiblerinin lesseselerinin üzerine Alrmanra ve İbranice isimli yazılı lev- halar asılmasını emretmiştir. Fransanın taziyeti Paris 9 (A.A.) — Fransız Reisicüm- huru Lebrun ile Başvekil ve harii nazırı, Alman sefareti kâtibi Von Ra ölümünden dolayı Alman büyük elçisi- Re | ede bulunmuşlardır. ersaş Tenkid ve inkâr Jİki fikir adamımız arasında geçen basit sinir buhranını edebi hâdise olar rak mütalea edenler yalmız bir noklada haklıdırlar. Sövüşmiye vesile olan — iddianın yeni ve tamamile edebi bir münakaşaya fırsat vermesi. ğ Tenkid bir ihtiyaçtır. Muharrir, edib, şair eserlerinin yalnız revacından zevk — alan insanlar değillerdir. Onları daha ziyade salâhiyettar ağızlardan dinliye- cekleri takdir ve tenkid alâkadar eder. Fırçasından harikalar yaratan Tesşam — tablosunun zengin bir banker tarafından ummadığı değerle satın almasından memnun olur. Fakat muhakkak ki bu eserin salâhiyet sahibi bir meslekdaş tarafından takdir edilmesinden daba çok zevk alır. Bunun için tenkid her fikir adamı için ruhf bir ihtiyaçtır. Yalnız san'atkârın bu ihtryacına envab verecek münekkidin de hem isabetli, hem de tam manasile objektif olması şarttır. Bir müharririn gelişi güzel bir — eserini okumakla onun hakikt kıymetini — ölçmek —sakat bir — hareket olur. Bir muharriri anlamak için onu yakından ve bütün eser« lerile mütalca etmek lâzımdır. Münekkidlerimizin, antolojistlerimizin, böyle — bir metod takib ettiklerini zannetmiyorum. Bitaraf münekkid batıracağı ve — yahud göklere çıkaracağı muhtarriri bayatı, tahsili ve bütün eserlerile kavra- madan hükmünü verirse haksızlık etmiş olur. Ve öyle görünüyor ki bizim Sabahtan sabaha: Maarif kütüphanesi binasızlık yüzünden istilade edilmez bir halde bulunuyordu. Haber aldığıma göre Vekâlet bir bina to- mini için çalışmaktadır. Bu suretle An - "' Seferleri mart sonuna kadar tatil e -| vazifesi sona ermiştir. Heyet bir kaç gü- kara yokluğunu her an hissettiği zengin İbir kütüphaneye sahib olacaktır. zaten mahdud olan edebiyat kadromuz hakkında mütalea yürütenler bu yüzden hataya düşüyorlar. Şairimiz Halid Fahri bile on beş yıllık edebiyat tarihimizi hülâsa ederken gözünün önündeki kalem sahiblerini unuttuğunu itiraf etti. Bu da gösteriyor ki edebi tenkid yapanlarımızdan daha temkinli — hareket etmelerini beklemek hakkımızdır, Takdir kolaydır. İnkâr ise vic « dani bir mes'uliyettir. — * Bürhan Cahid —