9 Kasım 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
MEN Ak Nİ AE A Te sw VAN LİVA BİS Yazan: gemPiefn Fran 5 ŞARKA, AlD KAYNAKLARI — Yeteüme eden: 7/8 deyin € Cht Ya sa ile İngilterenin birbirini AZ ea kapitüle agora istihsal edişleri nin Türkle Cumhur Costantiniy fından c iz müdhiş bir darbe indirdi. O Fransa, ne ne Felemer Portekiz şa a ciddi su- olmadıkla zaptı rında fiili bir £ mekti tgue» şehirlerle pi Venediğin bu se W seferlerinin b nın tâ kalbine kadar n tini göstermiş ol tirlerin harikulâ rdu. Bun flarının mühim Binae hepsi Asya kıt'asının zenginlikleri inin şarklan yahud | ıl olmak için y büs ederek As; almağa garbdan Hindistan, bir yol açmağa te çaretini Venediklilerden çalış cü asır sonunda yada seyahi yanusunun ka battâ Hind nın şark sahil him bir ticar etmişti. Diğer ta ru, Barthölömy Dis ında mü- cud olduğunu bey 1487 tarihine doğ ve Pödro de C: Afrika kıt'asının her tarafı denizle çevrilmiş olduğunu is-| bat ettiler. Bu malümat Vasco de Ganis'ya Üm burnundan dolaşarak Hindistana gitmek | iler. Mozambik sahiline çı de Arsblarırdan kıls- Bunlar kendisin: 1498 # inde Calicu'e götürdü-| id- vuzlar aldı mesi mayısının 25 ler fi). id e-| ak ve donatmak için icab eden çey- sini Mısırlı! sonra Kızıldenizin arını muhasara ze girmede çin, Albuguer- gue'ün kum alındaki gemicileri 1513 de Socotora'yı ve 1515 de Hürmüzü işgal ettiler (2). O zaman, Goa Hindistan- da Portekiz imparatorluğunun merkezi 1530 tarihine doğru, Suza Tavarâs Basraya uğradı. Nihayet, 1941 de, Esti van de Gama ile Jean de Castro K - İnizinin tâ nihayetine doğru Maamafih, Süveyşi zapta mu madılar. Mühim bir noktadır ki Portekizliler! | anavat tan ile daki imparatorlukları İarasında eski zamanlar gibi eski kara i r'atli irtibatlar temi | 1528 de, Hürmi i Porte- m yazılmış mühim rla Suriye çölünden yola çıkar -) k çöb ü| ve Trablusşama vâsıl oldu. Orada| ye bindi. Bu seyahati Arabla, pusula sa k, bir deve üzerinde Portekizlilerin du d muvaffak olama adı Karı du ilerlediler. | ak ole- rlardı. mekte dı. Bu yapı yada tesis etmiş k gili meni 1580 de y 1 : i İhak etmişti İ Hind Ok İvavaş yavaş Felemenklilerin eline geçti Dadaizm ne demektir ?. Dadaizm, san'atta bir mefhum. olmadı ğunu iddia'eden gülünç bir naza â, bir stilodan damlıyan nin altına Dadaizm kelimesi, Dada kelimesin - den alınmıştır, Bir çocuğun ilk hecele: ği kelimeyi ifade eder. Bu snretle dada » istler prensipçe çocuk oldukl sürmüşlerdir. * Yemeklerimizi niçin pişiririz ? ve diğer b kat yemeklerimizin sebeblerden dolayı pişiriri . Bu sebeb - leri aşağıya sıralıya 1 — Pişi 2—P şirilen laydır. Sonra h imz rilen yemek daha Jezzetli olur. emeğin hazmi daha ko- retle de tâkim edildi- ği » daha çok dayanır, - Pişen yemekteki ba si e? fakat mühim bir kısmı mahvo- lur, * Arz mabrekini nasıl ka'eder? Kürel arzın güneş etrafında çizdiği da- ire 590,000,000 mildir. Arzın bu daire de hareket sür'ati saatta 66,000 mildir. renin pek muntazam eşin tam ortada bulunması dolay le, senenin muhtelif zamanında arzın ha- olmadığı ve Vasco de Gama'nın seyahati Avrupa-| Bunlar en başlı gayretlerini Hindistana | reket sürati hafifçe değişmektedir. tam Porte. asebeti erinde inhisarın distanın ve İİ zaptederek yen sile bunu Lizbona çe diler. Fak nediklil a kadar Okyanus lu vasıta» e karar ver. bu projelerin fiile konm aka mahvedecekti. rk ile garb M Mar asında Y ne mutavassıtlar olan Mısırlıların ve / rub tacir mahv ice Arab prensleri, rini enerjik sur Bunun üzerine, Port Socotora ile Maskatı zapteylediler, Sori- ra, 1507 de, Hürmüz sultanın cizyeye tâbi tuttular. Misir Sudanı, Vene teşviki ile, Papayı tehdide kalkarak Portekizliler bu tasav- lerse bütün h nin de tehdid edilen m müdafaa © 1506 da kizliler, ve Portekiz sal Arzimuks tahrib edecek i. Bu tehdid hükümsüz kai Kazıldenizde bir gemi e Dieppe'e göre, Norman u 1488 de. Ümidburnunu do- laşmış imiş. Hattâ Hindistana da vâsil müş ve Vasco de Gama'nın seferinde di sene evvel bu işi yapmış. aftan, Binot-Paulmler S de Honfleur'dan bir tüccar ge- teket ederek Ümidburnunu dolaştı da bir fırtınaya ya düştü. Or nra, Fransaya döndü, o diyar ye- açıkl, bi da vü Ay kaldıktan kralının oğlunu beraber getirdi. Bulundu yerde gayet iyi kabul edilmişti kara Avustralya yahud Nourelle-Hollande go'ya ald Sacre ve Pense& gem 9 nesi nisanının iklainde Dieppe'den Hind top- tu adaları 1 ve ayni senenin 20 teşrinlevvelinde Somatra adasında Ti - oldu pa kavmi (velmz Po demek ki Hind O sunda birineiliğ nsızların İngilier o ak 1591 de gi Fündüler. iyenin gemilerin. den biri olan Pöndlope'un süvarisi Lancaster 1502 senesinin mayısında Comorin burnunu &öndü. Felemenkliler bu denizlerde ancak 1503 senesinde Gornelile Hariman'ın kıynan- dası altında göründüler. kendi gemii —İyarımadasının ve İnsulindâ Gonns-| Bu meçhul | ktı. Su almak için|” , | giderine hâkim ol an Portek İra İşte bu andan itibaren, | üzerinde rekabele gir ekabet biraz İkil alacaktı ki kik edece nra uzun ve r nu gelecek fasıllarda ted- İkinci Kısım Fransa ile İngiltere arasındaki rekabetin başlangıçları bü- prensipiri, ir zaman We; nutmamalıdırlar;: Bu dünyada İngilte- h yegâne şey Fransanın! bahri, ticari ve bir devlet olduğunu görmektir.» Lerd Chatam (1762 kühenuevvelindeki satkumdan) | Kapitülâsyonlar Levant ticareti, - Şarki Hindis Kahve ticareti - K körfezinin ticaret yolla ve Si im K izden ve Basra körfezinden uzak-| ştırıyorsa da İranın ve Orta Asyanın! nsulleri devam nun keşfi | e'in emt kei (2) Albuguörgue'im iki büyük projesi var- «Venediklilerin o Hindi 6 , | Hearetine İskenderiye yolile cereyanını er- İzeç vermeğe muvatfak olacaklarını düşüne- J aksadin Türklerle barbarlara| gleyhinde yardım ettiklerini) İ görerek Albunucruue Habeşistan Imparato-| -| runa bu tehlikeli komşulardan vaziyetini ©-| in Nilin me asırı | ra girmeden evvel ile dökülmek üzere bir geçid tavsiye etti. Bu suretle, Hindistan larını Kizildenizden İskenderiyeye nak- ra bie sıran kendi ellerinde tutacak , 70 fersah uzakta b nan Arabis gir geçirerek gidip Mekkede Muhammedin mezarını yağına etmekti, Bu hareketin £e- min edeceği muazzam servetten bağka, Al bugusrgue hacca nihayet vermek (suretile Fündistanın Arabistan vasıtasile vukt Tsi len tiesretini kesmek ve Portekiz mi zenginleştirmek gibi bir fayda da görüyo: il 99 sene hapse Mahküm edilen Amerikalı kadın üstemlekelere sahib| £ kadın, ihtiyar bir çiftçiyi öl suçundan tam 99 sene hapis cezüsına mahküm ii ir, Höcre- sirde $ de olunun düvmek ara içmesine mü — Gel keyfim gel.. Daha ne isterim. Cezamdan da memnunum. Artık tasa İedecek birşey kalmadı! demiştir. 120.000 lird kıymetinde 6 kitab Londrada milli kifib meğherinde, bir mahfaza içinde teşhir” edilen 120 bin Türk lirası değer bi- çilmiştir. Bu kitablar aras yalının ilk basi bir İnell, bir de İngilterenin #lk. ee tası olan Sakston haritaları vardır. Boğaziçinde geceleyin bir balık avı “ Her şey hazır mı, salıver oltayı... Fakat olduğun yerde durmakla olmaz, hal Baktın orada balık yok, İ vardır. Yaz kış Boğ İ miştir, Artık şakaklarına h gez, yürü! Çünkü lüfer sürtüktür. ,, Yazan: İhsan Arif ide yalısı olan bir arkadaşım aziçinin bu tenha köşesinde, on sekiz odalı ahşab ve ol - dukça barab yalının bir köşesinde ya- şar. Hali vakti yerinde bir adamdır. Ki Ta vermekten çekinecek vaziyette de - ğildir. İsterse kış mevsimini Ayaspa - şada mükellef konforlu apartımanlar - ebilir, yapmaz. Hasis midir? Aslâl igârı olan bu köhne sa- iğinde ömür geçirişi - nin bir sebebi vardır: Fakat, der hal akla gelen mâni Ta» . Daha doğrusu bizim arka- tır. Kırk yaşına gel- £ kışının rları yağmağa başladı. Avrupadaki sene devam eden © tahsil müddeti tesna, hemen bütün hayatı bu sa - ilerde geçti. Fakat, o, hâlâ Boğaziçi- nin deli gibi âşığıdır. Salon eğlencelerinden, şehir gürül- tülerinden hiç hoşla bu dosta geçen gün Köprü üstünde rastgeldim.| İZekâ r terilerin hep-| 11 Eni P*| yanaklarile yüzünden sıhhat ıyan gözleri, kırmın gergin fışkırıyordu. ıtırcasına Hal hatır sordu — Ne âlemdesin ? Ne işle meşgul - A ba ık avı, , İstersen bu pazar İse geçen paz şın davetine gittim. kelesinde bir saat kadar sü- m sonra iki çifte san- açıldık. Ha- şlamıştı. Bu - ak bir ay, sula» nde Boğaziçi- Küreklerim: ı bir ninni arın dinleyerek İstinyeye d Jerliyorduk. İstinyevi duk, Bizim ha ile kursu irdi Oltaları attık. Bir taraftan mehtab içinde yaka - zIanan denizi seyrediyor, bir tara tan konuşuyorduk. Civarımızda bi sandal daha vard rından balık kokuları ve duman liyordu. Arkadaşım: «— Görüyor musun, dedi. Hem balık tutuyorlar, hem de meze (yapıyorlar. Zaten işin zevki de buradadır. Balığı tutup, diri diri ız, a atacak ve ta - ze İaze rakıya m acaksın. Bü mehtab, bu hava, bu deniz, bu balık ve rakı... Hele iyi ahbablar olursa bu zev- ke doyum olur mu? Hele bu âlemi ya- şayanlar kolay kolay kocar ölür mü?» Arkadaşm bu tefelsüfüne güldü: O bun: ibi daha hararetle konuşmağa başladı: ylüyorum, Bence dünya - da en zevkli şey balık avıdır. Hele Bo- #nziçinde lüfer ve kılıç avı. Maalesef, İstanbulda do; seler Boğaziçi y mezler. Hemen berkes Boğaza yaz mevsiminde serinlemek için gelir. Bil- mezler ki Boğazın kışında da ayrı gü - ze'likler, ayrı eğlenceler vardır. Gi züne, ruhuna, hakkını vermesini bilenler, Boğaziçine kışın da gelirler. Onların hemen en bi eğ - lenceleri balık avıdır. Bak, şimdi lüfer , Kânunuevvele kadar bu bi , — En makbul lüferler nerede bulu- nur? — Hemen Boğazın her tarafında, En iyileri şimdi bulunduğumuz şu nok da. Talihin varsa bu akşam sana mü - kellef bir balık ziyafeti var, Sonra Ki- reçburnunda, O Yeniköyde, te, o Anadolukavağında, daha şanda Pilâvkaya denilen taş” lık yerde, Kuruçeşme ile Arna- d- vudköy arasında Vaniköyde tutulur, ve neş'e| .İdiri dici durur, i — Livar da Bebek-| yü n|ğım yerler her akşam Dana İniie do « ludur.» Oltasındaki yemi tazeliyen dostu başını salladı: «— Sana lâf yeti balık kaçırdım. Kumaz: D. çar,» Sonra t im derken bkedik konferansına de « vam etti » o Mühim Inz olta # a doğru güzel livara korsun, liyip geçm bunun içine kor, d mezler. Av başlamadan diri £ leri çı iki yaprak ha * Unde kesersin ve iğneye güzelce sarar“ sın. Bir parçasını da boş bırak ki lüf! onu'canlı balık sansın. Sonra Yütşunü r mı? Salver o yerde durmakla olmaz k yek. zmekle olur. Çüm Meselâ, Kis Gez, a bir müddet çalış. Yok * İbakluya, nerede bulursan oraya git. Sonra, dikkat ister! Dalar gidersen İ sahaha kadar ayazlar, hava alır, bir ba* bile tutamazsın. L üferin Be ya” İYemi yutarsa kule ı keser ve kurtulur. Onun için daima baş vururken çalmak lâ * zıradır. — Ne çalmak? «— Balıkçılar ona calmak derler.Def çalmak, ud çalmak gibi bir o hareket. le oltayı çeki: ya işte o... İyi çalarsan yemi yutınadan iğne damağı * na takı ir. Artık balığı çekmenin zev * heyecanlı ve zevk* a olur, Kılıç en fa$ arasındâ Kıhç avı da çi Udir. O da hep lu ve Rumelikava tutulur. Akıntı ile Sel çılırlar Ana parlar. Bu ak ğu yeri keşfetmeğe (Devamı 10 ncu sayfada)
