13 Ekim 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

13 Japonlar Çinin Cenubunda geniş giriştiler harekâta Japon tayyareseri tarafından yapılan Kantondaki mühim — binaların çatıla (Baştarafı 1 inci ııyfndl) mişlerdir. Demiryolu üzerindeki köprü » lerden bazıları berhava edilmiştir. Bunu müteakib, elli bin Japon ııl_m'l Kenlung - Kanton şimendifer hattı isti- kametinde ilerliyerek Hankongdan Kan- tona malzeme nakledilmesine mani ol - mak üzere Biasbay havölisinde karaya çıkarılmıştır. Kıt'alar, Honkong hududu- nun 50 kilometre şimalinde bulunuyor - lar, Bu haber Londrada büyük bir heyecan uyandırmıştır. Tokyodaki büyük İngiliz elçisi, bu ha- valide bir Japon hareketinin 'Hongkong- daki İngiliz menfaatlerini tehlikeye dü- şürebileceğini Japon makamlarına be - yan etmiştir. B 'Tokyo 12 (A.A.) — Havas: Yabancı ve Japon müşahidlerin kanaa- ane göre, cenub Çinine yapılan — Japon | sevkiyatı çok ehemmiyetli olan şu - iki| manayi tazammun etmektedir. 1 — Diplomatik bakımdan, bu sevkiyat Japonyayı öyle bir politika yolunda koy« maktadır ki, bundan sonra İngiltereyi idare etmek kendisi için zor olacaktır. 2 — Bu sevkiyat, tesiri kat'i olabil - mekle beraber sert neticeleri istilzam e - den ve aksi takdirde faydasına tekabül etmiyecek kadar çok masrafı mucib ola- cak olan muazzam gayretleri tcab etmek- tedir. bava bombardımanlarından — korunmak — üzere, rı üzerinde yapılan kamıştan siperler 'Tokyo ne diyor? 'Tokyo 12 (AA.) — Hariciye Nezareti mü- messili bugün gazetede yaptığı beyanatta ezcümle demiştir. ki: Japon ordusu tarafından cenubi Çinde girişlen harekitin mahiyeti münhasmıran askeridir. Hedetimiz Çinlilerin silâk ve mü- himmat getirdikleri başlıca — yolu kesmek ve ayni zamanda Japonya aleyhindeki en- trikalara müni olmaktır. Şimdiye kadar Japanya tarafından tazib olunan ve diğer devletlerin menlaatlerine rlayet etmekten baret bulunan atyasette hiçbir değişiklik olmıyacaktır. Japonya bugüne kadar diğer devletlerin menaflini korumak için elinden geleni yapmıştır. Binaenaleyh bu devlet - Jerin de şimdi Japonların niyetlerini anla- ması lâzımdır. Bu devletler Japonya ile teş- Him hüdiselerin çıkmamasına yardım etmiş olacaklardır. Japon kumandanlığı şimdiye kadar cenubi nubi Çinde harekâta geçmek İstememesinin sebebi harb sahasıni genişletmemekti. Bi- naenâleyh Japon milletinin enerjisini gim- Ği bir kat daha &! ması (âzundir. Bu karar gok vahimdir. Çünkü Fransız ve İn- giliz müstemlekeleri bu mıntakaya komşu bulunuyor ve biühaasa Hong - Kong'un mü- cavirliği vaziyeti büsbütün vahimleştiriyor. Çinlilerin Hankov önünde gösterdiği şid detli mukavemet, muharebenin önümüzdı ki kış da devam etmesi ihtimalleri, muha- rebenin kat'l bir şekilde ele alınmasyu icab ettirmiştir. Japonyanım Hhariel — aiyasetinde son zamanlarda hüsı! olan değişiklik bu su- retle harekete de imkün vermiştir. Biyasi mehatilde beyan olunduğuna göre, | BON POSTA Mısırın beklediği veliahd için Bursalı bir sütnine tutuldu Bursa (Hususi) — Kardeş Mıstr bir veliahâ baklemektedir. Bu münasebet- le Mısır Kral sarayında bir süd nineye ihtiyaç olduğundan bahisle ve telgraf- le, ul Mısir konsolosluğunca, şeh- rimize bağlı «Gürükle» köyünden Ba- yan Fatma Gültekin İstanbula davet e- dilmiştir. Bayan Fatma hemen İstan - bula ve oradan da Mısıra hareket ede- cektir, Bayan Fatmanın annesinin de vak - tile Mısır Kral sarayında süd minelik etmiş olduğu söylenmektedir. Hergün: On bı;;t;ıelik Cumhuriyet bize neler verdi ? (Baştarafı 2 inci sayfada, yalnız bir kaç stmaya münhasır kaldı. İstikrar budur; memlekette bugün bir ta- kım iyiliklerin toplanıp bize refah ver - mesini temin eden teraküm de işte bu is- tikrarın neticesi oldu. * Kendi şahst hayatıma bakıyorum: Ben cumhuriyetten siyasi bir menfaat temin etmiş olan bir insan değilim, Ben bu de- virden bir santtm bile rejim menfaati görmüş değilim. Şu halde rejim hakkın - da en bitaraf hükmü verebileceğimi id - diaya hakkım vardır. Bu hakka istinaden diyebilirim ki, cumhuriyet bâna ve et - rafımda gördüğüm vatandaşlar kütlesine hesabsız iyilikler temin etmiştir. Ben cumhuriyetin temin ettiği sükün ve hu - zur, istikrar ve teraküm senelerinde, memleket içinde serbestçe çalıştım, ha- yatımı serbestçe kazandım, ve mütevas- riki mesat — ettikleri takdirdedir. ki blznl."ıv 'tkıygı mb hakkım olmıyıuı de- kendl menfaatlerinin korunmasına ve va-| ecede bir ömür geçirdim. Kendi haya - lı;mdı yaptığım bu müşahedeyi, bütün va- tandaşlarımın hayatlarında da yapabi - liyorum. Meselâ, geçende İzmir fuarı sıraların- da Bandırma hattında bir seyahat yap » mıştım: Vapurlar insanları taşıya taşıya bitiremiyorlar, trenler tıklım tıklım sey- yah götürüyorlardı. Bu, Türkiyede gö « rülmüş bir şey değildir. Elli senelik ha- yatımda iÜk defa olarak bu memlekette böyle bir hareket gördüm. On beş sene evvel bana böyle bir hareketten bahse » | dilmiş olsaydı, inanmaz ve <«hülya!» der- |dir. Halbuki bu sene, bu hal bir vükıa 0- İarak gözlerimin önünde cereyan etti. Demek ki cumhuriyet devri bize on |beş senelik bir rejim ve siyaset istikrarı min etti ve istikrar içinde de memle - ek Hariciye Nazırı bu # —» esasz sabah Berline gitti (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) Macar ekalliyeti reisi Kont Esterhazi de, milletlerin kendi müukadderatlarını kendilerinin tayin etmesi Tüzumuna _il' n Tet ederek, Rütenlerin Macaristana ilha- kının doğru olmuyacağını açıkça söyle - Miştir. Varşova 12 (A-A.) — Müşterek bir Po- '""Yl.-o)dnm(nun )hudııdu ihdası fikri - tin Almanya tarafından tenkidi üzerine Muhalif partilere mensub gazeteler Ve bilhassa millt demokratların organı olan Varvaski Dzennik Narodov gazetesile Po- lonin Kretien Demokrat gazetesi bugün İlk defa olarak bu hududun, Üçüncü Relche karşı bir sed teşkil edeceği için faydalı olacağını kaydetmektedirler. Komarno 12 (A.A.) — Bratislavadan âvdet eden Slovak başvekili Tisso Havas Ajansının muhabirine demiştir ki: " *Müzakerelerin başka bir cereyan ta - kib etmesini bekliyoruz. Bu cereyan mü- Sald olacaktır.> İki şehir jade edilecekmiş Çekosloyak heyetine yakın olan mah - fellerde söylendiğine göre öğleden sonra beklenen müsaid cereyan Almanyanım daha uzlaştırıcı olan tarzı hareketile alâ- kadardır. Filhakika' Almanyanın beşinci İşgal mıntakasına dahil olan iki şehri Çe- koslovakyaya inde etmeğe muvafakat et- tiği söylenmektedir. Almanyanın bu yeni farzı hareketinin Tisso'nun kâtibinin. Ber- Tn seyahatile alâkadar olduğu söylen - Berlin 12 (A.A.) — Münih anlaşması - ektedir. ı pın tatbikına memur enternasyanal kö- misyonun mesaisi, halen doğrudan doğru- ya yapılmakta olan Alman Çekoslovakya Tmüzakereleri sebebile inkitaa uğramıştır, Yeni Çekoslovak hariciye nazırının ya - rın sabah Berline gelişine bakılırsa, A!. man ve Çekoslovak heyetleri arasındaki fikir teatileri anlaşma ümidlerini müm- kün kılacak mahiyettedir. Çek Nazırı Berlinde Berlin 12 (A.A.) — Resmen bildiril - diğine göre, Çekoslovakya hariciye na - zırı Şvalkovski, perşembe sabahı Berline muvasalat edecek ve derhal hariciye ne- zaretine giderek von Ribentropu ziyaret Komarno 12 (AA.) — Macar « Çekos - lovak budud tahdidi komisyonu, bugün öğleden sonra dördüncü umumi içtima)- nı akdetmiştir. Bu toplantıda, hududların tahdidi bah. sinde Çekoslovak - Macar heyetleri ara- sında bir prensip anlaşması vukua gel - miş olduğu söylenmektedir. Ekonomik se- bebler ile münakalât kolaylığı sebebleri dalayısile lüzumlu bazı tashihlerden son- ra etnografik hududlar prensibi kabul o- lunmüştür. Bugünkü toplantı sonunda neşredilen bir tebliğe göre, Çekoslovak heyeti, Ma - car arazi taleblerinin bir kısmına karşı mukabil projeler ileri sürmüştür. | xlki heyet eksperleri, öğleden sonra da 'miızakı-reye devam etmişlerdir. ' Pek yakında tam bir anlaşmaya varı » lı.cığı kuvvetle tahmin olunmaktadır. medeniyet terakümü vücude getirdi ve , millf bir hayat için lâzım olan her nevi kuvvetten bir hayli mikdarını bir âaraya topladı; para, teşebbüs, fabrika, yol, a$- ker, her şey. İşte, ben cumhuriyeti bize böyle bir is- tikrar ve teraküm devri açmış olduğu içindir ki seviyorum ve on beşinci yıldö- nümünü bunun için şevinçle karşılıyo » j)rum, Muhittin Birgen Sabık nâfia umum müdürü |havagazından zehirlenerek öldü Ankara 12 (Husust) — Sabık Nafıa Müdiri Umumisi ve son zamanlarda müteahhidlikle iştizal eden mühendis Fethi, bürosunda açık kalan havaga - zinden zehirlenmiş ve ölü olarak bu- lunmuştur. Ölümü teessürle karşılan- mıştır. Gümrük memurları arasında nakiller Ankara 12 (Hususi) — Ankara güm - rük tedkik âmiri Halil Buharalı Ankara gümrük müdürlüğüne, Ankara muaye - ne memuru Salâhaddin Ertuzun Mu - danya gümrük ambar memurluğuna, İz- mir idhalât gümrüğü muayene memur- Tuğuna Özalp gümrüğü idare memuru Hurşid Aysan, Van gümrüğü veznedar- lığına, Karacabey gümrük idare memu- ru Avni Oğuz, Giresun gümrük memuru Neş'et Yıldıran, İzmir idhalât gümrüğü muhasebe memurluklarına tayin dilmiş- lerdir. İstanbul gümrüğü namzed me - murlarından — İhsan Aral, Melâhat Ay- Mürüvvet Coşkunun asaletleri tasdik e - dilmiştir. Münih anlaşmasının gizli tarafları hakkında ifşaat (Baştarafı 1 inci sayfada) konferansa davet etmesi beklenmekte - dir. Konferansa, İngiltere ve Fransadan baş ka Belçika, Felemenk, Portekiz ve İtalya da iştirak edeceklerdir. Radyo Santralin bu haberini mevzuu Wl>ı!ııeden «Çekçe Slovo» gazetesi, ezcüm- le diyor ki: «— İngiltere ne cenubi, ne de garbi |Afrika müstemlekelerini Almanyaya ia - de etmek istemiyor. Çünkü bütün bu ha- valide dünyanın en zengin elmas maden- leri vardır., İngiltere, Tanganikayı da Almanyaya terketmek istemez. Çünkü, Afrika domi- niyonlarile Mısır arasındaki demiryolu hattı Tanganikadan geçmektedir. İngiltere, Almanyanın müstemleke ta- lebini is'af etmek için başka bir çare bul- muş ve bu hususta Hitler ile de anlaş - mıştır. Toplanması derpiş edilen müstemleke konferansında, Almanyanın Belçika kon- Bgösu ve Portekiz Angolasından istifade etmesi teklif edilecektir. Bundan başka, kauçuük ve petrol istihsalâtile meşhur ©- lan Felemenk Hindistanının bir kısmı - nın da bazı şartlarla Almanyaya terke » dilmesi muhtemeldir, Küçük devletler hesabına Almanyaya yapılacak olan bu tavizlet mukahbilinde, gerek Avrupa, gerekse diğez kıt'alarda başka arazi iddiasında bulunmuyacağına dair Hitlerden teminat alınacaktır.» İngiliz membalarına göre vaziyet Londrada çıkan The People gazetesi yazıyor: «Başvekil Çemberlayn, noele kadar garbi Avrupada harbi kanun harici ilân edecek olan bir dörtler paktı vücude ge- tirmek emelinde olmakla beraber, İngil-, terenin harb ve müdafaa kuvvetlerinin takviyo edilmesi için de bütün alâkadar nazırlara kat'i talimat vermiştir. «Sulhe inanmakla beraber, barutu ku- ru tutmak gerektir» vecizesi, başvekilin takib etmekte olduğu siyasetin tam bir ifadesidir.» En kısa bir zamanda İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya mümessilerini tekrar bir araya toplıyabilmek için, halen Hit- ler ile yapılmakta olan diplomatik müza- kerelerin tacili hakkında başvekil tara « fından hükümetin siyas! müsteşarlarına da ayrıca talimat verilmiştir. Çemberlaynin ümkileri tahakkuk etti- Bi takdirde, Avrupa sulhinün korunması için şu tedbirler alınacaktır: Y — Dört devlet arasında bir ademi tecavüz paktının akdi. 2 — Silâhlanma yarışının durdurulması için bir anlaşma. $ — Gayri askeri şehirlerin bombardı- man edilmemesi. 4 — Harb esnasında zehirli gaz kulla- nılmamasi. Bu esazlar üzerinde umumi! bir anlaş- ma vücüde getirmek için halen cereyan etmekte olan diplamatik Mmüzakereler müsbet bir neticeye vardığı takdirde, Al- manya ve İtalyanın bazı isteklerinin de yerine getirilmesi mümkün olacaktır. Hitlerin, Avrupada yeni arazi talebin- den vazgeçmesi şartile, Almanyanın eski müstemlekeleri fade edilecektir. İtalyanın, Habeşistan üzerindeki hâ- kimiyeti tamılacak ve İngiliz - İtalyan döstlük paktı mer'iyete konacaktır. Fakat bir taraftan diplomatlar sulhü korumak için azamf gayret sarfeder - lerken, diğer taraftan İngilterenin si - 1âhlanma programı ihmal edilmiyecek. tir. Hava kuvvetleri iki misli artırıla - eaktır. Tayyare dafi toplarının imali hızlandırılacaktır. Gelecek iki sene zarfında 100 yeni harb gemisi denize indirilecektir, Kadın yardımcı kıt'aların — teşkilâtı genişletilecektir. Hükümetin, — tatbik mevkiine koyduğu bu yeni silâhlanma ve teşkilâtlandırma programı 400 mil-' vesair alâkadar metin dahili istikraz bonoları çıkarmda sı muhtemeldir. e Alman ve İtalyan gazetelerinin İI”İ'İ'IİI Berlin 12 (Hususi) — Salâhiyetlar mahfiller, umumi teslihatın ve bilhası sa hava silâhlarının tahdidi hususun a da Hitler tarafından İngiltere ve Fratik saya yapılmış olan tekliflere cevaB beklenildiğini söylemektedirler, Doyçe Algemayne Çaytung diyor ki: Almanya, İngiltere ile Fransanın girişmiş bulundukları silâhlanma ya « | rışına karşı lâkayd kalamaz. Âdeta bir emniyetsizlik havası yaratan bu silâhlanma yarışı, bazı tahrikâtçıların çıkardıkları yersiz velvelenin neticesi- dir,» ' Diğer taraftan Eden ve arkadaşlarır nın İngilterede gilgide artan nüfuzlar rını da kaydetmeliyiz. Bunların Avani Kamarasındaki son nutukları Hitler'lz Sarbrük'te ileri sürdüğü noktai nazarı tamamile teyid eder mahiyettedir. Bu adamların hedefi harbdir.» Diğer taraftan İtalyan gazeteleri de silâhlanma meselesine temas ederek, İngiltere ve Fransayı şiddetle tenkid etmektedirler. “Yarı resmi Enfarmazlone Diplomatl« ka diyor ki: «Avrupada harb meraklısı bir zümre vardır. Bu zümrenin mere kezi Paristedir ve direktiflerini de Moskovadan alır , Yalnız şurasını kaydetmek isteriz ki, Almanya ve İtalya her vakitlen dahg fazla birbirlerine bağlıdır. 125 mil yonluk bir kütleyi temsil eden bu iki memleketin nüfusu, her sene bir milh yon artmaktadır. Tahrikâtçıların faaliyetine bir son verilmelidir.» Bir İngiliz nazırı ne diyor? Londra, 12 ÇA.A.) Nafıa »nazırı Brovn, Letth'de dün söylediği bir nutula ta Çekoslavakya buhranının muslihane bir tarzda halline temas ederek ezcümle demiştir ki: Totaliter devletleri demokrat devlet « lerle beraber çalıştırmak kolay bir iş ole muyacaktır. Ancak, iki f arasında Mü«s nihde dar bir köprü atılmıştır. İki taraf arasındaki derin uçurum üzerine atılan bu köprüyü genişletmek lâzımdır. İngiliz nafıa nazırına göre, Münih'de Çemberlayn ile Hitler arasında imzala « nan deklarasyon İngiliz silâhlanmasının inkişaf ettirilmesine mani değildir. Maarifde tayin Ve terfiler Ankara 12 (Husus!) — Ankara Akşam ere kek san'at okulu yardirektörü Sdkt bölgü san'at okulu yardirektörlüğüne, Ankara İs « metpaşa Kız Ecstitüsünden Kâmran Evin İstanbul Üsküdar kız enatitüsüne, ayni ende titüden Zekiye İlkesen, Muharrem İkizet |yardirektörlüklere, Klümü Akşam Kiz San'at okulundan Nuriye kız enstitüsü direktörlüw |güne, Üsküdar kız aan'at okulundan Fesaa |hat Ankara İsmetpaşa kız caştitüsüne, İs « tanbul Akşam Erkek Ban'at okulundan İh- san Taral mintaka san'at okulu yardireke törlüğüne, Ankara' İsmetpaşa Kiz enstitük sünden Sabiha Saygılı Üsküdar kız enatitüs süne nakledildiler. Bıyas Akşam Kız San'at okulundan Kad « riye Şahin, Ankara İzmetpaşa Kız Enstitü« İaünden Haver Oskay, Bursa Necati Enatitü- sünden Bakiye Koray, Edirne San'at okula | üirektörü Forid Baner Konya san'at okulu |direktörü AN Riza Gürkan terfi etmişlerm dir. İngiliz tayyare cemiyetinin altın madalyası Eckner'e verildi ; Berlin 12 (A.A.) — İngiltere tayyar re cemiyeti reisi Sempill, mezkür ce « miyetin altın madalyasının bu kere Dr. Eckner'e verildiğini Potsdam'da yapılan toplantıda — ildirmiştir. Bu madalya ilk defa olarak bir ecnebiye verilmektedir. Denize düşen eşyalar hakkında karar Ankara 12 (Hususi) — Manifestoda yak zilı olup ta denize düştüğü iddla edilem eşyaların gemi süvarisinin veya kaptamıt zevatın — İmzalarınıt yon İngiliz Hrasına mal olacaktır. Da-| ve gemi mühürünün zabı! varakasında ha evvel de bu iş için, 938 senesi büd- | mevcud olması karar! tuna, Cavide Tunay, Sadettin Turgut ve | çesinde birkaç yüz milyon Hra tahsis|sas haricinde yapılacı edilmişdi. rılmıştır. Bu e- müracaatları nae zarı itibara alınmıyacağı alâkadarlara Yeni masrafları kapamak için, hükü- | bildirilmiştir