13 Ekim 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Kanunî şekillere uygun TÜRK BAYRAGI Bursa Merinos fabrıkisı yunOaden ay yıldızı patiskah Bursada Atıf Salih birleşik kard e ş l e r d e toptan ve perakende satış Telefon 298. Telgraf K a r d e ş l e r Fiatlanmız ilân sahifesmdedır. Onbeşinci yı! MDO tSTANBUL C A G A L O G L U pprçpmhp S3yi ' 5180 Teleraf ve mpktnb adresl: Cumnurtyet. tstanbui Posta fentasu: tstanbul No 248 rcFŞBlllDc Teıefon: Başmuharrfr ve evi: 22366 Tanra tıeyetl: 24298 Idare ve matbaa Kismı 24299 24290 umhuri TAM 4ft^LAS ye^j Merle Bu d&JJJbîrçok çufisrYOR 1938 îkb^NfKitabevi Rey vermek imdiye kadar memlekette herhangi bir seçim yapıldı mı, onun esasmdan zıyade netıcesile alâkadar olunurdu. Fılân partinin namzedi fılân adam, ekseriyetle intıhab edılmiştır. Denir ve geçılirdi. Halk, yapılan işi benımsiyor mu? Ona ne nisbette ve ne dereceye kadar iştırak ediyor? Bu cıhetleri tetkıke lüzum görülmezdi. Dün gelen Ulus'tan öğreniyoruz ki son beledıye intıhabatı, memleketin her tarafında hararetli bir alâka görmüştür. Tokyo 12 (a. Seçıme iştirak edenlenn sayısı hiçbir yera.) Resmen bilde yüzde seksenden aşağı düşmemiş, bazı yerlerde yüzde doksanı bulmuş ve hatta dirildığine göre, Japon ordusu ve do aşmıştır. Bir hâdisenin neticesinden ziyade ma nanması Santung vihivetıle alâkadar olanlar, yani opportü lâyeti sahılleri bonıst'ler degıl de hakıkî mütefekkirler için yunca cenubî Çine bu rakamların büyuk kıymetı vardır. On karşı askerî hare ları verdıkleri netıce bakımından tetkik kâta baslamıştır. edecek olursak yeni birşey bulmuş olamayız. Su, şu ve şu adamlar seçilmişlerdir. Hakıkati bize birşey öğretmez. Onlar olmasaydı başkalan seçılecekti. Memleketimizin siyasî olgunluk sahasında kazandığı merhaleler bakımından mühim olan nokta, intıhabata iştirak eden vatandasların sayısıdır. Yakın tarihimizde, tek fırka ile de, çift veya müteaddıd fırkalarla da idare edildığimiz devirler olmuştur. Bu devirler arasındaki farkın yok denecek kadar az olduğunu iddıa edebiliriz. Meşrutiyetten, Cumhuriyetin ilânına kadar geçen on beş sene zarfında devlet mekanizması, kâh bir zümrenın inhisarında bulunuyor, kâh birkaç zümrenin uğrunda mücadele et tıkleri bir oyuncak oluyordu. Bu inhisar sahibleri veya mücadele kahramanlan kime dayanıyorlardı? Yüzde yüz bir ekseriyetle intihabatı kazan »ak, hatta iki veya daha ziyade partinio çarpıştığı bir devirde ne ifade ecfebilir? Hemen cevab verelim, hiçbir şey ifade edemez. Çunkü rey kulianmak hakkına malik meselâ beş bin vatandaşm bulunduğu bir intihab dairesinde bunlardan eğer yalnız birkaç kişi reylerini istimal ederlerse o intihabatın muvaffakiyetinden bahsetmek gulüncdür. Vatandaşların, Topluluk işlenne az alâka gösterdıği bir memlekette, muhtelıf zümreleri temsil eden birçok partiler de bulunsa ve mıllet vekılleri yüzde yüz ekseriyet kazanmakla öğünen kimseler de olsalar, orada demokrasi vardır diyemeyiz. Çünkü bir cemiyetin demokratık sistemle idare edıldigini anlamak için devlet şekline değıl, halkın ruhuna bakmak lâzımdır. Vatandaşm rey verme hakkına malık oîması. bir sıstemin millete mal edılmiş o'duğunu ispat etmez. Japonya karadan ve denizden Kamaron'da cenubî Çine hücum etti Macarlar, Karaya çıkarılan 50 bin asker Kanton üzerine yürümektedir, hedef Çinin muvasala yolunu kesmektir Karpatları almakta ısrar ediyorlar Çek Hariciye Nazırı bugün Berline gidiyor Almanların Çekoslovakyaya iki şehri iade edeceği rivayet ediliyor prensip itilâfı J Son muharebe vaziyeti Londrada heyecan uyandırdı Hongkong hudu dunun 50 kilometre simalinde karaya çıkanlmıslardır. Mülteciler Ingi Iiz arazisine akın etmeğe başlamıslar dır. Amsy'm şımalınde karaya asker çıkarmağa teşebbüs Siyasî mehafilde edılmışse de henüz beyan olunduğuna bu hususta malumat göre, uzun zamanalınamamıştır. danberi derpiş ediTokyo 12 (a. len Kanton taarrua.) Bahriye Nezu bu suretle başlaCenubî Çin taarruzuna iştirak eden Japon donarunasının birinci zırhlı fırkası z a reti Çmin cenu mıstır. .a.) Elli bin Ja kong'dan Kanton'a malzeme nakledil bunda karaya çıkarılan kıt'alann heHongkong 12 (a pon askeri Kenlung Kanton şimendıfeı mesine mâni olmak üzere Biasbay hava defi Kanton olduğunu saklamaktadır. hattı istikametinde ilerliyerek Hong lisinde karaya çıkarılmıştır. Kıt'alar, İArkası Sa. 1 sutun 5 Frar.sa sefirler arasmda mühim tadilât yapıyor Dün hükumetin verdiği kararlar arasında Massigli'nin Ankaraya ve F. Ponse'nin Romaya tayinleri de vardır Son intihabatın parlak neticesi Belediye seçimlerinde vatandaşların hepsi reylerini kullandılar Ankara 13 (a.a.) Ulus gazetesi bugün birinci sahıfesinde çerçeve içinde İyt stçimlcn"' ^r.li"' al*;". li"' al*;".da bir makale neşretmiştir. Bu makalede bele diyecılığin tarihçesi ve belediye meclislerine düşen vazifeler tadad «"dildikten sonra son yapılan seçimlerde vatandaslardan hemen hepsinin reylerini kullandıkları ve müttefikan C. H . Partisine rey verdık tArkaft Sa. 7 sütun b tei Almanyaya geçen Siidet mıntakasında Fren Kenav şehrinin kuş bakışı manzarası Paris 12 (Hususî) Çek Macar sip itibarıle bir anlasma hâsıl clmuştur. komisyonu bugün yeniden toplanarak Macarların Karpatlara dair Çeklerın mukabıl tekliflerıni tetkıke baştalebleri amıştır. Komisyon, mesaisine yann da Budapeşte 12 (a.a.) Magyar devam edecektir. Bugünkü içtimada pren[Arkası Sa. 7 sutun l de] Bulgar Erkânıharbiye reısı nasıl olduruldu r • N ^ Cumhuriyetçi zabitler birliğine mensub olduğu anlaşılan katil cinayeti işlerken iki tabanca kullandı Fransanın Koma sefirliğine tayin edilen Fransuva. Ponse Fransanın şimdiki Ankara elçisi Ponso Fransanın Ankara sefirliğine tayin edilen Massigli ef'le Harbiye Nezareti harita dairesi şefi Harbiye Nezareti bınasına yakın, yenı inLondra 12 (Hususî) Kabine bu yasî işler müdürü Massigli de Hanri Ponemeklı Bınbaşı Dımıter Stoyanof'un katiı «a edilen Adliye Nezareti binasının önü, sabah Cumhurreıs' Löbrön'ün riyasetınde so'nun yerine Ankara elçiliğine tayin ehâdısesi bütün Bulgaristanda nefretle kar ve Mıllî tiyatro binasının arkasıdır. Oğtoplanmıştır. Han'riye Nazırı Bone, si dıleceklerdır. şılandı. Katıl, oıdudan matruddur. Bul leden sonra saat üçe beş on dakıka kıyasî vaziyeti izah etmiştir. Salâhiyattar Bu sabahki nazırlar içtimaında bu tagari»tan Makedonyasının Köstendıl ka la I^Iav"tfanı'ka sokağındaki evinden çı mehafılden alınan malumata göre, kabine, yinler, alâkadar hükumetlerin tasvıbıne inKahire'de çıkan ermenice Arev gazezasmdan Tırno Volok'ta doğmuştur. Ka karalc nezarettekı vazıfesi basına ge!rr.ekFransız sefırlen aıasında yapılacak değı tızaren resmen ılân edılmemiştir. tesi, Hataydaki Ermenıler hakkıuda şuntil, kullandığı iki tabancayı o derece ma te olan General Peef'e, emekli Bınbaşı ş'klıklen tetkik ve müzakere etmiştir. AyBaşvekil Daladye, Harbiye Nezareti ları yazıyor: haretle 'dare edebilmiştir ki, birkaç saniye Stoyanof yolda vetismiş ve her ikisi, kom mehafıle göre, Berlın elçisi Fransua ne millî müdafaarın muhtelif servisleri i« Hataydan gelen haberler, yeni içinde Erkânıharbive reısinden başka haVatandaş umumî işlerle alâkadar olu Ponse yakında Roma'ya. Moskova elçısı çin 1938 senesi zarfında 1420 milyon nuşa konuşa ilerlemeğe başlamıstır. Tam hükumetin Ermenilere \e bıluınum gayri rita dairesi şefini de yere yuvarlamış ve lArkast Sa. 1 sütun 3 tei yor mu? Sırası geldikçe reyini kulianmak Kulendr Berhn'e, Hariciye Nezareti si[Arkası Sa. 7 sutun 2 del Tıirklere karsı büyuk bir dürüstlüVle hallltlMllllllMlllllllllMIIIIIIIIIIMUIIIIIIIIIIIIIIItMllinifl IIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII suretile fıkrini ve kanaatini ortaya koyu I I I I I I I I I I I I I I ııı ıı 111 > rı r ıı • • • 1111 • ııı ııı tı D l I I T I I ııı tı ııı ııı ıı r ııllll II r>ı ıt rıııı ıı ııı ııııll ııı I M ıtt ıııtıl ııı I I J II ıı M reket ettiğini bildirmektedirelr. Hataydan yor mu? Ve hepsinden mühimmi, umumî alınan bu haberler, Türklerin Eımeniler işlerde rey vermek keyfiyetini haktan zihakkında izhar ettikleri dostane hissiya yade mukaddes bir vazife telâkki ediyor tm samimî olduğunu isbat etmektedir. Emu? Bu noktaları tetkik edeceğiz; neresasen Ermeniler de ötedenberi hicret etde müspet netıcelere varırsak ancak oramekten bıkmış olduklanndan, Hataya avda halkın kendini idare etmekte olduğudete başlamışlardır. Ev^elce Hataydan ayrılanlann avdeti ve Ermenilerin Türkna inanabiliriz. lerle hakıkaten dostça geçinmesi lâzım*** dır. Bir milletin hayatında, uzun merhale Beyrutta münteşîr Arab gazetelerî de senelerini ıcab ettıren bu ileri devlet sisErmenilerin Hataya hicret etmeğe baş temine Atatürk Türkiyesi inanılmıyacak Iadıklarını teyid etmektedir.» kadar kısa bir zamanda kavuştu ve ona îğfale kapılmış olan Cenaze merasimi dün icra edildi Sofya (Hususî) Bulgar ordusu de iki kurşun Hatay Ermenileri Erkânıharbiye reısı General Yordan Pe en nihavet kendi beynine yapıldığı yer, isabet etmiştir. Suıkasdın Tekrar Hataya avdet etmeğe başladılar Toplantı önümiizdeki ay içinde yapılacak Ihzar edilen pek çok eser arasında bir de kıymetli ziraat tarihi yazıldı Büyük Ziraat kongresi hazırlığı^ ilerliyor Bütün Filistin askerî çember içine alındı Ingilterenîn muazzam bir askerî hareketle asayişi temin ettikten sonra memlekette bir kanton rejimi kuracağı söyleniyor J lâyık olduğunu ispat etti. Bu mucize nereden geliyor? Tatmin edici cevablar, yakın tarihımizin kanlı sahifelerinde saklıdır. Evet, Türk milleti demokrasiyi îstik]âl Mücadelesile tanıdı. Vatanı kurtarmak icin halka hitab eden halk adamı Atatürk etrafında tek bir kütle halinde bütün milleti buldu. O zamanlar intıhabat yapmak, rey toplamak işlerine sarfedecek vaktimiz var mıydı, bilmiyorum. Fakat şurasına bütün dünya emindir ki, onun temsil ettiği gaye uğruna halk, reylerin en mukaddesı olan canını vakfetti. Milletin yalnız millet tarafından kurtarılabileceğini, acı ve kanlı tecrübelerle öğrenen Türk milleti, o zamandanberi demokrasıye en lâyık cemiyetlerden biri olduğunu hergün daha kuvvetli delıllerle ispat etmektedir. Pek yakında Bir nıüddet evvel Ankarada \apılan mahallî ziraat kongresinden bir intıba grede memleketimizin ziraat programını esaslı surette çizmek için çahşılacaktır. Bu meyanda Avrupa piyasasma ihrac edilen mahsullerimizden bazılarmı ekim miktarını tahdid ederek haricde rağbete lArkast Sa. 1 sütun 1 del Ankarada toplanacak büyük Zuaat kongresınm 2 ıkınciteşrinde toplanacağı Son belediye intihabatma iştirak eden yazılmıştı. Henüz bu tarih kat'î değüdir. vatandaşların sayısj buna yeni ve c<ınlı Maamafih Ziraat kongresi herhalde ikınbir misaldir. citesrin ayının içinde toplanacaktır. NADİR NADt Fevkalâde ehemmiyet atfedilen kon Cumhuriyette Filisiin ınillî hareketinin lideri Miıfti Elhac Hüseyninin şimdi bulunmakta olduğu Lübnanda alınmış resimlerinden (Yazısı 7 nci sahifemîzde)