7 Ekim 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

Beneşin ist ifası mühim akisler uyandırdı (Baş tarafı 1 imci nyiııımzrfa) Prag 6 (Husust) — Beneş bugün cum- hurriyaseti sarayından ayrılarak köyüne çekilmiştir. Çek matbuatı Beneşin istifası etrafın- da her türlü tefsirden içtinab etmektedir. Yalnız gazeteler zamanın gçök _v.hlm ol- duğunu kaydetmekle iktifa ediyorlar. Cumhurrcisi namzedleri e Belgrad 6 (A.A.) — Vreme gazetesin! Pragdan öğrendiğine göre, Çekoslovak namzed olarak zira - çilmesi muhtemeldir. - Deyli Telgraf gazetesi, Bcnrşı_n' isg « fasını «Hali hazırdaki vaziyete aid etim bir Ihtar ve ayni zamanda fedai nefsin parlak bir misali» addetmektedir. 'Taymis gazetesi diyor ki: «Beneşin vatanperverane istifası, hiç Şübhesiz Prag ile komşuları arasındaki münasobetleri daha ziyade kolaylaştıra- caktır. Bu istifa, Beneşin sulh davasına Afa etmiş olacağı ufak bir hizmet değil - dir.» Taymis gazetesi, diğer taraftan Velsin bir mektubunu neşretmektedir. Mumai- leyh, bu mektubunda bu seneki nobel sulh mükâfatının Beneşe verilmesini 1s - temektedir. Çeklere yapılacak hizmet Mançester Gardiyen de bilhassa şöyle demektedir: «Beneşin istifasının Almanyayı Prag bükümetinden memleketin Alman fikir- Jerine göre tensik edilmesini ısrar İle ta- Teb etmeğe teşvik ve bu hususta teşçi ey- Yemekten başka bir netice vermemesin- den korkulur. Bizler; Südet Almanlarının Çeklerden ikurtulmalarını temin etmiş olduğumuz - dan şimdi Çeklere yapacağımız edna hiz- met onların da Almanlardan kurtulmala- rını temin etmektir.» Nobel sulh mükâfatı Stokholm 6 (A.A.) — Gazeteler, Ço - koslovak reisicamhuru Beneşin — istifası hâdisesine çok heyecanlı makaleler tah - sis etmektedirler, Diğer taraftan nobel sulh mükâfatı - nin Beneşe verilmesi lehindeki hareket gitgide taraftar kazanmaktadır. Bu mü- kâfatm müstafa reisicumhura verilmesi talebini mutazammın olarak gazete ida - rehanelerine yığınlarca mektub gelmek - tedir. Alman garetesi ne diyor? Berlin 6 (A.A.) — Berliner Börsen Zei- tung, Çekoslovak reisicumhuru Beneşin iatifasını mevzuu bahsederek diyor ki: «Beneş, muvaffak olamıyan bu siyasot- Ç, gidiyor. Milletinin onun arkasından hayır dua edeceği çok şübhelidir. Bu millet mazinin hatalarını tamir ederek yeni bir atiyi sağlam bir esas Üzerine ku- Tacak derecede milli faziletlere ve taze kuvvetlere maliktir. Bu yeni ati, tarihin, coğrafyanın ve iktısadın kanunlarına ria- yet etmelidir.» Diğer zaruretlerden biri de Almanların ve Çeklerin ister istemez yanyana yaşı- yacaklarıdır.>» Fransızlar müteessir Paris 6 (ALA.) — Pöti Pariziyen gaze - tesi, Beneşin istifası münasebetile şöyle Yyazıyor: «Bizim her zamanki sadık dostumuz Be- Deçin istifası bütün Fransızlar tarafın - dan büyük bir . Tan bir bi İ:dnlı karşılanacak o Lö Jur, diyor ki: «Temenni edelim ki Beneşi: çekilmesi, karşısında her şeye kı::::—: ğa hazır Çek zimamdarları bulması tak - dirinde Almanyanın ihtiraslarını körük. Temesin.» Epok yazıyor: «Çekilip giden yalnız Beneş değildir, Fransa dostluğunun taraftarıdır.. Popüler gazetesinde Blum, diyor ki: «Beneşin çok ağır, çok elemli olan ve saf bir heyecandan nişan veren mesajı, bu zatın ne çapta bir adam olduğunu bil- Miyenlere öğretecektir. Bu seneki nobel Bulh mükâfatı ancak Edvar Beneşe veri- lebilir, başkasına verilemez.> Rumenlerin teessürleri Bükreş 6 (A.A.) — Bütün Rumen mat- buatı Beneşin istifasını teessürle kargıla- maktadır. Universul diyor ki «Beneşin şahsına karşı düşmanları ta- rafından beslenen düşmanlığın yegâne salki Beneşin Çekoslovak müttefiklerine ve demokratik poensiplere bağlılığıdır. Beneşin Romanya için ne kudar büyük wefakâr bir dost olduğunu bilen Rumen halkı kendisine tazimlerini arzeder.» 'Timpul gazetesi de şöyle yazıyor: «Siyaset âleminden Romanyanın sa - i|dık bir dostu ayrılmış bulunuyor. Mü - nihde kararlaştırılan Çekoslovakyanın ortadan kalkması mı idi? Sulhü münha- sıran Çekoslovakyanın fedakârlıklarına istinat ettirdiler. Fakat bugün bizzat Çe- koslovakyanın mevcudiyeti tehlikeye gir- ı ile yayı ikiye bölmek ve onun yem ollarını kesmek istiyor. Biz- zat Polonyalılar da Macaristanla hemhü- ' 44amın ken dutluktan bahsediyorlar, Münihte iste - miştir. Macaristan toprak metali! Çekaosl: münakali nilen bu mu idi? Yugoslavyadan gelen da şübhe uyandırdı (Baştarafı 1 inci say/ada) yapılmakta olduğunu dün yazmıştık. | lüzum görülmüştür. müş olmaları ihtimali mevcuddur. Yahudilerin pasaportları | Bu şekilde, elinde sahte pasaportla ya- kalananların bir kısmı sorgu hâkimliği- |ne sevkedilerek, haklarında ilk tahkikat (açılmıştır. Bir kısmının ise haklarındaki |tahkikat netlcelenerek, muhakemelerine | Son zamanlarda Yugoslavyadan gelen bazı musevilerin pasaportları da, nazarı |dikkati celbetmiştir. Viyanadaki şebeke- nin faaliyetini, Balkanlara kadar uzat - mış olması da muhtemel görülmektedir. Ancak, elinde sahte pasaportla yaka - lananların, bu işden haberdar olup ol - madıkları keyfiyeti kat'iyetle tesbit edi- lememektedir. Dün de yazdığımız gibi, bu adamların şebekenin tuzuğına düş - SON POSTA ÂAvam Kamarasında_ müzakereler sona erdi (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) dar tatil edilmiştir. Bugünkü toplantıda hükümetin itimad talebi hakkındaki takriri reye konmuş- tur. Meclis 144 e karşı 366 reyle Çember- layne itimad beyan etmiştir. Bu münasebetle söz alan başvekil Çem berlayn, ezcümle demiştir ki: «Beni denaat, zâf, hurafelere takılmak, macasız işler yapmak ve memleketi har- bin eşiğine kadar sürüklemekle itham et- tiler ve tehlikeyi vaktinde durdurmak ve emniyeti tekrar tesis etmek meziyetini bana vermekten imtina eylediler, itham edenlerden bazıları won haftalar - daki vaziyeti çok çabuk unutmuş görü - nüyorlar. Fakat, erkek, kadın ve çocuk milyonlarca yurddaşımın mukaddera - tını gözönünde tutan ve <evet> veya «ha- yır» demek mes'uliyetini omuzlarında ta- şıyan ben, yaşadığımız bugünleri o ka - dar çabuk unutmuyorum. Bunun için po- gik yapmak niyetinde değilim, Benim yaşımda ve benim vaziyetimde olan bir  maz.> tirmiştir. Viyana zabıtasının vaziyetten haber - demiştir ki: dar edilmesi yolunda icab eden teşebbü- sata, alâkadar makamlarca tevessül ©o - Yunmuştur. Ankarada belediye (Baştarafı 1 inci sayfada) kânı reylerini vermişlerdir. resmen ilân edilecektir. çü kadındır. Müuş yakın günlerde rinde meşgul olmuş, mıştır. Bu suyun tahlili yapılmış ve müsbet bir netice vermiştir. Su yollarının yap- tırılmasına evvelce başlanmış ve 40 günde şehre kadar uzatılmıştır. Şehir içindeki takslmatın da tamam- lanmasından sonra bugünlerde temiz su merasimle halka sunulacaktır. Halk valinin bu hizmetine karşı bü- Yük bir şükran duymaktadır. Samsunda Sülün avı yasak edildi Samsun ziraat mücadele komlsyoru, Bam- sun mıntakasında Siülün avının menedilme- gine karar vermiştir. Buna #2ebob Sülün nos- Hinin yavaş yavaş İnkıraza yüz tuttuğunun anlaşılmasıdır. seçimi bu akşam bitiyor Başvekil Celâl Bayar bugün öğleden evvel belediyeye giderek reyini kul - lanmıştır. Öğleden sonra da Adliye Ve kili Şükrü Saraçoğlu ve vekâletler er- Belediye intihabınım her belediyeye aid olan neticesi intihaba Iştirak eden- lerin nisbeti mukayeseleri ve tafsilâ - tile beraber nihayet bu ayın 10 unda Afyonda Afyon 6 (AA.) — Belediye seçimi bitmiş, C. H. Partisi namzedleri itti - fakla seçilmişlerdir. Seçilen âzanın ü- Temiz suya kavuşuyor Müş (Husust) — Muşun senelerden- beri halledilemiyen en büyük — derdi, susuzluk, nihayet müsbet bir neticeye varmış bulunmaktadır- Değerli valimiz Tevfik Sırrı Gür Elâzıktan Muşa geldi-| ği gündenberi bu ttmiz su derdi üze- denizden 2650 ğiliz.> Beni viodanına az çok itimadı olabilir. Geriye baktığım zaman gayret- lerim sayesinde harbe mâni t getiriyorum. (Alkışlar). Yaptığım şeyden dolayı hiç bir liyakat İhadiasında değilim. Zira benim yerimde kim olursa olsun bu suretle hareket e | Gecekti. (Alkışlar). Bugünkü harb, eski harblerden bam - başka bir şeydir. Bir harb başlarsa, ilk dakikadan itibaren yalnız cebhedeki as- ;:ı;:nî. îf:îrxîı;îmm:ş:fm' snda | den hükümetimin samimi hislerine ter -| surette anlaşımıştır ki, sağlam bir miti e ) (işçiyi, memuru, sokaktaki veya otobüs - |teki adamı ve evdeki karısı ve çoluk ço- cuğunu mütcessir edecektir. Bir millet yurdunu ve kazandığı takdirde iftihar e- derek «<zaferi biz temin ettik» diyebile - ceği bir davayı müdafaa ettiğine kanaat getirmedikçe böyle bir vaziyete konula - olduğuma Başvekil, yeni bir umumi seçime te - 'vessül etmek niyetinde olmadığını ve to- taliter devletlerin iştiraki olmadıkça bey- nelmilel bir konferansın hiç bir fayda temin edemiyeceğini uyrıca tebarüz et - Çemberlayn, hükümetin takib etmek- te olduğu muzslihane siyasete telmihen, «— Eski dostluklarımızın aleyhine o - larak hiçbir yeni dostluk aramıyoruz. E- sasen şimdiye kadar da hiç birisi aley - hine, başka birisile dostluk tesis etmiş de- Çemberlayn Avam kamarasında Be - neşin kiyaset ve cesaretini takdir ve ta- zimle ahmış, yeni Çekoslovak devletinin İsviçreninkine benzer bir bitaraflık ve emniyet esasına dayanan milll bir mev -| hilinde ve daha elverişli şartlar içinde ce- cudiyete malik olacağı ümidinde bulun-| reyan edeceğinde şübhe yoktur. duğunu söylemiştir. Başvekil bundan sonra ebizim devri - miz için barışı temin etmenin hâlâ müm- kün olduğuna» inandığını bildirmiş, fa- kat bunu diğerleri silâhsızlanmıya sevke-| PüYlinin hissesini ve yakın alâkasını lâ - dilmeden önce silâhsizlanmak suretile te- min edilebileceğini hiç bir zaman iddia etmediğini söylemiştir. - .Dwm"’:h b wîîı'm için, Giplo -| İduğumu da ayrıca ifade etmeliyim. masi ancak bir kuvvete dayandığı za - man müessir olabilir.» Çemberlayn, İngiliz - Fransız anlaş - masından bahsederek iki hükümet ara - sında hiç bir zaman bugünkü kadar tam bir görüş birliği mevcud olmamış bu - Janduğunu söylemiştir. Çemberlayn, bir müddet istirahat et- | mek üzere, refikası ile birlikte bu akşam İskoçyaya hareket etmiştir. Meeburi hizmet ihdas edilmiyecek Londra 6 (A.A.) — Çemberlayn, bu sa- |bah Avam kamarasında idaresi altındaki |hükümetin sulh zamanında askeri mın -| ve şeref bahşetmiş olan çok muhterem metre yükseklikte olan Kızıl Ziyaret| takalar ve mecburi askerf hizmet usu -| Madam Funka bu nezaketlerinden dolayı dağı eteğinden dağan Ballıkaya mem- | lünü ihdas etmiyeceğini söylemiştir. bamın şehre getirilmesini kararlaştır- K | Londra 6 (AA.) — Harbiye nezareti, 'buhran esnasında silâh altına davet e -| Adolf Hitlerin sıhhat ve saadetlerine, Al- |dilmiş olan ihtiyat ordusu efradının 8 -| man milletinin refah ve teâlisine ve Ma- nümüzdeki cumartesi günü gece yarısı| dam Funk ile ekselânsınızın sıhhat ve şe- terhis edileceğini bildirmektedir. Yeni Bahriye Nazırı Londra 6 (A.A.) — Evening Standard gazetesine göre, B. Runcimana, B. Duff Kupperin yerine bahriye bakanlığımı ka- İzmitte yapılan belediye namzed seçimle- | fime müsaade buyurunuz. Buhama bir Al - rinde, Halk partisinin namzedleri ittifakla | manların, bugün kendisile dostane müna - kazandılar. İzmit belediye relsliğine Herman | sebetler ve ayni zamanda etraflı ve mühim İapirer tütün şirketinin sabık mühasebecisi | menfaat bağları tesir — etmek — İstediğimiz ı_ı—m-—_. memlekeli. veley hir kac günlük kısa bir si- Türk - Alman ticareti (Baştarafı 1 inci sayfada) pağ ile birlikte bu sabah şehrimize gel - diler, merasimle karşılandılar. İstasyon Türk - Alman bayraklarile donatılmıştı. Muhterem misafirimiz İktisaâ Vekili ve yaret esnasında olsa dahi tanımak, merai h olduğu kadar nadir görülen bir muvı kiyetle netlcelenen — gayretlerile — bugülz Türkiyeyt cibanda çok muteber, kuvvetli iktisaden sağlam bir devlet haline iren giz, çok muhterem meslekdaşlarımla ve bul diğer zevat tarafından karşılanmıştır. memleketin diğer yüksek şahsiyotlerile blza Doktor Funk, refakatinde Almanya bü- | Zat temas edebilmek için Türkiyo hüküme w yük elçisi Keller bulunduğu halde saat | Ünin davetine icabet eylemek benim için bi BN 11 de İktısad Vekili Şakir Kesebiri, saat | bunnduğun bir arsunan da basulldür. Zirğ 11 1 30 geçe Hariciye Vekili Rüştü Arası | bon de, sizin gibi bay vekii, böyle şahsi ta ve saat 12 de Başvekil Celâl Bayarı zi-| nışmanın faydalı olduğu bakkındaki kana « — *t etmiş ve bu ziyaretler iade edil :| 3le meşbu bulunmaktayım. ee a İktısadi işbirliği miştir. y Ekselans, memleketlerimiz arasındaki Bayan Funk dı_oğlvdim önce Bayan Ke| konamik münasebetlerin meşkür inkişafın « sebiri ve Bayan Celâl Bayarı ziyaret et -| dan dolayı beliğ ve vükifane sözlerle mem « miş ve iadei ziyarette bulunulmuştur. nuniyetinizi ifade buyurdunuz. Emin — olu Doktor Funk ve refikası öğle yemeğini | DUZ Ki, Reich hükümeti de, memleketleri Ka e - |Talz arasında an'anevi olan salim — temeller maiyetindeki zevat ile birlikte hususi su- < e inan iş ve müba- rette yemişler ve müteakiben Çubuk ba -| dele birliğini âtide dahi elimden geldiği met rajını gezmişlerdir. |tebe takviye etmeğe ve derinleştirmeğe ax İlktund Veklilaki' setkü metmiş bulunmaktadır. aa ... İrünü bütün temovvücatın Ankara 6 (AA.) — İktisad Vekili Şa- buhranlarma rağmen Türkiye kir Kesebir ve refikası tarafından Alman | Işbirliği, 1933 denberi haemi üç mislini iktısad nazırı ekselâns doktor Funk ve|ve bu yıl içinde ise şimdiye kadar alınan refikası şerefine bu akşam'bir dine ve «| Meticelere göre.. çem'an 1/& milyar mark gl K 3p | Pİ muazzam bir yeküna baliğ olacağı anla rllm_ıı ve dineyi parlak bir süvâre takib | »— L l n büyüyen bir emtda di etımıt.ır. badelesine müncer olmuştur. Bu işbirliği böz Ziyafette aşağıdaki nutuklar teati €-| lelikle Almanyanın harlei iktısad siyasetindüa dilmiştir: sağlam ve esaslı bir âmlli haline geli Ekselâns, Bu muvaffakiyeti cihan iktısadiyatına ç ğ ğ ç etmek için hiç bir sebeb — görmüyorum. Ekselânsınızı Alman hükümeti iktısad | » p1 memnuniyet —Inkişafı, ıîmmuu |nazırı olarak Ankarada görmek Türkiye | memleketlerimizin tabli ve ekonomik yapı « cumhuriyeti bükümeti için hususi Dbir|larında mündemiç birbirini tamamlama kas memnuniyet vesilesi olmuştur. | bityetine ve milletlerimizin mütekabll mem- İhtiyar ettiğiniz bu -ette münde- | fâütleri icabı olan teşriki mesal arzuların | medyun bulunmaktayız. miç dostlük manasını tamaman takdir e-' — Söphe ve tereddilde mahal kalmıyar cüman olurken şahsen duyduğum derin | könomiye dayanmak, dürüst bir itimad haz ve şerefi ifadeye müsareat eyler ve | Beniş bir zihniyetle tatbik olunmak şarti İ ” ör- | YENİ ve cür'etkârane metodlarla Gahi ki, b kıymetli misafirlerimiz olarak sizleri hür. | , » o n di vi sine . n metle selâmlarım. hakika hemen bütün memleketler tarafın Memleketlerimiz arasında — ötedenberi | dan kabul edilmiştir. Verimli — bir suretta mevcud iyi münasebetler dalma müte - | çalışılabilir. ş kabil bir anlaşma ve müsaadekârlık esas-| — Bir müddet evvel Berlinde, Türkiye tataa ları dahilinde et bulmuştur. Bu nh_lı.-ınm harlelye vekâletinin pek değerli ge- M nel sekreteri Ekselans — Menemencloğlutun niyetten mülhem olarak iki tarafın kar- | yâkıfane ve mücerreb riyaseti altında cere şılıklı ekonamik inkişafını ve menfaşt -İyan etmiş olan müzakerat sırasında Türki- lerinin en doğru ve dostane surette hal| yenin Almanyaya müracaatına şimdiye ka ve telifini istihdaf eyliyen çalışmaları | 8? engel olan bütün tahdidatır kalkmasıa « ğ İ yntveti» |A Müuvafakat etmek suretile şüphe ve te « bu vtîi.l:- ile ve bnyük.bır memnuniyetle | /Lacüde mahal bırakmıyacak surette anlatı tebarüz ettirmek isterim, mıştım ki, Alman piyasası Türk Ih Ticari münasebat kabule vasi mikyasda hamır olduğu man entlasının Türkiyede salışının artm Ekselâns, memleketlerimizin hususi -|sı da sizin mmnı“ı;îmu dahi kendinden jyetleri ve iktısadi bünyelerindeki farklar | mal satın ahınan müşterisi olmak istediğini esasen bunlar arasında ötedenberi faal | Ve Her sahada ayni suretta verimli olan bir mübadele zemini ve imkânlarını ya -| (e zalahabldiğini bözlenma d, biT Sat ratmış ve iki milleti iktısadi menfaatleri | — Başka milletlerle olan ekonomik işbirli bakımından daimi bir irtibat haline koy-|#imizi sıklaştırmak istemekle diğer mem muş bulunmaktadır. Şimdiye kadar nor- “'—;“5“ d: “gnbâu":î“"ğı "'!;N mal bir seyir dahilinde inkişafını mem- | NtK veya bu işbirliği ile başka bir takımı nuniyetle müşahede ettiğimiz iki . î:ı:ru:ı!m::ıru::x:;;m maksadlardı ket ticari ve iktısadi münasebetlerinin | — Zira, hükümetimin en hâr arzusu ve rılh bundan sonra da ayni müsaid hava da - |letlerin ümidi, başka memleketlerle ekono mik işbirliklerinin bir hased ve itimadıızlı membat ve bu münasebetle bir niza ve 4l « yast JhtiMf tohumu haline gelmesine maye dan vermek değil bilâkis bunları mületlerdi Sulh refah ve saadet getirmeğe hizmet ets tirmektir. Türkiye Devlet Reisi Ekselans Kemal tatürk'ün sıhhatine, 'Türk milletinin inki « — şaf ve dalma yükselmesine, çok muhterem zevceniz bayanın ve ekselansınızın geret Ve sıhhatine kadehimi kaldırıyorum. ğ Ziyafette bulunanlar ğ Ankara 6 (A.A.) — İktisad Vekili B Şakir Kesebir tarafından bu akşam Al man iktısad nazırı doktor Funk şerelina werilen ziyafette Hariciye Vekili doktom Tevfik Rüşdü Aras, Ziraaat Vekili Fallğ Kurdoğlu İnhisarlar ve Gümrükler Ve « kili Rana Tarhan, Almanya büyük el ve elçilik erkânı, milli bankaların genel direktörlerile, İstanbulda Doyçebank ve Döyçe Oryanbank direktörleri, İktısı ' Vekâleti müsteşarı ve bütün müdürü ü« mumiler, Hariciye Vekâletinden de baz erkân hazır bulunmuşlardır. Ziyafeti takib eden süvareye, Da Vekili ve Parti genel sekreteri B. R Kaya ile Ankarada bulunan meb' J kordiplamatik ve sivil ve askeri yüksel memurlar gelmişlerdir. Alman sanayiinin hissesi Tahakkuk ettirmiye çalıştığımız eko « momik kalkınma işlerimizde Alman sa - yıkile takdir etmekte ve bu yolda iktı - sadi münasebetlerimizin feyizli bir su - rette yürüyeceğinden emin bulunmakta Sayın bay vekil, zamanımızda millet- ler arası münasebetlerinin inkişafı hu - susunda alâkadar devlet adamlarının şah sİ tanışıklık ve temaslarının ne kadar faydah olduğu malümdur. Bu (tibarla ekselânsınızın memleketimizi lütfen zi- yaret etmesi ve yakından görmüş ve ta- nımış olması ticari ve iktısadi münase - betlerimiz üzerinde iyi tesirler yapacak ve mevcud dostluk bağlarımı takviye ede- cek mes'ud bir hâdisedir. Ekselânsınıza Ankara seyahatinde re - fakat etmek suretile bize büyük bir haz Bayan Kesebirle birlikte borçlu olduğu- muz minnettarlığı bilhassa arzeylerim. Kadehimi Alman devlet reisi ekselâns İTRTE CRENDE Z Z Parti vilâyet, kaza ve nahiye intihablarına başlanacak Cumhuriyet Halk Partisi vilâyet, kaza, nahiye ve ocak intihablarına teşrinicvvas Alman nazırının cevabı lin onundan itibaren başlanacaktır. Bv ea velâ ocakların idare beyetleri yenile cek, sıra ile intihaba devam edilecek Ü hüsnü kabulden ve çok dostane sözlerinizden | —— n dolayı, aynt zamanda zevcem — namina da, samimi ve derin şçükranımı ifade etmekli - Bir ayda Trakya yolile gelen yolcular Son bir ay içerisinde hariç memleket « Jerden Türkiyeye Edirne yolile 1275, U zunköprüden 570, Kapıkuleden 502 yoloü Birmiştir. ü