31 Ağustos 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

31 Ağvetm — -- Zafer bayramı coşkun tezahüratla kutlulandı VBaştarafı 1 inci sayfada) 4 gibi, bugünkü Cumhuriyele temel "ol::ı: z Hba ana olduğunu tebarüz ©! e nun Ulu Şef Atatür h.mı.z;nğ;:aı Başvekil Celâl Bayar, "ânı: Jerinde MUli Müdafaa Vekili Kâtım hı:ı e Adllye Vekili Şükrü Saraçoğlu ıı!ı—ıııl':ıı & de merasim yerine gelmişler Ve Ün v:;a-r önünde kuruları tribünde — yer almışlardır. © ti- Bundan sonra merasim geçişi başlamlı, 8 biümün karşısında mevki alan bendunu:ldîl: dığı marşla, başda yedek Sübüy (ıııııılıı gee ku halde aakeri tıb okulu, deniz nıırk el deniz lisesi, gedikli erbüş ouuı?.“ume z Maltepe liseleri, muntazam ıdım.ı..,: Te vekii, ve vekiller ve komutanları selâmi rax geçmişlerdir. ği Bıiı:l:ı:dın sonra kahraman ı.ıkerlı(.:’lpr:gl zin geçldi başlamış, piyade, aunrl.m Ö istihkâm ve motörlü kıt'alar meyd:u gbe. ran binlerce halkın alkışları âraSl: ae bünde bulunanları selâmlamışi y piyade, süvari ve bisiklet ve mouî::âu_l pol An, itfalye kıt'alarının Ve mi ilerin geç ir. Mlerin geçişi takib etmişti p Beyazıdda hazırlanan '.rıbuııue;(;uî!:: z vekil ve vekillerden başka, Vali, ni lar, şehrimizde bulunan meb'uslar, d rti, belediye ezkânı, yüksek rütbell süb :" malâl sübaylar ve davetliler ı:eonsln aü geçişini seyretmişlerdir. Geçid (mmüra_ık a ra Başvekil Celâl Bayar Ve w_;:il:r Bi !l leri mükemmeliyet ve iStizmn dnh, ğ tanbul komutanına takdir ve tebriklerin dirmişler ve halkın uuş,,ırır;x;mımn Beya- ' andan ayrılmışlardır. "dı:::,y::. iştirak eden kıt'alar geçid res - minden sonra Beyazd, Divanyolu, Eminönü, Köprü, Bankalar caddesi, Tepebaşı, caddesi yolile Taksime çıkınıı, mevki alan binlerce halkın a aşları araşında Cumhuriyet âbidesinin etrafında toplanmış- tır. Âbide önünde hep birden ba n dâl marşı söylenmiş, komutan - bk, belediye, halk partisi, hava kurumu, ms- keri tıbbiye ve deniz harb okulları ve ölğer teşekküller tarafından âbideye — müleaddid gelenkler. konmuştur. Baat 12 de Selimiye kışlasından 31 pare top atışile bayram kutlül gündürkü merasime nihayet verilmiştir. Fener alayları Gece de şehrin muhtelif yerlerinde bay - rarm şerefine merasim ve feneralayları ya- pılmış, müsamereler teriib edilmiştir. Ana - dolu yakasında yapılan fener alayına Sell- miyedeki, Rumeli yakasında yapılan fener alayına da Taşkışladaki aiaylar iştirak et - miştir. Dün memleketin bir çok yerlerinden al- dığımız telgraflarda $0 Ağustas zafer büy mınm her yerde büyük ve coşkun bl yecanla kutlulandığı bildirilmektedir. Halkevlerinde Dün akşam Şehremini Halkevi konferans salonunda zafer bayramı münasebetile Emin ÂH Yücel tarafımdan bir konferans veril - miş, konferansı müteakib evin müzik kolu tranndan çalman muhtelif parçalar din - lenmiştir. Şişli Halkevinde di kadar boks müsabakaları yap! ı dans verilmiştir. ç.’nıılımrıü Halkevinde yapılan mn:ıwtmî saat 19 da başlanmıştır. İstiklâl mr;qı a 4 lenmiş, Naki Tezel tarafından kön ':ı orkestra tarafından konser vtrllmlâ;’;-. n Şehrimizdeki bütün ımxevızn bu münasebetle merasim yapılmıştır. Dumlupınarda merasim Afyon — 30 (Hususi) — Başkumandanlık meydan muharebesinin 16 W0Cl ıîıldm;:îıg münasebetile bugün — Dumlupimarn Eın-. yize Asker Abidesi önünde yapılan merasi ametli olmuştur. z 'i 'Tören yeri :nbahın erken uıuıı;snaenkıu. n kadın ve erkek, ati ':m’î,yı- köylülerle bir mahşer manzatanı 4I7 ıî_" du. Yakın köyler halkından başka g:?m—m at koşturarak uzak köylerden gelmiş da vardı. Adatepenin yamaçlarınıda bi yığınları hep ayni mucıtınıînıe eİstiklâl savaşı ve Atatürk» KİİĞİĞ'U knmm.:m General Tevfik Öıî:x:: asker, gençlik ve halk kıt'alarını tef' e sonra törene İstiklâl marşile ve 31 meraslı topu atılarak buııınîır aei u adına genç sübay, Angı'ıî hukuük fakültesinden — Hayri Ab?! ve İstanbul üniversitesinden — Ekrem TAE: halk adına da Afyonlu İlhan Açıkgöz !ılüuv ganlı söylevler verdiler ve çok alkışlan d r Müteakiben törende GOumhuriyet balk :n_ tizi ve halkevlerini terasil eden SİnOP rne")ı usu Cevdet Kerim İncedayı, kürsüYe mlı; İ sık sik alkışlarla kesilen ve umuml mr;'“şıe kunluk veren nutkunü jedi ve ezcün dedi ki: «Çok asırlardanberi dünya dum:*dı: mühim rol oynuyan muazzam bir Nn sene evvel bu gün burada Türk eın;“ e turihine yazıldı. Dünya tarihi kim nrm çe hâ kaç asır bundan üstün, bundan & v bir hâdise kaydetmiyecektir. Bu nüdise Tı'ılk kudretinlü, Türkün ve intikamınin, n : benliğinin esert olan 30 Ağustos zaferidir. Hatib, bundan sonra, kısa bi miş, başkumardanlık meydan mu anlatarak demiştir. ki: a <Akşam, güneşin batmasına bir saat xoaı la devlet kurmak ve millet idare ırxnek'ı:mı K duğu kadar askerlik san'atında da €n G yük üstad olan Atatürk, meydan mııhır._E Ş Sini karanlıklara bırakmadan tam neticey almak azminde olduğu için, bütün ıozı:.k. makineli tüfekler açığA sürüldü. 'Top, 'x.dn sökleri Hudüudları devamlı bir uğultu İçim ün asat 15 den 17 ye nlmış, gece bir riken Insan diyorlardı! gençlik adına harebesizi İgaâb müeasecesi olan C. H..P. milli prog - |Teyfik Özem, ruhlu ve degerli söylevini ver - âr tarihçe YaD | di. Hatibler, 16 sene evvel bugün tören ya- 'e ve millete bağlılığını | Başvekıl, Milik Müdajaa ve Adliye Vekillerile birlikte dün Beyazıdda yapılari geçid resmini sevredivorlar Başvekilin teşekkürü İstanbul, 30 (A.A.) — 30 Ağustos zafer bayramı münasebetile memle ketin birçok taraflarından gelen tebrik telgraflarına ayrı ayrı cevab veremediğine müteessir olan Başve- kil Celâl Bayar bunlara karşı teşek- inin iblâğına Anadolu Ajansı- birakıyor, şarapneller sonsuz bir şimşek sil- gilesi gibi çıkıyordu. Bu sırada bütün milletin İradesini ken - ginde toplıyan o Büyük Baş, ileri — hatlara hırladı, hücum emrini verdi. Tam gün ağar- maştı ki, düşman mevzilerinde birdenbire ça- | tırdı koptu ve biraz sonra her ses — kesildi. Bu mes'ud olduğu kadar hazin karanlık ve gükünet içinde yalnız bir şey duyuluyor. ve görülüyordu: «Türk neferlerinin çelik haşıl - tıları ve Türk süngülerile yıldızlaşmış ve ye- re yaklaşmış bir zema.> Cevdet Kerim İzcedayı söğlerine şu su - retle nihayet vermiştir: ;Mutlu ölü, büyük ordu bir istiklâl ve in- ramda seni Türk istiklâl ve inkılâbınm ve Cumhuriyetinin kollayıcı ve koruyucusu di- ye öğüyor ve #ğünüyor. Hor şeye Jâyik olan kahraman ordu, sana sonsuz Sevgi ve saygi- Jar sunüyör. Atatürk, Çocuk, genç, Ihtiyar, kadın, erkek gönül- terimizin bütün saffet ve heyecanile Dum - lupımarda büyük eserinin huzurundayız. Her yanımız gazilerin hatıralarlle, aziz şehidle - rzin mükaddes ruhlarile çevrilmiş olarak 2a- na sonsuz bağlılık ve tazimlerimizi sunuyo - ruz. Sağ ol.. Bundan sonra merasim — Amiri General pılan yerde ve biztat ateş içinde — harekâtı idare ederek savaşın kat'i neticesini istihsal eden Büyük Başbuğun adını anarken alkış ve yaşa sesleri çevrede uzun ve heybetli a - kisler yapıyor, ufukları çınlatıyordu. Topla- ryın dağları inleten gürleyişleri devam eder. | ken, bir tayyare filamuz da cevelânlar yaptı | ve âbldeye Büyük Milet Meclisi ve Başve - Vali ve Belediye reisi Muhittin Üstündağ übide önünde defteri imzalarken denkler konuldu. Âbide, az zamanda göz abı-| bahsettiği bulanık suda balık avlamak cı çiçek yığınları içinde Kalmıştı. ae SS ordu, vekileler Ve SEYeter e| gunu anlıyamadık. Bunlar (Şeref) levha- mî.ıslım'd;ımı yermiş, gece şenlikler ya- | SInın staddan indirilmesi hâdisesi ve kon- büyük — 30 Ağuslas 2a- bar Te a D aa aai İsikâI ve mün TÇ demektir. Valimizin bu işde de kanu- kurtuluş tarihimizin bu şerefli günü bütün|nun hâkim olması için lâzım gelen alâ- memlekette büyük törenle kutlanmıştır. Ankarada bugün sabah saat 8 den 9 a ka- dar Genel kurmay Başkanlığında ordu adı - mwunuımnlnı;:unm Hipod - * romda askeri tören yapılmıştır. Tözene tü- ü ü ğ men bandosu tarafından çalınan İstiklâl mar Şerefspor klübü mücesisleri gile başlanmış, garalsonün en genç sübayı tarafından Cumhuriyet Halk Partisi ve Ha -| Beşiktaş klübünde yirmi dokuz imzalhı va Kurumu namina ve müteakiben tümen | bir takrirle akdi istenilen fevkalâde kon- komutanı url(md'sd ;'&:lllf söylenmiş ve mreraslım geçidi yapı sonra Hi Mi a önü a c:ıııîbre::vnlhu'*î verilmiştir. Bmı:::ı::_ şuîıdü,_ğzm(f bir kere de Şerefspor klübü İra Harbiye okulundan mezun olan sübay -| Müessislerinden Bay Necib Berkkandan Jarımız önde müzika olduğu halde Ulus mey| sorduk. Dedi ki: danmma gelmişler, Atatürk anıdına çelenk koymuşlardır. törenle İzmir 380 (Hususl) — 80 Ağustas zafer bay- mi büyük tezahüratla kutlulanmış ve büyük beşri l K bir geçiğ ryesmi yapılmıştır. Askerlerimizin | Fakat bugünkü idare heyeti kaldıkça bu Mevyork sergisi için yapılan hazırlıklar | 19238 beynelmilel Nevyork sergisi dünya |Tallletlerinin san'at, kültür, tarih, — endüstri ve zevk bakımından dövüşecekleri bir ring olacaktır. Ringlerinde en çetin kavgaları seyretmeğe alışmış olan Amerikalılar bu teknik ve zovk musaraasında her zaman için gârib addedi - len telâkki ve zevklerile nelere numara ve- recekler, şimdiden keatirilemez. Yalnız beynelmilel sergiler içinde şüph yok ki, alâkadarları en fazla — düşündüreni Nevyork sergisi olmuştur, Zevkleri, telâkki - leri, görüşleri bambaşka bir dünyaya mem- leketinden bir parça kurmağa gidecekler bu kuracakları muvakkat müstemlekeyi hem e- konomik sihniyet, hem milli düşünce ile ye- nileştirmek için azami gayret — ve faaliyetle kollarını sıvamak mecburiyetlle karşı karşı- ya bulunuyorlar, Biz, bu çapta büyük bir sergiye aşağı yu- karı ilk defa iştirak ediyorum. Bu iş için ce - bimize soktuğumuz elimizin avucunda bir müyon lira var, Bu para ile bizim için bil- hassa, bizi hâlâ tam mânasile tanımıyan A- merikada bir çok şeyler yapabiliriz. Bilhassa propaganda.. Biz- boyumuzu, bosumuzu göstereceğimiz bu muazzam sergi için aylardanberi çalışı - yoruz. Amerika bükümeti serginin en güzel bir köşesini bize vermiştir. Hükümet büd - cesinden bir milyon lira gibi hiç de az ol - mıiyan bir meblâğı ortaya koymuştur. Şimdi iş Türk mimarına, Türk restamına, Türk de- köratörüne ve bunların yaratacakları —milli Türk esarine kalmıştır. Hazırlıklar no derece ilerlemiştir?. Hepl - mila için milli bir şeref teşkil edecek — olan sergi için yapılan hazırlıklar, düşünülen ye- nilikler nedir? Bunları öğrenmek — istedik. Dün aerginin dekorasyonumu yapacak olan ressam ve dekoratör Abidin Dinoyu gördük. Abidin Dino Rusyada ve Fransada uzun za- man buülünmüş, sinema, resim, dekorasyon Wlerile yıllarca sarmaş dölaş olmuş değerli bir san'atkârımızdır. Mimar Sedad Hakkının (Türk sitesi) pro- Jesi üzerinde çalışan san'nikâr — suallerime u cevabları verdi: — Blte Türk projes! Türk mimarisinin gü- gel bir sentezidir. Türk gitesinin merkez bi- nasının duvarları çinilerle müzeyyen ola « caktır. Bu merkez binanım etrafında bir kah ve, inhisarlar, Sümerbank ve diğer müecsse- seler pavyanları bulunacak, yuvarlak bir av- lunun muhitinde çok müvazeneli bir kül teş- kll edeçektir. Avlunun ortasında ışık terti- batı sön Gerece Hina Hle hazırlanmış bir ha- vuz vardır. Binanın barlel ışıkları için yeni bir ışık tertibatı düşünülmüştür. Kültür ba- kımından Türk sitesinin en mühim yeri bib- lotek salonudur. Burada inkılâba — ald en mühim eserler yeni Türkiyeyi — canlandıran manlardanberi kuyyet ve alâkasını göstere gök enteresan nümüneler toplanmışlır. Hu masıhha, tezyini san'a! gibi meseleler dal burada çok cazib bir şekilde ve yeni bir tarı da anlatılacaktır. Sitede Türkün büyük bir restoranı mev cuddur. Ve yerli küçük san'atlerin bu salön üslemek için en kuvvetli elemanları sergi iştirak edecektir. Sitenin muhtelif köşeleri havuzlarla çet rilmiştir. Ve gece ışık tertibatı için bu ba vuzlardan çok istifade edilecektir. Devlet pavyonu ne şekilde olar ? — Devlet pavyonunun nihal şeklinin ta yini için bir ressam grupu — çalışmaktad Genç heykeltraş Zühtü bu pavyonda Tü: yeyi temsil eden muazsam bir heykel ha: lamaktadır. Bütün milletlere ald, Amerixe hlar tarafından inşa edilmiş sulh avenü sünde mühim bir yer Işgal eden Türk dev let payyonu bilhassa kültür bakımından şa yanı dikkattir. Burada her millete ayrıla yerin eb'adı müsavi olduğu için dekoratür lerimiz müsavi şartlar dahilinde dünya zan atkârlarile boy ölçüşeceklerdir. Bu pavyonun yarısı oşki Türk medeniyet lerini canlandıracaktır. Diğer mufı ise bü yük Inkılâbımızın en mübim — merhalelerin Vizah ede onumuza girer girmez Ata türk'ün bir büstünü görecektir. —Payyönut Imşasında, mermer, şeffaf cama — benziye: Rodbolde'den sütunlar — kullanılacaktır, V dip duvarda yere kadar ve kademe kadem giriş merkex kapısı boyunca akan bir işık) havuz pavyonun dekoratif merkezidir. — Buradan sergiye tarihi eser olarak m götürülecek? | — Bu ve diğer devirlere ald bazı heykeller götürülecektir. Müzelerden çok kıymetli eş » yalar seçilmiştir. Bütün bu bazırlıklar Üze , İeade Ki ressam grupumuz hararetle çalı : şll']:ıl' Genç san'atkâra sordum: — Gideceğimiz yer bambaşka bir dünya Bühassa değişik bir zevk dünyasına gidiyo » ruz. Burada orifinal ve milli Türk payyonu: nu mu kuracaksınız yoksa bugünkü san'a cereyanlarının tesiri altında kalınacak mı? Cevab verdi : — Serginin merkez fikri (yarının tekniği) fikridir. Konulan motif budur. Bu düsturt tatbik ederken ayni sgamanda Türk mima » risinin ve san'atinin yarın görüşlle bir sen » tezi tecrübe ediliyor. Yarımı bulmak için er yeniyi en eski bir san'at kültürünün üstüne dayamak lâzımdır. Bu sergi Türk zevkine, Türk işeisine daya: nacağı için muvaffak bir eser olacaktır. Yal nde ısrarla durmamız İcab eden bi nokta varsa, o da kendimizi tanıtmağa aza muazzam bir — fotograf — dökümantasyonu,| mi gayret etmektir. spor sahasında Türk milletinin en eski ma - Beşiktaş klübünde olu biten garib hâdiseler (Baş tarafı 1 inci sayfada) tehdid ettikleri iddia edilmektedir. İstanbulda bulunan bütün spor teşek- küllerinin âmiri sıfatile zatı alinizin bu hususta neler düşündüğünüzü söyleme- nizi rica ederiz. Bay Muhiddin Üstündağ dedi ki e— Kanunun emrettiği her şeyin ya- pılacağı tabildir. Ancak bu arada Beşik- taş klübünün bir takım füzuli gayretkeş- leri gençliği ve eski mensubları kendile- rine siper tutarak bulanık suda balık av- Jamak yoluna sapmışlardır. Vazih ve dürüst olmıyan mübalâğalı hareketlere meydan vermemek gerektir.» SÖON POSTA — Muhiddin Üstündağın gayretini güden hareketlerin neler oldu- grenin içtimaa çağırılması ile alâkadar olamıyacaklarına göre bahsimizden ha- kayı göstereceğini bildirm. niyetle karşılarız. ne diyorlar? grenin akdedilmeyişi hakkında neler dü- — Biz Beşiktaş klübü azası idik ve klü- be merbuttuk, fakat yapılan hareketin Bdirne 30 — Büyük zafer bayramı, on gün | Çirkinliği karşısında çekilmeğe medbur evvel kahraman uıduıfıun kavuşmakla bir|kaldık. Eğer fevkalâde bir köngre akde- Ka aa Törülmedik bir heyecanla “ Katema'e |dilip bu idare heyeti değişir ve yerine mış ve Edirne Halkevinin Atatürke ve or -| Dif başka idare heyeti gelirse ve o da bizi dumuza olan derin bağlılıklarının tezahürü- | Klüpten uzaklaştıran sebebleri - ortadan ne vesile olmuştur. kaldırırsa, yeni spor klübümüzü dağıtır ve yeniden Beşiktaş klübüne iltihak ede- riz. Yani biz arkadaşlarımıza bağlıyız. Xâlet, Cumhuriyet Halk Partisi, — Vilâyetler| Sesişleri halk tarafından şiddetle alkışlan - mümkün değildir. ve bir çok mücaseseler adına pek çok çe « mıştır. Biz artık binayı tuttuk, her şeyi ta- mamladık. Geçen ay mer'iyete geçen ye- ni cemiyetler kanımu mucibince bundi sonra tahkikat yapıldı neticelendi ve ev rak polis müdürlüğüne gitti. İz! bekliyoruz. Sırası gelmişken şunu yazmanızı ederim. Geçen hafta Muradiye tar: rında Şerefspor namile Feriköyle bir maçj yapılmıştır. Bu Şerefsporla bizim Şeret| sporun hiçbir alâkası yoktur, bu ismi | kullandıkları için haklarında polis taki- bata başlamış bulunuyor. Esasen bizim henüz A ve B takımları: miız yoktur. Yalnız genç takımımız var- dır ve genç takımımız bir kere Beyko: | genç takımile oynamış, sıfır bir galib gel. | miştir. Klübümüz her nevi sporla meş gül olacaktır. Müessisi yirmi bir kişiyiz, şimdidel yüz elli azamız bulunuyor. Fakat buni rağmen tekrarlıyoruz: Biz arkadaşları. mıza bağlıyız, eğer bizi Beşiktaş klübüni den uzaklaştıran âmiller ortadan kalkai cak olursa hâlâ klübümüzden ayrı kal; makta elbet te inad etmiyeceğiz. Atatürkün teşekkürleri (Baştarafı | inci sayfada) İstanbul 30 (AA.) — Reisicumhı Atatürkün Mareşal Fevzi Çakmağa çek tikleri tebrik telgrafı: Mareşal Fevzi Çakmak Elâzığ Türk ordusunun büyük zafer bayram başta siz olmak üzere bütün silâh arkı daşlarıma kutlu olsun. K. Atatürk Mareşal Fevzi Çakmaktan Atatürkı yazılan telgraf: Büyük Cumhurreisi Atatürk Mes'udane idrak ettiğimiz büyük zafe rin yıldönümü münasebetile Cumhurl yet ordusu mensublarının Yüce Başbuği larına sarsılmaz candan bağlılıklarını sonsuz tazimlerini saygı ile arzederim. Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak