19 Mayıs 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

Burnovada da bir şarab fabrikası açılıyor Belediye, İzmir - Burnova arasında işletmek üzere 40 bin liraya altı otobüs aldı Burnova orta okulu moya (Hususi) — Burnova yakın- Msfis bir suya kavuşacaktır. Beleğiye- a mar heyetince ihalesi yapılan su te- Hava şehidlri ihtifali İzi (Hususi) — Hava şehidlerine saygı yeli #ehidiikte yapılmıştır. İzmir beledi- hava şekileri kin it feknlesin - Li mükem - mezarlık ve gehrin vu Pöhidlerine kar Kularını mey» koymuştur, My © Sehidlerine #htifalinde Binay Yalışlar, kor Mağ Mustafa blm gene - Man Aktoğu, iye reisi Mesci, bele - yi Dr. Beh- 2 ve İzmir hava şehidleri Nr. Haya şe. İhitifelinde Adil Kar- #lâmlanmış tal nutuk söylerken nu iy, aratından bazin bir hitabe irad © İzmitte Hava şehidleri htifali şekilde yapılmış ve Türk gökle - mare İçin ölenlerin âziz hatırası saygı Bursada (Hususi) — Tayyare şehidlerine bir halk kütlesile ihtifal yapılmış- ya ktedler ve halk şehidlikte toplanmış Gömiyeti reis emekli general ve bir Mba” tarafından veciz sözler söylen- " bir nutuk söylemiştir. Çorluda e #Hususi) — Hava şebidleri ihtifan Memurların, mektebilleri; Mide, irak kolordu önünde yapıldı. ina gpif sübay, bir talebe hava Kurumu Yergj X hüik memuru Azmi Selât bir söy- ar amed bi. (Hususi) — Hava şehidleri na- bir ihtifal yapılmıştır, B'umum vm Ki ; Mektebliler, askeri bir kıt'a ve ka- m kütlesi ihtifalde bem bu - 74 » Muhtelif hatipler tarafından| İyi e €dilmiş ve askerler tarafından | # eliâh atılarak büyük ölüler e lr, 3) iye sayfiye yerle. ve lokantala- .. ücret dış tarafına gstıracakımış,, İ sisatı önümüzdeki sene içinde tamamlan- mış olacaktır. Belediye birçok faaliyetleri arasında 40 bin lira ile 8 otobüs satın alarak Bur- nova - İzmir arasında işletmeğe karar vermiştir. Ayni zamanda bir belediye bi- nası yapılacak ve bir aya kadar bir Halkevi açılacaktır. Manisa yolunun baş- langıcında büyük bir villa satın alınmış, hazırlıklara başlanmıştır, Belediye reisi Etem Pekin müsmir mes saisi olarak umumun sevgi ve saygısını kazanmıştır. İnhisarlar idaresinin Bur- nova ile Bayraklı arasında kuracağı bü- yük bir şarab fabrikasının hazırlıklarına başlanmak üzeredir. Fabrikanın civarındaki 500 dönüm ka- dar arazi de satin alınacaktır. Buca orta okulunun bir şubesi olarak evvelki 'sene açılan orta okul şubesi talebesi gittikçe ârlmış olduğundan bu sene mektebin müstakil bir hale konacağı Kültür Ba- kanlığından alâkadarlara bildirilmiştir. Bir adam şarab içe içe öldü Keskin (Hususi) — Kaleciğin Koçu köyünden Abidin oğlu Hakkı, Keskinin Simirli köyüne gelmiş, sabaha kadar şa - rab içerek sarhoş olmuştur. Bilâhare yo- Ja çıkan Hakkı düşerek ant surette öl » müştür, Ağrıda yeni bir hükümet konağı Bir köy kâtibi Kaza ile Anasını öldürdü Muratlı (Hususi) — Sarılar köyünde muhtar kâtibi Galib piliçlerine musal- dığı çiftesini karıştırirken çifte kazaen patlamış, çıkan saçmalar anasını öl - dürmüştür. Vak'a mahalline giden Çor- lu müddelumumisinin yaptığı tahkikat neticesinde Galib tevkif edilmiştir. Keskinde kadın yüzünden iki vak'a Keskin (Hususi) — Pazarcıktan Fat - ma isminde bir kadın kocası tarafından tabanca ile yaralanmıştır. Keskin dispan- serinde tedavi altına alınan Fatmanın kocası bu işi bir kıskançlık üzerine yap- mıştır. Tahkikat devam etmektedir. Doğanay köyünden Hasan Demircan a- dında biri de ayni köyden Mahmud ka « rısı Fatmayı öldürmüştür. Bu cinayetin sebebi de kıskançlıktır, Adapazarında bir esrar kaçakçısı yakalandı Adapazarı (Hususi) — Estar almak 0- zere Zonguldaktan gelen Hüseyin Avni isimli bir kaçakçı aldığı üç kilo esrarı bir yumurta sepeti içine koyup Üzerine de yumurta doldurduktan sonra Zongulda- ğa evdet edeceği sırada zabıta tarafından vaziyeti şübheli görülerek üzeri ve eşya- ları aranmış, bulunan üç kilo esrar mü- İsadere edilerek kendisi de mevcuden müddejumumiliğe izam olunmuştur. Ceyhanda dört kaçakçı yakalandı Ceyhan (Hususi) — Jandarma iki ay devam eden sıkı bir takib neticesinde mühim bir kaçakçı şebekesini yakalama- ğa muvaffak olmuştur. Mehmed Ali, Yörük Mehmed, Hamo ve Abdullah isimlerini taşıyan dört kaçakçı jandarma tarafından sıkıştırılınca elle rindeki 130 metre ipek kumaş ile 5 ceket | ve 1 pardesüden ibaret olan kaçak eşyayı atıp kaçmak istemişler, fakat dördü de yakalanarak adliyeye teslim edilmişler. dir. Keskinde bir çocuk yandı Keskin (Hususi) — Beyobasından Şa - kirin karısı küçük oğlu Naciyi evde bı - rakmış, dışarıya çıkmıştır. Bir müddet sonra çocuk ateşin içine düşmüş, yanarak yapılıyor Ağrı (Hususi) — Yeni yapılacak olan hükümet konağının temel atma merasi- mi yapılmıştır. Merasime vali, fırka ku- mandanı, askeri ümera, mektebler ve ka- labalık bir halk kütlesi iştirak etmişler. dir. Pazar Ola Hasan Bey Diyor ki: ei tarifelerini kapının. Yarmış, .. buna riayet etmiyenler de şiddetle cezalandırılacak- Merasim valinin bir nutku ile başla- mış, bunu diğer hatibler takib etmiştir. Merasimden sonra bir çay ziyafeti veril. miştir. Resimde vali Bürhaneddin ile Ge- meral Baki ilk kazmayı vururlarken gö- rülmektedirler, Sayin 3 | ( Ankara meklubları : Yurdda tüten fabrika bacaları gittikçe artıyor Cumhuriyetin büyük eseri Bir hamlede 18 fabrika kurulmasına teşebbüs edildi, İst olan kartalı öldürmek için hazırla |bunlardan dokuzu işletmiye açıldı, yeni dört fabrikanın inşası sür'atle ilerliyor Ankara: 16 Mayıs Türkiyenin endüstri cihazını kurma ve idare işini üzerine almış bulunan Sü- mer Bank beşinci çalışma yılını tamam- lamış bulunuyor. Müessesenin tesis ta- rihi olan 11 temmuz 1933 den bugüne ka- dar geçen elli dokuz ay içinde meydana koyduğu büyük işler, omuzlarına yükle- diği milli davayı ehliyetle başarmak isti- dad ve kabiliyetini isbata vesile olmuş- tur. Filhakika yeni Türk devletinin çiz- diği birinci beş yıllık plânın tahakkuku- na artık kısa bir zaman kalmıştır. Bu plâ- nın tatbikine geçiş tarihi olan 1934 mayı- sındân bugüne kadar dokuz büyük fab- rika kurulmuş ve işletmeye açılmış, dört fabrikanın oda inşasma ( başlan- mıştır. o Önümüzdeki devrede sıra sellülöz, Karabük demir ve çelik, Malat- ya pamuklu fabrikalarına ilâve olarak zaçyağı ve süperfosfat, İstanbul seramik, Sıvas çimento, İzmit klor ve südkostik fabrikalarını da saymak lâzımdır. Bun- lardan zaçyağı ve süperfoslat fabrikalar rına aid hazırlıklar neticelendirilmiş, te. İsisatın ihalesi için görüşmelere başlan- İsmuştır. İstanbulda kurulmasına karar ve- rilen seramik İsbrikasının bu yıl inşaatı- na geçilmesi için çalışmalara devam edü- mektedir. Yılda 90 bin ton imalâtta bu- lunacak Sıvas çimento fabrikası ile İz- mitteki klor ve südköstik fabrikalarının ise tesisatı ısmarlanmıştır. Bir hamlede 18 fabrika kurmaya te- şebbüs etmek suretile, birinci beğ yıllık plânın zamanında ikmaline *muvsffaki- yet göstermemiz; bundan sonra tevessül reketlerine cesaretle atılmak için; devlet ve millet bünyelerine şevk ve biz vermiştir. Tabii bir seyir takib eden milli inkiçafımıza yardım eyliyen bu endüsiri- leşme hareketinin yurdda ham maddele-! rin kıymetlenmesi, iş hacmini ve halkın! iştira kabiliyetini arttırması, - binnetice| devlet varidatının yükselmesi bakımın- dan oynadığı müessir rolü özlü olarak kavramak için bir taraftan Sümer Ban- kın beşinci çalışma yılına aid hazırladığı raporu, diğer taraftan Meclis büdce en- cümeninin 1938 büdce projesine dair ka- leme aldığı mazbatasını okuyup tedkik etmek lâzımdır. Cumhuriyet rejiminin bu yıl en geniş büdceye sahib olmasında bu hareketin ne derece müessir olduğunu her suretle sezmek kabildir: Sümer Bank ve fabrikaları kanalından milli piyasalara ham madde, işletme #al- zemesi mübayaası, iş ücreti ve maaş şek-| | Hasan Bey — İyi bir şey. Tehlikeli yerlere daima tehli- ,| ücret ve maaşlarının tediyesi dahil de-| lindeki tediyatın umumi kıymeti 1936 da! 6.198.000 lira iken 1937 de 9.551.700 liraya yükselmiştir. Bu yeküna inşa halinde bus | lunan fabrikaların inşaat malzemesi rnti-| bayaaları, işci, memur ve müstahdemin edilecek esaslı umran ve cihazlanma ha-!” «Bu kiymet yekünu, köyde ve şehirde ges rek müstahsil gerek müstehlik halkı yeni İ mübayaalara sevk ve teşvik etmesi bakı mundan ihmal edilmiyecek derecede yük- sek bir alım kabiliyeti ihdas etmiştir. Bundan başka banka ve müesseseleri nin devlete vergi olarak tediye etmiş ol duğu kıymet yekünu 1936 da 3/7 milyon lira iken, 1937 18 tezayüdle 43 mülk yon liraya çıkmıştır. Banka endüstri mü- esseselerinin 1937 de kömür mübayaa ve istihlâki de ehemmiyetli tezayüdler ar- zetmiş ve bu müesseselerin piyasadan kömür mübayaaları 1936 da 42 bin ton iken 1987 de 5 21 artışla 51 bin tona yük- selmiştir. 1037 sonunda beş yıllık plâna göre kurulmuş fabrikalarda amele mev- cudu 7000 e çıkmış, diğer fabrikalarla be. ile bacaları tütmeğe başlıyacak olan bul raber amele mevcudu 9500 ü bulmuştur. dört fabrikadan İzmit ikinci kâğıd, İzmit Gene rapo; taleasından anlaşık imaktadır ki, Bank 1937 yılım, ge- rek milli gerek beynelmilel kam madde ve malzeme tedariki cebhesinden sıkm- tılı geçirmiş; fakat mamul piyasalardaki satış vaziyeti tesadüf edilen bu müşkü- lâ kismen telâfi eylemiştir. 1937 de Sümer Bank fabrikalarının u- mum satışları bir yıl öncesine kiyasen Şe 52 artmıştır. Raporda devlet fabrika- larının satışlarının seri ve devamlı artı- şında bünyevi ve konjonktürel olmak ö- zere iki esaslı âmilin tesiri olduğu tesbit olunmaktadır: a - Fabrikaların ticari ida- resindeki, rasyonelleşme, fabrikaları pi- yasaların taleblerine intibak eden ticari müesseseler haline getirmiştir. Yeni iş- letmeye açılarak eskilere iltihak eden fabrikalar satiş hacmini genişletmekte- dir, Kısmen piyasaların mevsim iştihasi- sadile, kısmen de devamlı mâni olmak hedefile mamüllerin mühim bir kısmında fiatlar indirilmiştir. b - Milli piyasaların son iki yıl zarfında artmış olan istihlâk kudreti devam ettiğinden satışlar da yükselmek» tedir. Bu vaziyet karşısında fabrikalar mü- safd bir konjonktür içinde ve azami takat ile çalışmak imkânını bulmuşlardır. Bu- na bir misal olmak üzere bankanın kun- dura fabrikasınm faaliyetini ele almak mümkündür. Fabrikanın sivil kundura satışları 1994 denberi muntazaman art- mıştır, 1936 da bir yıl evvele kıyasen ar- taş e 49/2 iken 1937 de bu nisbet 96 55,7 ye yükselmiştir. Bu artış üzerine sivil kün- dura fabrikasını iki ekiple çalıştırmak gibi memnuniyete şayan bir vaziyet hâsıl olmuştur. Gelecek mektubumda tahlile devam edeceğim. ayni mevzuu Mec. S. Ziraat bankası Erzurumda yeni bir bina yaptıracak Erzurum (Hususi) — Ziraat Bankası, Erzurumda yeni bir bina yaptırmağa ka- ğildir, Bu münasebetle bankanın rapo- rar vermiştir. Bina şehrin en mutenâ bir yerinde, yeni istasyon caddesi üzerinde ke işareti koymak icab eder, | uda şu çok yerinde işaret yer almıştır:| yapılacaktır. ye AN