9 Nisan 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

SON POSTA Hergün İnsan kuvvetinin Hayvan ve motör Kuvvetine rekabeti ! — Yızan; Muhittin Birgen ir medeniyet devr ruz ki onun başlıca mümey, wasfı, hâkim unsuru ma dür. Yirminci asır mede we motör devri deriz; bu rinde insan, artık tabi değildir. Onunla mü hakküm İçin elinde büyük silâh dır. İnsan motörü, maki ne ve makine için, ona te- d e tirmiş vetine, insan kuvvetine galebe çalmış ve makineyi elinde tutan İnsan tabiat üs- | tünde hâkim bir rol h.—ış.ı_-" mıştir. Anlaşılan İstanbul yirm şamıyor. Çünkü her yerde motör kuvveti, iş sahasındı vetine rekabet edebildiği h. da, insan kuvveti hem hayvana, hem de makineye rekabot etmekle lür. Eskimiş arabaveya otomobil tekerlekle- ri üzerine oturtulmuş bir dingil, bunun üzerine çatılmış bir - yeni tâbirile - kar- seri, bunun önünden ve arkasından ya- pışmış Üç insan ve altı kol, şimdi İstan- bul sokaklarında, yirminci asrın henüz hiçbir tarafta icad edemediği, yeni bir nakil vasıtası peyda oldu! Evvelki gün, Şişhane yokuşundan inl- yordum. Eski faytonlardan çırak çıkmış| Üç ön tekerlek üzerinde arabamsı bir na- kil vasıtası gördüm. Bunun üzerinde eski evlerde kullânılan minder-kerevetlerden Üç tanesi birbiri Üzerine l bu suretle koskoca havaleli bir şey meyda- na gelmiş ve dürt insanın sekiz kolu da bu garib heyulâiya önden ve arkadan ya- pışmiş, yokuş yukarı si rü- yordu! Bir lâhza durdum ve seyrettim. Bir yirminci asır şehrinin on dokuzuncu asırda doğmuş çocuğu, bu sol nüz görmediği bu manzara k: &l hayretle karışık bir elem duygusu du- n de onu duydum! * Sırt hamallığını kaldırdık. Çünkü asra yakışmıyan bir şeydi. Fakat, Cğ"w bunun yerine koyduğumuz bu manzara- yı bu asra yakışan bir şey - zannettikse | hata ve gaflet içindeyiz. Hamallığı kal- dirirken belediyenin, bunları istihlâf e- decek el arabalarına bir şekil ve nizam oynamaya asırda ya- ine ve a. İstanbul- meşg yaşıyo- | | motör- wereceğini gazeteler günlerce — yazdılar. Belediye bu şekil ve nizamı verinciye ka- dar, o arabaların günden güne tereddi e- dip dümüra uğradığımı gördük. Eğer bu iş böyle giderse daha pek garib nakil va- sıtaları göreceğimiz muhakkaktır. Halbuki, artık Fatih asrmda değilız; © zaman kadirgaları tepelerden — aşıran kol kuvveti, fütuhat yapân bir milletin azmini temsil edebilirdi. Bugün, tas- vir ettiğim tarzda bir arabayı Şişhane yokuşundan çıkarken gördüğümüz za- man, ancak İstanbulun yirminci asıra karşı isyan halinde bulunduğ ne varmamız icab eder. Şübhesiz ki, nevver İstanbul yirminci asrın bütün medent heyecanlarile titriyen bir mem- lekettir. Ona isyan edense eski faytonla- rın mütekaid tekerleklerile eski İstanbu- lüun çalışmasını bilmiyen ruhudüur. * Sizinle bir hesab yapalım: Eski üç ke- Tevet-minderin bugün döşeme olarak kaç paralık bir kıymeti vardır? Eskiden hiç olmazsa tek beygirli bir araba ile taşın- ması mutad olan bu kıymetsiz. eşyayı dört insan, bu yokuştan sürükleme mu- kabilinde kaç para alırlar? Bunlar bu aldıkları para ile nasıl geçinirler? Bu su- allere verebileceğimiz cevabların — hepsi de acıklıdır. Demek İstanbul bu selalet içinde? Hayır, be bu kadar sefilâne yaşı ya razı olan İnsanlar v — günkü Türkiye bunla Şartları vermekten Tunün neresine giderse: randığını görürsü işçi arıyorlar; Zonguldak derecede sıkılmıştır. Halbuki iyi bir ma- den amelesi, en az bir lira olmak üzere 4-5 liraya kadar kazanç temin - edebilir. Sade madenler değil, Anadolunun birçok — yerlerinde fabrik: işçi aradıklarmı — yakından biliyorum. Başlamış olan ziraat İşlerinde de en küçük kazanç gu İstan- ikten san | |bulun bamallığından elbet Resimli Tanıdığınız veya tar Mmünasebeti yokken ku adamın zayıf karakte adam olduğuna hükmed vasfı İâzım olmıyan yerde k sin ğıniz bir adı , zayıf bünyeli, a8i SOÖz Meşhur iş adamı Riket'in yeni bir işi Meşhur iş adamı Riket, AMeksika hu- kümeti ile 20 milyon vari! petrol a rişi yaptıktan sonra, gizlice, tayyare ile Nevyorka hareket etmiştir. Esasta muta- bık kalan iş adamı, ortağını Meksikada bırakmıştır. Şimdi, peşin para aramak- tadır. Bir hokkabazın başına gelen bir felâket Kanadanın Ottava şehrinin sirklerin - den birinde senelerdenberi cam parça - ları yemek marifetini göstermekte olan Artur Kodingli artık bu san'atını değiş- tirmek mecburiyetinde kalmıştır. Ko - dingli geçen hafta bir akşıfn sirkteki nu marasını yapıp bir çok cam parçalarını midesine indirdikten sonra evine gider - ken yolda üzerine bir fenalık gelmiş ve 'ere düşüp bayılmıştır. Nakledildiği | tanede hemen ayıplan bir ame: desinden muhtelif büyüklükte 120 âadet cam parçası çıkarılmıştır. Doktorlar sin- in ilerlemesi dolayısile midesinin eski kuvvetini kaybedip artık yuttuğu camla- rı eritememekte olduğunu söylemişler - dir. a güz Şu halde nedir bu manzara? Bu su. kendi kendime çoktanberi velki gün, o manzarayı gördi zihnimin tüyleri ürperdi ve kendi dime bu suali bir kere daha sordum. Verdiğim cevabı yazmıyacağ rım. Ev- Muhittiri Birgen Makale: lamın hi ten buhsettiğini Çünkü za et tezahürü g korkak - bir fn en bariz ktan zevk hattâ bütün kâ: r k pma ——— KERGÜN BİR FIKRA (»- | * Tiyatroda nun drecm kısmında O ak- ara- acıklı bir pi şam aktör Haz oynanıyordu. da seyirciler erden — bir — Ağlamayınız bayan, dedi, üçün- cü perdede her şey yoluna girecek.. ve siz o zaman boş yere ağlamışz oldu- gunuzu anlıyacaksınız. * Dört senede 11 bin aşk “Mektubu yazan genç senin daktilolarından bir genç şıri derecede Aşık olmuş ve bü sini 4 sene içinde tam on bir bin mektub yazmak suretile izhar etmiştir. Bundan fena halde canı yanan genç kız yet mahkemeye müracaat etmiş ve: Gün geçmez ki bu sırnaşık delikan - lıdan 10 tane mektub almıyayım, beni, ondan kurtarınız demiştir. Delil ya celb gönderi fer de delikanlı sevgilisine şöy graf çekmiş: bir tel. «Şimdi celb geldi stop seni seviyorum stop, hiç bir kuvvet beni gimden vaz- Beçiremez sevgilim Orlanda.» Mahkeme delikanlıya mektub yazmıya devam ettiği takdirde hapse girece dirmiştir. Şimdi her İki genain ari daşları bir hal çaresi bulmıya çalışmı Kolay vergi almak için orijinal bir usul Birleşik — Amerika — hül Demfer şehri belediyesinde ümetlerinden izmet eden urların güzel olmaları şarttır. Belediye meclisi muhtelif işlerini gör - mek ve vergilerini vermek üzere beledi - müracaat eden ahalisinin güzel ve onlar va- dir. zel inde dur, dedik. — Duramayız, yasaktır, cevabını v sına tam üç dakika vardı. Şoför Ada is ca geri de dönemediği için biz! Eminönüne kadar getirdi, orada indik ve tabiflwapuru kaçırdığımız için mütcakib va- pura kadar tam bir'saat bir çeyrek iki çocukla İSTER İSTER duk ki be | şımızda şu satir Vapurun kalkma- lesinde duramayın- de tıkzızlıkla ısrar edi beklemek İNAN, İSTER Maddeten ve manen kuvvetli olan adam kuvv termiye, kuvvetinden bahsetmiye lüzum görn ki bir gün için, müstesna bir hâdise olarak vaze- dilmiş olan bu yasak kalkmıştır. Halbuki dün bir arkada- rı okuduk: Meslekdaşımız dü: ler velone kapılmış, yanlış anlamış olacaklar, böyle bir ya- mecburiyetinde kaldik. Aradan zaman geçti, biz sanıyor- | sak olmadığını bir tamimle herkese bildirmeli diyor, İNANMA! W Kuvvetini saklıyandan korkunuz. 96 tini gös - t, iyi, fena şısında soğukkanlıdır, soğukkanlı oldu- | Haftada 6 bin lira İstiyen yıldız Meşhur sinema yüdızlarından Betti Deyvis İzabel filmindeki muvaffakiyeti nazarı itibara alarâk, yeni filmi için haf- tada bizim para ile 6000 lira ücret iste- miştir. Film kumpanyası yıldızla müza- | kerelere girişmiştir. i Güzel Betti, Pol Muni ile Deniz Kurdu filminde oynıyacaktır. Yeni yapılan büyük yolcu tayyareleri havı Avrupa ile Amerika arasında adan yapılacak münakalâta tahsis edilecek ©- lan yeni bir tayyarenin geçen hafta uçuş | tecrübeleri yapılmıştır. Yeni tayyare çok | büyüktür. Her biri 1500 beygir kuvvetin- | de dözğ motörü vardır. 40 yolcudan baş -| ka ot tayfayı taşıyabilmektedir. Bu mu- | azzam tayyarenin Lindbergin sistemine | göre yapıldığı söylenmektedir. Yeni ny-W yapılan tecrübeleri tam bir mu - vaffakiyetle neticelenirse 1941 senesine kadar her biri 100 yolcu taşıyan daha kan hava münakalât kumpanyalarından biri şimdiden bu sistemde beş tayyare in- şası teşebbüsünde bulunmaktadır. haftada iki defa güzellik enstitüsüne gön- derilerek güzelleştirilmektedirler. Bele, diyenin aldığı bu tedbir üzerine kadın - lardan memuriyet istiyenlerin adedi fev- kalâde artmıştır. NANMA! | iyor. Şoföre «Üsküdar iskelesine inece - b veriyor: durmak yasak. On lira cezası var.» or, Bu mantıksızlıktır, bu man - diğine inanmak güçtür. Her halde şoför- tayyareler yapılacaktır. Ameri -| Yazı Çok Olduğu için | Bugün Konamadı eeeti Sovyet Rusyanı bir elçisi daha kayboldu ! Sofyada intişar eden Zora ve Utro Bi rine göre, geçenlerde vazifesin erilmiş olan Sovyetlerin Bulgi Raskolnikolun, Varş ya gitmek üzere a n hareket etmiş O dığına vey f ettiğine dair henül alınamamıştır. Hareketinden e kolnikoaf'un, Belgradı geç reye gitmiş old malüm de; İtalyan Stefa: si, kar e seyahat eden Raskolnikot'ül | tede bulunduğunu mektet | dir. Maahaza bu haber diğer hiçbir menlt | badan teyid edilmemiştir. Ü Diğer taraftahı Alman D. N. B. ajansıt nın istihbaratına göre, Moskovadaki diP lomatik mahfı yaya dönmek niyetinde olma İngilterede gizli Alman teşkilâtı (Baştarafı 1 inci sayfada) zıyor. Ayni gazeteye göre İngilterenili her tarafında vasi bir casus, ajan VE istihbarat şebekesi — kurulmuştur. B | şebekenin efradı İngiliz sanayi büro ©| larına, hattâ kara ve deniz sübayları nn evlerine kadar girmeğe muvatfak olmuşlardır. Gestapo (Alman gizli polis teş' Londra ve diğer vilâyetlerde tesis ecil * len klübler Nazi teşkilâtları ve Almaff cephesinin lımlarile tadır. Ayrıca muhtelif şubelerde f yette bulunmaktadırlar. Gestapo'nun faaliyeti 3 m sa dayanmaktadır: 1 — Almanya hesabına; siyasi, kerf ve sınaf işlerde milli casusluk. — 2 — İngilterede bulunan bütün A * vusturyalı ve Almanları kantrol &«im 3 — Nazi aleyhdarı İngiliz tebaa larmı kontrol etmek. Maamafih İn, polisinin bütün bi faaliyetlerden haberi varı Balıkesirde bir sahte Umumi müfettiş Yakalandı (Baştarajı 1 inci sayfada) bir teşkilâtın (!) reisi ve umumi m fet olduğunu söyleyen Hüseyin AvV” Ğ ni adında bir adam gelmiş, köy hey 'eld | vasıtasile halkı topliıyarak İc lar vermeğe başlamıştır. y muhtarı Mehmed, birdenbir€ başlıyan bu tedkik ve konferanslar hi '** kında müsbet bir fikir edinmek maksâ” dile telefonla alâkadarlara vaziyeti bilt dirmiş, hasıl olan şüphe üzerine ken ©3 âne bu adamın derhal yakalanmasi — bildirilmiştir. Meçhul umumi müfettiş kalanarak Balıkesire geti kında tahkikata başlanmıştır. Hüseyin Avr siz takımındafi olduğu anlaşılmıştır. Hüseyin Avni t remidin Hekimzade mahallesinde © * turduğunu söylemektedir. Arabi sena 1887 Kana 153 Roesn? seze | 1938 CUMARTESİ