29 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

T Bb Orta Avrupadaki Yahudilerin başları derdde! l TELGRAF HABERLğ I 29 Mart İspanyada dahili harb sona ermek üzere (Baştarafı 1 inci sayfada) selon hükümeti, Fransa nezdinde ye - ni bir müracaatta bulunarak kendile - rine âcilen tayyare, silâh ve mühim - mat gönderilmesini ısrarla rica etmiş- tir. iyet karşısında harekete ge- tler, Fransa yolile İspanyaya silâh ve harb malzemesi gön - dermeğe başlamışlardır. İskenderiyede Kanlı hâdiseler zabit ve 1349 lejyonerin yaralandığı, 33 İskenderiye 28 (A-A.) — Dünkü in- kişinin de kaybolduğu kaydedirmekte * | tihabat esnasında şehrin muhtelif semt dir. nde çıkan karışıklıklar neticesinde rmisi polis memuru olmak üzere 70 işi yaralanmıştır. Nahas paşanın İskenderiyeye gelişi bir çok kargaşalıklara sebeb olmuştur. Vefd partisine mensup bir çok genç- ler polis memurlarına taş atmışlar, po- lisler de onlara sopalarla hücum et - Fransanım vaziyeti Roma 28 (Hususi) — Paristen Ciorüü- le d'İtalia gazetesine bildirildiğine göre 16 martta toplanmış olan yüksek askeri şürada, başvekli Blum İspanya hükü - metçilerine fült yardım yapılması için talimat vermiştir. (Baştarafı 1 anci| sayfada) sini mevzu olarak ellerine aldıkları za- man, istatistikleri karışlırarak bir takım rakâmlar topluyor ve bunları ortaya atı. yorlar. Meselâ, bütün — Macaristanda 444,000 Yahuri vardır. Nüfusu sekiz mil- yon olan bir memleket için bu, o kadar küçük bir aded değildir. Fakat, bütün Macaristana aid olan bu rakamın hemen Macar ve Çek Yahudileri de hicrete başladılar! arazi onların ellerine geçmiş ve bu ara. jurluk ve müstahdemlik onların, hisselerine düş- müş! Naziler bu rakamları böyle verdikten sonra bundan evvelâ bir takım neticeler çıkarıyorlar ve propagandayı bunun üzce rine kuruyorlar; «bu hai böyle devam &e derse, diyorlar; yakın bir zamanda bü « Lerida da işgal edildi Toplantıda hazır bulunan erkânıhar - | mişlerdir. Te ğ p z aZ DA Ş y “a i iER eCi ; yarısı Budapeştede sakindir: 225,000. Ge-|tün Macaristanın idaresi Yahudilerin ele Londra 28 (Hususi) — Dünden iti- :îî_“'”îı*_ı::*:m'::':_';';;î’ıj; 5 _"[;:"“y’ş“"d"' 45 Kişi tevia Gdi L ee L L D L a Macaristanın müh- İlerine geçecek!» Ne kadar çok genç Ve baren Katalonyaya girmiş olan Fran - ko kuvvetlerinin, mühim bir merkez olan Lerida'yı da işgal ettikleri haber verilmektedir. Frankocuların sağ kolu ise Bar' troyu işgal ederek, Akdeniz sahillerine doğru inmektedir. Barbastro alevler içinde yanmak - tadır, Hemen hemen bütün cephelerde hü kümet kuvvetleri hiç bir- mukavemet raz etmişler, münakaşalar olmuştur. Diğer taraftan İngiliz hükümeti de, İs- panyada yapılacak olan her hangi bir as- keri müdahalenin vakim tesirler uyan - dıracağını Fransaya ihsas etmiştır. Parişste intişar eden Jur gazetesine gö- re, Blumun vermiş olduğu talimaz tatb'k edilse idi, İtalya ile Fransa arasında mu- hakkak surette şiddetli bir ihtilâf baş - göstermiş olacaktı. Ankara borsasının Açılma hazırlıkları Ankara 28 (Hususi) — Baorsanın nakline başlanmıştır. Borsa — komiseri Rifat şehrimize gelerek yeni — binada verleşme işlerine nezaret etmektedir. Ankara borsasının — açılacağı | Nisan günü Başvekil Celâl Bayarın merasi - me relslik etmesi ve bir nutuk söyle - telif büyük şehirlerine dağılmıştır. Hal » buki, 1780 senesinde yapılmış eski bir nü- fus tahririne göre, vaktile Budapeşte şehrinde yalnız 122 Yahudi varmış. O zâ- man Budapeşte de küçük bir şehirmiş. Fakat o zamandanberi şehrin nüfusu beş defa artmış, buna mukabii Yahudilerin şehirdeki nüfusları da 1882 defa artmış! Bu rakamları veren Naziler «Demek olu- yor ki, diye ilâve ediyorlar, Macarista « nin milli ve siyas! merkezı olan Buda - işsiz Macar vardır ki bu propaganda kar« şısında Yahudileri Macaristandan — atıp işlerini ellerinden almak fikrini hoş büle makta beis görmüyorlar, Zaten Avusturs yada da Naziliğin intişarında bü tarz « daki propagandanın tesirı çok büyük ols muştur, Şimdi ayni tarzda propaganda bizde de başladı. Bu süretle, Macaristanda da - sür'atle bir Yahudi meselesi çıkıyor, Gdemektir. Evvelki gün, parlâmentoda Kont Bete « .e ğ İtalyan gazeteleri, böyle bir ihtilâfın ni * z Ş O YA E ğ göstermemektedirler. y M n mesi kuvvetle muht: ldir. peştede, Yahudilik, Macarlık aleyhine | len büyük bir nutuk irad ederek muhtle« Barselonda bulunan İspanya nükü - | Üa nn » Bundan dolayı sevinçleri. (1Ğ0 LT LT — müdhiş bir nüfuz kazanmıştır. Böyle| lf meseleler arasında Yahudı mesele - lanlı yi ; e İ İ ici iderse, bütü. ti Teyh | sin ( alında ya- meti müstacel bir toplanlı Yapmış ve M gy aa aa yatı Sıhhat işleri için yarım |giderse, bütün Budapeşte ve binsenaleyh | sinden de bahsetti. Bunua etrafında ya: icab eden kararları almıştır. Hükümetçiler nevmid Barselon 28 (A.A.) — Frankonun Fraga ve Leridadan yaptığı mukave - met edilmez ileri hareke nefis Katalonya — topraklarına intikn! ettirmiş ve Orta Pirenelerden olan mü nakalâtını da tehdid eylemiş bulunu - yor. Diğer taraftan Frankocuların sol cenahı emniyet altına girmiştir. Bu su- retle denize doğru yapacakları taarrü- zu rahatca hazırlayabileceklerdir. Şimdi İspanyanın mukadderatı Ka- talonyanın vereceği karara, mukaveme! derecesine ve cenup ile olan muvasa - Jasını koruyabilmesine bağlıdır. Barselona sakin ve normaldir. İşci - Jer son hava taarruzlarının sokaklara döktüğü ankazı temizlemek ve cesed'e ri kaldırmakla meşgüldür. Halkı mu - kavemete teşvik için duvarlara ve kal- dırımlara kireçle yazılar yazılmıştır. Fransanın bir müdahalesi ihtimal - Jeri etrafındaki şayialar ısrarla devam etmektedir. Maamafih yarı resmi Van- guardia — gazetesi, Fransız himayesini» dü berlerini acı acı tekzib etmektedir. Süliillerde bulunan Tarragona ve Kastellona sehirleri bügün yenideh ha va taarruzuna uğramıştır. Barselondaki toplantı Paris 28 (A.A.) — Barselondan bil- dirildiğine göre İspanya hükümeti re si Negrin bugün Katalonya hükümeti reisi Kompani ile uzüun bir mülâkatta bulunmuştur. Bundan sonra halk cephesi ve sen- dikalar liderlerile mühim bir konfe - ranms akdetmiş ve İspanyanın — müşkül vaziyette bulunduğunu anlatmıştır. “ihtilâlcilerin tebliği Salamanka 28 (A.A.) — Umumi karar- gâhtan 27/3 tarihinde tebliğ edilmiştir: Sol cenah kuüvvetlerimiz bugi ileri hareketine devam ederek 13 köyü işgâl etmişlerdir. i Orna bölgesinde 4 köy işga ettik. Di- ğer kuvvetler Peralta de Alkolea ile Tor- anilloyu işgal ettiler. Bu bölgede 500 den fazla esir aldık. Junguera üzerinden Fransaya giden İs- tikamette 29 kilometre İlerledik. Daha sonra Cinka hatlarını zorladık. Bu nehri aştık, bundan sonra Aragonda Torrente, Velilla, Cinkâ 've Fraga'yı ve Katalon- yada Masalkarreis'i zaptettik. Bu bölge- de binlerce esir aldık. Kaspe Gandesa yolü üzerinde düşma- nn şiddetli mukavemetini kırdık ve bir çok tepelerle köyleri işgal ettik. Sağ cenahımızda, Kaaletas, Marron - do, Sierra de Los Monhonos ve Kastel « lon vilâyetinin ilk köyü olan Posa'yı zap- tettik. Hava müdafaamız düşmanın 4 tayya- resini düşürdü. 'Tağe bölgesinde düşmanın bütün hü - cumlarını defettik. İspanyada harb eden İtalyanlar hakkında bir tebliğ Roma 28 (A.A.) — Salamankadan Ste- fani ajansırla gönderilen uzun bir teb - liğde Aragon tararruzuna «İtalyan gö - nüllülerinden mürekkeb bir müfrezenin» iştirak ettiği tasrih edilmektedir. Tebliğde netice olarak İta'yanlardan 29 zabitle 253 lJejiyonerin öldüğü, arbi bin - K 123 | yüz Lra yardım yapılmıştır milyonluk tabhsisat Ankara 28 (Hususi) — Sıhhat Ve - “İkâletinin Önümüzdeki yıl büdcesine, hastaneler inşaatına devam için yarım ot Hiralık tahsisat konmuştur. Bu- 'a İstanbul çocuk hastanesinin be - şinci pavyonu, Elâzığ Cüzam hastane - si, Erzurum nümune ve Zongüldak has tanesinde pavyonlar, Çarum küçük sıhhat mektebinin bazı noksanları, Di - yarbakır nümune hastanesi, İstanbul akliye ve asabiye hastanesindeki morg ilacak, Heybeliada sanatoryomuna yüz yatak ilâve edilecektir. Diğer ta - raftan büdcede salgın hastalık'arla ya-- pılacak mücadeleye aid tahsisat da art tirılmıştır. Banka direktörleri nisanda Londradan dönecekler Ankara, 28 (Hususi) — Londrada bu- lunan Milli bankalar direktörlerimiz Nisan sonlarına doğru şehrimize gele- |bileceklerdi P. T. T. idaresinde yeni tayinler Ankara, 28 (Hususi) — Posta ve tel - graf Trabzon müfettişliğine — Ankara müfettişi Zülfi, Ankara müfettişliğine Muğla müdürü Rıza tayin edilmişler - dir. Roma 28 yıdsız şartsız olarzak tatbika hazırdır. İn Jânı ortaya atılalıdanberi İtalya | İspanyaya tek bir nefer ve tek bir silâh göndermemiştir. Fransa ve Sovyetler Bir liği kendi gönüllülerini çeker çekmez İtalya da bütün gönüllülerini geri ala - caktır. . İspanya işlerine daha miülessir bir dahalede bulunmak için Fransada hi met nezdinde yapılan teşebbüsleri İtal ya efkârı umumiyesi büyük bir dikkatle ' | takib' eylemektedir. Bu teşebbüsler y nız İspanyada değil, Akdenizde ve hattâ bütün Avrupada büyük tehlikeler doğu- racak mahiyettedir. Bu teşebbüslerde bir de esrarengiz bazi manevraları ilâve et- mek de lâzımdır. Dost İran ile Yeni bir anlaşma (Baştarafı 1 inci sayfada) rak, ayrı bir umum? müdürlük halinde iş- letilecektir. Umum müdürlüğe Ömer Lüt- fi tayin edilmiştir. Merkez de Erzurum- dan Trabzona nakledilmiştir. İran hükümetile yapılan bir anlaşma neticesinde, transit otobüşlerimiz Tebri- ze kadar işlemeğe başlıyacaklardır. Bu süretle edilecek istifade çok artacaktır. Bu son anlaşma, iki hükümet arasındaki dostluğu belirten yeni bir vesiledir. Tahsin Uzer meb'us oluyor Ankara 28 (Hususi) — Münhal meb'us. luklara Cumhuriyet Halk Partistinae gös- terilen namzedler arasında dördüncü u- mumi müfettişi Tahsin Uzerin ve inhisar- lar direktörlerinden emekli subay Os - manın bulunacakları söyleniyor. Çocuğunu bıçakla doğrayan kadır ! (Baştarafı 1 inci sayfada) miştir. Fatma tevk!f edilmiş, derhal mu«s hakemesine başlanmıştır. Canf kadın ilk | van mübayaa edilecektir. Emniyet u- muhakemesinde demiştir ki: mum müdürlüğü yeniden polis köpek- — Çocuğu ben öldürmedim. Doğur -|leri de satın alacaktır. duktan sonra mutfağa bırakmıştım. Ke- Bra diler yemiş. Hattâ kedilerin ağzından al. Meclisin toplantısı dığım etlerini iplikle diktim. Ankara 28 (A.A.) — Büyük Millet Mec. > lisi bugün Hilmi Uranın başkanlığında İzmir telefonunun satın | toptanarak Nafla Vekâleti 1987 mali yılı K büdcesinde «Nafia Vekületi emrindeki .ıma*m“k.veıeu mektebler inşaat, tamirat, tesisat vesal- Ankara, 28 (Hususi) — İzmir telefon | re masarifleri karşılığı» adile açılan hu- tesisatının satın alınması için hazırla-| susi fasla konan tahsisattan sarfedilemi- nan mükavele tasdik için Millet Mec -| yen kısmının 1938 mali yılı büdcesine de lisine verilmiştir. yeniden varidat ve tahsisat alarak kayde- .. DS Ş dilmesine dair olan kanunun ikinci mü- İcra mütehassısı İzmirde | zakeresini yapmış ve kabul etmiştir. İzmir, 28 (Husust) — İcra ve iflâs| Büyük Mület Meelisi çarşamba günü kanununda yapılacak tadilât hakkın - | toplanacaktır. da bir rapor hazırlaması için celbedi - - len mütehassıs Lemmen, muavini Sa | Ankarada kanalizasyon dıkla beraber geldi. Ve İzmir icrasında| Ankara, 28 (Hususi) — Ankara ka. tedkiklerine başladı. nalizasyonu için W:;Z&gg:m ha- A N zırlamakta olduğu ipti tamam- Kızılayın bir yardımı lanmıştır. M ki 28 (AA.) — Kızıla: enel ”| : denlkerince, Tzet aza yanasinde av| | İcra velsilleri toplandı leri yanmak suretile muavenete muhtaç| Ankara 28 (Hususi) — İcra Vekilleri İzmir Valisi ve Belediye Reisi Ankaradan döndüler İzmir 28 (Hususi) — İzmire “:ı- leri ve İzmirin çalışma plânını, - sek devlet makamlarına izah eden va- N ve belediye reisi şehrimize dönmüş - lerdir. İzmirde süvari polis teşkilâtı yapılıyor Ankara, 28 (Hususi) — İzmirde süvari polis teşkilâtı yapılmasına karar veril- miştir. Bunun için 15 bin Bralık hay - vatandaşlara telgraf havalesi olarak altı|beyeti bugün akşama doğru Mecliste bir|Çek halk partisinin, ittifaka tarafdar - Jolmadığı halde, âzası dlmanya fe mu-|mumu n Mwer. #oplantı pmm « Macarlığın idaresi onların ellerine geçe- cektir.> Bu sözü bir yandan söylüyorlar, öbür taraftan da onu isbat edecek bir takım rakamlar gösteriyorlar, Bu rakamlara gö- re, Macaristanda ticaret, banka, doktor- Tuk, avukatlık, gazeteler, güzetecilik ve matbaalar kâmilen Yahudilerin hâkimi- yetleri altında bulunuyor. Faraza, Budapeştede bunların hepsin - deki iştirak nisbetleri yüzde kırktan yüz. de seksene kadar yükseliyor. Bu Yahudi aleyhtarlığı propagandasını yapanlar, istatistiklere istinaden güste - riyorlar ki bütün bu işlerde çalışan Ya- hudiler arasında, açağı hizmetlerde bu - hunanların, ezöümle her nevi amelenin nisbeti fevkalâde azdır, Yahudilerin el « lerinde bulunan en aşağı hizmet memur. luk veya müstahdemliktir. Bunun gibi, toprak meselesinde de Ya- budilerin iştirakleri hâkimdir. En büyük ” (Baştarafı 1 inci sayfada) gün Alman dili konuşan ekalliyet için mevcud kanunlar ve nizamlar bu statu da tarsin ve tevsi olunacak ve mezkür e- kalliyet için kanunl bir esas teşkil eyli » yecektir. Hodza demiştir ki: — Ekalliyet siyasetimizde yeni bır saf- haya giriyoruz. Fakat Çekoslevakya si- yasetine, ana yasası çerçevesi içinde do- vam edecektir. Çekoslovakya kendi dahili siyasetine müdahale için baricin yaptığı bütün teşebbüslere karşı koyagelmiştir. Bu hattı hareketini kat'iyyen değiştirmi- yecektir. Hatib, İngiliz başvekili Chamberlainin son nuütkuna da temas etmiş ve bu nut- kun beynelmilel sulhu korumak bakı - mından büyük faydalar husule getirdi - ğini ileri sürmüştür. Leh ekalliyeti de baş kaldırıyor Prag 28 (Hususi) — Çekoslovakyadazi bütün Leh cemiyetleri müşterek bir be. yanname neşrederek muhtariyet ve hü » kümet idaresinde temsil hakkı Istemek- tedirler. Çekoslovakyadaki Lehlilerin adedi 70 bindir. Memleketin umum nüfusunun sa- yısı 16 buçuk milyonu bulmaktadır. Milli Birlik partisinde Prag 28 (A.A.) — Milli Birlik par- tisinin hükümete yeni giren mümes - silleri dün partinin yeni politikasım müzakere etmişlerdir. Kramer'in yerine parti reistiğine gelen Hodac, hareket birliği lüzumun- da ısrar ederek demiştir ki: Milli hâkimiyet ve hürriyeti mü - dafaa edeceğiz. Devletin — ve milletin hürriyetine dair olan hayati mesele - lerin hallinde her türlü — kompromiye karşı mücadele edeceğiz. Milli Birlik partisi Orta Avrupa devletlerile dostluk münasebetlerinin ve Almanya ile de iyi komşuluk müna- sebetlerinin tesisi lüzumuna kanidir. Milli Birlik partisi başkanı Jezek, pılan hareketlere ve propagandalara işa- ret eyledikten sanra eböyle bir mesele vardır. Fakat, biz bu mescleyi Nacart devletinin. Ana Kanununun hududları içinde halletmeliyiz, dedi. Konlun bü bahse dair olan sözleri mecliste büyük heyecanlar ve hareketler uyandırdı. An- cak koönt da hal için müsbet şekiller göte termedi. Yalnız tehlikelere ve yapılar propagandalara işaret ederek bu işde hü. kümetin bütün faaliyetinin şimdiye ka- dar «havanda su dövmek» e münhasır kalmış olduğunu söylemeğe — münhasır kaldı. İşler bu şekilde giderse Yahudiler Ma- caristanda da rahatsız olmıya başlıya « caklardır. Nitekim, Çekoslovakyadaki va. ziyetleri birdenbire müşkü! bir şekil al. mıştır ve bunlardan bir çoğu şimdiden tası tarağı toplamıya başladılar. Merkezi Avrupa sükün bulmaktan çok uzaktır, vesselâm! Török Bela Çekoslovakya hummalı bir harb hazırlığı içinde halif politika sinden dolayı te - essür ve teessüfünü bildirdikten sonra demiştir ki: Alman totalitarizmine, Çekoslovak milli birliği, memleketi ve milleti mü« dafaa etmek isteyen iyi niyet — sahibi kimselerin müttehid cephesile — karşı koyacağız. Barış ve huzuru korumak |- çin bütün imkânlarımızı yapacağız. Çek gençliğinin faaliyeti , Prag 28 (A.A.) — Dün bir milli Çek gençliği kamitesi ihdas edilmiştir. Bu. komiteye sağ cenahın — dört fırkasına mensup gençler dahil bulunmaktadır. Komite reisi Aloi Usak, Hodza'ya genç hizmetine âmade bulunduğu ve fırka - larımnın menfaatlerini Cumhuriyetin 1 « cablarına tabi kılmakta olduğu hak « kinda teminat vermiştir.. Nasyonalist H kuvvetlerin bir araya getirilmesi hu- süsünda eski nesillere misal teşkil € - deceği ümidinde bulunmaktadırlar. Pragda Alman partisinin kararları nal - Demokrat partisi kongresinin ka- panması esnasında partinin yeni reisi Jakş tarafmdan tanzim edilmiş olan bir program kabul edilmiştir. Programın başlıca noktaları şunlardır: dudlarının muhafazasi, bu hududların değiştirilmesi yalnız Südet Alnunları değil, belki bütün Alman milletini ö - Tüm tehlikesine maruz kılacaktır. 2 — Dernokrasi esaslarına müstenid Çekoslovak kanunu esasisinin muha - fazası. 3 — Pragın iktısadi, mali ve idarf merkez olarak muhafazası, zira Südet ahalinin baka ve saadeti Çekosluvak « yanın cihan iktisadiyatındak! vaziye « tine bağlıdır. 4 — Alman Nasyonal - Demokrat fırkası, Südet Almanların Çekoslovak devletinde ikinci millet olarak mevki « Jerini elde etmeğe palışmaları Vüzu « liğin kayıd ve şartsız olarak devletin - gençler, müşterek faaliyetlerinin mil - — Prag 28 (A.A.) — Alman Nasyo - — 1 — Çekoslovakyanın şimdiki hu - — gz l ae dt dB dS bi ee S a et d l y di li Si eee e eee AÖ LARİD ADK AR Ü, Mülled dddi Aazek li hdi Dlz Ddit A DöRDee dle A l c DE MK l aai A e e