15 Ocak 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Dün Meclisde m SON POSTA ühim ve muhtelif kanunlar kabul edildi — Hariciye ve Maliye Vekilleri izahat verdiler Sadâbad misakı tasdik m““' M (Hususi) — Bugün Mec - B ği Meclisin Muhtelif lâyihalar görüşülerek in- yîj::h" Ve münakaleler ve cte!ıirlo!' L t Kış tatili Ankara 14 (Hususi) — Büyük 1 Millet Meclisi Pazartesi toplanlı - sında elde bulunan işleri neticelen- direcek, Başvekil Celâl Bayarın ve- receği izahatı dinleyecek ve kış ta- tiline karar verecektir. i gün Meclis toplanmadan evvel parti grubu içtima davel e - | ükere ve kabul edilen lâyihaların Üi yi mütecavizdir. —Bu arada Yiî'ı.:: Vekâleti teşkilâtı kanununa ek | Söş MA görüşülmüştür. datkeç, HD Hüsnü Kitabcı bayat ucuz - ÇU bu kabarıklığın böyle devam edip Bu | sormuştur. Yermi Suallere Hariciye Vekili cevabi hhığ Ve demiştir ki: «Bu kanunun ru-: Bldir leri yükseltmek esas de - iTüya vn“ kanunun rolü doğrudan dog-: - Tilan "::!de ı:udî ve meslek diye ay- |fi v tğğn'ydrr'ı hakkındaki kanuna fik- a lür arkadaşlarımız de mes- / ral ivesi, "ıe_ İntisap etmiş olanların ayrılma mu| — Dahiliye Vekâleti mahalli idareler ri- "!ln::.m ':lnmım etmek vardır, Bir de | yaseti teşkili, vazife ve salâhiyetlerin ta üşletmek vardır.» yini. | A,::::"'unl devam eden Vekil Cenubi 1050 numaralı muhasebei umuümiye M E İKada ticaret itibarile münasebatı-| kanununun 44 üncü mâaddesinin değiş - ehemır.iyı.—t kesbettiği kısımlarda | tirilmesi lâyihaları kabul edilmiştir. fesisi mutasavver olduğunu İlâ-| — Bundan sonra 1918 - 1334 dahili is - Elmiştir, tikraz tahvillerinin 1938 ikramiyeli tah bi Hava kuvvetleri için villerile ve 1933 Türk borcu tahvilleri - & Müttakiben hava kuvvetleri için 21|nin de dahili istikraz tahvillerile müba- "'”::a Yüz liralık taahhüde girişilmesi | delesi, hakkındaki kanun lâyihası da mü Ve Verilen aki kanunun birinci maddesile Dleehiye, A âhiyete ilâveten levazım ve Bin I.l"ı harbiye ve fenniye için — yedi k .ürın kadar taahhüde girişmeye mil ? ı.%"“'ı ve bu tediyatın hadleri dahi- İiye kalmak üzere bono çıkarmaya ma- “Ülk ::k“?'—l?ıin( mezuniyet — verilmesi, Orfa tedrisat muallimlerinin ter-'defi Ünitürkletin, Türk hi hi x vamr — <: —- srmman c ea eg eee ee — ee eee eee — — YA e r L zakere ve kabul edilmişti. Bu son kanun lâyihasının müzakere - si sırasında Maliye vekili Fuad Ağralı, Halil Menteşe ve Berç Türkerin mütale- alarına cevablar vermiştir. Wekil cevabında ezcümle demiştir ki: «Yaptığımız kanunun en birinci he- Milletler Cemiyeti| Atatürkün — ayın 26 sında toplanacak b ler S 14 (Hususi) — Hükümet, Millet- İyeti umum kâtibliğine müracat- 17 sinde yapılacak olan konsey h'“““?mıun' 26 kânunusaniye talikini is- Oisdipi | .,I?H':l'z bükümeti beklenmiyen hâdi- “für K A de B iştir. *tmiyesekleri anlaşılmıştır. Berlin- .“:;unın Lehistan hariciye nazıfı Beck Höyayı Muvafakâat cevabı vermiş ve Var- LN '& dönmüştür. len bulunduğu Cenvbi — Fransadan Slan 1 c:ı:ırvnye gitmeği kararlaştırmış dey l;;:;ı—ız hariciye nazırı Eden de, kon- L'“İrı antısının tehiri dolayısile yarın Ya dönecektir. j U_Cuzlugu ST sie emin için B'—lvekilin huzurile dün bir toplantı yapıldı '-'nı'ıı:"" 14 (Rususi) — Başvekilin hu- Ve ( Bügün İktisad Vekâletinde İktisad Dahiliye Vektllerinin İstanbul Vali Helediye reizinin bulunduğubir top- _k.dîıl'w ve hayatı ucuzlatmak eej alınması derpiş edilen tedbir- M"*Nl eden komisyonun hazırladığı ç tedkik olunmuştur. " : ı k Ve Alman - Leh | ae v « - Goruşmelerı angi B M (ALA) — Hitler ile Beck ara: Üpekii Obnyanın — Berlin - sefiri - Lips bum*"“" Şitirakile yapilan mülâkat bir ç Sdat sürmüştü: Mısırda af Mi (AA.) — Revler: Krolim ev- Münasebetile neşeed'len bir ka- £ İle, san karışıklıklar üzerine Çıkarılan bütün talebeler Mısır Kralına Hediyeleri edildi Fransız frangının develüasyonundan do | layı gördükleri zararı telâfi etmektir, İkincisi de kendilerinin dahi — işaret ettiği veçhile piyasada s#pekülâsyon te- mMevvüçleri yapan bu Ünitürklerin da- hi Anadoluda yaptığımız gibi kaldırarak Piyasada bir istikrar teminidir. Ünitürklerin bugün devlet itlibarına istinad ederek itibari kıymetlerini mu- hafaza etmektle olan, sabit bir halde bulunan diğer tahvilât ile mübadeleyi lemin etmektir.» Tahviller Düyunu umumiye hakkında mufas: sal Jzahat verdikten sonra Vekil tah- villez hakkında şunları dâ söylemiştir: «Bu kanun kahul edildikten sonra hakikaten bugün Türkiyeye tahvil id- hali memnudur, fakat bazı müsaadeler- de bulunacağız. Bu husus hükümetçe lakarrür etmiştir.» Vergiler Maliye Vekili vergilerin indirilmesi hakkında sorulan suallere de cevab ve- rerek demiştir ki: «Yaptığımız tedkikat neticesinde bu arzuların fasla geçirilmesi için gene bü- yük irşadınızdan kuyvet alarak muvaf - i tahmin ediyorum.» Vekilin bu sözleri alkışlarla karşı « lanmıştır. Gene bugünkü fak olabi bul edilmiştir. Meclis pazartesi toplana- caktır. Tarih sergisini 42,407 kişi ziyaret etti " "T DA ÇİYASET S İEYALEMİND Fransadaki buhranın tarihi nedir ? Yazan : Selim Ragıp Emeç müdafaası için bir kanum projesi vücude — getirdi ve meclise verdi. İstifasımı mucib olan da, bu projenin bazı bendlerinin müzakeresi sırasında komünistlerle çıkan bir ihtilâf oldu. İhtilâf neden çıktı? Sosyalistlerle — komünisiler, paranın müdafaasında memleketten dışarı çıka- — cak dövizlerin kontrol edilmesi esasının kabul edilmesini istiyorlardı. Yani, İtal- — ya ve Almanyada olduğu gibi bir kam- biyo murakabesine lüzum gözteriyorlar- dı, halbüki Fransa, Amerika ve İngiltere ile yalnız demokratik osaslar - bakımın: — deri «Leon Blum» hükümetile bir- |dan anlaşmış bulunmuyordu. Paranın HEkte vücud bulmuştur. serbest giriş ve çıkışı noktasından da Fakat sayısı sıklaşan grevlerin karşı- zımni bir itilâf vücuda getirmişti. Böyle — sında tatbiki icab eden tedbirler üzerin-| bir murakabenin hayaât şartlarını ağırlaş- de ve bilhassa büyük bir fiyasko veren |tırması şöyle dursun, iş hacmini darlaş. mali siyasetten ötürü radikal sosyalist- | tırması ihtimali de çoktu. Halkının yüz 4 lerle halkçı sosyalistler anlaşamadıkla- | de kırk kadarı rantiye olan bir memle. rı için, o zaman, Leon Blum istifa etmiş,| kette, bu hal, birdenbire derin bir sefa. İbaşvekâlete radikal sosyalistlerin lideri let dogurabilirdi. Şotan gelmiştir. Bu iki hükümetin her| Şotan ve kabinesinin rad kâl sozyalis” ikisi de komünist, radikal sosyalist ve| arkadaşları, işte bundan dolayı, kambiya- sosyalist ekseriyetine dayanıyordu. İlk| murakabesine yanaşmadılar. Onların bu hükümet, sosyalist direksiyonu bir halk|tarzı hareketi komünistleri son derece İcehhesi hükümeti idi. İkincisi, radikal| kızdırmıştı. O derecede ki, hükümeti de. İsosyalist direksiyonlu bir halk cebhesi | vitmek için «Halk cebhesi> ni bozmayı hükümeti oldu. Esaş programda hiçbır |dahi akıllarına getirdiler. Fakat ancak değişiklik vukubulmamıştı. Yalnız, baş- |bu cebhe sayesinde Fransada büyük bir vekil Leon Blum ve sosyalist arkadaşları | inkişafa mazhar olup teşkilâtlarını belki Ü (Baş tarafı 1 inci sayfada) met eden heyet, so«syalist, komünist ve bir de radikal sosyalist partileri. nin ekseriyetine dayanıyordu. Her üç partinin ayrı ayrı programlarını tahakkuk ettirmek mümkün olmadı- ği için, bu fırkalar, aralarında müte- vassıt bir program esası kabul etmiş- ler ve buna «Halk cebhesi» programı adını vermişlerdi. Halk cebhesile kab.nelerinin tarihi Halk cebbesi, bir müddet evvel iktidar mevkiine gelen sosyalist li- | toplantıda | ka! Tuncelinde nüfusa kaydedilmiyenlerin | mış? cezalarının affına dair lâyiha ile Sâda -| müdhiş bir fiyasko veren malıye nazırı, | prens bad misakının tasdikine aid lâyiha ka - |Sosyalist Oriyol idi. Şotan kabinesinde bu müşkül bu değişiklikten şahsan gayri memnun | on misline, belki yirmi misline çıkardık- lmışlar, fakat renk vermemeye çalış- |larından buna cesaret edemediler. Yal lardı. Blum hükümetinin, siyaseti ile|nız, kanunun Mmüzakeresi sırasında, bu ip protestosu olmak üzere - parlâ- rupu azasından Ramet adında mento vazife | mebusun dilile, hükümete, «<Eğer, dedi- bir radikal sosyal'st olan Bonne'ye ve-|ler, aleyhde rey vermiyorsak, bunu, hall Hazineyi tamtakır bırakan ıslahat Hakikati söylemek lâzım gelirse Loon Blum hükümeti, bazı müfrit hareketle- rine rağmen içlimai sahada büyük ham- leler yapmıya muvaffak oldu. İş saati |bahsinde, haftada (40) saat esasını te- Ankara 14 (Hususi) — Mısır Kra -| Ankara 14 (A.A.) — İstanbuldu Dol-|min edecek esasları kurdu. Amelenin lma Atatürk'ün hediyelerini hâmil bu- Mabahçedeki tarih sergisinin açıldığı 7 lunan Bolu Meb'usu Cevad Abbas Gü-| birinciteşrin rer bu akşam hareket etmiştir. Atatürk'ün Mısır Kralı Majeste Fa- ruğa gönderdiği hediyeler arasında ü- intaç ettiği bu talebden dolayı ö-'zerinde Kralın zümrüdle işlenmiş ar - ması bulunan imzalı zarif bir sigara azasının Fransız talebine iti- | tabağası vardır. Atatürkün Tebrik telgrafları (Baş tarafı 1inci sayfada) hararetli tebriklerimle müfahham evlilerin ve ailenizin refahı husu - sundaki çok samimi dileklerimin 1937 den birincikânun 1937 sonuna kadar 42.407 kişi ziyaret etmiştir. Bunlardan 13,555 i mekteb talebesidir. Ziyaretçilerin her aya isabet eden mikdarı da birinciteşrinde 9406 ikinci- teşrinde 16.623, birincikânunda da 16.378 dir. Atatürkün şeref vçrdîği mes'ud bir nişanlanma Hariciye Hususi Kalem Müdürü Re- kabulünü Majestenizden rica ede - |fik Âmir Kocamaz'ın kızı Hatice Ko - rim. çamaz ile İktisad Vekâleti Genç me - Bu mes'ud hîîdh'ue vesilesile de İmurlarından Enver Yelkencinin nişan Majeslenize, müfahham ailenizin (merasimini tes'id için Hariciye Veki - bu bayramının bir milli bayram teş- kil ettiği dost ve müttefik li Dr. Tevfik Rüştü Aras tarafından bu Yunanis- Yakşam Çankayada Hariciye köşkünde tana karşı Türk milletinin sarsıl - 'püyük bir kabul resmi yapılmıştır. 'maz dostluğunu beyan eylerim. K. Atatürk Ekselans Kemal Atatürk Ankara Ekselansınızın lütufkâr telgra - fından fevkalâde mütehassis olarak, ler arasında Başvekil Celâl y ütün vekiller, Generaller, İs - met İnönü, pek çok meb'uslar, bütün harlı erkânı ve Kor diplomatik ha- zır bulunmüştür. Reistcumhur Atatürk, gece hariciye kutladığımız sevinçli güne karşı İköşküne gelerek vücütlerile bu top - gösterdikleri alâkadan dolayı derin minnettarlığımı arzeder ve bu fir - sattan istifade ederek asi! Türk mil- letine ve onun Büyük Şefine olan sarsılmaz dostluğumu tekiden be - yan eylerim, Jorj Ankara 14 (ALA.) — Reisicum - hur Atatürk ile Suudi Arabistan Jantıya şeref vermişlerdir. Yeni bir İngiliz hey'eti Ankarada Ankara, 14 (Ilususi) — İngiltere müs- demlekât nezereti sabık daimi müsteşarı Mafley, yanında bir mühendisle bu sa- Kralı Majeste Abdülâziz İbnissu - |bah Londradan şehrimize geldi. Eti- üd arasında aşağıdaki telgraflar te- ati edilmiştir. Tahta cülüsunuzun yıldönü münezebetile en samimi tebrikl mi sunar ve şahsi saadet'erile dost milletin refah ve gaadetinin deva - mı için beslediğim dilekleri tekrar eylerim. Cülüsumun yıldönümü münase - BLGEEE ÜS S ae e VA AT AĞN Na R ni bankla temsil etliği grup namına temas. Jarda bulunacaktır. M ei namam dameşeam n essena sereaaeane betile lütuf buyuruları ve yüce ih - sasat ve temenniyalınızı taşıyan telgrafmızdan dolayı teşekkür eder ve8 zatı devletlerinin sıhhat ve âfı- yetlerinin devamını ve necib Türk milletinin terakki ve refahını dile- Kra, ğ S izedimemeci M aeT c ae içtimak yardım teşkilâtını ıslah etti. Fa- kat bu ıslahat büyük para fedakârlıkla- rını doğurdu. Bu sarfiyat öyle bir radde- ye geldi ki Leon Blum kabinesi istifa et tiği zaman Fransız hazinesi tamtakır bir hale gelmişti. Milli müdafaaya tahsis e- dilen yedi milyarın beş milyarı dahi, ka- bine azasına haber verilmeden — içtimai ıslahat uğurunda sarfedilip bitirilmişti. Başvekil Şotan iş başına gelir gelmez, halk cebhesi itilâfı mucibince Leon Blu- mu ve akradaşlarını kabinesine almakla beraber maliyenin başına, o aralık Va- şingtona yeni sefir tayin' edilmiş olan M. Bonne'yi getirdi. Bonne, muhali müm- kün kılacak şekilde çalıştı, muvazeneli bir büdce yaptı ve bu büdce, miadında müzakere edilerek kabul nlundu, Fakat iş bununla bitmiş değildi. Halk cebhesi hükümeti ile beraber Fransa da içindet | çıkılmaz bir derd de kendini göstermiş bulunuyordu. Grevler başlıyor Bu derd amele grevleri idi. Yeni şekil grevlerin eski grevlerden farkı şu idi ki işini terkeden amele, çalşıtığı fabrika kapılarının ebediyen yüzüne kapamması ihtimalini düşünerek Mmöbetçi — usullle fabrikayı Işgal etmekle devam ediyardu. | makalesinde gene Ankarada memurin Halbuki bu hal, mal sahibinin hakkma İri yaptırmak lüzumundan bahsetmekte, sarih biz tecavüzdü. Bu nevi elşgalli» grevlerden yüzlereesi bitmek tükenmek bilmiyen kan çıbanları gibi içtimal bünyes'n! tahrib ediyor, iş cınni- yetini ve zevkini ortadan kaldırıyordu. Şotan, buna bir çare olarak, bu gibi ah- valde hükümetin mecburi hakemliğınin kabulit hakkında bir kanun projesı yaptı. Bu projeye, fabrikaların işgali keytiye- tinin, icab ederse hükümet - tarafından derühte edilebileceği kaydını bavdü. Bu kayıd, ne soryalistlerin, ne de komün.. Merin işine gelmiyordu. Halk cebhesi a. beraber giz Fransız parasının sükutu İkiaci mühim nekta, mütemadiyen su- kat öden Pransız İranginin - korunması meseleal idi. Şotan, Pransız - fcangının Fransanın | cebhesini bozmamak için yapıyoruz, yok- Sâ...» Halk cephesi dağıldıktan sonra Şotan, zaten komünistlerin bir müd- dettenberi fazla ağırlaşan bu nevi ta- hakkümlerinden bıkmıştı. Kendilerine derhal serbestilerini iade etti. Bunu gö- ren sosyalistler müzakerenin tatilini is- tediler. Celse Aaçılınca da, hükümetin, «Halk aebhesi» esaslarına daima & kalacağına sair sarih vâdde bulunması- mı istediler, Şotan, bu lalebi, bir emni yetsizlik saydı ve esasen yıktığı bu iti fakı, Cumhurreisine kabinenin istifasını vermek suretile bozdu. Şimdi ne olacak? , Tahminler... Şotan'ı bir diğer Şotar kabinesi istihlâf edebileceği gib: radikal sosyalist olan meclis reisi bir Herrio ve gene bir radikal sosyalist olan eskı kara sefiri Sarro'nun takib etmes. İh mali çoktur. Fakat bütün bu kabineler, birer istlihale kabinesi olabilir. Fransada durum öyle bir devreye gelmiştir ki, sâ zamandâ, yöni bir seçime gitmek z ruridir. Çünkü sağ ve sol davası, Fran sada, milli bünyeyi kemiren bir hastal haline getmiştir ve bu hastalığın, cil bir ameliye ile tedavisine gidilmezse, £, inuked- ei K aa d el A Bu Sabahki — Gazetelerde — | - | Gördüğümüz Fikirler Cumhuriyet — Yunus Nadi bugünkü bi Ü0 ni evlerle teşekkül edecek yeni m yalnız vergi ve sigorta olarak senede 400 Uraya yakın para ödeyeceklerini, 4-5 bin e- vin Inşası için sarfedilecek 18 milyon lira ka- dar bir paranın 10-12 yılda devlete avdet deceğini, azami iki yılda bitecek ölan bu şaâtı müteakib devletin pahalılık sammı demekten kurtulacağını, bu büyük ması bir hamlede büdceden çıkacağını yazmaki dır. * Kurun — Asım Us giral islihsalde d eilik baslıkliı makalesinde hükmü — şa! ühiz olarak işe başlıyacak olan devlet zi stmeleri kurumunun Ziraat çesidlerini, u- llerini, ve san'atlarını fenn! bir tarada hale ka yaymakla ve üğrelmekle nümune ve reli- ber olacağını kaydetmekte, çay yetistürme |- şinin de bu taşekkülün #! atacağı wünüm İş- lerden biri olduğunu yazmaktadır. Memleketin garb ve cenub mevcud Tilyarlarca yabani zeytir nin da aşılanması icab etilgini hatırlai halleleri e İ