19 Eylül 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11
1 — Akdenizde korsanlık ef'aline karşı ::"":ı:yel:uxvluun murahhasları tarafın- j İ * n ittihaz edilecek müşterek tedbirler h_ık- İne sükük'ı GüR GAĞ kındaki Nyon anlaşmasının tasdikine ( gıpıni rica ettiğim Wl.ııını GrüRüet dair kanun lâyihası, Denizaltı Piratlığının denizüstü - gemile- 2 — Nyon anlaşmasına müzevyel ola- |rile tayyarelere de teşmilini itihdaf eden tak dün Cenevrede imzalanan — ttilâfna- :.“ ::’:fnlî€ aNyon> anlaşmasının hudud menin tasdikine dair kanun lâyihası. Ha mue;';m:':m”' ":d.:“mîu“:: 3 — Nyon anlaşmasının maksadı ve ©- | imza edilmiştir. gekllde nun yüklediği mükellefiyet hududu da- hilinde kalmak şartile anlaşmalar akdi Cumhuriyet hükümetinin Büyük Meeli - Zinizce tasvip edilmiş olan siyasetine uygun için hükümete salâhiyet verilmesi hak- kında kanun Iiyihası. telâkki ettiğimiz Nyon anlaşmasile müzeyyel Cenevre anlaşmasını kabul ve tasdik buyur- Bu son ikt lâyihayı hükümet bu sabah Meclise tevdi etmiş bulunuyordu. Encü- manızı rica ederim. men lâyihalar üzerinde 3 saatten fazla | (Baştarafı 1 inci sayfada) !müumımmeumıen olmak üzere bu gece Ce- Başvekilin nutku Hariciye vekâleti vekilinin izahatı- yarak umumi heyete vermiştir. Süye gelerek aşağıdaki nutku söyle - Encümen Nyon anlaşmasını ve mü- |Miştir: zeyyel itilâfnameyi menafli milliyemize| — Nyon anlaşması Akdenizde korsan- muvafık gördüğünü mazbalasında teba- |ik aleyhine manen ve maddeten âkid Tüz ettirmiştir. - devletlerin tesanüdünü ve teşriki me - İkinci celse yi saisini ifade eder, Karadeniz ve Akde- Büyük Millet Meclisi on yediyi yirmi |Niz devletleri ve davetliler ve âkidler beş geçe gene Abdülhalik Rendanın re- | Imeyanındadır. Almanya dahi davet e- isliğinde ikinci celsesini akdetmiştir. dilmiştir. Davet için teşebbüs alan dev Reis hükümetten gelen lâyihalnr hak-| letlerin diğer bazı devletlerin iştirak kında muhtelit encümen mazbatalarını €tmemesi haline teessüf etmeleri hem hazırlamıştır. Bunları tab'a vakit yok- | bizim hissiyatımıza teredmap — olmuş, tur, mazbataları oküttüruyorum, demiş- | hem davet eden devletlerin geniş bir tir, anlaşma istihsali için arzularının sami- Bu sırada kanun lâyihalarının müsta- | Mi olduğunu nazarımızda teyid etmiş- celiyetle müzakeresi teklif ve kabul edi- | tir. —Alkışlar— Korsanlık aleyhinde ierek lâyihalârın müzakeresine — goçi'-|bir mücadele anlaşması masırm bir hâ- Miştir. disedir ki, tabil ve rahal haller içinde Hariciye Vekkleti Vekilinin — |fözla dikkati çekmiyecekli, fakat Nyon anlaşmasının umumi dikkat ve hassa - siyeti üzerinde toplaması, akdolundu - ğu zaman gergin Ve nazik şartlar için- de bulunmasındandır. İspanya meselesi uzadıkça, tarafla - rın ve mefruz taraftarların birbirinden korkuları artıyor. İspanya meselesi her- hangi bir şekilde bitse İspanyol mille- beyanatı Müteakiben kürsüye gelen Hariciye #-kâleti Vekili Numan Menemencioğlu Uzun beyanatta bulunarak — Akdenizde bir aydan kısa bir zamandanberi devam eden huzursuzluğun konferansı meydana | getirdiğini söylemiş ve korsanlığın men'i için alınmış birçük tedbirlerden bahse- meşgul olmuş ve mazbatalarını hazırlı- Nt müteakıp Başvekil İsmet İnönü kür-| SON POSTA Bozcaada civarında Meçhul bir denizaltı Gemisini mürettebatile Birlikte yakalamışız İzmir, 18 (Hususi) — Şehrimizde dolaşan bir şayiaya inanmak lâzım ge- lirse dün Bozcaada civarında meçhul bir denizaltı gemisi görünmüş, top- çumuzun ateşi üzerine meçhul gemi suyun Üzerine çıkmak mecburiyetin- de kalmıştır. Denizaltı gemisi 22 kişilik müret- tebatile birlikte yakalanmıştır. Bu şayiayı teyid eder mahiyette ye- ni bir haber alınamamıştır. dan mâddelere geçilmesi açık reye ko- nularak kabul edilmiştir. Millet Meelisinin fevkalâde sebebile samiin locaları hıncahınç toplan- mıştır. Toplantıya giremiyen küçük bir Kalabalık Meclis önünde toplanmış ve müzakerelerin neticesini bir an evvel öğ- renmek için beklemiştir. Cumhurrecisi kanunları tasdik etti Ankara, 18 (Hususi) — Büyük Millet Meclisinin bugün kabul ettiği kenunlar Cumhurreisinin yüksek tasdiklerine ikti- ran etmiştir. Anlaşma yarın sabah tatbik ediliyor Ankara, 18 (Hususi) — Cumhuriyet hükümeti Nyon anlaşmasını pazartesi sa- bahı fiilen tatbike başlıyacaktır. Arnavudluğun ismi anlaşmadan çıkarıldı Ankara, 18 (Hususi) — Arnavudluk Nyon anlaşmasından çekilmiş ve Arna- vudluğun ismi anlaşmadan çıkarılmıştır. Meclisin kabul ettiği anlaşma metnin- tinin mefruz taraftarlarının hepsini Tmütehayyir etmesi pek muhtemeldir. Fakat, mesele bitinceye kadar Avrupa krizlere maruz görünüyor. En şiddetli kriz Korsan denizaltılarının faaliyeti şim diye kadar geçen krizlerin en şiddet - lisini bize ihzar etti. Fransa ve İngil - terenin davetinde ve Nyon anlaşmasın- da mündemiç olan azim ve karar ile beraber geniş anlaşma fikri had ve ger gin vaziyeti sulh yoluna çevirmeğe mu vaffak olmuştur. Bunu müşahede et - mek Avrupa için bir nefes imkânını ver derek tarihi malümat vermiştir. Menemencioğlu demiştir ki: 'Türkiye Cumhuriyetinin yüksek meelisin- €e kabul ve tasdik olunan 3 - 27 numaralı kanun ile, iUtihak etmiş olduğu 1936 Londra Prose Verbali denizaltı gemilerinin bir ta - laşmaları esaslarımı bu piratlik harekâtına | miştir. karşı ittiham her devletin salâhiyeti cüm - Büyük bir facia lesinden olan tedabir ile mezcederek İspan- ademi müdahale — prensiplerini| — Mühterem arkadaşlar: p İ Hali mücadelede olan taraflar - devletler gemilerinin masuniyeti- m edecek usullere istinad ettirerek ve kabul etmiş bulunuyor. Eylölde Türkiye delegesi hariciye ve - Arasın İngitere, Bulgaristan, Misır, Yunanistan, Romanya, — Sövyetler liği ve Yugoslavya müurahaslarile birlik- imza etmiş olduğu Nyon anlaşması yük - Bek tasdik ve tasvibinize arzedilmiştir. Bu anlaşma biraz evvel bahsettiğim pi - Fatlik vak'alarına karşı âkidlerin mülesanid o Tarak hareketlerini temin eden bir kaç pren- sip maddesinden sonra alınacak tedbirlerin bilfili cereyanı ne yolda vuku bulacağını gös Akdenizde ve Avrupada bir harp patlamasını biz Türkler büyük bir fa- cia addediyoruz. (Bravo sesleri) Tür- kiyenin doğrudan doğruya ve ilk sah- nede bahis mevzuu olmadığı mesele » ler önünde iken böyle bir dehşetten bahsedişim bir Avrupa harbini insan - Jar içinde hepimiz için felâket saydı - Rımdandır. Avrupa bugünkü vasıtalar önünde bir yarım avuç kadar yerdir ki, yeni bir patlamadan bütün medeniye - tini kül altında gömmek ihlimali var - dır, Harbe mâni olmak için Bu memleketin mes'ul bir vazifeda- rı ve beynelmilel münasebetle insan - ların müşterek saadetine inanmış bir in- ve Şarki Akdenizde de kara sülarının mü - y z Takabesi her sahildar devletin. kendisine "ısafı olarak bir harbe mâni olmak için açık denizlerde Adriyatik müstesna olmak| elimizden geleni yapmağa mecbur bu- üzere anlaşma ahkâmının tatbiki gene İf -|lunduğumuzu zannediyoruz. (Bravo giliz ve PFransız filolarına verilmiştir. Akde- |sesleri ve alkışlar). nizin şarkında bu filolar harekâtta bulun - M aB Sanbi dukları esnada sahildar devletlerden bun - Jarın malik oldukları vesalt derecesinde ba- Nyon anlaşmasında bulunan kor - :ı.ıoııı müzaheret ııâıım::e ve hmmw; garilik aleyhindeki mücadele fikri kon- devletlerin kara suları kadar Pirat | feransa Iştirak etmiyen yakın ve uzak mm ':;m= m hiç bir yerde tenkide —uğramamıştır. eyleyebilmek haklarına malik olacaklardır.| Siyasi itilâfların neticesi olan itirazlar Anlaşmanın tatbikatı esnasında bir yan-|da bile korsanlığı tasvip ve teşvik ede- lışlığa meydan vermemek için âkid devlet -|cek bir mütalea hiç bir yerden işiti lerin denizaltı gemileri Akdenizde bazı Ka -|. 00 e Bi nmumi telâkkide rmlıır tabi olarak seyrüsefer edebilecek 'İ a8 hi Ki badatı Mbilne Nihayet, müddetle mukayyed olmuyan bt Mmeçru bir müdafaanın ifadesidir. Tür- Anlaşma ber ükidin bir aylık mütekaddim ih kiye bu anlaşmanın haricinde kalan bü bar ile çekilmesi imkânını derpiş etmekte ve Çük devletleri ve geniş Mmuhitleri de bu takdirde diğer bir herhangi üklde de bu brcala a Çekilme gününden evvel haber vermak su - kendi içerisinde toplamasını temenn! e retile ayni zamanda taahhüdatma hnihayet| İ€T. vermek hakkını rı—ıııeyıı:;ııneıı:“ı S Nyon anlaşmasını hiç bir devlet a- Nyon anlaşmasının sekizinci Mü-leyhinde olmıyan bir meşru müdafaa mrwm ':ı;l"::""m' ""hh:: vasıtası telâkki ederek, hükümet, ar - düğünü ayrıca kaydetmek İsterim. zedilen kanun lâyihalarını ve B. M. Mec Arkadaşlar, «Nyon» anlaşmasının imzası|lisinin tasdik etmesini istirham — eder. esnasında bu anlaşmada yer bulmamış © -| Alkışlar, lan diğer bazı noktaların müzakeresine İsmet İnönünün nutkundan sonra L ine çalışılacağı tekarrür n kanun lâyihalarının hey'eli umumiye- t â HİH etmiştir. Bu ikinel anlaşmada ' bifihcisinin semayı|Jert hakkmda Söz isteyen' olmadığın de Arnavud!uğun ismi yoktur. Anlaşmanın metni tayyare ile geldi Ankara, 18 (Hususi) — Nyon konfe- ransının anlaşmasının metni bugün tay- yare ile şehrimize gelmiştir. Kanunların kabulü Ankara, 18 (AA.) — B.M. Mee - lisinin bugünkü toplantısında Nyon anlaşması ve zeyli 364 ve mezkür an - laşmanın maksat ve mükellefiyeti hu- dudu dahilinde kalmak şartile anlaş - malar akdi için hükümete salâhiyet rilmesine dair kanun lâyihası da 371 rey |cak müşterek diğer tedbirleri almak bakkma Ticaret gemilerini himaye 1 — Konferansa Iştirak eden — devletler kendi bahri kuvvetlerine, İspanyada müca - dele halinde bulunan taraflardan birine ald Lolmıyan ticaret gemilerini himaye etmek ü- zere aşağıdaki 7 ve 9 numaralı fıkralara tev- fikan harekel etmeleri için talimat verecek- lerdir., 2 — Bahri teslihatın tahdid ve tenkisi 1- Londrada 6/teşrinisani/1936 da imza oluran protokolle teyid edilen hukuku düvel kalde - lerine muhalif olarak böyle bir gemiye taar- ruz eden herhangi bir denizaltı gemisine bil- gemi tahrip edilecektir. taraflardan hiç birine ait olmıyan bir gemi- Hin Sayfa 11 Nyon anlaşmasını yarın tatbik ediyoruz Son dakika — civarında tesadüf edilen denizaltı gemisine, | hailinde bulunan taraflardan hiç birine ald tesadüf olunduğu ahval, taarruzun falli ken | Olmuyan bir ticaret gemisine karşı Akdeniz- disi olduğu fikrini tevlid ediyorsaa yukarda | de bir denizüstü gemisi veya bava gemisi ta- caktır. ile musaddak olup 22 Nisan 1930 tarihli Lan« 4 — Yukarıda zikredilen kararları pratik | dra munhedenameinin 4 üncü kısmında tâ- bir surette icra için konferansa iştirak eden dad ve € teşrinisani 996 tarihinde Londrada devletler aşağıdaki hususları kararlaştırmış- İfiza edilen protokol ile teyld olunan insga « lardır: Garbi Akdenizde 1 - Garbi Akdenizde ve Malta kanalında, niyet prensiplerini nazarı itibare almaksı « zın bir denizüslü veya hava gemisi farafın- dan yapılan bileümle hücumlar: hakkımda nezaret hususu ayrı hükümlere tâbi olacak,| H*bik olunur. Tireniyen mıntakası müstesna olmak üze- re, işbu Jeraat açık denizde ve konleransa iştirak eden devletlerin kara sularında İngi- liz ve Fransız donamalarına —iti hükümet 3 - Nyon anlaşmasına tevfikan açık dee lnl!—d: ticari seyrüsefginin himayesine işli <, Tak eden ve 1 inci maddede zikredilen şeral dalresinde yapılan bir hücuma Şahid olan lm_u hükümler kezalik tatbik oluna -| Tafından deniz muharebesi hukuku — düveli her denizüstü gemisi. A - Eğer hücum bir hava gemisi tarafın- Şarki Akdenizde dan vaki ise ona karşı ateş açacak. 2 - Garki Akdenizde: B - Eğer bir denizüstü gemisi tarafından A - Bu icraat kara sularında, alükadar vaki ise 0 hücuma karşı kendi vasıtalarile hükümetlerden her birine, kendine alt mın- Ve İcabı halinde onların kara suları dahi « takada terettüb eder. linde, çağırılması mümkün olan takviyeye B - Açık denizde, Adriyatik denimi müs -| Müracaat eyliyerek müdahale edecektir. dema olmak üzere, Çanakkale İştirak eden devletlerden her biri, ken « medhaline kadar işbu'leraat İngiliz ve Pran- | dSine git hüsutlarda, kendi harb zemileri- gz donanmalarına —seyrüsefatnin, tehlixeli | Fi işbu itlâfname ruhuna göre hattı hare- olduğu korkulan mımntakalarda, Iİki hükümet | tetlerini tanzim edeceklerdir. arazında tekarrür edecek tevzle göre— te-| — Ayni derecede mutebor olmak üzere Pran« Tettüb eder. İşbu konferansa — Iştirak eden | M7câ ve İngilizce olarak tek bir nüzha hü « devletlerden Akdenize sahildar olanlar, ken- | Ünde Cenevrede 17 Eylül 1937 tarihindo tan- di vasıtaları misbetinde, bu donanmalara TİM olunmuştur. Bu nüsha Milletler Cemiye- istenilecek müzaherette bulunmayı taahhüt |© Kâtipliği hazinel evrakına tevdi olunacake derler. Bihassa donanmaların — harekâtimi| ©7 — kendi kara 'sularında takib — etmelerine ve| — Büyük Britanya ve Simali İrlanda müt « kezalik inlihab edecekleri imanlardan bu tElid Kralığı, Bulgaristan, — Misir, Fransa, arasında kararlaştırılacak tevzi şekline gö - Te terettüb eder. lâfıma olarak taarruza, uğradığı.hir nokla| — 2 - İşbu itilâfname İspanyada mücadele' Miştir. y ç de . Şurası da mukarrerdir ki, yukarıda 1 ve 2 numaralarda zikredilen mmtakaların hu- dudu ve tevzlatı her zaman, vağiyetteki her türlü değişiklik hesaba katılmlak üzere kon- feransa iştirak eden devletler tarafından de- B — Konferansa iştirak eden devletler şu hususta mutabik kalmışlardır. ki yukarıdaki A - Aşallıda B ve C fıkralarında derpiş edilen ahval müstesna olmak üzere hiç bir denizaltı gemisi Akdenizde denize çıkmıya- caktır. B - Denizaltı gemileri konferansa işlirak eden devletlerden ber birine tebliğatta bu - hunduktan sonra deniz Üzerinde ve bir suüs- tü gemisi refakatinde olmak şartile seyrede- bileceklerdir. © - Konferansa iştirak eden devletlerden her biri aşağıdaki 1 numaralı melfulla ta - yin edilip A ve B fıkralarında münderiç tah- didata tâbi tutulmıyacak olan bazı mintaka- donanmaların istifade eylemelerine müsaa- | Yunanistan, Râmanya, Türkiye, Bovyetler edeceklerdir. Birliği, Yugoslavya. Güneş klübü spor Faaliyetini tatil mi Ediyor ? Dün şehrimizde 1933 senesinde Gala» tasaraydan ayrılan oyuncularla teşekkül ş klübünün spor faaliyetlerini bırakmağa karar verdiği hakkında bazı şayialar çıkmıştır. Üzerinde ısrarla du- |rulan bu şayialar üzerine klübün ileri gelenleri arasında tahkikat yaptık. Güenş klübünün tanınmış simaların- dan bir zat bize şunları söyledi: — Bütün spor şubelerinin tatili faalie yeti hakkında henüz verilmiş kat'i bir karar yoktur. l Bununla beraber bu sene yapılacak li maçlarına futbol şubesinin iştirak etti- ları, talim için, kendi denizaltı gemllerine | Filmesi mevzuubahstir! tahsis edebilirler. kuf veya yukarıdaki R fıkrasında derpiş e- gilen şartlar müstesna — olmak üzere kendi kara sularında hiç bir eenebi denizaltı ge- lerdir, caret gemilerine Akdenizde, e - karrür edip aşağıdaki 2 numaralh mcifufta bileceklerdir. 8 — Yukardaki hükümler Milletler Ceml- 9 — Konferansa iştirak eden devletler - den biri işbu anlaşmadan çekilmek niyetin- de bulunduğunu haber verirse böyle bir teb- BE 390 günlük bir vadenin hitamında mute- cektir. Her iki metni ayni derecede muteber ol- mak Üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüş- ha olarak Nyonda 14 Eylül 1987 tarihinde tanzim edilmiştir. Bu nüsha Milletler Cemi- yeti Kâlipliği arşivine tevdi olunacaktır. Büyük Britanya ve şimali Irlanda Birleşik Kralhığı, Bulgaristan, Misir, Pransa, Yuna - nistan, Romanya, Türkiye, Sovyetler Bir » liği, Yugoslavya. Müzeyyel itilâfname Ankara 18 (AA.) —- Nyon anlaşmasına müzeyyel itilâfname metni berveçhi âtidir: Akdenizde denizaltı gemileri tarafından ika olunan karsanlık flillerine karşı hususl müşterek tedbirler hakkındaki kararları ha. vi olarak 14 Eylül 1937 tarihinde Nyonda im- ga olunan anlaşmada, iştirak eden devlet - ler, denizüstü gemileri veya hava sefineleri tarafından ika olunan bu gibi fiillere karşı leride müşterek tedbirler ittiham imkânını muhafaza ettiklerini ve şimdi bu gibi tedbir- Jere tevezsül etmek münasip olduğunu na - Trakya manevraları filmi İzmir (Hususi) — Trakyamızın bü- yük askeri manevraları umumi müfet- tişlik sinema atölyesi şefi Vehbi Kaya tarafından filme alınmıştı. ı—'-lıılil.lınhn—wııumuı- Bu filmler Vehbi Kayanın idaresi letlerce mukarrerdir ki yukarda yazılı prog-|altında bir heyet tarafından evvelâ İs- ramın ferasını kolaylaştırmak için kendi ti-İdanbulda akademide ordu müfettişi Or- general Fahrettin Altay tarafından gö- tayin edilen bazı esaslı yolları tavsiye ede -| Tülmüş ve takdir edilmiştir. İzmire götürülen bu filmler ordue- 1 — İşbu anlaşmanın hiç bir hükmü, kon- | vinde, halkevinde, fuarda müteaddid Umumi müfettiş Kâzım Diriği can- yeti kâtipliğine tesell ettirilmiş olan beynel-|dan seven Egeliler, Trakya toprakla- milel taahhütleri hiç bir suretle Ihlâ! etmez.|rında Cumhuriyet ordusunun makine- leşmiş vesaitile yapılan manevraları görmekle general Kâzım Diriğe teşek- kürlerini bildirmişlerdir. Bu zengin ber olacaktır, ve konferansa iştirak eden dev| filmler köy kalkınmalarına gösterilen Garsonlar mektebi Ay Sonunda Açılıyor Şehrimizde açılacak garson mek - tebi etrafında yapılan hazırlıklar biti- rilmiştir. Mektep binası olarak Beyoğ - lunda bir apartıman seçilmiştir. Mek- tebin müdürlüğünü Esnaf Birlikleri bi rinci kısım umumi kâtibi Cemal yapa- cak, muallimleri tanınmı; garsonlar a- rasından ayrılacaktır. Mektep binasını gezen maarif müfettişleri muvafık şe - kilde rapor verdiklerinden binanın tef rişine başlanacaktır. Garson mektebi teşrinlevvel ayı İi - çinde tedrisata başlamış olacaktır. Bu- radan biraz yukarıda bulunan berber- ler mektebinin de bu çatı altına alın - ması mühtemeldir. Bir adam merdivenden düşüp öldü olan berveçhi âti hükümleri kararlaştırmış- Kantarcılarda 67 numaralı kahve - mukabele taarruz edilecek ve mümkünse bu | lardır: Bur, , - Denizüstü ve hava gemileri de 75 yaşlarında İlyas isminde biri mer 1 - İşbu itlâfmame, Nyon anlaşmasını ta | giyenden düşerek birdenbire ölmüş - “|tür. Cesedi muayene eden adliye ta - Salih Haşim, defnine ruhsat ver- - bibi
