8 Sayfa Fenni Bahisler: Benzin ve sunn'i benzin Sun'i benzin yapmak ihtiyacı niçin duyuldu, Almanlar kömürden benzin çıkarmaya nasıl muvaffak oldular ? Sram e nn gn e Petrol membaları, müstekvel harpte en büyük relli oymyacaktır Benzin ve onun maddei teşkil eden petro) için bugün dünyanın asliyesini | fazlasile mevcut bulunmaktadır. Almanlar bu imalât için şimdiye ka. yegâne hâkimi denilse mübalâğa edil.| dar iki büyük fabrika yapmışlardır, bu miş olmaz. O kadar ki benzin âdeta| fabrikalardan aldıkları benzin şimdilik her millet için başlı başına bir hayat veya memat meselesi halini almıştır. Filhakika bugün orduların en kuüv- vetli silâhlarını evvelâ tayyare, sonra kara kuvvetlerinde (makine) teşkil et. mektedir. Makine demek ise (tank), (motör), (motosiklet) damektir. Bütün büyük askeri devletler, bir taraftan — tayyarelerini çoğaltırlarken, diğer taraftan ordularını (motörleş - ftirmek) tedirler, Bu motörleştirmek temayülü, bazı ördularda süvari yeri - ne hafif ve seri tanklar veya motosik- letler ikamesine kadar varmaktadır. Tayyare ve motörün yegâne gıdasını İse benzin teşkil eder, Benzin! olmıyan ve yahut sulh zamanında kâfı dere de benzin idhar etmemiş bulunan dev- *r, bir harp zuhurunda büyük müş- ak, hattâ büsbütün (harp kalmak) vaziyetine düşmek teh- likesine maruzdur İşte bu tehlike: ren ve bilen Almanya, rında petrol bulunmaması; manyada bir iki küçük pet vardır, fakat bu kuyuların has Alman Benzin ihtiyacının onda birini bile temin etmemektedir) dolayı bu çok mühim harp malzemesini sun'i rette imalden başka çare olmadığını görmüş ve nihayet bunda muvaffak olmuştur. | Almanya, zaten kimya sanaylinin en| Mmüterakki olduğu memlek , Bu sa- nay! Almanyada umumi harpton evvel de inkişafa b Umumi harp , hattâ akıllara de terakk; ve Hir, ki o va anlar bir (Ersatz)| Bu kelime lidini yap - tan muhasara altına alıntı muhtaç oldukları bir çok deleri tedarikten âciz lar başlıca meselâ (ka rin) idi. Bu maddelerden mat Almanları âciz bırakmadı, derhal Al - man kimya —mühendisleri harekete | | t «| «Dün gece gene filân helâya g Almanya ihtiyacının dörtte birini te - min etmektedir. Fakat Alman mühen- disleri durmadan çalıştıklarından — ve sun'i benzin imali usullerini her gün biraz daha sadeleştirmek için nihayet. $iz tecrübeler yapmakla olduklarından Hbu imalât miktarının, bir ik: sene son- ra Almanyayı haricin benzin esaretin- den tamamile kurtaracak bir dereceye vârması kuvvetle memuldür. Bize gelince, malümdur, k; bizde de, yapılan bütün araştırmalara rağmen .henüz esaslı petrol madeni bulunama- mıştır, Bu jihetle biz de (benzin) için altında bulunuyoruz, en motör veya otomobilin ben - u den kömüründen sun'i benzi İ öğrenmiş olan Vekâlet, Zonguldakta (Sömikok) nayline ziyade ehemmiyet Almanların — te ile bizde de, ki ni umumi bir şekle getirmeğe 'eti r. ü yukarıda da dediğimiz gibı, gene tekrarlıyoruz, ki yarının —harbi demek havada tayyare, karada tank demektir. Kendi benzini olmıyan bir yailletin ise tayyare ve tang keza yok demektir. Safie Sebati Ayda 450 lira Kazandıran bir iş ( Baştarafı 7 inci sayfada ) biraz daha pahalılaşırsa; züppe bayan- larla, züppe baylar: «Dün gece gene flân barda sabahladık!» ye böbürlenecekler, Fakat şaka bertaraf, insan bu vazi- yeti gördükten sonra, belediyemizin İstanbuldaki helâları hâlâ niçin çoğalt- geldiler ve az zamanda (terkibi (Syn thetiguc) veya sun'i (lâstik) ve (gli - serin) imaline muvaffak oldular. Şim- di ise sun'i (kauçuk) imal: büsbütün tekemmü| eetmiş, Almanların yaptıkla Ti uydurma kauçuğu, tabil (kauçuk)tan ayırmak kabil olmamağa başlamıştır. İşte (Ersatz) imalinde bu kadar tç- rakki eetmiş olan Almanlar, harp için (kauçuk) tan ve (gliserin) den belki yüz defa daha kıymetli ve lüzumlu o- laf'ı (benzin) 1 de (terkibi) — surette vücuda gelirmeğe senelerdenberi Ça- lışmakta idiler. Alman kimya sanayli mühendislerinin bu çalışması nihayet çok müsbet neticeler vermis ve iki şe- nedenberi Almanyada sun'i benzin | imali esaslı surette başlamıştır. * Sun? benşin, maden kömürünü (hydrogeniser) etmek, yanı (müvel . lidülma) laştırmak su: etile elde edi.- mektedir. Almanyada. ise kömmür ma - denleri pek bol olduğundan, benzin imali için lâzim olan iptidai madde aa — miyor ve her birini birer zengin ma - den gibi işletmiyor diye düşünüyor, Bunu yapsa, hem kendisinin para “hti- yacı, hem halkın helâ ihtiyacı defedil- * | vetliler me; mMmiş olmaz mı? Bugün bir vedakoşusu yapılacak Avrupa tuürnesine çıkacak olan bini- cilerimiz için Sipahi Ocağı bir veda ko Şşüsü hazırlamıştır. Müsabakalar için büyük hazırlıklar yapılmıştır. Bu meyanda ocağın Harbi yedeki sahası da düzeltilmiştir. Bugün saat 15 de yapılacak olan bu koşular- dan sonra beş sübay ve I2askerden mürekkep olan kafile hayvanlarile bir- Likte pazartesi günü haâreket edecekler dir. Sıhhat memurların terfii Sıhhiye teşkilâtı kanunu mucibin- ce belediye emrinde çalışan Doktor, ebe ve diğer sıhhat memurlarımın bi- ter derece terfileri 937 senesi eylülün- de yapılacaktır. AU y V K ÜUUN ĞAA DA ” SA DG AĞEA Melek ve İpek sinemaları: Romeo ve Jülykt Norma Şerer tarafından ingili “| sözlü film. eet eden Mon- Verona şehrinde talgu ve hiç geçine: nında Montalgu den Romeo dahi bulunma ce sırasında Julyet ö Rozaliyi unutuyor ve ona delici oluyor. Julyetin amcazadesi Tybolt, likanlıyı kovmak istiyorsa da Capulet büna mâni oluyor. Julyet ve Romeo biribirlerine aşklarını ve buluşacaklarına xi meo ile Tybolt dövüşüye ölüyor. P: Tyhaoalt ne Romeo- Jülyet görmektedir, Onu ölmüş “ Sakarya ,, sineması : .. * Günah gecesi Gaby Morlay tarafından fransızca sözlü film. İren Silven Fransada Kot Dazürde tebdili havada bulunmaktadır. Orada meşhur piyanist Françar ile tanışır. Delikanlının üzerindeki tesirine muka veme; edemiyeceğini anlayan İren, o- na haber vermeden Parise avdet eder. İren evlidir. Kocası avukat Roberdir. İk! çocuğu vardır. Karısının birden bi- re avdetine hayret eden avukat onda| | içim müsande talep ediyar: Yukarıda ( Macaristan geceleri ) , sokla aşağıda ( Romezo - Juliyet ) , (Günah gecesi), ortada (Şehirler alev içinde), aşagıda (Her yerde şen) filmlerinden birer sahne Haftanın filmleri | Haftalık sinema programları Türk ! Şehir Alevler İçinde Saray Macaristan Geceleri Melek * Romeo ve Julyet İpek : Rameo ve Julyet Sümer : Her Yerde Şen Sakarya- * Günah Gecesi “Türk,, sineması : - Şehirler alev içinde Fransızca sözlü film, Mühendislik tahsilini ikmal (Jak) bir petrol kumpanyası hesabına hafrıiyatta bulunmağa memur edil. Uzun süren bir faaliyetten sonra bir netice elde edilemediğini gören kum- eden | | panya «Jak» a kısa bi ı- mühlet veriyor. da netlce alınmadığı Jakın m Bu müddet zar takdirde kredi kesilecektir kül bir vaziyette bulun adında bir kı: şiyorlar, Jak kızın annesili hafri | bulunmuyor, Bu arada Anapolis şehri- ne gelen kun ya müdürü Sonia ü: £ tesir yapıyor. Jakın a- zıilı bir düşmanı vardır. Korsun adında bulunan bu adam petrol tabakasını ih- tiva eden bir araziyi ucuz bedel muka- bilinde Jaktan satın alıyor. Mahv ve perişan olan Jak bir gece petrol kuyu- I “Saray, sineması: .| son derece hoşlanan K suna bomba atiyor. Bunun neticesi o- larak şehir ateşler içinde kalıyor Müt hiş bir kargaşalık baş gösteriyor. Kur- tarma ameliyatında bulunmak isteyen Jak yaralanıyor. Nihayet yangın sönü- yor, fakat şehirden de hayır kalmıyor. muhakkak bir sır olduğunu sezmiştir. Mirka Jak ile buluşuyor. Ve Jak hayli Bir gece verilen süvarede İren piyanist | Meşakkatten sonr. ile karşılaşır, Onun teklif ettiği rande vuyu kabul eder. Bir bara giderler, Françar kadının tabakası üzerine bir kaç nota yazar, Ertesi gün avukat bu notaları görür, Kadın piyanis! ile bir defa daha buluşur. Artık ısrarda lunmamasını rica eder, Tam çıkacı ğ sırada İren bir kadın ile karşılaşır. Bu kadın piyanistin metresidi: İrenden para koparır. Nihaye! iş 20,000 bu-| Merle Oberonun kumpan, Tehditle | , velen; dete erişiyor. Beş senete 2,100,000 Türk lirası ! Holivudun en güzel yıldızlarımdan 1 ile olan Bu mufkavelenamesi hitama ermiştir. san'atkâr kumpanyası İle yeni bir mu. ame akdeylemiştir. Bu muka - franklık gerdanlığına kadar dayanır,..| Yelenameye nazaran Merle Oberön beş Bunu elde etmek için kadın kumarha-| Sene içi nelere başvurur. Nihayet bir olomobi! | caktır ki ayda: 35,000 Türk lirası ka-| ha - Tr kazası neticesinde vefat eder, ÜŞ A LĞ A S e SÜ ln İA e Be ala y ÜD Üü — am: 2.100.000 'Türk lirası ala zanacak demeklir. sağda yukanda Macaristan geceleri Paula Vesseley tarafından almanci şgözlü film. Mülâzım Karl'ın babası birden bl vefat ediyor. Mülâzım para bırakmadiI” ğından dolayı babasından kalan satmağa karar veri Babasının ara*| bacısının kızi gi ka bu s: vazgeçmesini Karlda zın tavsiyelerine ink kerlikten istifa ederek likte çiftcil lülerin dedi kodularını mucip oluyori Herkes kızı Karl'ın metresi sanmakta* dır. Fakat günün birinde Karl civardâ bir tenezzühte bulunan zengin bir kız” la tanışıyor, Onunla delice sevişmeğt başlıyor. Grit leminde olan bu kız Karl ile vakit geçlri; nda evlenecekt lerini Karla b Bu haberden ceye kadar hasatta bulun! x. Julika ü r. Ekinlerin bi or, bunlar bozulmağl sabrı tükeneli dığıs etmek ol* e Karl Juli- k ruhlu bir kığ nla evleniyoru duğunu bildir kanın ne k. olduğunu a “Sümer,, sineması: Her yerde şen... Büyük operet ve rövü filmi Harry Vad ve arkadaşları Regal ote* kıyet kazanıyor. Regalin müdürü Ro” ber onlara çalışmaları zımnında Harry ye teklifte bulunuyor. Harry kabul e“ diyor ve çok muvaffak oluyor. Otele mütenekkiren gelen Paula namında bir Prenses caza bayılıyor. Ve orkestra şes fini sevmeğe başlıyor. Aralarında aşk sahneleri cereyan eyliyor. Harry sev" Bilizi Prenses için bir şarkı besti ve iki plâka bunu kaydediyor. Fevka' lâde bir muvaffakıyet kazanan bu şaf kının ismi (mahrem aşk şarkısı) dır. Nihayet her iki sevdazede saadete ka* vuşuyarlar. Jean Murat'ın yeni filmleri Meşhur Fransız san'atkârı Jean Mue rat arka arkaya dört büyük film çevir” mek üzeredir. İsimleri şunlardır: Alo” a « Kadınlar hırsızı - Adalaf Şarkısı