13 Aralık 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

A l ğ& KA vi S 13 *” « * z İ|TELGRA ismet inönünün dünkü nutku “ Yeni Suriye devletinin Türk illerini elde etmek hevesine aslâ muvafakat etmeyeceğiz ! ,, (Baştarafı 1 inci sayfada) We umumi bir hülâsa yapmak için ben de her sahada iktısadi faaliyetimizi Bgözden geçirmek isterim: Ğ Zirai vaziyetimiz Bu sene geçirdiğimiz zirai vaziyete Uumumi surette ortadan daha iyi deni- lebilir. Mevsimin ilk zamanlarında ü- mitlerimiz daha çoktu. Zannediyorduk ki birçok mahsullerde bolluk, evvelki senelere nisbetle bir iki misli fazla ola- “Caktır. Bazı hava aksilikleri, bazı mah suller için bize umduğumuz neticeleri :verdimıemiştir. Zaten ziraat böyledir. Evvelce tahmin olunan hesaplar her —noktada ayni aynına çıkmaz. Fakat tek rar ediyorum ki umumi olarak bu se- neki ziraat vaziyetimizin iyi olduğunu söyliyebilmekle — bahtiyarım. Büyük mahsullerimiz iyi fiyatla satıldı. Bun- ların başında, üzüm, fındık, incir ve bil hassa tütün zikrolunabilir. Ekin orta 'Anadoluda ve Şarkta iyi idi. Garbi A- nadoluda bazı mıntakalarda fena hava lardan dolayı çok zarara uğradık. Fa- kat Garbi Anadolunun diğer mahsulle- riyle beraber vaziyeti de çokluk olarak ortadan daha iyi sayılabilir. Sınat vaziyetimiz Endüstri programında bu senenin hissesine düşen işleri muvaffakıyetle 'tahakkuk ettirdik. Yeni fabrikalar aç- tık, yeni fabrikaların temellerini attık We yeni fabrikaları mukavelelere bağ- dladık. Bilhassa bütün memleketin dik- katini iki mevzu üzerine çekmek iste- rim: Bu mevzulardan birisi kömür üze rinde, ikincisi demir üzerinde aldığı- mız tedbirlerdir. Geçen yıl yine yük- sek huzurunuzda memlekete hitap eder ken kömür politikası diye hususi bir Mmevzua lemas etmiştim. Kömür havza sında ucuz fiyatla çok istihsal yapabil- Mmek için lizım olan tedbirlerin hepsine tevessül etmiş bulunuyoruz. Bunların .başında büyük şirketler elinde bulu- “nan işlerin devlet tarafından alınması geliyordu. Ereğli şirketi ile iki tarafı memnun &decek ameli ve makul neticelerle an- laşmış olmamızı meminuniyetle zikret- mek isterim, Bundan sonra nakil vası» taları, ocakların birleştirilerek rasyo - nel bir halde işlemesi, hülâsa çok istıh- sal yapmak ve memlekete geniş mik- yasta kömür istihlâk ettirmek için ted- birler alacağız. Bu kış gününde bizim memleketin yakacak madde olarak kö- Mmürü geniş mikyasta kullanmış olma- sını iyi bir dilek olarak zikretmek is- - terim., Çok ehemmiyet verdiğimiz ikinci | Mmevzu yüksek kurumlarla büyük de- ©Mmir ve çelik fabrikası kurulmasıdır. Bunun için muteber İngiliz firmasiyle yaptığmuz mukaveleyi zikredeceğim, -Mukaveleye göre iki buçuk yıl sonra, ümidimize göre belki biraz daha evvel bu fabrikanın işlemesini bekliyoruz. ; Su politikası * Arkadaşlar, Bu sene bilhassa ziraat için esasli tedbirler almak yolundayız. Muhtelif Mıntakalarda — tetkiklerde bulunduk. Ehemmiyetle vardığımız netice odur ki eğer daha fazla mahsül almak istiyor- sak daha radikal davranmamız Jâzım- Gır, Demek istiyorum ki bugünkü şart- lar ve vasıtalar içinde miktar olarak is- tihsal edilecek maddeler aşağı yukarı İstihsal edilmektedir. Köylüye ve çift- Çiye daha fazla mahsul kazandırmak için yeni tedbirler lâzımdır. Bu tedbir lerin başında su işlerini buluruz. Önü- Müzdeki sene içinde memlekette geniş Mikyasta su politikasına - başlıyacağız, h_irtakım büyük sular var ki yalnız tah ribat yapıyorler. Yine birtakım güzel Sular var ki onların sulamasından mem leket istifade edebilir. Sulamakla beraber Ynemlekette zira- af usullerini ve ziraat vasıtalarını ye- hileştirmek için çiftciye geniş mikyas ta kolaylık göstermeğe başlıyacağız. -— Endüstri programı gibi başlı başına W eu hi KÜL AĞ 1 Zd " a Va Te | L np larını her sene tetkik etmek bizim yeı ni bir zevkimiz olacaktır. Memlekette huzur ve çalışma neşesi Bu sene memlekette, huzur ve çalış ma neşesi de pek ziyade memnuniyeti mucip bir halde idi. Bu varlığı maliye- nin hesaplarında açık bir surette görü- yoruz. Şimdiye kadar hazinenin varida tı geçen senenin bu aylarına nisbetle hiç olmazsa 12 milyon lira fazladır. Mili paramız bugün en sağlam hbir bünye göstermektedir. Bülçe müvaze- nesi şüphe götürmeyecek surette emin, hattâ ümit edildiğinden fazla varidat veren, gerek ziraatta ve gerek sanavi- | de kazancı - 2r sene artmakta olan mem | leketin milli parasının kıymet ve kud reti elbette şüpheden azade, her hangi memleketin parasiyle boy ölçüşecek kudrette bulunması lâzımdır. Paramızın kıymeti Arkadaşlar, bu sene muhtelif mem- leketlerde para kıymetleri üzerinde itürlü temevvüçlere rastladık. Şimdiye kadar para kıymetini tutmakta israr et- miş olan mühim memleketler, paranın kıymetini düşürme kararı almışlardır. Biz, b ufikir temevvyüçleri arasında paranın kıymetini tutmayı, alınacak tedbirlerin bizim memleket ijin en iyi- si saydık. Şimdi ticaretin hemen her memlekette bir şekil ve surette güdüm | altında bulunduğu devirlerdeyiz, Bu devirlerde para kıymetine hükmetmek çok müşkül değildir. Paramızı düşürmiyeceğiz Biz de yedi senedenberi güdümlü bir ekonomi tâkib ederek paranın kıyme- tini kolaylıkla muhafaza edebildik. Pa- ra kıymetini memleketin iktisadi şari- larından dolayi düşürmek fikri bize gelmedi. Aksine olarak memleketin ik- tısadi şartlarından dolayı paranın kıy- metini muhafaza etmek fikrini edin - dik. Dahilde ve hariçte çok borç edilir ve bu borca faydası olsun diye para dü- şürülür. Gene düşürme memlekette u- cuzluk husule getirmek için tedbir ola- rak ileri sürülür. Biz memlekette u - cuzluk için para kıymetinin düşürül « mesini doğru tedbir olarak kabul et - miyoruz. Para kıymetinin düşürülme- Bi ihtimali olduğu zaman her türlü it- halât eşyası derhal kıymetine zam ya- par. Para düşürülmesi suretiyle ihracat mallarımızın daha kolay sürüleceğini bizim memleket için iddia etmenin doğ- ru olmadığını da sanıyoruz. Çünkü ih- raç edilecek malımız elimizde kalmı- yor. Zamana göre, makül sayılacak fi- atlar üzerinden ne kadar mal çıkarır - sak sürebiliyoruz. Ondan sonra paranın düşmesi ihtimali karşısında vukua ge- lecek her türlü pahalılıklar, memle - ketin iktısadi hayatını umumiyetle çok müteessir edecektir. Arkadaşlar, Mahsus tafsilâtlı konuşuyorum: Bir taraftan paranın kıymetine hüküme - tin, B. M. Meclisinin hâkim olduğunu göstermek istiyorum, diğer taraftan pa ranın âtiyen de müstakir tutulmasını icap ettiren sebepleri anlatmak istiyo- rum. Bizde itimat meselesi bütün tedbir- lerin başında gelecek bir unsur oldu- ğguna kaniim, Ucuzluk mücadelesi Şimdi pek mühim olan diğer mesele- ye geçiyorum : Memlekette geniş mik- yasta ucuzluk mücadelesi yapıyoruz, Bir iki seneden beri aldığımız cesura- ne tedbirler müsbet neticeler verdi: Şe kerde, tuzda, çimentoda, ilâh.. bu poli- tikaya bu sene de devam edeceğiz. Pa- ra düüşürmekten dolayı yüzde 3Ü ucuz- luk bekliyen memleketlere nisbetle biz iki sene içinde, esaslı ihtiyaç maddele- ri üzerinde, yüzde 30 dan fazla ucuzluk teminine şimdiye kadar muvaffak ol- duk. Bu istikamette bundan sotira da F HABERLERİ Mihalaşse tarafından yapılan bir sorgu- Köyeraiyeerr Te gy SERİN A A ' ha SON FPOSTA Çinde ihtilâl İhtîlâlcilerîareşal Şan - Kai - Şeki esir ettiler ı Hedef aünistlerle birleşip Japonlara karşı gelmek imiş Londra, 12 (Husust) — Çinin şimali garbisinde büyük bir ihtilâl çıktığı Japon membalarından bil - dirilmektedir. Ordunun da methaldar olduğu bu ihtilâl neticesinde, Çin umum kumandan ve başvekili — mareşal | Şan - Kai - Şek esir edilmiştir. İhtilâlciler, komünistlerle teşri » ki mesai etmek suretile Japonya - ya karşı harekete geçmek arzusun- dadırlar. Romanyanın Dış siyaseti Dış Bakanı Şubatta Ankaraya geleceğini Mecliste söyledi Bükreş, 12 — Meclis, dış bakanının izahatından sonra müzakerelere baş - lamıştır. Bütün siyasal parti başkanları dış siyasa hakkında tasviblerini teyid et - mişlerdir. Titüleskonun ayrılması hakkında ya cevab veren Tataresko, bu mesele- nin bir iç siyasa meselesi olduğunu, çünkü liberal partinin mütecanis bir hükümet istediğini bildirerek demiş - tir ki: | «Dış siyasada hiç bir değişiklik ol - mamıştır. Zira bu siyasa, Romanya milletinin daimi menfaatlerine daya - nan daimi siyasadır. Titülesko tarafın- dan hükümet adına tâkib edilen siya - sanın bütün memleket siyasası oldu - ğunu ve bu siyasanır tâkib ve tarsin edildiğini isbat edebildik.» Antonesko pazartesi günü, Delbos'- un daveti üzerine Paris'e gideceğini bil- dirmiştir. Dış bakanı bundan başka, şubatta Atinada toplanacak olan Bal- kan Antantı daimit koönseyi içtimaına iştirâk edeceğini ve bu vesile ile An - karayı ziyaret edeceğini de söylemiş - İtalya Kralı hasta Roma, 12 (A.A.) — İtalyan kralı, hafif bir soğuk algınlığından muzta - ribdir. Hükümdar, kat'iyyen kimseyi mülâkat için kabul etmemektedir, Yunanistanın İngiltereye ısmarladığı yeni muhripler Atina, 12 (Hususi) — Yunanistan hesabına İngiltere tezgâhlarına sipariş edilen iki torpido muhribi mukavelena- mesini imzalamak üzere yeni deniz er- kânıharbiye reisi amiral Sakallariu dün Londraya gitmiştir. Habeşistan, İtalya ve İngiltere Roma, 12 (A.Â.) — Sir Eric Dur-| mond'un yeni bir takım itimatnameler takdim etmeğe mecbur kalmasından İtalyanın İtalyan imparatorluğunun tanınması meselesinde istifade etmesi çok muhtemeldir. İtalyanın daha ziyade muvakkat bir itilâf vücuda getirilmek üzere müza - kerat icrastı maksadile anonim itimat-|| namelerin tecdidini kabul edeceği zan- nolunmaktadır. Karsta zeizele _ Kars, 12 (A.A.) — Karsa elli kilo- metre mesafede bulunan Digor nahiye- si ve köylerinde 10-11 gecesi saat 21,- göre hasar ve zâyiat yoktur. BN ÇAi DA !idanada tüyler Ürpertici Lâvhalar (Baştarafı 1 inci sayfada) muştur. Ahmet bundan sonra en kü- çük çocuğunu aramıya başlamıştır. Bi- raz araştırmadan sonra bu küçük yav- ru ocağın içinde çırılçıplak bir vazi - yette sağ olarak bulunmuştur. Remzi adında olan bu yavru tam yedi gün aç susuz ocaklığın içinde kalmış ve ancak baca deliğinden aldığı hava ile yaşı - yabilmiş ve bir mucize kabilinden kur- tulabilmiştir. Feci bir surette analarının kucağın- da ölen Kemalle İbrahim ilkmektebe devam ediyaorlardı. Zavallı Ahmet deli | gibidir. Mütemadiyen ağlamaktadır. Sorulduğunda tek kalan yavrusile çift- liğe çekilerek çile daorduracağını söyle- miştir. Bu vaziyet Adanalıları bir kat daha ağlatmıştır " Cenazeler gömülmüştür. Şehir içinde bir su birikintisinde hüviyeti meçhul bir ceset bulunmuştur. Seylâp günü hastaneye kaldırılan tanzifat memur - larından Halilin karısı da ölmüştür. Bununla şimdiye kadar ölenlerin sayısı kırk altıyı bulmuştur. Maili inhi - dam binalar heyeti fenniyece muayene edilmekte, yıktırılmaktadır. Teberru - lar devam ediyor. Her taraftan para, elbise, mahrukat yardımları geliyor. Mersin ve Tarsusta yardım komiteleri faaliyete geçmiştir. Mersin belediyesi 5000 kilo kömür göndermiş, seylâpze- delere dağıtılmıştır. Belediyemiz kur- tarmada büyük yararlıkları görülen memurlarını para ve takdirnamelerle mükâfatlandırmıştır. Hava gayet gü- zel gitmektedir. Orduevi binasında açılması karar - laştırılan yerli mallar sergisi binanın temelinde büyük tahribat olduğundan açılamamıştır. Fuat Ankara kadınlarının yardımı Ankara, 12 (A.A.) — Ankaradaki Kadın Esirgeme Kurumu tarafından Adana felâketzedelerine dağıtılmak ü- zere 486 giyim eşyası Adana valiliği- ne gönderilmiştir. Çocuk Esirgeme Kurumunun yardımları Ankara, 12 (A.A.) — Çocuk Esir- geme Kurumu Genel Merkezi 1/11/ 936 dan 1/12/936 tarihine kadar 2739 çocuğa yardım etmiştir. Bunlardan 398 hasta çocuk ve anne genel merkezin polikliniklerinde mua- yene ve tedavi edilmiştir. Ayrıca Diş Bakımevinde de 329 ça- cuğun dişleri muayene ve tedavi edil- miştir. 1815 çocuk ve anne genel merkezin banyolarından istifade etmiştir. Süt Damlasından her gün 166 çocu- ğa süt verilmiş ve bir ayda yekün ola« rak 1336 kilo bedava süt dağıtılmıştır. Yardım için başvuran 31 yaksul yav- ruya para yardımı yapılmıştır. © İspanya işleri ve ademi müdahale meselesi e Fler tarafta hazırlık ı yet vermek için bir favassut yapıl- masını düşünen, bu yolda bazı teşeb - büslere girişen İngiltere ile Fransa - nın bü hareketleri, umumiyetle çok müsait bir şekilde karşılandı. Fakat, bugün, garbi Avrupanın cenup mün- tehası, âdeta bir insan mezbahası ha- line gelmiştir. Bu manzaraya, bir in - san sıfatile tahammül etmek hakika - ten mümkün değildir. bu iki devletin teşebbüsleri minnet ve şükranla karşılanmak gerektir. Fakat yok değildir. İspanyadaki dahili müca- delenin bu derece amansız bir şiddet almasında, acaba, bazı devletler ka - dar bu iki büyük memleketin de mes'u liyet hissesi yok mudur? Bütün dünya ile beraber biz de biliyoruz ki, söyle- nen iddialı sözlere rağmen, bir çok İn- silâh ve mühimmat taşıyor, hemen bü- tün Fransiz şehirlerinde, İspanyanın Madrid muıntakası için taraf taraf gö - nüllüler toplanıyor. Bir çok sosyalist ve komünist mer- kezleri, gönüllü kaydeden ahzı asker büroları haline gelmişlerdir. Bu hal - lere göz yumanların bu hareketlerini göz önüne getirince, yapmak istedik - leri ulvi vazifenin samimi bir istek mahsulü olduğundan şüphe etmemek, kolay kolay mümkün olmaz. Diyelim ki Almanya ile İtalya totaliter rejimle idare edilen memleketler oldukları için, onların, şu veya bu bakımdan müdahaleleri bir emri vakidir. Fakat onlar Milletler Cemiyeti misakına ria- ediyorlar diye ayni yola sapmak, bil - mem mantik itibarile ne derece doğ - rudur. Bundan ötürüdür ki bir çok kimseler gibi ben de, İspanya işlerine yapılmak istendiği söylenen müdahalenin samimiyetine pek inan - maiyorum ve bunda kendimi haklı gö rüyorum. * iral Samsonovici Lehistanı ziyarete gitti. Beraberin- de erkânıharbi- Her tarafta hazırlık büyük erkâni - harbiyenin üç şube şefi de bulunmak - tırılması istenen askeri ve dostluk bir askeri anlaşma doğacağı muhte- mel olmamakla beraber mevcut şerait içinde elde mevcut vesikaların tatbik kabiliyetlerinin gözden geçirilmesi de, mevcut vaziyelin nezaketine bir delil sayılmak gerektir. Tehlike o derece artmıştır ki, her - kes, mevcut imkân ve kabiliyetlerini tartıya vurmağt bir borç biliyor. Selim Ragıp — | ——— — Yeni tefrikamız Ka ÜMER Hiç işlenmemiş bir mevzu.. bâ- kir ve mâsum aşklar.. Orta Asyadan | Fırat kıyılarına Türk akınları.. Su- merlilerin yaşayışları, düğünleri, Nil Çok güzel ve çok bir heyecanlı tarihi roman Yazan: Celâl Cengiz YILDIZI baylarına inişleri.. Sumer medeniyeti.. Akad ve Elâm harbleri.. Akad dilberleri.. Sumer bağları ve şarab âlemleri... Nü Sumerliler Garba nasıl yayıldılar? | Sümer Kralı Gudea'nın kızının yüzünü ilk defa gören erkek kim- dir? Sümer mabetlerinde Kralın kızı uğurunda verilen kurbanlar arasında cellâdın elinden kaçan kadın . ' . Ba ŞE-I a A, A a e v ge. yram ertesi başlıyoruz — mi HAĞ GA Bu bakımdan, giliz gemileri, İspanyaya harıl harıl Romanya erkânıharbiye reisi gene - — ye ikinci reisi ile — tadır. Bu ayın on beşine kadar süre - cek olan bu seyahatin mevzuu, Roman.- — ya ile Lehistan arasında mevcut olan — ve son zamanda dâaha ziyade sıkılaş - — Sumer san'atı.. | eç spanyadaki mücadeleye bir niha - — K bu arada söylenebilecek bazı şeyler de — PP yeRr “AJ A yet etmiyor ve verdikleri sözü tevil — N bağlarmın kuvvetlendirilmesi mese - — lesidir. Maamafih bu ziyaretten yeni İ hei . —ür -d