22 Ekim 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 4
ARİEL - Shelley'in hayatı Ahmet Helit Kitap evinin şark. tan-garptan seçme eserler serisinde bazı iyi eserleri görmekle mem- nun Oluydruz. Çünkü bu seride silik muhar- rirlerin üçüncü, dördüncü derecede eserleri yer almaktadır. Bu arada “Balık tutan kedi sokağı, «Kızım ve Aşkım» «Veste Rahibesi> «Gönüllü Kahraman» gibi romanlar ve Jolan Foldes, Nojan Wren, Mıhlaşi İlano, Lozer Iştvan gibi muharirleri tanımış olduk. «Şarktan garbdan seçme eser- ler» gerisinde böyle imzalar ve böyle romanların yer alması bir tek kelime ile gülünçtür. *Rebeku,, ile “Karamozof Kardeşler,, “Gönül- Tü Kahraman, ile “Ariel, Major Wren ve Andre Mourais Daphne dn Mauric ile Destoowski hiç bir zaman yanyana gelemez ve gel- meyecektir, Burada bahsedeceğimiz eser meşhur Fransız romancısı Andr& Maurois'nın “Ariel, idir. Ariel, İngiliz romantik edebiya- tanın meşhur şairlerinden Shelley'in hayatını anlatan bir kitapdır. Andrö Mourois biografik roman janrının en ileri üstadıdır, Shelley, Byron, Disraeli, Vole- tair'ın bu şekilde hayatlarını ro- manlaştırmıştır. Mauroiş muasır Fransız edebi- yatının en mühim sımâlarındandır. “İklimler, “Cephe Sohbetleri,, “Fransa Faciası, gibi eserleriyle yurdumuzda geniş ölçüde tanın- mıştır, Sürükleyici üslübu ve şiirli li- sanıyla Maurois okuyuculara tesi- rini yapar. “Ariel, de böyledir. İngiliz şa- irinin macera dolu, meraklı hayatı gözlerimizin önünde belirmektedir, Kitabı türkçeye çeviren - her zamanki gibi - imzasını biç bir 266 — Servetifünun 2409 yerde görmediğimiz Sabiha Omay isminde bir bayandır. Eseri aslı ile karşılaştırmamış olduğumuz için tercüme hakkında hiç bir şey söyliyemeyiz. Fakat ifade düzgün ve iyidir. Herhalde Bayan Sabiha bu eseri dilimize çevirmekle iyi bir iş yap- mıştır. “Ariel,, de Shelley, Byron, gibi tarihi şahıslar, onların hayatları, maceraları aşkları yer almıştır. “Ariel, okunacak ve sevilecek bir romandır. ö Asılmışlar Ormanı Assimışlar ormanı orta Avrupa- da Romenler ve Macarlar arasında asırlardanberi bir imtihan vesilesi olan Erdel meselesinin kitabıdır. Herp romancılığının güzel bir nümunesi sayılabilen bu kitapta muharrir psikoloji'yi, karakterler verirken gözönünde tutmuş ve r0- manın şemasını hadiselerin serbest akışıyla taraamlamıştır. Livin Rebreanu, cihanşümul bir muharrirdir, Romenlerin en sayılı romancılarından biridir. Asİmtşlar ormanı yirminci as- nu bütün meselelerini bir arada toplayan bir romandır: Toprak da- vası, aşk ve ölüm eserde boylu-bo- yunca yer almıştır. His ve rasiyon biribirine rakiptir. Mücadele halin- dedirler ve neticede his galip ge- lecektir. Rebreann, epikin büyük ağını kurmayı gözönüne almış ve kati kaidelerini muhafaza ederek akıp giden hayattan kahramanını yir- minci asrın adamı yapacaktır. Ya- şadığımız asrın her ferdi bir kah- ramandır ve herbirinin başından bir dram geçecektir. Asılmışlar ormanı'ndu haystın akışı serbest bırakılmış ve roman- cı bâdiselerin gelişmesini kahra- manlarına bırakıyor, Bunları çekil- lendiriyor, hareket halinde göte- riyor ve okuyucunun kafasına yerleştiriyor. Epik janrın diğer bir kuvvetli mümessili olan Tolstoy'a benzetil- mesine rağmen AÂsılmışlar ormanı muharririndeki hayatiyet göze çar- pıyor. Bu hususiyet neticesi romana iştirak edip içinde kendimizi bula- biliyoruz. Asılmışlar ormanı, bir aksiyon ve karakter eseridir. Arkadaşımız Ziya Yamaç'ın ter- cümesindeki pürüzsüzlüğü övme- den geçemeyiz, Kendisinden daha velüd olmaşinı rica ederiz. Bizde isimleri hiç anılmayan üniversel muharrirleri bizlere ta- nıtan fsal editör Avni İnsel'ide teb- rik ederiz. Etüd Jules Brefon:
