21 Mayıs 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7

gm İM mmm. | Kitaplar Arasında M.TURANLIOĞLU'NUN ŞİİRLERİ M. TURANLIOĞLU Biliyorum, içinizde, böyle bir şair de var mıymış ? diyecekler çok olacak" Aşağıda, kitaplarından aldığım bazı par- çaları okuduktan sohra onlarda hüküm- lerini verirler : Ufuk solan gül demeti, Seviyorum ben gurbeti İçim andı hürriyeli Yeşil dağlar neredesiniz 9 diye haykıran Turanlıoğlu, bütün sa- mimiyeti ile şairdir. 1329 da Kırklar- elinde doğmuştur. Tahsilini Edirne er- kek muallim mektebi ile Gazi terbiye enstitüsü edebiyat şubesinde yapmıştır. Yazıları ve şürleri, (Yeşil yurd, Milli gazete, Edirne postası ve Akgün) ga- zetelerile (Altıok, Batıyolu, Çığır, Yü- cel ve Kopuz) mecmualarında çıkmıştır. Şairin ayrıca çıkmış ve kitapları şun- lardır: Bir haykırış, Meriç kıyılarında, Edirne şürleri, Köy şiirleri. Turanlıoğlunun şürleri bana Verla- ine'in şu beytini hatırlattı : Allez; rien n'est meilleur â İ'dme Oue de fatre une âme mofna iriste! Turanlıoğlu, genç yaşta bunun sey- rine erimiş ve zevkini duymuştur. Kula- dın: ve gözünü batıya dikmiş ve sırtını yurda çevirmiş imanı bozuk aşkı melez, türedi şsirlerden değildir. Onu anlamak işm, onun gibi, vatanın toprağıyla, köy- Misüyle, acılarıyla haşır ve neşir olmuş bulunmak lâzun. O bu acıyı da duy- muştur ve şöyle haykırmışlır: Sesimi işitmek islersen eğer, Üşenme dağlara çıkıver bir gün; Dağların birgünü bin yıla değer, Üşenme dağlara çıkıver bir gün. Ben şairleri ikiye ayırırım: Derdin- den önce ölenlerle sonru ölenler. Der- dinden önce ölenler, bakarsınız! genç- liğinde şair yaşar, ömrünün ortasında politikacı kesilir.” Biz öylelerini çok gördük. Halbuki derdinden sonra ölen şairlerde vardır, ki bunlar bizde mil- “ yonların içinde parmakla gösterilir. Ben bunların başında Namık Kemal'i bulurum. İşte Turanlıoğlu, böyle bir aşk duyan, milli”bir mefküreye bağlan- mış öz bir Türk çocuğudur. Şimdiden o mukaddes yolun güzel ve temiz be lirtiler gösteren yolcusudur. Ben onun şairliğini en çok bunun için beğeniyorum ve sevgiye lâyık buluyorum. Yolculuk Havuzda şişti yelken Dalgalandı bayraklar Vakit daha çok erken Yolculuk... Yolculuk var. Suda kuşların izi, Dudakta çığlık korku. Yıldız dolu gök yüzü Medor şehrinde uyku. 1988 Sabahattin KUDRET Yazan: İhsan Boran Bir şir kitabında sanat bakımından neler ararız?: 41 — İlhamda samtmiyer, 2 — Sanat aşkı; 3 — Güzelleştirile nidealin bü- yüklüğü, 4 — Mükemmeliyet derecesi. Turanhoğlu'nun şiirlerinde samimiyet vardır. İnsan okuduktan sonra, belki bildiğimiz şeyler deriz; fakat okumasay- dık, onların belki de hiçbirisi o kadar sadelik ve samimiyet içinde aklımıza gelmezdi. İşte bu basitlik onu derinleş- tiriyor, en güç şirin en basit olduğu kanaatını uyandırıyor. Bakınız birkaç ke- * lime ile idealini nekadar sade anlatıyor: Şehirler mahbes bana Beni alın, alın köyler; Gükütunuz s0 bana, Beni alın, alın köyler.. Asfalt yollar dar bana, Her derdiniz yar bana, Sizde bir yer var bana, Beni alın, alın köyler. İşte şu sekiz mısratn içinde aradığımız şartların, şiirin mevzuuna ve hayatiyetine göre hepsi var değil mi? Şair bana (Köy şiirleri) kitabını gönderdiği zaman, mektubunda ülkesini ifade eden şu açık fikirler de vardı: — “Ben, şehirler yıkılım demi- yorum. Maddi bakımdan köylerin de birer şehir olmasını isiiyorum. Fakat mil kültür ve hırsımızı me- lezleştirmemek şartiyle. Asırlardan- beri unululmuş olan köyün artık #hmal edilmemesini işliyorum. Bütün Türk köylerini belki pek yakından tanımıyorum. Fakat köyün şehirden daha mahalli olduğuna da inanıyo- rum, Bu inanış (Köy şiirleri) kilabı- nen meydana gelmesine sebeb oldu., Sonra türedi, mukadder şairler ya- nında, bu ateşli Türk çocuğu ne kadar mahviyetkâr, ne kadar mütevazı. Şiirleri için şöyle diyor: — Devamı ll inci sayfada 5 — Sgıvetifürnn — 23£7