5 Şubat 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 9

TÜRK s. Nahit BİLGA TİYATRO TARİHİ Xx Yazan: Sekizinci — Maruf muharrir. lerin asârına cami temaşa külliyatı adet 1 «Sekizinci> komedi 4per- de 8 Mayıs 1326 tarihli hakkı te- lif kanununa tevfikan tekrar tabı ve tiyatroda temsil hakkı mahfuz- dur. İbnürrefik Ahmed Nurettin bey. Naşiri : İkbal kütüphünesi Ba- hibi Hüseyin 1923 - 1339 Orhaniye matbaası. (Sekizinci) birinci defa olarak 1340 senesi Ramazanında Darül- bedayide temsil edilmiştir. Oynıyan Nebile - Eliza Binemeciyân hanım. Naime - Zabel hanım. Ferdevs ha- nım - Sarahnnik hanım, Habib tüccar - Şadi bey Mükerrem pağa - Behzat bey. Yusuf - Ahmet Mü- vahhid merhum. Mihalâki - Rı- za Fazıl merhum, (çok şayanı dik. kat Şehir tiyatrosunda ölüler gale- risinde bu emektar san'atkârın bir resmi bile yok). Cerhad - Âdil mer- hum, Vekilharç - Celâl merhum. Uşak - Vasfı Rıza. Garson-Küçük Kemal merhum. İbnürefik Ahmet Nuri beyin diğer eserleri «Dokuzun- cu» komedi. «Ceza kanunu» vodvil “Zetaf bakir, dram «Odalık» pi- yesi « Zuhal borcinde» komedi Dört çihar> vodvil «Lokmanzade> Vodvil “Belkis, dram «Bigâne dram «Hisgei şayis» komedi «Ge- lin kayoan&» vodvil «Tecdidi ni- kâh> komedi 1 perde “Kısmet de- gilmiş,, komedi 1 perde «Aşkı atik» komedi 1 perde aynca birçok sa- ion komedileri vardir. Nuri beyin son eğeri Himmetin oğludr, Yegâ- ne telif büyük eseri (Sivrisinekler) isimli 3,perdelik vodvilidir. (Bu basılmamış eser okütüphanemde mevcuttur). 6 Bizde opera ve;musiki bestekâr- ların hayatından bahseden ilk eser- dir. M. Emin Beyin)«Tarihçe fen musiki» kitabı Maarif nezaret ce- lilesinin rubsatiyle 13J0 tarihiude çıkmıştır. Matbani Safa ve Enver Dersaadet. Kitabının başındaki mu- kaddeme: .N.B. İfadei mahsusa İlmi musiki hirkaç senrden- beri Avrupa mekteplerinin he- men cümlesinde tadris olunma- ğa başlanmış olduğundan bu ilim oelilülkadirin ehemmiyet tahsil ve menafiinden bahaet- meğe lüzum görmem çünkü ede- biyaem tehzibi ahlâka ve ten- viri efkâra en ziyade hadim kesmı meziyet ruh olan musiki idi ki, erbabının malümudur, Şevketmâb Efendimiz Has- rellerinin sayei kemaldişerma- yel tacidaranelerinde memaliki km 1 ; > FE RDU ef İpi rieşiir riya Lİ ii Bizde operadan bahseden! ilk eser; M. Emin beyin «Tarihçei fen musiki> kitabinın kapağı. mahrusei şahanelerinin |her ta. rafı bir gülizar maarif itlâkma şayan olacak derecede terakki etmekle ve hususile sanayii ne- Hiseye her zamandan ziyade bu. gün ehemmiyel verilcrek bu sa- yede muhazeratı Osmaniye me- yanında cwdden kesbi marifet etmiş ( artistler ) yetişmiştir. Memleketimizde musikiye olan arzu ve hevesin tezayüdü Dikran Çuhaciyan, notam Emin, Gözp Gayto, Antuvan Merciyan efen- diler gibi meşhur bestekârlar guhura götürmüştür. Arasıra tabettirmekte oldukları besteleri manzur çeşmü ifliharımız olu- yor, Çuhaciyan efendinin ope- raları İtalya, Almanya, Fransa gibi musiki memleketlerinin bü- yük operalarında yüzlerce oy- nyarak takdir ve tahsin olun- muştur, Piyanonun ömüne ge- çipite Çuhaciyan'ın Leblebici Horhor ağasını, çalmıyan bir Avrupalı tasavvur edemem! İk- tidar ee liyakatimdeki nasibsiz- liğe bakmıyarak musekinin zu. hurundan zamanı hazıra kadar cereyan etmiş olan terakkiya- tım tarif ve beyan ve Avrupa- da yetişen en meşhur bestekâr- ların tercümei halleri ile asa- rını mücemmilen arz ve ilyan etmek üzere işbu eser naçizin neşrine cüret eyledim ve mün- dericat eserde vaki olan hatiat kemleranemin bizaasizliğime ve hususile maksat maruz gakira- neme bağışlanması kariin kiram hazratından istirham eylerim. M. Emin 139 — Servetifünun — 2372