5 Şubat 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

w PERİEMBE 5 ŞUBAT 1942 PAN İSTANBUL: Ankara enddesi No, 10? TELGRAF; TAN, İSTANBUL TELEFON; 24310, 24318, 24314 YEDİNCİ YIL — No. 2321 EVİ 5 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Korunma Kanunu İle -Alâkalı Tedbirler * 3 Fiyat Tesbiti İşi Daha Sağlam Esaslara İstinat Ettirilecek - Etiket Mecburiyeti Teşmil Ediliyor Ankara, 4 (TAN) — Başvekil dam, bugün öğleden evvel Zir: giderek Vekil Muhlis Erkmen ile görüşmüş ve tahmin edildiğine göre ilkbahi ilgili yeni tedbirler etrafında işi mevkiine konulurken halk ile pması meselesine âzami dikkat ve iş birliği gösterilmekti Bu maksatla Halk odalarında ve köylerde korunma kanunu etrafında konferanslar verilecektir, Dr. Refik Say- aat Vekâletine zeriyatı ile ları lüzumu vi Ayrıca kösele hükümetin el Halkevleri ile nülmektedir. tırmak için fazla iş sa: da tek tip potin veya iskarpin imal ettirilerek ucuz fiyatla halka verilmesi meselesi de düşü- Fiyat mürakabe komisyonlarına daha siki galışma ve kontrol imkânı verilece; tesbiti işi de daba sağlam Esaslara istinat etti- rilecektir. Toptancı, perakendeci nafın sattıkları mallar üzerine etiket gibi fiyat ve sey yar es- koyma: ilâyetlere bildirlimek üzeredir. fabrikalarının randımanı art- i konulması ve bu ara- Avrupaya Asker Çıkarma Hazırlıkları || | İlk önce Almanyayı mağlüp etmek) için İngiltere ve Amerikanın Avru- paya &sker çıkarmaya harırlandılk- İarmı gösteren (o emareler vardır. Almanya İlkbaharda şark cephesi de yeniden (taarruza giriştiği a- man yapılacığı zannedilen bu 28- ker çıkarma teşebbüsü, muvaffak olmasa bile, Almanyanın şark sefe- rini neticesiz bırakabilir. Almanya- Tın Norveçte Gulsling'in riyaseti altmds yeni bir hükümet vücude getirmesi ve bu memleketi de mih- vere bağlamayı — teşebbüs etmesi Berlinin bu tehlikeyi sezdiğini gös. termektedir. M. Zekeriya SERTEL ngiltere ve Amerikanın, ilk- baharda Avrupaya asker Çı- ârmak üzere | hazırlandıklarını gösteren birçok emareler vardır: 1 — Vaşingtonda Mister Chur- *hill ile Amerika Cümhurreisi a- Fasında yapılan harp konferansın |* İn her şeyden evvel 1 numaralı düşman telâkki edilen Almany: Bin mağlüp edilmesine karar ve- Filmiştir. Almanyayı ancak ilkba barda şark cephesi ile meşgul iken Avrupaya ssker çıkarmak Büretiyle mağlüp etmek mümkün lir. 2 — Mister Roosevelt, Avrupa taarruza geçileceğini, bu mak atla İngilterenin büyük ve zap- ti imkânsız bir kara, deniz ve ha- Va üssü olarak kullanılacağını Söylemiş ve İngiltereye Ameri - askeri gönderileceğini bildir. miştir, İlk Amerikan askeri beş On gün evvel Şimali İrlândaya gelmiştir. Mister Churehill'in be Yanatına göre, şimdiye kadar g€- ve şimdiden sonra gelecek 0- İari Amerikan askerleri İngiltere- hin müdafaasını Üzerlerine ala - Cöklardır ve İngilterede hazırl, Ban 2 milyon kişilik İngiliz kuv- veti Avrupaya çıkarılacaktır. 3 — İngilizler son zamanlarda Norveç sahillerine bir iki defa as ker çıkarma tecrübesi yaparak zemini yoklamış, hem de Norveçlilerin böyle bir hareketi hâsıl karşılıyacaklarını öğren * mişlerdir. 4 — Uzak Şarkta vaziyetin günden güne fenalaşmasına rağ- Men, Amerikalılar Atlantik yol- Jarınm selâmetini temin ile meş- gul olan donanmalarını bü deniz- lerden çekmemişlerdir. 5 — Son gelen malümata gö - te, Norveç sahillerinden çok uzek olmıyan İzlanda adasına da Ame- Pikan askeri gelmektedir. “Bütün bu emareler, İngiltere Ve Amerikanm ilkönce Almanya Yı mağlüp etmek için hazırlandık larını gösterir. ** Avr kış dolayısiyle ya- rım kalan şark seferini te- Mmamlamek için şimdi yeni ordü- lar teşkil etmek ve Avrupadaki müttefiklerinden yeni yardımlar temin etmekle meşguldür. İlkba- harda şark cephesinde büyük ta- ârruzlara başuyarak bu seferi ta Yasmlamak azmindedir. O vakite kadar Misir seferide şu veya bu şekilde bir neticeye bağlana- Câk ve şimdi Sicilya ve Akdeniz de bulunan hava kuvvetlerini de tekrar şarka #ekmek imkânını bu İacaktır. En son ihtiyatlarını da kullanmıya mecbur olacağı bu se fer esnasında Almanya Avrupa - hin başka kısımlarında, büyük) in >. k Vaşington, Büğük elçimiz Münir Ertegün .Vaşington Sefirimiz —— Yeni Amerika Elçisine Verilen Ziyafette Bir Nutuk Söyledi “Diplomallarınızın hatirası yalnız arşivlerimizde yazılı değil, kalplerimizde de mahküktür,, Nevyork, 4 (A.A.) — Briteno- va: Türkiyenin Vaşington büyük elçisi Mehmet Münir Ertegün, Ankaraya tayin edilen yeni A - merika elçisi M. Lavrens Stein- bardt şerefine verilen bir öğle yemeğinde yeni elçinin tayinini büyük bir memnuniyetle karşıla dığını söylemiş ve Türk milleti - nin M. Stenhardt'ın bütün selef- leri hakkında beslediği yüksek bürmet hissini belirtmiştir. Mehmet Münir Ertegün, demiş tir ki: Diplomatlarınızn hatırası yal- nız arşivlerimizde yazılı değil, kalblerimizde mahküktur. Türki yenin diğer milletler karşısında ki durumu, onların > servetlerine veya kudretlerine bağlı değildir. Belki beynelmilel sahadaki hare ketleri gibi çok daha yüksek ma nevi amillerin eseridir.,, Zonguldak - Ankara Yolu Ankara, 4 (TAN) — 21 Sonkânun- danberi şiddetle yağan karlar dolayı kapanmış olsn Zonguldak - An- Wavell'in Uzak Şark Kıtalarına Bir Mesajı "Büyük Takviyeleri | Beklemek İçin Zaman Kazanmamız Lâzım,, —— "Asyayı Mutlaka Kurtarmalıyız.. Singapur, 4 (A.A) — General Wavell, İngiliz ve imparatorluk kuvvetlerine gönderdiği hususi bir günlük emirde diyor ki: “Bizim ve Amerikan müttefik- lerimizin doğu harp sahasına gön derdiğimiz büyük takviye kuvvet lerini beklemek için zaman kazan İmak rolümüzdür. Almanların fle ri hareketini durduran va birinci pres meydan muharebesinde Avrupayı kurtaran İngiliz seferi kuvvetinin durumuna benzer bir durumda bulunuyoruz. Onu lâyık olduğu şekilde istihlâf etmemiz ve Japonları yenerek Asyayı kur tarmamız lâzımdır. İT Sonu Sa, 2,07 Tunus Yolu İle Libya'ya Sevkiyat Amiral Darlan'ın Buna Muvafakat Ettiği Haberi Yalanlanıyor Ankara, 4 (Radyo gazetsti) — Londru radyosunun dün akşamki fransızca neşriyatında bildiritdi < ğine göre, amiral Darlar, Fransız limanlarından geçirilerek Tunus yoluyla Libyadaki Alman kıtala- rma maizeme gönderilmesine mu vafaka! etmiştir. Nakliyat, müle- reke komusyonunun nezareti altır da yapılacak, haftada iki vapur barsket edecektir . Sainte Etienne vapüru, İlk par ti malzes.eyı yükliyerek Tunusa hareket etmiştir. Bu haber, Almanlar tarafından Ar Sonu; Sa: 4 SK Aİ » Fransız Amiralı Abriyel bir teftiş seyahati esnasında IKİ İngilizler Derne'den de Çekildi Şimdi Msus - Derne Arasında Yeni Cephe Hattı Kuruluyor Bir Hind Tümeni Çenberden Kurtuldu Kahire, 4 (A.A;) — İngiliz teb liği: 4 üncü Hintli tümenimiz, ricatini kesmiye çalişan önemli Alman müfrezelerini püs&ürttük ten sonra 2/5 şubat gecesı Derne İetrafnda işgal etmekle bulundu ğu son setit mevziinden ricat ıçın yaptığı soz hareketi tamam-amış ve kulli kuvvetlerimize iltihak etmiştir. Bu arada hava kuvvet - lerimizin sık: yardımiyle seyyar kollarımız Msus'un doğu şrmalin ide ve doğusundaki çölde taarruz #aaliyetime devam etmişlerdir. İtalyan tebliğine göre Roma, 4 (A.A) “Tebliğ, Şarki Sirenaika'da İngiliz ricati- ni setre memur Hintli kuyvetier, İağır bir mağlübiyete uğratılmış» lardır. Hava kuvvetlerinden bü- yük bir yardım gören Mihver ki- talarının ileri hareketi, Derne böl gesine doğru devam etmektedir. Alman tayyare teşekkülleri, Mal tadâki askeri tesisleri, bangarla- rı ve antrepoları bombalamışlar- dır. Müteaddit işebetler alan he - deflerde yangınlar ve 'nfilâklar görülmüştür. . A7” Sonu Sa, 3, Sü 5 Veft Partisi Lideri Nahas Paşa Mısır Kralı Parti Şefleri İle İstişarelerini Tamamladı Veft Partisinin de Kabineye İştirak Edeceği Zanediliyor Kahire, 3 (A.A.) — Kral Faruk, parti şefleriyle istişarelerini bitir miştir, Yarm bütün eski Başve - killerle görüşecektir. Kralın bir kovalisyon kabinesi teşkilini arzu etliği. zannedilmekledir. Kral dün Veft : partisi Jideri Nahas paşayı da kabul etmiştir. Vefteiler şimdiye kadar kabine- ye girmek istemedikleri için bu mülâkat büyük bir alâka uyandır mıştır. Vefteiler, parlamento da- fıldığı takdirde Veft parlısinin yeni intihabatta ekseriyet kaza - nacağını söylemektedirler. Nahas Paşanin diğer siyasi li - derler ile işbirliği mi yapacağı yoksa mütecanis Veftçi bir kabi- ine mi kurmağa çalışacağı henüz İmalüm değildir. Times'in makalesi Londra, 4 (A.A) — Times gaze- lüzumsuz bir kabine buhranı, Yeni Müşteri Bulmak Sanafı Dr. GASSON DİYOR Kİ: “Her tacir bu kitapta gösterdiğim usulleri tatbik etmek suretiyle bir iki sene gibi kısa bir saman içinde müşterile- rinin adedini bir misli arttırabilir. Ben bu kitabımda «is bu sanati öğretiyorum,,. Fiyat 50 kuruş. Orta Şarkta teşekkül eden Arap Lejyonuna mensup kuvvetler Ikinci Hamlet Davası da Dün Neticelendi Peyami Safa İle Yazıyı Neşreden Gözetenin Mesulleri Mahküm Oldu ŞARK CEPHESİ İli Sovyetler İ Smolensk'e | Taarruza Hazırlandı —— Almanların Cepheye İhtiyat Kuvvetler Sürdüğü Bildiriliyor Londra, 4 (A A.) — Rusler bu gün İsmini bildirmedikleri fekat Viazma olması muhtemel olan mühim bir mahallin zaptedildiği ni, burada bin Alman askerinin öldürüldüğünü haber vermekte - dirler. Bu şehir Sovyet kıtaları tarafından hiç beklenmedik bir zamanda yapilan şiddetli bir mu kabil taarruz netletsinde harap olmaktan kurtulmuştur. Moska - va cephesi üzerinde ileri hareket devam etmektedir, Son günlerde birçok mahaller geri alınmı'ş, çok miktarda ganimetler elde edilmiş tir, Smolensk bölgesinde büyük 4 Sonu Sa, 2, Sü 4 İngiltere Hesabına Amerikada İmâl Edilen Tayyareler Londra, 3 (A.A.) — Hava na #irı Sinelsin İngiliz hava ordusu için Birleşik Amerikada pike bombardıman tayyareleri yapıl - dığını teyid etmiştir. z Diğer taraftan Amerikan hava yolları idaresi tarafından İngil - İereye satılan Boeing. Ülipper. Berwick, Bristol ve Bangor tay- yarelerinin hakiki birer seyyar otel ulduğu bildirilmektedir. Mü- rettebatı 11 kişi olan bu tayyare ler 55 yolcu almaktadır. Chur - ichill geçenlerde Amerikadan bir Berwisk tayyaresi ile gelmiştir. Bu “tayyarelerin her biri 200,000 liraya mal olmaktadır. uzunlu- ğu 35 metre, azami süratleri 460 kilometre ve uçuş menzilleri 6500 kilometredir. Şehir Tiyatrosu artistlerinden Talât Artemel tarafından muhar rir Peyami Safa aleyhine “açılan hakaret davası, dün, asliye bi - rinci ceza mahkemesinde netice- lenmiştir. “Hamlet, piyesi temsil edildiği sıralarda muharrir Peyami Safa, Tasviri Efkâr gazetesinde yazdı: ğabir yazıda, “Hamlet, volünü oy hiyan Talât Artemel hakkında hakâretdmiz olduğu iddia edilen kelimeler kullanmış ve Telâtın adliyeye müracaatı üzerine mese- ie mahkemeye intikal etmişti. Dünkü celsede karar okunmuş- tur. Mahkeme, bakaret suçunu sabit görmüş ve Peyami Safa ile Tasviri Efkâr gazetesi sahıbi Ze ; Müdü. rü Cihat Baban'ın altışar ay hap- se, yüzer hira para cezasını ve davacıya müteselsilen 300 lira K G özümle er Böyoğlundu tan, kendiniz, ek dınız: ikineisina, bölemesine etli patates, Jasulya! bir masa başına geçer, afiyetle nin asıl hoş tarafı da şu Tezgö “Smokinii garsonlar mıdır? yüksek sosyetelerinde ışıldayan de imarethaneler ve konaklar başkalaştı? Gönül ıstiyor ki, va yağı ve yıkılmış yavanlığından mak, yanaşmak €n iyi çaredir. sine çorba dolduran bir kadın Mek Gl Felemenk Kuvvetleri Dayanıyor i Borneo ve Amboin i Adalarında Şiddetli Çarpışmalar Başladı Japonlar Rangon'a Doğru İlerliyor £, HINDİSTANINDA: A) — “Tebliğ, Amboın adasıx.da şiddetli bir mü harebe cereyan etmektedir. Sali günü 70-80 Japon. tayyaresi cas vanın müteaddit şe ve hava meydanlafını bombardıman etmiştir. Surabâyada 10 tayyare düşürülmüştür. Felemenk küyıp- ları çok oğır olmuş, fakat hemiz tafsilât alınamamıştır. Suraba - da deniz üssü hiçbir hasar görme miştir. Borneoda Balıkpapan Gi- varında savaş devam etmextedir. Felemenk donanmasına karşı ya» pılan hücumler bir netice verme- miştir. Tarao işgal edildi Tokyo, 4 (A.A) — Bugün neş- redilen tebliğde şöyle denilmek» tedir: Japon kuvvetleri Borneo - nun şimalizde Tavaoda karaya (çıkarak 24 sonkânunda şebri İŞ » gal etmişlerdir. Tavao şehri Ta rakan'ın takriben 100 kilometre işimalinde Celebes denizi kenarın dadır. Ap Sonu Sa,3,Sü3 L. Beaverbrook Harp İstihsalâtı Nazırı Oldu M. Cripps Kabineye Girmek İçin Geniş Salâhiyetler İstiyor Londra: 4 (AA, verbrook'un harp t ğma tayin edildiği migtir, aldı Hazırl esmen (bildiril * ir, 4 (A, A) — İnyüterenin Rusyadaki sabık Büyük Elçi si Sir Cripps'in kabinede bir vazife almaması umüumiyçtle teeşsürü mü cip olacaktır, Reuter'in siyasi uha» biri Sir Cripps'in şarlar üzerinde 5» ini, vasi salâhiyet intediğini İlin de burları kabul eda- wkünde kaldığını Öğren memek © mektedir Kadın Eli ve Fıkara Çorbası rmüşüm gibi bilirim: Vaktile e kolliyetlerden bir cemaate mensup “engin- bif aşevi açmışlardı; belli saatler- ie içeriye girdiniz mi önünüze gelen ilk tezgüh- nizle bir kaşık ve bir tabak alır« en yüz dirhem ekmek... Üçüncü tezgühtan, tabağınıza bir iri kepçe dolusu, küb- lı pilâv salçalı makarna gibi bös- leyici, lezzetli bir yemek koyarlardı. Gider, tertemiz muşambalı yerdiniz. Sonra boş kalan tabağı” nızı, yine kendi elinizle götürür, ayrı bir yere koyar, çıkardınız. O kadar mı? Hayır, bedava adam doyuruluyor bir adet metelik birakmakta lâzımdı; tek melelik! Fakat hikâye“ denmesin diye » başlarında duranlar, pos bayık, didon sakal, tıraşı uzun bir takım suratsız adamlar değildir. Daha âlâsı: O zamanki Beyoğlu seçme bayanlar! Onlar bunu yaparlardı. Koketri, zippelik, caka yahut ger“ çekten nayırseverlikle mi bilmem. Debep e olursa olsun yapar lardı, bem de kusursuz bir teşkilâtia, usanmadan, bir gün kaçırmadan, nöbetlemesine! Onlar bunu yapı vermeden ardı, bizde yoksul yatağı, fıkara sofrası idi, Niçin zengin yüreği bu kadar değişti ve zengin gidişi bu derece rlıklı silelerimiz. şu dar zamanda bu eski örneklere uymanın tam zamanı olduğunu hatırlasınlar; düşkünlere yardım işinin pasta ve börek dersi almaktan dahs lüzumlu olduğunu anlayıp kendi güzel eilerile sapahları hâlka sıcak bir mercimek çorbası içirmenin yükse iezzetinden ve key fınden de tatsmlar, Zevklerimizi mânalaştırmak hayalimizi ba“ kurtarmak için eğlencelerimizi hayır şekline sokmak, bunun içinde yoksul tabaxaya yaxınlağ” Sabahleyin köpşesile fıkara kâsö- eli akşamleyin incı gerdanlığınt her halde daha zehirsiz daha az bezmiş bir yürekle takar!