29 Mayıs 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 5

Modern Şiirimizin İriosu | Yazan: Oktay AKBAL | Orhan Yeli ve arkadaşlarının çıkrdıklari« Garip« adlı kitap, bize şiirimizin istikbali hakkında kuv- vetli ümitler verdi. Bilhassa kitabın ön sözünde Orhan Veli, kudretli bir kalemle, şiirin ne olduğunu ve bu hususudaki fikirlerini izah etmişdir. Yeni şiirleri ulu orta tenkit etmeye kalkışan « münekkit » lere bu ma- kaleyi dikkatle okumaları tavsiye edilir.. Zira bu adamlar işin esasını anla- madan kati hükümler veriyorlak.. Matbuatımıza dalma yeniye karşı bir aksülamel mevcuttur, Her yeni bareket bir aleyhtarlık havasıyle karşılanır. Şiirin «Ş» sinden bilhaber en ba- sit fıkracılar bile bu hususda fikir- ler beyan ederler,. Genç nesil bunlara karşı birçok defa müyasipcevaplar verdi Fakat «yeni « yi yıkmak idaalinden baş- ka kafalarında birşey olmayan bu adamlar yeniden hücunia geçtiler Bütün bu haksız ve egositçe hü- cumlars karşı, tam ve kati bir cev- ap lazımdı. İşte bunu >»Gerip ile Orhan Veli ve arkadaşları yaptılar, Kitabın ön sözünde şiirin nasl anlaşıldığını ve nagıl olması lâzım geldiğini uzunuzadıya anlatangenç şair şöyle diyor; “Şiir, yeni söz söylemek sanatı, geçmiş asırlar içinde birçok değiş- ikliklere uğramış ve en sonunda buğüukü noktaya gelmiştir. Bu noktadaki şiirin doğru dürüst ko- buşmadan bir hayli farklı oldağunu kabul etmek lazımdır. Yani şiir, bu günkü haliyle, tabii ve alelade konuşmaya nazaran bir gyrılık göstermekde nisbi bir garabet ar- getmektedir. Fakat işin hoş tarafı, bu şiirin bir çok hamleler netiçe- sinde kendini kabul ettirmiş ve bir anane kurmak suretiyle mezkur acayipliâi ortadan kaldırmış olma- sıdır. Yeni doğan ve bugünün münevverleri tarafından terbiye edilen çocuk kendiui doğrudan doğruya bu noktada idrak etinekte- dir. Şiiri, kendine öğretilen Şartlar içinde aradığından, bir tabiileşme arzusunun mahsulü olan eserleri hayretle karşılayacakdır. Garip te- lâkkisi öğrendiklerini tabii ka- bul edişinden gelmektedir ki öğ- rendiklerinden şüphe edebilsin.» «Garip» de Orhan, Oktay Rıfat, Melih Cevdet triosunun, bir çok güzel şiirlerini lezetle okuyoruz.. Bize yeni bir giir zihniyeti sunan bu triodur. Ve bu trio, ilk önce : ve hâlâ kimsenin anlayamadığı ve gülüp geçtiği, saçma bulduğu şiirleri, Hiç çekinmeden ortaya atmıştı. Orhan Veli, Oktav Rıfat, Me- iih Cevdet triosu, birçok iyi veya kötü eserler verdiler. Bn eserler kuvvetli olmıyabilir.. Fakat na- zarı dikkate alınması icap eden ilk nokta ; onlerın , giirimizde yeni yeni bir devre açmak ve şiir anla- yışını değiştirmek gibi ,zor ve mü- şkül bir davaya rehber olmalarıdır. Trio bunu mütaakip eski zih- niyetle , siyah ve beyaz arasındaki kontrast kadar müthiş bir zibniyet taşıyan şiirlerini ortaya çıkardı. Herkes şiirleri saçma buldu, güldü ,attı , Fakat onunla alakasını kesmedi.0O deli saçması bulduğu şiirleri nerede bulursa okudu. Bir şeyler anlmaya çalışdı. Yalnız bu , Orhan veli ve dost- larının muvafiakiyetini teşkil eder. Halbuki trio , birçok güzel eserlerde vermişdi , <Garip«ile bütün bu Şilrleri gözümüzün önünde buluyoruz. Orhan Veli şiirleriyle ,hiç ki- mseye benzemeyen yenllekler yaptı. Bir şilrini aşağıya alıyorum : Güzel Havalar Beni bu güzel havalar mahvetti Böyle havada istifa eltim Evkafdaki memuriyetimden. Tütüne böyle havada alışdım Böyle havada aşık oldum; Eve ekmek ve tuz götürmeyi Böyle havalarda unuttum. Şiir yazma hasialığım Hep böyle havalarda nüksetti. Boni böyle havalar mahvetti, » Oktay Rıfat dostunun yolunda yürüdü. İddişlarını teyit eden şiirler neşretti, «Garip» dede bun- ları bir arada görmekden zevk duyuyoruz. O da birçok haksız tenkitlere maruz kaldı, Fakat iyi şiirler ve- rerek şairliğini tastik ettirdi. « Şehitlik » « Gün sonu konuğ- ması » gibi şiirler yazan bir adam- dan, herhalde bu sıffat esirgenmez. Misal olarak, « Şehitlik > den bir parça aliyoruz: «Bir bakıyorum amcam, kardeşim Bir bakıyorum Polonyals bir gedikli çavuş Ve derhal konuşuyor : «Bir kızım vardı beş yaşında Ölmüş şimdi beraberiz Lakin içi sıkılıyor burada Ellerini Varşovada unutmuş Çenber çeviremiyor.» > Melih Cevdet'tende «Garip» de — Devamı 19 uncu Sayfada — 15 — Servetifünun — 2336