20 Şubat 1936 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 12

200 Karda Kar sporuna karşı memleketi- mizde alâka gün günden artıyor. Bu spor için birçok müsait arazi- ye sahibiz. Gittikçe artan alâka- nın, günüu birinde bu sahada çok yükâeleceğimize bir işaret sayılma- si, yerindedir. Artan alâkanın ko- aylıklar görmesi, ilerideki yükse- iişe zemin hazırlıyacağı da Şüphe- sizdir, Garmişeh-Partençhkirnde, bi- zim de katıldığımız dördüncü Kış Olimpiyadının yapıldığı şu sırada, tamamile aktüel olarak, Gazi Eği- tim Enstitüsü Beden Eğitimi Kolu Mezunlarından Fud Pura, «Ke. yak» isminde kıymetli bir eser or- taya koydu. Belirttiğimiz sahada, çok faydalı olan bu eserde, mu- UYANIŞ Kaymanın Tarihi harrir, kayak sporunun nasıl yapıl- ması gerek olduğunu resimli izah- larla anlatıyor. Esaslı vukufa da- yanan bu tertemiz basılmış eseri, bu her mânâsile tertemiz spora karşı alâku duyanlar için pek fay- dalı bulduğumuzu notederek, e- serden «Kayak ve onun tarihi» faslını, odayıfalarımıza alıyoruz: «Karda kaymanın tarihi ve kaya- ğın tarihçesi, çok eskidir. Tarihten evvelki devirlerde İtkandinavyada karda kaymak biliniyordu. Bu ka dar eski bir tarihe malik olmasına rağmen kayağın ne vakit icat e- dildiği ve ne suretle inkişaf ettiği hakkında elde sarih malümat yok- tur. Ne. 3081 —376 Kayak, insanların karlı mınta- kada yaşamağa, avlanmağa, seya- hat etmeğe mecbur oldukları xa- mandanberi mevcuttur. Fakat es- kiden kayalık, dağlık memleket- lerde değil, ovalarda, sahralarda, göllerde kullanılırdı. Elde mevcut klâsik malümata nazaran kayak sporu 19 uncu yüzyılın yarısın- dan sonra meydana çıkmıştır. Ka- yağın tarihçesi ise, 1879 yılında Kristiyanyada kurulan ilk kayak klübü ile başlar. Bu itibarla kayı ğın ilk defa Finlandiyada içat e- dildiği kabul edilmektedir. Ski—kayak kelimesinin hengi lisandan ve nereden geldiği hak- kında ihtilâf vardır. Ski--kayak kelimesinin Almanca schi—şi keli- mesinden, Finlandiya lisanından olan suski kelimesinden veya mer- kezi Asya lisanlarından Moğolca bir kelimeden geldiği hakkında üç ihtimal vardır. Bu ihtimallerin en kuvvetlisi Ski—kayak kelimesinin orta Asya lisanından bir kelime olmasıdır. Çünkü orta Asya millet- leri milâttan bir çok yüzyil ev- vel ve İskandinavya uluslarının bugünkü memleketlerine yerleşme- den çok evvel kayma ağaçlarını kullanırlardı. Kayak hakkında ilk tarihi ma- lümat& Yunan tarihçisi Herodotun gayrivazıh hikâyelerinde tesadif edilmektedir, «Milâttan 710 yıl sovra Bizans Kralı Lei 50-alan-ı ile kar çenberi üzerinde Kafkas- ları aştı. Çinin Tang ceddinin ya- şadığı yüzyıllarda - Milâttan son- ra 618 - 907 - ye kadar Kurgız- ların kar yürüyüşü hakkında mg- Iâmat veriliyor. Moğolların tarihi- Dİ yazan bir İranlı tarihçi Fadinl- lah Reşid 1307 de Moğollarla, Ya- kutlardan buna benzer bir çey nakleder. - Sport Lexikon - Beck- MADA» Bundan başka, kayak kelimesi Milâttan 1555 yıl sonlarına kadar yazılan bitiklerde mevcuttur. Ez- cümle 552 yılında Teophanes, 790 yılında Pavlus Diyanos, 890 yılın- da İngiltere Kralı Alfred tarafın dan yazılan bitiklerde ski--kayak kelimesine rastlanmaktadır. Bun- dan evvelki yüzyılda Norveçlilere has yazılan bir çok efsane, denkli söz, kanun bitiklerinde kayak gok anılmaktadır.