17 Kasım 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 9
No.1893—207 Figaro - Bana karşı teveccühünüz ! Benim icadım filân değil. Bu bir zaruret, Brid'oisur » Bununla öğmüytleçik kadar acaba aptal adam olurmu f Figaro ( Gülerek. ) - Aptal, ben mif... Bakın ne güzel indirip çıkarıyorum. ( Oynamakta devam eder. ) Brid'oisur ( Şaşkın )- !Bu oyuncağın ne faydası vart Borthubo ( Söze karışarak,*birdenbire ) - Bu asil- lerin oynudur, insanın zihnini yorguuluktan kurtarır. Boird'oisor - Haydi ! Geç canım, ben o yorgunlukları Pununnkişine tercih ederim. * .. 1791 de Londra da yapılmış bir ıstampa « Prens duGal» yani müstakbel dördüncü Georgeun bu oyun- cakla çynarken gösteriyor. Korşısında aşağı tabakadan aldığı zevcesi Mn Fritzherbert ona gülümseyerek bakıyor. O zamanın gazete ve kitaplarında gördü. gümüz « Prens dögal oyunu »> denilen şeyin bu is tampa sayesinde ne olduğunu anlayabiliyoruz. Times gazetesinin bir yazısına göre bu oyuncak İngilterede 1830 senesine kadar Ttağbet bulmuştur. İsmi guiz miş, bu kelime Muamma demektir. Hepi- miz itiraf edelim ki bence Muamma yoyodan daha haklı olarak konulmuş bir isimdir. Öyleya bir ufak el hareketile bir tahta parçasının ipleri dolanması ve yukarı aşağı çıkıp inmesi hakikaten bu oyuncağa Muamma ismini verdirtebilir, Bu eğlenceli çoyuncak 1830 dan sonra da İngil- terede gene hüküm sürmüştür. 1862 de Londrada çıkan ve zamanın en itibarlı mecmualarından biri olan Punoh de bulunan bir resimde, iki çocuk şimdi yoyo dediğimiz oyuncağın bir eşine fena halde kork- muş bir madamın yüzüne doğru fırlatıyorlar, « M. G. Beleze»in « Dictioaire de la vie pre» tigne » ismindeki lüpatinde Muhacır - Yoyo o kadar güzel tarif edilmiştirki, bu oyuncağın Fransada Rouen'de ,, Secg des Tovrnelles ” müzesinde teşkil edilen birkaç #migretie ,, d olardan nümune. edikleri eski yoy. Yukarıdaki üç deki bir tahtadandır. — Aşs; SERVETİFÜNUN 393 AVI inci Louis'nin yoyo oynarken çocukluk resmi ikinci imparatorluk zamanında da bulunduğuna ka naat getirebiliriz. Fransada bugün bile, bu oyuncağın son muvaffakiyetlerinde şahit bulunan zevat vardır. Her taraftan vesikalar çıkmaktadır. Rouenda ki « Le Secg des Teurnelleş » müzesinin kiymetli umumi katibi M:, Edonrd Bidoule bu mü- zede ki eserlerin içinde, on iki tanesinde Muhacır yoyonun aynı oyuncaklar varmış. M: Le Secg des Tournelles tarafından 'Rouendaki S£ Laureut kilise- sine hediye edilen nfak kıymetli eşyalar atar sında, bir vitrinde bu oyuncağın envaini gö- rebilirsiniz, kimisi fildişi üzerine sedef işlen- miş, kimi kabartma tahta üzerine çelikle kakmelar, bu oyuncaktan bir sürü vardır. O zamanın Muhacırları bugünün yoyola- rından irilikte farkları yoktur. Fakat gitgide bu oyuncak küçülmüştür, ve küçülürkende güzelliklerini kâybetmiştir. Lâkin bunların hiç biri yoyonun şöhretine halel getiremez. # » * Birçok kimseler yoyonun evvelce bizim memleketimizde de bulundağunu söylemek- tedir. Bir dostum bunun Antep ve havali- sinde gördüğünü iddin etmektedir. (e) oyuncakla di ğpda soldan sağa ve arkanı fildişinden ve ortaları sedef veya damirden yoyolar. — En büyüğü 175 milimetre kutrunda; kurdelesi üç renk.
