17 Kasım 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Hayat Ansiklopedisi inci ciiz'ü çıkmıştır tkinci cilt bitti 20 umhuriy Dokuzuncu sene: No. 3065 Telefon Başmuharrlr: 22366 Tahrir mfidürü 23236 idare mudnnı 22365 Matbaa 20472 Hayat Ansiklopedisi Mektebe başlarken alacağınız en mühim ve en faydalı kitaptır i İSTANBUL CAĞALOGLU ve mefctup adresl Cumhuriyet tstanbul Posta kutusu lstanbul No 24e Pgrcpmhp 17 TesrînİSâiiî ^ 3 2 r c ı ? c m u n °? m o a ı M İngiliz lirası tngiliz lirasının son zamanlarda düşmesi dahil ve hariç bütün malî mahfillerde herkesin dikkatini celbetmiştir. Sterlin bir müddetten . beri adeta müstakar denecek bir derecede 730 kuruş iizerinde sabit kaldıktan sonra 25 teşrinievvel 1932 tarihinde 695 kuruşa sukut etti. tngiliz lirasının bu sukutu muhtelif sebep ve âmillerin tesirile vukua gelmiştir. tngiliz lirasının kıymeti 21 eylul 1931 tarihindenberi altına merbut olmadığı için sterlin fialtan ecnebi piyasalarda esya fiatları gibi inip çıkıyor. Ingiltere hükutneti sterlinin lüzumsuz yere temevvücüne mâni olmak için İnsiliz hazinesinden 150 milyon İngiliz lirası bir meblâğ tefrik ve bununla «kambiyo fiatlarını muhafaza tah. sisatı» namile bir hesap küşat ederek bazı teşkilât vücude getirdi. 1932 baharmda ingiliz lirası yükselirken bu tahsisat çok ise yaramış. tır tngiltere Bankası kambiyo kıytnetlerini muhafaza tahsisatım idareye memur bir makam sıfatile ha. reket edip tngiliz lirası satarak «terlinin lüzumundan fazla seri bir surette tereffuunun önüne geçmis, ayni zatnanda hariçte de ecnebi dövizleri üzerinden mühim miktar para biriktirnvstir. Acaba tngiltere Bankası bu defa ne için elinde bu kadar mühim mik. tsrda döviz bulunurken sterlinin düsmesine müsaade etroişrir? Bir paranın kıymetinin tanzimi ve yar>ut o paraya verilen sun'î bir haricî kıymetin muhafaza edilebilmesi o memleketin tediye muvazenesi ona göre tanzim edilmedikçe çok müşkül bir iştir. tngiltere'nin tedive muvazenesi 1929 senesinde (103) milyon İngiliz lirası bir fazlai va. ridatla kapandığı halde 1 C 3 1 de (110) milyon tngiliz lirası bir acık vermistir. 1932 senesi rakamları henüz tamam olmamakla beraber ^ • ıtNıc ıımıjre muvaıenejiıuu mu Dünya Güzelinin seyahati Keriman H. İzmir'de tezahüratla karşılandı Güzeller, ayni şan ve şerefe nail olmak için müsabakaya girmeniz kâfidir tzmir 16 (Hu susî) Türkiyç ve Dünya Güzeli Keriman Halis H nım refakatinde pederi ve annesi olduğu halde bu gün *Izmir? va purile buraya gel miştir. Dünya Güzellik Kraliçesi, burada büyük te zahüratla karşı . lanmıştır. «tzmir'* vapuru limana girerken Vilâyet ve Bele diye namına btr heyet, motörle va, pura giderek Ke riman Halis Hanıma beyanı hosa medî etmişlerdir. Dünya Güzeli etraf ını saran ga zetecilere müte • bessim bir sima ile: « Izmir'liler arasında bulun duğumdan dolayı çok memnunum. tzmir'in bu yük sek davetine 9 eylulde icabet et l İzmir'de muazzam tezahüratla karşılanan 932 mek istiyordum, Güzeli Keriman Halis Hanım mümkün olamadt. Bundan çok müteessirim» demiştir. kişı karşılamıştir. Keriman Halis Hanımın Izmir'e gelişi adeta bir hâdise olmuştur. Dünya Güzeli, pederi ve •alidesile beraber, halkın muazzam tezahüratı arasmda doğruca tzmir Palas'a gitmiştir. Izmir Palas önünde yüzlerce halk toplanmış, Krali çeyi alkışlamıştır. Keriman Hanım, şehrin misafiri olarak burada bir haf ta kadar kalacaktır. Yarın aksam şerefine büyük bir balo verilecektir. Buhran Geçiyor Alman Iktisat NazırıBerlin 16 (A.A ) Wolf ajansından: Perakende ticaretle iştigal eden tacirler müvacehesinde bir nu tuk söyliyen Alman tktisat Nazırı M. Wamnblod, ezcümle şu sözleri söylemiştir: « Uzun bir buhrandan sonra muhitte gerginliğin zail olmuş olduğuna dair olan ilk alâmet lerin belirdiğini söyliyebiliriz. Bunun devam edeceğine ve önümüzdeki ilkbaharda gerek Almanya'da ve gerek disjer mem' leketlerde gözle görülebilecek bir salâh tnüşahede olunacaktır. Cihan piyasasında iptidaî maddeler fiatlarının yükseldiği ve stokların art makta olduğu, is tîhlâk ile istihsalin müvazene peyda etmekte bulunduğu mu • hakkaktır.^ Tütiinlerimize yeni mahreçler • Dört devlet ile takas mukaveleleri yapılıyor inhisarlar Umum Müdürü çağırıldı Mevsuk bir membadan aldığımız malumata göre, Ankara'da tktisat Vekâletinde muhtelif sefaretler ateşe kommersiyalleri ve ticaret mümessilleri arasında yapılmakta o . lan müzakerat neticesinde Avus turya, Çekoslovâkya, Lehistan ve Fransa ile tütün üzerine takas mukaveleleri akti için itilâf hâsıl ol mustur. Bu itilâfların ana hatları ve bu memleketlere ihraç edece ğimiz tütünlere mukabil alacağı mız mamulât ve mahsulâtın nevi ve miktarları tesbit edilmistir. Tütün mahsulümüze ait takas meselelerinin kat'î surette halli esna sında hazır bulunması için Anado lu'da bir teftiş seayhati yapmakta olan tnhisarlar Umum Müdürü Hüsnü Bey telgrafla Ankara'ya davet edilmistir. Hüsnü Bey, dün Sinoo'tan Tokad'a hareket etmiştir. Tokat'taki teftişlerini bitirerek iki güne kadar Sıvas'a geçecek, oradan da t'enle AnAnkara'ya çağtruan tnhitafUtr Umum kara'va e'decektir. muduru Husnu Bey rak tütün mahsulüne ait son tak. (Mabadi 4 üncu sahifede) Memlekethnizin 1932 senesi yap nın verdigi müjde ( Ankara'daki müzakerat bitmek üzere, Ankara lstanbul Hava seferleri Tayyareler bugün Yeşiî köy'e naklediliyor 1932 tütün mahsulö Dunya Bir alman prensinin Gazi için bestelediği marş • . .m* Gflzel Tfirk kızlarına »^"• tevazin olacağını zannederiz. Çünkü. 1932 senesinin ilk 9 ayında tngiltere'nin ihracatı geçen senenin ayni mUddetine nazaran yüzde 8 azaldığı halde ithalâtı yüzde 16 nisbetinde tenakus etraistir. Maama fih, unutmamalıdır ki; tngiltere altından irtibatını kestiği tarihten svvel Fransa ve Amerika'dan istik r*z etmiş olduğu 130 milyon tngiliz lirasını 1932 senesinde tamamen ödemiştir. Bundan başka İngiltere hükumeti önümüzdeki kânunuev velin 15 inde Amerika'ya harp borçları olarak 96 milyon dolar tediye edeceği gibi yüzde 3£ faizli yeni tahvüâta istirak etmekten imtina eden memaliki ecnebiyedeki tngiltere harp istikrazı tahvilleri hâmil İTİne de yanılacak mühim döviz tediyatı vardır. Binaenaleyh, tngiltere hükutnetinin hariçte teraküm ettirdiği döviz matlubatını bu şerait aitında sterlinin muhafazai kıymeti için kullanmasına bittabi imkân yoktu. tngiltere hükumeti ve tngiltere Bankası sterlinin son defaki sukutuna bunun için mâni olmak istememistir. tngiliz lirasının altına nazaran kıymetleri sabit olan diğer nukutu ecnebiyeye kıyasen temevvüç etmesinin tngiltere'de e<ya fiatları üzerinde mühim bir tesiri vardır. Her. kesçe malum bir hakikattir ki bugi'n »torlin istenildiği gibi idare edilen bir para OIUD tngiltere'nin resmî tnahfüleri tngil'z lirasının l.aricî kıymetini daima tngiltere'de eşya fiatlarını müstakar bulundu racak bir seviyede tutmaça çalıs . maktadır. Baska türlü ifade ile idaresi hükumet elinde bulunan bir paranın kıymeti, altına nazaran sabit kıymetli ecnebi paraların* kıyasen temevvüç edebilirse de İnçîltere dahilinde esya fiatları müs taVar bulunabil yor demektir. Son zamanlarda yükselme temayülü g.österen eşya fiatları tekrar düşmeğe başlsmıştır. İngiltere hü kumeti ve tngiltere Bankası tngiliz lirasının kıymetini muhafaza ettiği takdirde, tngiltere'de eşya fiatlarının düsmesine intizar edebil'riz. Diğer taraftan altına kıyasen ster. linin kıymeti düşecek olursa bu hal tngiltere'de eşya fiatlarının sukutuna mâni olacaktır. B'naenaleyh, şu cihet nazari dikkate alınmak lâzımdır ki, tngiliz lirasının müstak. bel temevvüçleri daima cihan piyasalarında eşya fiatlarının harekâtına ve tngiltere'de dahilî eşya fiatları seviyesini muhafaza edip etmemek hususunda tngiltere hüku okudunuz. Keriman Halis Hanım, dünyanm her tarafında her kızın gıpta ettiği bu güzeller güzeli gibi şeref, şan, şöhret kazanmak, alkışlanmak, mükâfatlar, hediyeler almak, Türkiye, Avrupa ve Dünya Güzeli olmak, Avrupa'da emsalsiz seyahatler yapmak ve hepsinden iyisi Türk kadmınm sihirli güzelliğini bütün dünyaya tanıtmak istemez misiniz? El bette istersiniz O halde müsaba (Mabadt 6 mct sahıfede) Viyana'da büyük bir müsamerede çalındı ve pek cok alkıslandı Viyana 13 (Hususî) Bir Alman musikişina»' Gazi için bir marş bestelemiş. Bu, geçen gün Alman res samlarının burada açtıkları bir sergî münasebetile verilen bir konserde calındi. Orkestrayı bizzat be»tekâr idare ediyordu. Bir çok devlet adamlarının, kıbar bir halk kütlesinin hazır bulunduğu müsamere çok muvaffak oldu. San'atkârlar sürekli alkışlar topladılar. Gazi'nin namına izafe edilen mars programın son kıs mmı teskil ediyordu. Eseri besteli yen san'atkâr uzun senelerdenberi musiki ile meşgul olan bir Alman prensidir. tsmi Joachim Albrecht Prinz von Preussen. Gazeteler, prensin konserde dinlettiği eserlerini pek beğenmisler, hakkında metedici tenkitler yazdılar. Fakat bizi alâkadar edecek olan nokta eserin beğenilmesi veya beğenilmemesi değildir. Bızim için hâdise suiur: Yabancı bir san'atkâr, Gazi'den ilham alarak bir eser meydana getiriyor ve bu eseri Viyana'da halka dinletiyor. Bakalım bu san'atkâr nasıl bir ai ıı rııııııı Çok garip bir hâdise Gümrükten yanlışlıkla çıkartılan eşya dükkânlardan toplatıldı fırket , ı direktöru ve rufekast Yeşllkoy'de tetkıkat esnasında Evvelki gün şehrimize "jetirilen ve İstanbul Ankara arasında yolcu ve posta nakliyatı yapacak olan Amerikan tayyareleri bugün va . purdan çıkarılarak Yeşilköy'e nakledileceklerdir. Bu tayyarelerle birlikte gelen şirket direktöru M. Halos ile pilot M. Flile, M Irvim, M. Stanat dün Ye. şilköy'e giderek tetkikat yapmış lardır. Aldığımız malumata göre bu tayyareler (8) makinist ve (5) pilot tarafından idare edilecektir. Sekiz makinistten altısı Türk, ikisi Ame. rika'lı, (5) pilottan üçü Türk, ikisi Amerika'lı olacaktır. Gelen tayyareler tek kanatlı, çifte motörlüdür. Saatte (180) kilo (Mabadi 2 inci sahıfedet Gazı Hz için bir mars besteltı/en muaU kısınas Alman Prensı Johchim Albrecht dam? Eseri n« için yazmış? Bunlan öğrenmek lâzım. Bu apartımanın ikinci katını işgal Lutfen tahifeyi çeviriniz iMiııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııiMiııınnıııııııııııııııııııııııııınıııtıııııııııinıııııııııııııınıiıiHiıııııınıiMiıiMiııııııııııiıiıinııııtınn ftladarn Rider'in verdiği ziyafet Tarihî evrak Meclise yeni bir sual takriri verildi tstanbul Ithalât gumruğunden btr manzara Evvelki gün gümrüklerde garip bir hâdise olmuştur. İnhisarlar Vekâleti ayın dokuzunda tstanbul gümrüğüne verdiği bir emirde bir kısım ithalât eşyasının yeni bir emre kadar ithal olunmamalrını bildir mişti Fakat gümrük idaresi bu emrin farkına varamamış, aradan iki gün geçtiği halde esyanın eskisi gibi miMiıııııııııııııııııııııııııııııııımııııııiMiıııı ithaline müsaade etmiştir. Bu n e yanda bazı tüccarlar limon, ipekli ve saire ithal etmişlerdir. Bilâhara yeni gelen emir bir münasebetle tetkik olununca işin farkına varılmıs, memurlar eşyayı çıkaran ticarethanelere koşarak bunları ticarethane veya satıldığı dükkânlardan toplamak için gece yarılarına kadar uğraşmışlardır. IMIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMllllllinillllll metinin arzusuna tâbi kalacakhr. Eğer tngiltere hükumeti İngilte. re'de dahilî eşya fiatlarını şimdiki sev'yede tutmak isterse, cihan pî yasalarmda esya fiatları üzerinde vukua gelecek bir tereffu tngiliz lirasının kıymetini yükseltecek; aksi takdirde, cihan p;yasalarında esya fiatlarında kaydedilecek bir sukut altına nazaran tngiliz lirasının kıy. metini düşürecektir. Her ne kadar tngiltere hükumetinin sterlinin cnüstakbel temevvüçlerinde hâkim bir , vaziyette olduğu îddia edilmekte ise de bu sene nihayetlerinde hariçte ted'yesi lâzım gelen muazzam hesaplara bakılırsa îngiltere'nin bu hâkim vaziyetini muhafaza edebil. tnesi müşkül görülmektedir HAYRETTİN ŞÜKRÜ Ankara 16 (Telefonla) Manisa meb'usu Refik S e v ket Bey Mec • lise tarihî ev rak hakkında bir sual tak * riri vermistir. Sual Maarif ve Maliye Vekâ letlerindendir. Refik Sevke Bey Maarif Vekâletinden İs Refik Şetket Bc tanbul hazinei evrakında bulunur ken satılan tarihî evrak hakkında ne muamele yapıldığını, tarihî ev rakın muhafazası için ne gibi ted ' birler alındığını sormaktadır. Manisa meb'usu Maliye Vekâle tinden de tarihî evrakı satanSar hakkında Devlet Şurasınca yapılan tahkikatın ne safhaya geldiği hak kında izahat istemektedir. Perapalâs'ta verilen cay ztyafettnden bir intib. Bir kaç gündenberi şehrimizde bulunan Beynelmilel Kadmlar Bir liği azasından Madam Rider tara ' fından dün akşam Perapalas ote linde Türk Kadmlar Bir liği azaları şerefine bir çay ziyafeti verilmis tir. Bu ziyafet çok samimî bir hava îçinde geçmiş, Beynelmilel Kadın lar Cemiyetinin mesaisi, muhtelif memleketlerdeki kadınlık tesekküllerinin birbirlerile münasebatı, ka dınların siyasî ve îçtimaî hukuku üzerinde hasbıhallerde bulunul mustur. Ziyafette Kadmlar Birliği azası olmıyan güzide hanımlarımızdan bir çoğu da hazır bulunmuşlrdır.
