17 Kasım 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 3

No.1892—207 SERVETİFÜNUN 387 Mamafi, biz üstatları bu hükümlerinde yanılmış olarak ta kabul edebiliriz. Zira hepsi birer sayfiyeye gekilmiş istirahat eden bu muhterem üstatlar edebiyatı, okumayı ve her şeyi, “ne nasıl bıraktılarsa hâlâ aynı şekilde zaftnediyor Şimdi biraz da bay neden istediğimizden az CR tetkik edeli azılarımızın Sn, hetta çoğu Vi tamamı diyeceğim; adapte veya tercümedir. Bir okumak istiyen kari okuyacagı yazıda kendisini TG liiydn. Bu ee onun bugünkü kitap gazete veya mecmua MR a e bir sebep teşkil e km — Gazete, ki veya mecmualarımız Zâ hakli a ve hislerimiz üzerinde ei tığı değişikliklere uyacak bir şekilde değişmemiştir. Mevcut bir iki ğazete veya mecmuamız çıkmaya başladıkları ilk günlerinden itibaren bugüne kadar ayni kadro ile hareket etmiştir. Halbuki halk daima yeniye mütemayildi Bu bahsi ilerde adötiyatinizda bugünkü nesil» isimli bir mevzuda tekrar edeceğim. 3 — Bugün öyle bir zamanda yaşayoruz ki, ge- çinmek fevkalâde müşküldür.İnsan nefsine yarayacak şeyleri tedarik etmekten, zevkine yarayacak şeyleri 4edarik etmiye imkân bulamıyor. 4 — Her sahada olduğu gibi, bu sahfda da İkti- sadi buhran ortaya çıkmaktadır. Bu buhran kâat fiatlarını, matbaa DA zi- yadeleştirmiştir. Bundan dolayı gaze kitap ve mecmualar da eskisine nazaran daha, patikniğni 5 — Maarifimiz henüz inkişaf devresindedir. 6 — Bir çoklarımız yeni harflere hâlâ alışama- mışlardır. 7 — Halkın anlayabileceği şekilde ve halkın zevkine göre, mevzuu halk arasından alınarak ya- gla eserler yoktur, rad. ge yapılan neşriyat bülün İnöfilekete dapıbigağ 9— Yİ nerd ilim ve meslek kitapları . ek- seriya tercümedir. Bu kitaplafı okumalk Hü Tüzum Eu duyan ilim adamlarımız o Kitapları asıllrından okuyorlar. 10 — Halkı okumaya sevkedecek reklâm; propa- ganda gibi şeyler yapılmış değildir. Hatta bazan İstanbulda bile safış-sahasına “çıkan bir kitaptan vE rel at ie 1 i kaç çocuk sâhibi aileler ekseriya orta, lir Bu orta yaşlılar ise zaten zamanlar rında çok okumamışlar ve dolayısile okumaya âlış- mamışlardır. Yetişen çocugun. igâ "aileden gordüğü terbiye ve'itiydtlarle yetişeceği. muhakka ktır. Okuma şekli inkişaf etmemiş bir ailede ise göz ta. bittabi okumayacaktır. 12 — Mekteplerimizde tağbik ettiğimiz okuma ve okutma sistemi çocuğa bu zevki verecek bir şe- kilde değildir. Çocuklarımıza daima kuru ve zevk vermeyici ders kitapları okutmakla iktifa ediyoruz. 13— Çocuklarımızın beş aaatlerini geçirecekleri güzel bir kıraat salonumuz yoktur. Ne mektep hari- çinde, ne mektep dahilinde.. M — Okumak bizde bir ihtiyaç haline gelmemiş- tir. Orta yaşlılarımız hemen Hiç kitap okumazlar. Gazeteyi de ancak havadis almak için ellerine elirlar, ” Xaptığım Küçük bir anket bugünkü edebiyat neşriyabıriı takip edenlerin en ziyade genç kızlar olduğunu gösterdi. Genç erkekler henüz fikirlerini işletmekten çok uzüktırlar. Onlar hâl& kol ve bacak hareketleri peşinde vakit geçiriyorlar. Bu vaziyet bütün maarif ve terbiyecilerimizin üzerinde bilhassa durarak tetkik etmeleri lâzım ge- len bir haldir Gü giMiii, beyler; Sözlerimin sonuna gelirken okumayı ilerletmek için neler yapmamız lâzım geldiğini de kısaca ve soğ hatırıma geldiği kadar ilâve edeyim — Çocuklarımızı mektep sıtalarında hakka silen kitap sevgisine ve okuma zevkine alıştırma- mi kr da onlara sadece kuru ders kitabları değil “oi ge milli hikâye ve masal kitapleri okutmakla o — Du ve nakil işleri bu hususa yarar bir yek sokulmalıdır. Bu hususta her kasaba ve köyde- ki posta idareleri aynı zamanda yeni kitapların teşhir edildiği ve satıldığı bir yer olmalıdır. 3 — Çıkan kitaplar bilhassa reklâm edilmelidir. 4 — Gazete ve mecmualarımız yeni nesle bilhassa ehemmiyet. vermeli ve sahifelerinde halkın istediği değişiklikleri gösterebilmelidir. — Okuma salonlarına. ve kütüphanelere bilhas- sw ehemmiyet vermelidir. Amerikada kütüphaneler imekteplöre fevkalâde yardım eder, çosükların okuma zevkini açarlar tütüplanelerin hikâye saatlerinde hikâye nakledi- diler çocuklara giizel masallar naklederler. Onlara bedava ve okuduktan sonra iade etmek şartile kitap dağıtırlar. Bu usul bizde de tatbik edilirse okumanın Bergün ön dah ilerleyeceğini zannediyorm. leri ve kasabaları seyyar kütüphaneler 6 — : gezmeli ozlerie her aileye muayyen bir müddet “ için, iade etmek üzere kitap dağıtmalı. Bir ailede nasılsa bir kişi elbette okumak bilir. O okur, diğer- leri dinler. Seyyar kütüphane o kitabı almiya geh e, gün öhu glırken başka bir kitap bırakır. 7 — Her-'köy ve kasabadaki Fırka amaa geye okuma salonu olarak kullanılabilir. Okumak, bilmiyen ihtiyarlar, burada güzel okuyanlar tarafın: dan milli halk hikâyeleri okunur. Onlara siyasette haber verilir. Kırhat salonları, ei seyyar kütüphanâ- ler hakkında yazmakta olduğum “Maarifimiz hak- kında la isimli yahni daha fazla malümgf vereceğim 8— Ve bütün bunların üstünde de okumayı kendimize bir ihtiyaç edinmeliyiz. Şimdiye Kadar bu ihtiyâcı hiç birimiz duymamıştık. tta b eti monden hayatta yaşayanımız bile bu ihtiyael hisset miyor, VE o. » Bebeğin bütün apartmanları garp hayatı taklit ve takip ediliyor. Elbiseler ai muvafık. Apartruanların inşası modaua muvafık. Döşemeler modaya muvafık Hasılı tam bir garp hayatı içtimaiyesi salonlarımıza giriyor. Yukarda saydığım bu meşhur yerlerdeki bütün aileler misafirlerini garp usulünde kabul ediyorlar. Salonlarında misafirlerini izaz ve ikram edecek çiku- lata, bonbon var.. Radyo, gramofon var, Fakat.. bir tek gesimli mecmua veya gazete yok. Kitap yok. Dediğim gibi; okumayı bir ihtiyaç olarak bhis- setrherhişiz. Sehap Nafiz