8 Ekim 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 16

300 SERVETİFÜNUN No.1434 — 149 Bir Kurunuvusta mystere'inin modern temsili Bu nasrani oyunu Salzburg'ta katedral önünde oynadılar. Bir fransız muharriri de soruyor : Paris'te Notre önünde niçin oynatmıyoruz ?... “ Avraıpa'da 17 inci akırila İaclk nev'i inkişm! edinceye kadar rnhban idaresinde dini birtakım oyunlar oyna- rırdı. Mystöre ve Öracle (Mister ve Orakl — Esrar we Mucize) namı verilen bu eserler asırların tanku- bu ile gittikçe eski kiymet ve eliemmiyetlerini zayi etmişlerdi. İşte bünü rağmen Avrupa'da kadim dini ve milli temaşa anane gini muhafaza eden bir şehir Overdırki ödü Salsbure'tur. Her sene meşhtir bestekâr Mozurtn şehri heyecanı gelir ve terennüniler içinde cogar, Kirk kiliseli orglar ve çanlar şehiri eski nasrani temaşa pyinlerine her gene mâkes Olur. Nite- kim bu sene de, vusali Avrupa'nın geçirdiği ik- tisadi bulirann rağınen Salzburg'tu büyük mas- roller iktibami ile ve mame (modern bir pekilde bir şenlik tertip olununuştur. Möerâsim çok muhteşem olmuştur. Her tarafla sen- tonik konserler, dramatik ve lirik temsiller, org resi: talleri, serenatlar, yerli ve yabancı musiki parçaları- tm çalımıması ve teganni edilmesi, hasılı bütün bu Ban'gt havası gehir halkını çoşlurmuştar. Ru meyanda Almanya'nın en büyük reğisörlerinden Max Reinhard- bın bemüşa formülüne göre oynanan Göldoni' 'ninelli hâkiümün hizmetis piyesi ile bihassn Mugo Von Haf- fwaysthal'ın sdJedermanmnz piyesi son derece alâka uyandırmıştır. gJödermann hakiki bir kurunuvuslta misteridir. Ölüm karşısında zengin adamu efsanesidir. Gayet toplu, sade ve muazzam olan bu eser, larili güyri- kabil bir tehyiç Endretini haizdir. Açık havada, muhteşem ve uwütulmaz bir dekor içinde oynatır. Bahne katedralın önünde kurulmuştur ve katedralın cephesi dip perdesi yerine kaimdir. Salzburg katedralı önünde temsil edilen /edermanın mystöre'i: Salinr Pelermasın'ın Gm esyahsli esasunda İcendisime refnkal etmesi için beyhude yere sreyilisini yâlvarmnsm göslernektedi -Dame Katedralı Taassubun ne beliğ bir arzusu ! Seyirciler karşıda, sade manadatır duvarlarile çevrili avluyu doldurmuştur. İptidai barı tablolarda olduğu gibi bazı pencerelerden de başlar sarkmıştar. Civardaki mahallelemle polisler otomobillerin kor- üelerini siküta iebar etmektedir. Aktörlerin sesleri havada manastırların duvarlarına carpınaktadır. Metnin bir hevesi bile zayi ol wamaktadır. Oyun, bü mamile mastani akaijde oygundur. Tenikili idare edem kimse ilk önce halki dikkatini celbe geliyor. Sotru Peder tahtı üsbün- de görünüyor ve söyle- meğe başlıyor. İusanla- rn külranmimet ve ha fifmegrepliğinden dolayı memnuniyetsizliğini bil diriyor. Hâlik, muahlüku hakkındaki iyiliklerinin mükâfatını görmemiştir. Bilhassa Jederinann İs mindeki bir adam, ser- veline güvenerek zevku sefa içinde yaşamakta ve urhunu tenzih etmeği hiç düşünmemektedir, Banun için Hâlik, ölümü çağırıyor. Ölüm vazifesini görecek, mücrimin cezasını verecektir. Manmafih Jedermann, güzel ikametgâhında. mes'ut yaşımaktadır, Bu fena bir ada değildir, fakat zevke düşkündür. Hernekadar komşusu bir köylünün bape- edilmesine şes çıkârmıyor; hatta. buna bizzat kendisi sebep oluyorda da diğer taraftan biçarenin iki çocu- gunu açlık tehlikesine maruz görünce onlara yardım. etmesini gizlice nedimine emrediyor. Fakat asıl meşgaleki, dostlarını, hisımini, akrabasını ziyaret ve şenliklere davet edip renk rönk firkiyeler başında eğlenceler tertip etmektir. Bu davetliler meyanında r de sevgilisi vardır. Nihayet işte bu cazip kadın da geliyor. Beşi çiçeklerle yevirilidir ve önünde çelenklerle süslü meşaleler taşıyan ötuz içoğlanı yürümektedir, Bunlar çmlamuakla ve