248 UYANIŞ No. 1805—1.0 DİMAĞIN ESRARI İNSAN CİHAZI ASABİSİNİN TETKİKİ İtisar zekâsının. en İlirim mekanizmesini derin derin tetkik Etmek, onun fanliyetini araştırıp meydana cıkarmak; işte bir ölüm için olkden silürlü addedilemek bir vazife! Malümdur ki dimağ, irade dahilindeki asabi İharekita tkrenüzirdir manmatih ha kiki rolii tam bir surette heniz meçhul bulunuyor #ekânın bizzat mize o dır, yoksa sadece kontrol vazilesi ifa eden birnizim mahiyetinde midir * En sahih olan (araziye havgisi olursa Olsan , muhtelif fonksiyonlar nasıl vileii buluyorlar, dimüğın tesek- külü itibarile muhtelif 7e- kâlar nasıl tebariz ödiyor- Jar * İşte şimdiye kudur izabhının valnız mebdeinde bulünulün o meselelerden birkaçı ki bugün halletmeğe çalışıyorlar. bi derece esrarlı olan Vesnürlü Bunun için Berlin civarnmnda bir ilim mücssesesi vücüde getirilmiş ve bu Dümağ (Tetkiki Enstitüsü namı verilmiştir. Burada profösör ÖLVogt- un nezareti altında dünyanın her tarafından gelmiş birçok vel tetkikat ile meşeül olmaktadırlar. Bün- lar her dimağın harici gışasın evveli büyük bir dikkatle sıyırıyorlar ve sül ra dahili gışayı &yni suretle Milesseseye “olan âlimler öalışmakta çıkarıyorlar. bunu mütea- kip dimağin muhtelif vaziyette laloğ fisi alınıyor ve nihayet bir virimi dört ressam bunların bütün inn ricini kopyu ödiyor. Bir dan sonr da < Mikrotüm > deüllen âlet parçaya bölüyor dimanı dp İşte asil tetkik o zaman başlıyor, çünkü dimuğın wuhtelif kısımları tamire men zucydana çıkarılmış tetkike gelmiş: ve mikroskoplu elverişli bir hale leriir. Kemali dikkatle dimağın Dimağ, mikrutomla dört ve yu beş kıama bölünüyor bu sahilemizdeki lerine alt resimleri görüyurunuz, resimlerde bu dimağ tetkik- Mikrotom gamında testere gibi hüsüsü bir makine parifinle kaplanan dimeadı son derece ince saflınlar halinde, Dir milimetrenin elide batta yözde biri Kalınlığında dilimlere gayi rr. Veişte bi snretle her takribön 000 dilimden mürekkep hir yekün İimsule gelir; İki cam arasına sıkıştırılan bu dilimlerin beheri bilâhare muhtelif mayilere ilka edi- lerek boyanın bü snyode muhtelif renklerle dimağın mütenddit maddeleri, el yalı ile hüceyrelerini ayrı ir parçadan vasnli ikinci zarı kaldırılıyor Datin similideti nün elde örstiti- etiği o nefales , Mazaratı şu cihet tahakkuk eylemiştir ki insan dim gimn Esmer maddesi, herbiri ayrı bir vazile ifa eden pek çok adette yahiyelere münküsimdir. Meselâ evvelce de malüm idi ki dimağda ayr ayrı işler gören kısımlar vardır ve bu meyanda lisanın merkezi beyinde” temamen muayyen bir noktada temerküz takei- ileriye gitmek- etmiştir. Fakat bu mat daba tedir. Sadece esmer madde derununda iki yüz muhtelif nahiye mevent olduğu te- beyyün etmiştir. Bü kısım- hanisusi tabaksulan mürekkeptir ki simdi bu tetkiklere büyük bir devam arın herbiri on daha eheminiyetle olunuyor. Dimağ- daki bu taksinin taksimi nahiyede bir v Pp fe herhangibir bozukluk husule gelirse diğer nahiyelerin bu bozuk mahallin göreceği işi ken- disi deruhtejetmesine mani olmamaktadır, İnsan dimağı ne hüyre- teleza bir makine değil mi?