19 Mart 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 10
250 UYANIŞ San'at âleminde dedikodular Fütürizm ve Makarna Pütürizm.. hani şu resimde olsun, şiirde olsun, alelâcnip bir şekilde ortaya çıkan ney'usol ahır zaman sanati yok ini 7 İşte ondan bahsedeceğiz, İesimde iç İçe geçmiş daireler, murabbalar, mustafiller v. 8. den mürekkep bir bendese ihlâli ve şiirde dağ, kuyruk, teneke, sevgili, horoz, takvim, rilzgür misillu birbirini tutmaz mefhumların hir arya gelmesinden doğan alienk ve tahassiis!.... İşte fütürizmin en kes tirme yoldan farif ye izahı... Son zamanda Nazım Hikmetin himmetile bizim edebiyatımızda da salgın yapan İm asri sün'at tecellisi bilhass Avrupada pek görip hadiselere sebebiyet veriyor, İalyadu. fütürizm mektebi edebişinin reisi, ükade- mi azüsindan Marinetti cenüplurıdır. Manmalih, bü: şında bulunduğu edebi cereyamın sahasını genişlet mekten geri dürmyan bu zat, bü defa iki meraklı teşebbüse girmiştir. Söyle ki: - Evvelâ mütenddit defalar Jirik faziletlerini. merhii genü eltiği heyecanı kabiliyeti infilâkiyesini tes'it icin şairler arasında bir müsubaka açmıştır. Müsnbaköya giren şpirler halkım karşıda manzumelerini İnşat ötmişler, alli de Okunan şiirin tebyiş kabiliyetine göre ag çok uzun süren alkişlarin bizzat duydukları heyecanı izhar etmişlerdir. Bu suretle alkışlar neka- dar fazla devam öderse şiirin de okudar fazla güzel olduğuna büküm verilmiştir. Fakat neticede kim bi- rinci gelmiş bilir misiniz? Arasıra şöirliği de infan Dir işçi, çini ve porselen imal eden bir amelet,,, Hasılı görüyorsunuz yu, şairlere rütbe tevcili için hiç öyle kapalı odada toplanan bir hakem heyetine ihtiyaç yokmus. Bundan sonr Marinetti lüebe girişmiştir. Amma geye karşı?,, Makurunya karşı, Evet, hayret etmeyin, mukurnaya karşı, oMarinettinin iddiasınu nazaran makarna vatandaşlarını oşlamaslatıyor, karınlarını dışarıya çıkarıyormuş. Halbuki karın beli değilmiş, böyle olmayınca da dinamik değilmiş, olalde ne İk gikt, he cenkgu, ne de fülürisü imiş, Müdumki böyle dir, artık tereddüde muhal yok: kahrolsun makarna! Fakafi Marinettinin bu ilâm harbi karında zavallı makarnanın, İlalyanlarm bu milli yemeğinin müda ileri de ortayı çıkmışlar. Buwlar bağınmağı büşlü maşlar bu ilmnettir, cinayettir diye. Bilhassa en çok viakarma yetisi Bomulü ve Napolide bu mütekabil taarruz en hat bir şekle eirmiş, Makaryacılar oyak- anrtıştar. birleşmişler, isyün etmişler ve ayni zaman da evlerine torba terbi makarna yiğmişlar. Buna karşı mükarna aleyhturları du gök sibi gürleyip teh diller savurmuşlar. Mesele gittikçe biyümüş, sitekim hâla da devam etmekle bulunuyorumuş . Gördünüz mü şimdi, şın fütürizmin yaptığı işi. Adeta makama yüzünden İtalya'da rejim bile telli. keye girmiğ, em yalnız yemek rejimi değil; ortalığı yatışıraçak bir fermanı beklenen Mussolininin roj mi de? Artik anlaşılıyor ya, dünyada şiir için henüz güzel güğiler mevutmuş! Eh, bukadarı da bir tesellidir! Ş Grefin Mariça « Emmerih Kalman » ın opereti «Grefin Mariçâs oöpereli, geçende “<Büyadler: is- mindeki eperetinden bahsettiğimiz bestekâr Emmerih Kalnianın göne tanınmış eşerleritlen biridir. Viyan öperet truplarınm şehrimize tamttağı bu öpereti, he nüz İstanbulda temsiller vermekte olan başlarında Dliripiya Kandiyoti Riçiyardi ve 2670 Duülımasın bü- landıkları iki Yunan operet trupu dü, oynullar. «Grefin Mariças Epereti, ilk defa 1924 senesinde Viyanada «Teater an der Vin» de oynanmıştır, Musi- kiye esns ulan metin, Yüuliyas Brammer ve Alfred Grünvald taraflarından hazirlanınıştır. İçinde güzel wmnsiki purcuları ve danslar obulunan bu operet, en gok rağbet ören ve beğenilen öperetlerden biridir. Mevgnda bir asil delikanlı vardır ki bütün serve- tini sefahub yolunda barçnmıştır, Asil delikanlı, ayni yaronüda mağrurdur da, Parasinı tükettiğini çok zen- gin olan teyzesine açmaktan çekiniyor. Birde, avn- cuüdn kalin her şeyini satarak, alacaklıları ile üleş tikten sonra, hernşiresi Liza için çeyiz teminini düşür nüyor. Müstear bir hüviyete bürünerek, bir mektupla müracaat ettiği zengin, güzel, şulı ve eksantirik bir asil kadın ulan Grefin Maviça, Macariktanda şehirden #öhire dölaşır, eğlenceden eğlenceye koğurken bir dna yüzünü bile görmediği Tassiloyu, yaltız enerjik elyuzısını gözden geçirerek, İizmetine nlıyor. Çifte ginin külıyalığınu tayin ediyor. Günün birinde, izdivaç taleplerinden kan, virüs nı saran aşıklarından kaçan Matiça, biriz raluf ötmek için çiflliğine geliyor. Kendisi, gazetelere Ha ron Koloman Zupanla Evlendiğine dair bir ilan ver dirmiştir. Hakkikatte ne böyle bir adüm (anıyor, De de tabii onunla evlenmesi mevzuubahis, Bü, bir ope. vet figürüdür ve izdivaç da muhayyel. Tüleplerden kurtulmak için bir plân. Fakat, ansızın, ortaya bir Baron Kolomati Zupün çıkıyor. Meğer Mucaristanda bu isimde yakışıklı bir genç varmış. Ve şimdi zevciyet. iddin ediyor. Diğer tarafian, Taşsila Me sevişen Mariçu, bir sui tefelhihüm neticesinde onu talıkir, fakat soru yanlış #İhabıni tashih ederek, İhtasım tamir ediyor. Anlar şiyorlar. Netivuğa, Mariça, Tassilo İle ve Tassilonun hemşiz rosi Liza Kolomatula birleşiyorlar. Mes'ul bir hava içinde gperetin sünü ! M. 5.
