24 Ocak 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 8

114 UYANIŞ No. 1693—8 BİZ VE C. AMERİKA ROMA SEFARETİMİZDE MUAHEDE MERASİMİ UROGVAY İLE AKDOLUNAN MUAHEDENİN İMZASI-ROMA SEFARETİMİZDE 85 SENE EVEL VE BUGÜN -BİR HATIRA | Bu makaleye ait resim 116 ıncı sayfadadır.| Roma, 8 K.sani 1929 ( Milliyet ) —'Türkiye Cümhuriyetinin Roma Büy ük Elçilik binasının bütün dahili fevkalâde bir san'at ile yapılmış büyük içeri hücum eden parlak kış güneşinin ışıkları salonun yaldızlı oyimalarını parlatıyordu. Büyük yaldızlı masa üstünde Cenubi Amerika devlet- lerinden (Urugway) cümhuriyeti ile imzalana- cak dostluk muhedesinin İspanyolca ve Fran- sızca nushaları hazır; muahedenamelerin arasın- renkli kurdeleleri zinetleri salonunday1z. Pencerelerden dan bizim kırmızı beyaz Urugway renklerine karışırak güzel bir ahenk yapıyor. İşte Urugway sefiri çok gezmiş ve görmüş olan bu âlin ve nazik zat Romada uzun seneler memüriyette “bulunmuş olduğu için bu memle- kette ve lisanında kendisini yadırgamıyor; Tür- kiye Büyük Elçisi Suat Bİ. onun yanında muta- dı olan nezaketle, mahviyetle konuşuyor. 'Tarihi ân geldi; her iki Elçi, ellerine kalemleri alıp imza koydular. Cenubi Amerikayı ve Şili ile dahi akdolun- eyliyordu. muahedeye teşkil! edeni Brezilya muş muahedelere bu da Urusway Türkiye arasinda tarihimizin ilk mus ahedesi akdolunduğu için hususi bir mahiyet ve ehemmiyeti haiz bulunuyor idi, çünkü şimdi genç Türk Cümhuriyetini hemen bütün Cenubi Amerika tanımış ve ona dostluk elini uzatmış inzimam oluyordu. Mütekabil nutuklar Muahedenin imzası münasebetiyle Ufugway sefiri irat edilen nutukta ezcümle şu suretle izharı hissiyat edilmiştir: «Hükümetini namına,memleketletimiz arasında akdediliniş nekadar memnun olduğumu zati âlilerine arzetmek* le bahtiyarım. Şunu da temin ederim ki her iki memleketi birbirine rapteden bu muahede Urag- tarafından olan işbu muahedeyi imzalamakla way milleti tarafından layık olduğu ehemmiyetle karşılanacaktır. Bizi birbirimize rapteden samimi dostluk, şuphesiz münasebatı fikriye ve ticariyemizi bir kat daha takviyeye hizmet edecektir. Türkiye ve Urguway arasındaki mesafeye rağmen her iki memleket yekdigerinin saadeti için birbirine el uzatacaktır. ->——— Büyük bir azmü iradetle Türkiyeye rehber Gazi M. Kemal Hazretlerini milletini Hükümetim olan ve cessur Türk ve snıadetlerini dilerim. SEFİRİMİZİN CEVABI namına selâmlar Bundan sonra sefirimiz tarafından Urügway selirinin nutkuna verilen cevapta şu suretle mukabele edilmiştir: Zatı âlileri tarafından izhar ediler hissiyata beyanı teşekkür ederim. Bundan başka Romada Urugway Cümhuriyetini son derce. liyakatle temsil ettikten sonra şalısan da münasebeti dos- tane tesis ettiğini zatı âlilerinin buradan müfa- rekatları arifesinde bu umuahedenin akdedilmiş olmasından mütevellit memnuniyetimi de 'arz- ederim. Birbirinden çok “uzak olmakla beraber! her iki memleket insaniyetin tesanüdü ve medeni- yetin terakkisi için ne kadar merbüt bulunduk- larını ispat ederler. Zati âlilerine şunu da temin ederim ki iki memleket arasında mevcut olan dostluğu bu imüahede bir kat daha takviye etmiş olacaktır. . Bü muahede ile Türkiyenin cenubi Amerikada pek mühim bir memleket olan Ürugwayile olan mmünasebatı ticariye ve ifikriyesi inkişaf edecektir. ,, Sefirimiz bundân sonra mütekabilen temen- bulunülüş ve samimi bir hava içinde merasime nihayet İverilmiştir.,, niyatta 30 sene'evel ve bugü Yukarıya hulâsalarını kaydettiğim nutukların teatisinden sonra artık sıra gazeteci ve İotoğraf- çılara gelmiş idi. İtalyan gazete muhabirlerinin fotoğraf objektifleri işledi; Türk gazetecisi ola- rak bende bu merasimde hazır bulunmak tesa- düfünü ve saadetini idrak eylediğim için çok memnundum ve bulunduğum salonda çok Şeki ve derin hatıraları tazeliyordum. Ben bu sefarethaneye, tanı 28 sene evel 1891 de ilk Avrupa seyahatimie gelmiştim. Vanıköyünde baba ocağımın yalı konışusu Eşref Bey merhumun oğlu Mahmut Nedim Bey sefir idi. O zaman çok genç ve ( Serveti Fünun ) u yeni çikarmış bir gazeteci idim. « Avrupada Ne Gördüm ?»ü yazmak için tekmil garp diya-