28 Aralık 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Neden “ Halk Dostu. , gazetesinde intişar eden ve sabık Adliye Vekili Mahmut Esat beye atfo- lunan “ Hırsızlar. teslim olun, serlâvhalı makaleler Ankara mu- hitinde büyük bir alâka uyan- dırdı; bilhassa “ Halk fırkası ,, muhiti telâşa düştü; evlerde ma- hafilde, meclis (koridorlarında hararetli bahisler geçti; bazıları- na göre İsmet Paşa hükümetine karşı sekiz senedenberi yapılan tenkitler ve tarizler arasında bunun kadar ağırına tesadüf olunmamıştır. Çünkü evvelâ yazan (düne kadar bu hükümete mensup ve işlerin iç yüzüne yakından va- kıf bir zattır. Saniyen yazıdaki işaretler o kadar açıktır ki kim- lerin murat olanduğu hakkında kimsede tereddüt bile bırakmı- yor, © Mahmut Esat bey yakalarına yapışmak istediği hırsızları şöy- le tarif ediyor; “Millet, hükümet ve: devlet nüfuzunü kullanarak © teşebbüs edenlerin - yabancı, yerli - ön- lerini keserler, devletin, milletin şerefini utanmadan, korkmadan pazara çıkarırlar. Kendilerini ortaya sürmeden (kimseye | iş gördürmezler. , Sonra bu hırsızların kuvvet ve kudretinden bahsedeken di- yor ki; “ Bizim bildiğimiz, kırsızlari hükümet teslim alir, bunlar hü- kümeti teslim istiyeceklerdir.,, Bu tarifelerden anlaşılıyor- ki Mahmut Esat beyin yal mak istediği hırsızlar ları, maruf tabirile komisyonculuk ve vasıtacılık. yapan adamlardır. Fakat öyle adamlardır ki hükü- mete nüfuzetmişlerdir, hükümeti nüfuzları altında tutuyorlar, is- tediklerini yaptırmıya muktedir dirler; hatta © kadar ki lâzım gelirse “ hükümeti teslim bile alırlar.,, Bu kadar açık söyledikten sonra isim tasrihine lüzum ka- lir mı? Ankarada makaleyi okuyan herkesin * gözleri derhal muay- yen şahislara muayyen muhitlere çevrildi. Fakat burada: dahi hiçbi yanlışlığa meydan © vermemek için Mahmut Esat B. bizzatreh- perlik ediyor. O, diyor ki: “ Meselâ para- mızı kıymetlendirecek* olan dev- let bankası. teşebbüsü bunların elinden neler çekmedi? Meselâ Terkos şirketini yaşatmak için neler, neler yapmadılar? Ankarada * Devlet bankası teşebbüsünü akamete uğratmak için çalışanların kâffesi, Terkos şirketini himaye edenlerin cüm- lesi herkesçe malümdur. Mahmut Esat beyin bu işaretini okuyan- ların kâffesi şehadet © parmak- larını kaldırarak işte kastettiği adamlar bunlardır; diye gösterdil! Fakat en garibi şudur ki bu adamların o kâffesi (o hâlâ da Mahmüt © Esat beyle © birlikte aynı safta çalışmaktadırlar, ayni siyasi damgayı taşımaktadırlar. Hâlâ'da aynı rolü oynamakta- dırlar ve Mahmut Esat | beyin dediği gibi : “Devletçe bir imtiyazlı şir- ket kurulacak mı, bunlar hemen haber alırlar, işe karışırlar, pay isterler ve alırlar ve bu paralar kep milletin kesesindnn çıkar, Şünkü on. kuruşluk iş yüz küru- şa malolur,, Altı senedenberi bilaram İs- met Paşa kabinesinin azası olan bu zatın bu müthiş ifşaatı Ismet Paşanın takip ettiği iktisadi. ve mali siyaset hakkında verilmiş taraf ta sustu? Hırsızlar niçin meydana çıkarılmıyor? küm değil midir? Daha bundan feci bir itiraf mı isteniyor? On kuruşluk bir malı “ Ya- rân , yüzünden yüz kuruşa çı- karan bir yolun netiçesi çıkmaz olmaz mı ? Bunu başkası söylemiyor, altı senedenberi İsmet paşanın ay- rılmaz arkadaşı olan birisi söy- lüyor | İşte Ankara Halk fırkasın- daki telâşın sebebill Bu telâş makalede işaret olunan mahafi- İlin adamlarına da sirayet etti. Falih Rıfkı ve İsmail Müştak der- bal kaleme sarıldılar. Fakat anlaşılıyor ki yukarı- dan gelmiş olan bir ferman üze- rine her iki taraf topu tüfeği bir tarafa bırakarak sustu ve Mahmut Esat bey kendisine altı senedenberi ilk ağız açmak im- kânını vermiş olan “Hürriyet, © hücum etmekle günahlarını af- fettirmek yolunu tuttu! Belki de kendisine yeni bir sandelye va- dedildi. (Son Posta) Rasatçi Balıkesirde tevkifat — Baş taratı birinci sayfada — beylerle Namık beyin haneleri de taharri edilerek (tevkifat yapılıyor. Evrak meyanında sarfedilen bunca emeklere ve beslenen o kadar ümitlere rağmen nazari dikkati calip ve pasaport na- mını alan varaka ile mektuptan ibarettir. Buna. “Türk dili pasa- port değil. Öyle ya kin ve garaz vahşet derecesine varırsa şüphe yok ki mektup pasaport namı alır. Mektuba — gelince: İbrahim beye İzmirde akrabasından bu- lunan bir zatın yazdığı bu mek- tupta Kıbrısta ticaret hayatında muvafak olmak imkânı olup olma- diği, Kıbrısa gitmek için ne su- 'retle pasaport almak mümkün ol- Acağının iş'arına dair gelen cevap- tan başka bir şey yoktur. İşte pasaport denilen mektup bundan ibarettir, Şimdi soruyorüz o Menemen hâdisesi vesile. ittihaz edilerek eshabı namus bir cani gibi ta- kip. sedilir,. evler basılır ve mesuniyeti şahsiye ve meskeni- yesi hukuku © bilâ kayduşart ayaklar altına alınırsâ'o insan için türkiye cumhuriyetinde hakkı ha- yat görmesine imkân var mıdır? bu gibi feci akibetlere uğrayan va- tan ve millet aşkile hareket e- den fedakâr vatandaşların Tür- kiyede barınmalarına imkân kal- mamıştır ? Kanuni hükümler va- tandaşların hukukunu böylemi temin ediyor ? Menemende mec- mun, esrarkeş 6 şakinin işlediği faciadan bir irtica kokusu alan bu adamlar temiz bir muhalefet yolunu takip eden vatandaşlara leke sürmek gayretini gösterir- lerse bu vatanda, hurriyet, adi let mefhumu kalırmı ?. İbti satın bu dereceye vardırılması vatandaşların hayatı mevcudiyet- lerini ; bir | silselei | istifhama rapt etmezmi? Biz huzuru adalette alnımız açık olarak her bir hareketimizden hesap ver- meğe hazırız fakat bu facıaları oynayanlar huzur o millette hesap vermekten ne için ka- çıyorlar? Yine tekrar ediyoruz. biz muhalefette daha şiddetli ilerileyeceğiz susmıyacağız ve içtihadımızı kat'iyen: değiştirmi- yeceğiz. Elbette adalet yerini bulacaktır., &n müthiş ve öldürücü bir hü- M. HİDAYET Odun pazarında deme edenl sirkatlerin Perşembe günü sabaha karşı Odunpazarında Şemoel efendi nin dükkânındaki kasayı kıran ve polislerle müsademe <eden| hırsızlardan ikisinin yakalandığı- , nı ve ikisinin de firara muvaf | fak olduğunu yazmıştık, Taharri dairesi geceli hündüzlü takdire! şayan bir mesai sarfederek hır- sız çetesinin diğer efradını da yakalamağa muvaffak olmuştur. | Hâdiseden şonra taharri me- murları Çiğliye- giderek tetki- kat ve tahkikatta bulunuyorl: Hırsızların buraya uğramadıkla-, rını öğrenince Kürt Yusuf'ün! Sultaniye o mahallesinde birinci Havai sokağında yeni bir ev is- ticar eylediğini haber alıyorlar. Ve mezkür haneyi abluka edi- yorlar. İ Kürt Yusuf bermutad silâhı-| na davranarak ateş etmek isti-| yorse de buna fırsat verilme- den derhal tevkif olunuyor. Ü- zeri taharri edilince elindeki ta- bancadan başka bıçak ve yüz altmış iki lira para zuhur eyli yor. Tahkikat tamik. edilince /kadaşlarının ve yataklarının kirli İbrahim oğlu Ali ve yağcı Mustafa olduklarını tesbit ve bu iki şerirde tevkif ediliyor. Bu suretle son zamanlarda şehrimiz- de vuku bulan mühim sirkatle- rin failleri olan bu hırsız çetesi bütün efradile birlikte ele geçi İrilmiş ve bir çok mesruk eşya Jineydana çıkarılmış oluyor. Ali ve Mustafa yağcılık ba- banesile mahallatı ve evleri tı rassut ederler gözlerine kestir- dikleri ev ve dükânları arka daşlarma haber vererek gece- leri faaliyete geçerlermiş | bu suretle çalınan eşya Arabkirli Alinin Yemişçi zade hanındaki odasında bulunmuştur. (Otomobil kazası önüne gelmekte olan şoför İbra- him oğlu Mehmedin idaresindeki otomobil Ahmet oğlu Mehmet ne çarpmış ağır su- yaralanmasına sebebiyet vermiştir. Mecruh hastaneye kal- dırılmış dikkatsiz şoför derdest edilmiştir. Nara atiyormuş Karataşta Hafız Salih efen- dinin Yahudihanesi (civarında Sarhof olduğu halde nara atan ve istirahatı umumiyeyi selbey- liyen Giritli İbrahim oğlu Ah- met Polisler tarafından yakalan- mış ve bu esnada zabıtaya kar- şı gelerek hakaret eylemiştir. Hakkında takibata tevessül o Hırsız çetesi yakalandı .vada birİngiliz evinden mücevhe- m m | Birinci kordondan hükümet) - : polislerle musa- : er bir çok fai'idirler Dün evvelce yakalanan Kenan ve bayram ile Kürt Yusuf vej arkadaşlarının müvacehtleri ya pılmış hepsi şimdiye kadar yap- tıkları hırsızlıkları bülbül gibi anlatmışlar, hepsini “gittik yap- tık,, demişlerdir. Bu çete vaktile doktor Osman Yunus beyin evinden mumailey- hin elbiselerini, Aydın demir yolları muhasebecisinin zevcesi madam Margaritin sinemaya gi- derken elinden çantasını, Burno- rat, Eşrefpaşada Çukurçeşmede Kâzım ve bakal Mehmet efen- dilerin mağazalarından üç bin lirayı aşırmışlardır. Bütün bu sirkatlardan haber- dar bulunan Kürt Yusufun ka- rısı Ayşe “ve Bayramın karısı Cennet te tevkif olunmuştur Mustafa, Dr. Osman Yunus beyin: elbiseleri için £ “ Ah'bu elbise çok “hoşuma gitmişti. Onları bayramda giy- miye karar vermiştim. Ne yazık ki bir defa giymeden elbiseleri geri alıyorsunuz. , demek sure- tile teessürüni izhar eylemiştir. Ayni şerir çanta hakkında: “ Bu çantayı ben Nuna isminde bir kadın dostum var ondan al- dım. , demiştir. Sivaslı Bayram da bir mu- barririmize şunları söylemiştir : “Ben böyle şeyler yapan a dam değildim. Kürt Yusuf beni kandırdı. Sen çift sürüyor. üç kuruş kazanıyorsun. Hibuki ben öyle yağlı işler buluyorum ki günde iki bin, üç bin lira kaza- Bıyorum. Gel beraber zengin ola: lm. Hiç olmazsa bir müddet rahat edersin. Ben de kandım. AK cehalet. Hırsız. çetesile ve mesruk eşya bütün etrafıle tesbit edil- diğinden bugün maznunlar müd- dei umumiliğe verileceklerdir. Hizmetçinin marifetleri Vilâyet nüfuş müdürü Hik- met beyin hanesinde | hizmetçi on beş yaşlarında İkbal hanımı na ait bazi eşyaları sırkat ede- rek firar etmiş ve zabıta tara- fından yapılan taharriyat netice- inde derdest edilmişti Balıkesir muallimleri Yıl başı tatilinde şehrimizi ziyaret edecekler Balikesir muallimlerinden 25 hanim ve bey yılbaşı; tatilinden ifade ederek şehrimize gele- cekler ve şehrimiz muallimlerine misafir olacaklardır. Yaz tatilin- de İzmir. muallimleri Balıkesiri i. Bu seyahat İnsan çok eski zamanlardan beri rüyaya karşı büyük bir alâ şayanı dikkat rüyalar kayıtlıdır. Yusufun Firavunun “yedi zayıf ve yedi semiz inek , rüyasını tabir etmesi meşhurdur. Yusuf bu sayede Mısırı kıtlığın afetle- rinden korumuştur. Fen adamlarının kanaatince imiz hemen her zaman rüya Fakat uyandığımızda z rüyaları her zaman hatırlıyamayız. Bazı | kimseler güzel rüyalar. görür, bazıları ise korkunç rüyalar görür. Kor- kunç rüyaların tekerrür edenle- rine kâbus deriz. Köpekler de rüya görür. Bunu, köpeğinin su başında uyurken kısa, tuhaf sesler çı- kardığını, bazen ayaklarını oy- nattığını görmüş olan her köpek sahibi bilir. Belki kafesdeki ka- narye kuşu da rüyasında güzel bir eş ve ya demir teller dışın- da bir cennet manzarası görür. Rüya fen adamlarını çok iş- gal etmiştir. Vakıa, henüz rüya hakkında bir çok karanlık nok- talar varsa da uykumuzda bize bazen en akla gelmiyecek şeyle- i gösteren bu garip hâdiseye müteallik bir çok şeyler de ke- şif ve izah edilmiştir. Rüya üzerinde son nazariye uyku esnasında dimağın sathına takınması,nın hasıl (olmasıdır. doktor H. 7; Vottsun fikrince gündüz insanın düşün- ce silsilesinde bir takılıp kalma olduğu zaman uyku © esnasında dimağı bu düşünceye | kaldığı noktadan rüya şeklinde devam etmektedir. Binaenaleyh — rüya Fredun zannettiği gibi arzuların âlemi manada tatmini | değil, dimağın uyanık halinde | halle demediği müşküllerin hallı yo- lunu yaptığı gayri iradi. bir gayrettir. Rü; bir nevi dü. şünüştür. Fakat gayri mes'ul ve manasız düşünüş çünkü bu düşünce üz: i ide iradi olan amil olmaktadır. inaenaleyh rüyada hiç bir şey imkânsız değildir. Bu nazariyeye göre Dr. Vott Firavunun yedi inek rüyasını şöyle izah ediyor: Firavun bir bolluk devrinin başlamakta olduğunu görmü; ia devi: bir kere baladi m epey bir müddet devam edec. ğini düşünmüştü. 7 mübarek bir rakamdı; binaenaleyh bu devri yedi sene tahminetti. Bu yedi sene bolluk esnasında Firavun kendi. hazinelerini doldurmayı düşündü. Fakat sonra aklına geldi ki, bu bolluğu takip ede- cek bir kıtlık kendi tahtını bile tehlikeye koyar. Muhakemesi bu noktada takılıp kalmış. Mesele- lunmuştu KK e Dikkat : si ei e © ziyareti iade olacaktır. “ ELHAMRA ii, Milli Kütüphane Yeni ve harikulâde filmine başlayor a & mw Aşk uğrunda katil ve Varyete gibi şaheserlerin mübdi büyük E. A. DUPONT. tarafından yapılmıştır Temâmen Fransızca sözlü ve bütün mükâlemeler Türkçe olarak gösterilecektir, Sene başı tatilleri dolayısile bu hafta sinemamız iki gösterecektir. Sinemacılık âleminde bir miali bulunmayacak derecede biz mükemme liyetteolan « İKİ DÜNYA > yalnız bugün, yarın ve Cumartesi gösterilecektir. nin sureti hallini bulamamıştı. . sineması ilyük filim Rüya nedir? Ve nasıl tabir edilmelidir Rüyaların manalarını kendi döşüncelerimizde aramalıyız ka göstermiştir: Tarihe bir çok 'rağmen Rüyasında yedi semiz ineği yedi zayif ineğin yemeleri ve buna semirmemeleri de an* cak bu güçlüğü ifade ediyordu. Dimağ rüyada da güçlüğe bir çarci hal bulamamıştır. Bu gareyi zeki yahudi genci Yusef buldu. Firavuna ineklerin bolluk ve kıtlık senelerini temsil ettiğini söyledi ve tam bam teline: bas- tığını görünce tabirde ileri gitti. Ve Firavuna halkın fazla yiye ceğini yedi sene zarfında kendi yaptıracağı büyük ambarlarda bi- riktirerek sonra kıtlıkta ellerinde yüksekt fiyatla satmak aklını verdi. Rüyalar güçlükleri eksex'ya böyle temsili şekillerde gösterir fakat hal çaresini. veremez. in- sanların uyanıkken yaptıkları gi- bi çok defa rüyaları da güçlük lerin etrafını dolaşmakla iktifa eder, Kâbuslar, korkunç rüyalar insana korkunç fena şeyleri gün- düz zihninden tardetmek istediği zamanlarda gelir. Gündüz insan hoşuna gimiyen şeyleri düşün- memekte iradesi kuvvetle muvaf fak olabilir; fakat gecleyin bufena düşünceler türlü garip ve kor- kunç şekillerde rüya, kâbus ha- Tini alırlar. Korkunç rüyalardan kurtulmak için en eyi çare fena Yükselen bir kabarcıkların se-|şeyleri gündüz fikrinden koğ- bebi rüyayı gören adamın gün-jmağa çalışmak değil, bilâkis düzkü işlerinde bir | “düşünce|bunları eyice, bütün teferrüatla- rile, fevkalâdeliklerini kaybedin- ceya kadar düşünmektir. bu su- retle hiç bir yerde takılıp kal- mıyan fena düşünce ehemmiye- tini kaybederek geceleyin hort- lamaz. Rüyalarda mutat olan bir şey- de sevilen ölülerin gelerek na: hatlarda bulunmalarıdır.Bir adai yapmak — istediği halde bir şeyi yapıp yapmamakta bir takım se- bepler dolayisile, belki başkaları- nın fikir veya hislerine karşı borçlu olduğu hürmet sebebiyle, mütereddit — bulunmaktadır. Bir gece rüyasında sözünden çıkmı- yacağı bir ölü geliyor ve o yapmasını ima eder şeyler. söyl yor. Artık sevgili ölü emrettik- ten sonra akan sular durur, Rüyanın sahibi esas itibarile kendi arzusu olan ölünün dile- ğini mukaddes bir vazife gibi yapıyor. Şu muhakkaktır ki rüyaları: mızda hariçten bir şahsın veya bir kuvvetin rol oynamasına im- kân yoktur. Biz uyuyan dim: mızda oynıyan bu fantastik sine- malarda sinaryo muharriri örü, dekorcusu direktörü akti rü ve seyircisi hep kendimizdir. Bittabi rüyalarımız üzerinde bir takım tesirler vardır, fakat bun- lar ancak daha ziyade eşkâl üzerinde tesir eden sathi tesir- lerdir. Yoksa, rüyaların manalarını düşüncelerimizde aramak lâzım- dır. Meselâ fazla yemek'yimek ve hemen uyumak sıkıntılı rüyalar görülmesine sebep © olur; fakat rüyanın esas mevzuu gene di- mağdaki bir takıntı — noktasın- dan neşet etmektedir. Bu noktaları hatırda tutacak olursak gerek kendilerimizi. ek huylarını oldukça eyi bildi- ğimiz yakınlarımızın rüyalarin muvaffakiyetle tabir edebiliriz. Yalnız unutmamamız lâzımdır rüyada gördüğümüz hayvanlı bile ya kendimizi ve ya sev miz bi temsil etmektedir. Bir asker mütemadiyen yasında bir atın sürüklendiği görmüş, yapılan rüya | tahlili göstermiş ki asker atin sürük- lenmesinden ziyade (o kendinin sürüklenmesinden korkuyor . Fakat böyle bir şeyi değil ar- kadaşlarına hatta kendi bile itiraf etmek istemediği cihetle ve her | heycanın bir şekilde ifadesi ruhi bir zaruret olduğu ©