28 Aralık 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YED1NCI SENE N" 23C7 YHNUS NADÎ İDAREHANEst: j Uüyumrommnhe karsısında dairei mahsusı | Telgraf: tstanbul Cumhuriyet t i Posta kutusus N° 246 Başmuharrir ı 2366 • Tahrir müdürü • 3 2 3 6 cnüdürU 2365, Kitap kısmı; 4 7 3 m mhuri PAZAR 28 KANUNUEVVEI AÖONE ŞERAİTİ MÜDDÇT: jTÜRKİYE İÇİNj HARİÇ İÇİM I Seneliği j 1400 Kr. I 2700 Kr. l 6 Aylığı: 750 Kr. j 1450 Kr. 3 Aylığı j 400 Kr. : 800 Kr. = 5 Kuruştur = = = Nüshası her yerde Dolmabahçe'de Dünkü Tarihî Içtima Gazi Hz. "Hepimizin dikkatimiz, İrtica hadisesi muvacehesinde, vazifelerimizin icabntını hassasiyetle ve hakkile yerine getirmeğe matuftur!,, diyorlar Gazi Hz. nin mektubu Reisicumhur Hz. nin, bir kaç gün evvel Trakya seyahati esnasında alınmış en son resimleri Gazi Hz. nin Menemen hadisesi muvacehesindeld hissiyatıj Reisicumhur Hz. kahraman zabit Kubilây Be yin akibetinden dolayı orduyu taziye ettiler] [Reisicumhur Hz. Büyük Erkânı Harbiye Reisi Müşür Fevzi Pasa Hz. ne şu mektubu göndertnifler dir:] nemen'de ahaliden bazılarınu hataları bütün milleti müteel B. M. M. Reisi Kâzım, Erkânı Harbiyei umumiye Reisi Fevzi, Ordu müfettişi lim etmiştir. Fahrettin Paşaların muvasalatlarına ait iki İntiba Istilânın acılığını tatmış bir] «Menemen'de ahiren vukua muhitte genç ve kahraman za Menemen hâdisesinin mahîyeti gelen irtica teşebbüsü esnasın bit vekilinin uğradığı tecavüzü] meydana çıkmağa başladı, ve ilk günda zabit vekili Kubilây Beyin milletîn bizzat Cumhuriyete karden itibaren başka türlüsünü tasavvur vazife ifa ederken duçar oldu • $ı bir sui kast telâkki ettiği vej edemiyecek veçhile tahmin ettiğimiz ğu akibetten Cumhuriyet ordumütecavizler ile müşewikleri| gibi mürettep bir irtica karsısında busunu taziyet ederim. lunduğumuz anlaşıldı. ona göre takip edeceği mu 9 Kubilây Beyin şehadetinde hakkaktır. Zaten bu başka türlü nasıl olabilirmürtecilerin gösterdiği vahşet di: Manisa'da her hangi bir maksat Hepimizin dikkatimiz, buj karsısında Menemen'deki ahaiçin beş altı veya daha ziyade kişi mes'eledeki vazifelerimizin ica" aralarında verdikleri bir karar muci liden bazılarının alkışla tasvipbince oradan kalkıyorlar, yollarda kâr bulunmaları bütün Cumhu batını hassasiyetle ve hakkile/ nerede olduğu bilâhare anlaşılan bariyetçi ve vatanperverler için yerine getirmeğe matuftur. Tahkikattan alınan zı yerlere uğrıyorlar, ve nihayet bir saBüyük ordunun kahramaı utanılacak bir hâdisedir. Vatabah erkenden Menemen'e girerek ca • nı müdafaa için yetiştirilen, da genç zabiti ve CumhuriyetinJ ilk neticeler mio «r:»ı;w~ljır. Oradan zaten evvel K:IS ı «.«HHlra v«» intilâfm ha mefkureci muallim heyetininl ce bildikleri ve ellerile koymu» «mı Kiymetii uzvu ıvuuımy o. ıemu] ı îthıJc vc fevkinde munterem mevcudıyetınden haberaar oldukları eski Arapça harflerle yazılı bayrağı bir vaziyette bulunan Türk za kanı ile Cumhuriyetin hayati \ trttca hu'dîsesini btiyük bir şebeke idare ediyor «sancağı şerifi! alıyorlar. Cemaati arbitinin mürteciler karşısındaki yetini tazelemiş ve kuvvetlen 3 kalarına katarak kasabayı dolaşıyor • yiiksek vazifesi vatandaşlar ta dirmiş olacaktır. tzmir 27 (Hususî) İcra edil lar ve nihayet hükumet konağı önünReisicumhur rafmdan yalnız hürmetle kar mekte olan tahkikatın şimdiki deredeki meydana gelip bayrağı dikiyor W sılandığına süphe yoktur. Me GAZÎ M. KEMAL celeri bile Menemen faciasını ika elar ve Mehdilik ilânı sadedinde hezeden mürtecilerin esasen büyük bir şeyanlar savuruyorlar. •» ^ ^ ^ ^ ^^^^^ ^^^^~ ^^m^r^ ^^^^^^m^^ ^^^^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ •^mt bekeye merbutiyetlerini meydana çıBu esnada hâdise mahalline gelen karmıştır. Bu şebeke nakşibendî tarizabit vekili muallim Koblay Beyi kurkati salikleri arasında ve bu tarikatin şunla vuruyorlar, ve arkasından yeti teşkilâtı dairesinde oldukça geniş terşerek halktan bir kısmının şüphesiz tibata istinat ettirilmiştir. Bilhassa l»kayt ve mütahayyir, diğer bir kıs hadise esnasında Menemen'den ka • mının ise maalesef teşvikkâr gözleri çabilip ahiren Manisa Vilâyetinde yaönünde kafasım kesiyorlar, gövdesin kalanan ve Menemen'e getirilen iki den ayırıyorlar ve mızrağın ucuna ta haydudun birinin ifadatı vaziyeti pek karak meydana rekzediyorlar. ziyade tenvir etmektedir. Buna nazaİkinci bir müfrezenin gelmesile hayŞehrimizde evvelki geceden itibaren ran mürtecilerin tstanbul ile, Balıkedutlara ateş açılması ve mürteciler • Içtimada Ismet, Fevzi, Kâzım, Fahrettin Pş. lar sir ile alâkaları muhakkaktır. Mene bazı kimselerin ikametgâhları nezaret den üçünün geberip birinin ağır ya men'e gelen mürtecilerden Hasan fs altuıa alınmış ve öğleden sonra tevkifat ralanması, silâhsız olan iki mürtecive Şükrü Kaya B. bulundu tanbul'a gidip orada icap edenlerle yapılmıştır. Bir kısım tevkifat dün gece in ise halk kalabalığı arasına karışagörüsmüştür, ve gene bu Hasan Ma devam etmiştir. Tevkifat «Menemen» dolayısile ora rak kaçmaları bundan sonradır. Ve nisa ile Menemen arasında ve köyler hadisesi vaki olmuştur. adliyesinin iş'an üzerine Polis Müdiri Ali bu kaçanlar da bir iki gün zarfında de seyyar satıcı sıfatile mekik do Rıza B. Müddeiumumî Kenan B. ile gö Manisa Vilâyeti hududu dahilinde yakuyarak oradaki istihzarat için haber rüştükten sonra aldığı emir üzerine tevkalanmışlardır. getirip götürmek vazifesini görmüş kifatı yapmıştır. İşte hâdise bu. Bazı gazetelerin detür. Tevkif edilenler meşhur nakşibendi diği gibi bu iş nasıl olur da üç beş şeyhi Esat, Şeyh İsmail Hakkı ve MustaMenemen'de Hoca Saffet Ef. ele meczubun işî diye alınabilir ve öyle de başı idi ve burasını hazırlamak vazi fa Ef. ler ve diğer dört şeyh ile bunlarla Erenkoy'ünde oturan ve tevkif edile gecebilir? Hiç meczup ve mecnunlar münasebettar 7 sivildir. nakşibendilerin Kutbul'aktabı unvanv fesini o deruhte etmiş bulunuyordu. muayyen bir maksat için birleşirler ( Mabadi 4 üncü sahifede ) haiz Şeyh Esat Ef. Saffet Hocanın her hafta Manisa'ya gi lllllllimillllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIMIIinillllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII mi? Esrarkeş ne demek? Esrar içen derek «Hatuniye» camiinde vaızlar lerde böyle tasavvur ve tasmim edil verdiği ve Manisa'da tevkif edilmiş miş hareketlere cür'etin hatta ihtimaolan 3 hoca ile pek sıkı fıkı ahbap olli bile bulunabilir mi? Erkânı Harbiye Reisi Ordu Müfettişt B. M. M. Reisi Başvekü duğu tahakkuk etmiştir. Hocanın caHerifler ne meczup, ne de mecnun Fevzi Pş. Fahrettin Pş. mide verdiği vaızlar tetkik olunmakKâzım Pş. İsmet Pş. olmadıklarma ve olmıyacaklarına göB. M. Meclisi Reisi Kâzım,Biiyük caiyesi uzak ve yakın bütün şümu tadır. re, belki cahil, fakat her halde akıl Evvel ce istihzarat yaptığı anlaşılan Erkânı Harbiye Reisi Müşür Fevzi lile tetkik edilmiş ve icap eden kaları başlarında adamlardır demek o Hoca Saffet Ef. mürtecilerin Mene lur. Fakat yainız altı kişî kendi hesap ve Ordu Müfettişi Fahrettin Pa rarlar almmıştır. Bu kararlar bir larına başarılma«t tasavvur olunan şalar, dün sabahki ekspresle An kaç gün zarfında B. M. Meclisinde men'e ne zaman geleceklerini ve ne büyük işi kendi başlarına nasıl başa kara'dan şehrimize gelmişlerdir. de mevzuu bahsolarak sür'atle tat yapacaklarını kararlaştırmıştı. Hatta bir sabah erkenden gelerek gidecek cıkarabileceklerdi? Bu demektir ki Haydarpaşa istasyonunda Reisi bik sahasına vazolunacaktır. leri cami bile tayin olunmuştu. O cabu teşebbüsünde onlar yalnız değil curnhur Hz. namına Seryaverleri tçtima hakkında tebliğ mide «İnna Fetehnaleke» yazılı baylerdi, ve aralarmdaki tertib?t ve hu Rüsuhi Beyle Kütahya meb'usu Reİçtima hakkında Anadolu Ajansı rağın bulunduğu ve alınacağı da kensusile kendilerine verilmiş olacak teDolmabahçe sarayındaki içti B. ile Ordu cep, Vali Muhittin, Polis Müdürü şu tebliği neşretmiştir: dilerince mukarrer ve malum idi. minat onların bu cür'etîni mümkiin madan sonra, dün akşam saat do Müfettişi Fah Mürteciler Manisa'yı terkettik Ali Rıza, Seyrisefain U. Müdürü kı'acak şekil ve surette idi? B. M. Meclisi Reisi Kâzım, Baş ten sonra evvelâ Manisa'nın Kozalan kuzda Dahiliye Vekili Şükrü Kaya rettin Pş. saSadullah Beyler tarafından karşıBeş altı kişi MenemenV rastgele vekil İsmet, Büyük Erkânı Harbi köyüne giderek burada 4 gün kalmışraydan ayrıla mi gitmislerdi? Yoksa orasını kendi lanan Pş. lar, müstakbilinin ayrı ye Reisi Müşür Fevzi, Ordu Müfet lar ve heyeti ihtiyariyeye misafir olrak (Anafar leri için hazırlanmış müsait bir muhit ayrı ellerini sıktıktan sonra Ankatişi Fahrettin Paşalar Hazeratı ve muslardır. Bu köyün ihtiyar heyeti ta) vapurile addettikleri için mi oraya gitmislerdi? ra motörile Haydarpaşa'dan Dol • Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. bu hakkında da takibat başlamıştır. OraBandırma'ya Elbette Menemen'e sjidisin ikinci su mabahçe sarayına gitmişlerdir. gün (dün) Dolmabahçe'de Reisi dan Menemen'in Çamiçi köyüne gelrete mutabık esbabı mucibesi vardı. hareket etmişSarayda içtima mişler ve mukarrer olan günde geceYalnız bir Menemen harpketi ile cumhur Hz. nin nezdinde toplanalerdir. Şükrü leyin erkenden yürüyüşe çıkarak aÖğle üzeri sarayda Gazi Hz. nin rak konuşmuşlardır. böyle mel'un bir irtica tesebbüsünün Kaya B. ve Dahiliye Vekili lesseher Menemen'e dahil olmuşlaryürümiyeceği muhakkak ve başladı neztlerinde Başvekil İsmet,B.M.Re dır. Fahrettin Pş. Şükrü Kaya B. Fevzi Pş. nin avdeti ğı yerde bitecek bir işe baslamak ise isi Kâzım, Büyük Erkânı Harbiye bugün alessabah Bnadır ( Mabadi 4 üncü sahifede ) İçtimadan evvelâ Müşür Fevzi mecnunluktur. O haliJe mütesebbis Reisi Müşür Fevzi, Ordu Müfettişi ma'dan Menemen'e hareket ed< lerin ve bilhassa perde arkasındaki Fahrettin Pş. larla Dahiliye Vekili Pş. çıkmış ve saat 18 buçukta Antnürettiplerin itikat ve kanaetlerine ceklerdir. Şükrü Kaya B. Meı kara motörile saraydan müfara Güzellik müsabakamıza ait göre iş yalnız bir Menemen tesebbü Şükrü Kaya Beyin iştirakile fev katle Haydarpaşa'ya geçmiş ve resim bugün birinci sahife men'de irtica hâdisesine ait sü île kalmıyacak, irticaî hareketir 'valâde mühim olduğu anlaşılan bir kikatla bizzat meşgul olacak ekspresle Ankara'ya avdet eyle deki mündericatın kesretin muvaffakiyeti icin diçer tertibat da içtima ektedilmistir. Bu içtima, akcap ederse İzmir, Manisa ve şam saat 18 buçuğa kadar miştir. Fevzi Pş., Reisicumhur Hz. den dercedilemedi. Yarın iki hi harekete getirilmiş olacaktı. kesir'de de ayni tahkikatı idarej namına Kâtibi Umumileri Tevfik resim birden dercedeceğiz Vali Muhittin Bey dün Dolmabahçe tfte aklen böyle olmak lâzrnı gelen devam etmiştir. 1 ( Mabadi 4 üncu sahifede ( Mabadi 2 inci sahifede ) sarayından çtkarken İçtimada Menemen hâdisei irtiC Mabadi i üncü sahifede ) Mürettep Bir irtica Karşısmdayız! Cumhuriyeti yıkmak istiyen bir sebekenin vücudü anlasıldl Menemen'de hoca Saffet, Balıkesir de şeyh Halil gibi adamlar geniş bir fesat çemberi hazırlıyorlardı Dünkü tevkifat 7» Nakşibendî se «7 sivil tevkif Dolmabahçede içtima Gazi Hz. nin riyaset ettikleri içtimada vaziyet tetkik edlldi Tevkif edilenlerin basında Naks. Şeyhi Esat Efendi vardır Mevkuflar dün isticvap edildiler 3. Kaya B. ve Fahretti Ps. Menemene gittile Dahiliye Vekili ve Ordu Müfettişi hadiseyi mahallinde tetkik edecekler