; cm 1, Sayı 22 SEBİLÜRREŞAD e L G C ilşar Modern terakkıyatın dogurdugu Yeni go—l rüşlere ve-yeni lügatlere göre yapılacak bir Kur"” am Kerim tefsirinin meydana çıkaracağı * zengin malümat hazinelerinden istifade ede- bilmak için, Kur'anı Kerimi tefsir ve din iş- lerıyle meşgul olacak din âlimlerinin yeni as- rın İkültür ve medeniyet âleminin bütün ım-“ kânlariyle mücehhez bulunmaları, yani din alımlerımızın üniversite ve ilâhiyat fakülte- . lerınden yetişerek aynı zamanda müsbet ilim- lere'de vâkıf bulunmalarına süreti kat'iyede ıhtıyaç vardır. İModern terakkıyatm doğurduğu yeni go- rüşlere göre tefsirden bahsedişimden beni de, din. Ve kitapla alâkasi olmadıği halde dinde. <: reförm fikri besliyenlerden zannetmemeniz * - . içit bu hususta biraz tafsilât vermeyi müuva- “ fik ğgörüyorum. Yukaktıda da arz edildiği veç-' hile Kür'ani Kerimin herhangi bir âyetinde şitidiye kadar bir değişiklik yapılamadığı gi- .- bi bundan sonra dâ ne âyetlerinde, ne de mâ- na ve-tatbikatında herhangi bir degışık]ık' yapmak kimsenin haddi değildir. Ahkâmı İlâ- hıYe 'ne degısır, ne de değiştirilebilir. Onun ekiti emir, nehyi nehiydir. Onuri haram kil- “diğina kimse helâl diyemiyeceği gibi, helâl. kildiğını da hiçbir kimse haram kılamaz. odern terakkiyata'uygun olarak yapıla- cak tefsirden maksat, Kur'anın mana.larmı. : - tahrif ederek asrileştirmek olmayıp âsrın te- rakkıyatı icabı meydana gelen yeni fen-ve 1s- tılâhlara göre yeni doğan lügatler gözönünde tutularak bunları ihtiva eden âyetler Kur'an- dân: aranıp bulunmak suretıyle terakkıyatm 'Kuı' ana uydurul.masıdır Meselâ: fizik, kim- .. Fâa, astronomi, jeoloji, biyaoloji, psikoloji, sos- : Yoloji, tarih, ruhiyat gibi ilimileriri din e alâ- ', Kası yok deyip geçmiyerek “Kur'anı Kerimin mmüteşabih âyetleriyle bir münasebet ve. alâ- kalarını araştırıp bulmak ve buna"göre tefsir etmek icap-eder ki bu da ancak: yeni asrın Di kültür ve medeniyetine, müsbet ilimlerine vâ- kıf dın âlimleri tarafından yapılabıhr *anı Kerimin muhtelif âyet ve mâna- larımn nelere “delâlet ettiği hakkında fikir - yormaya lüzum- görmiyerek” «Şeriatte aklın .yeri yoktur. Her şeyi olduğu gibi kabul et- - mek gerektır» diyen bir vâız Veya müfessire . karşı, sabit'bir fikre saplamp kalmıyarak hik- | metini anlamak için Nısa suresinin. 84 ünçü “âyetini okumasını tavsiye etmek yermde olur, | Kur anm tefsırı ha.rıçte değil, yine Kur” anm ıçındedir Eiverir ki aranıp bulunabilsin. Kut- / anı' Kerimin âyetleri arasında hiçbir mantı.k— . sızliık ve uygunsuzluk yoktur. Bir müfessir veya vâzın bugunku kultur sahibi yeni nesle hitap ederken kendisini da- .ha fazla hazırlaması icau etmektedır Bir ha: disi şerifte: «Halk; hayı-ı işler, ecri-ise akıl: larına göre verilirn, dıger bir hadisi şerifte , » bu: de «İmanın'temeli ve desteki akıldır .ran Hazreti Peygamber, aklın hıcbır şeyle kıyas edilmiyecek, değerini 'bu gibi sözlerle takrir buyuruyorlar Gerek Allahin varlığıx na, gerek Resuli Ekrem Efendımızm peygam- berliğine ve bu sıfatla bildirdiklerine inanan her Müslüman, 1st1dla1 tarikına başvurarak_ bu hakikatlere kani olüyor. İstidlâlin zaaf ve * kuvveti, şekil ve süreti değişebilirse de i imâ- | nan esası hiçbir vakit bir nevi istidlâle dayan— . maktan hâli kalamaz. İslâm dininde akla açık olmiyan İman sirlar ıyoktur. Hıçbır kimseye «Aklım als almasın, herhalde iman ile mükellefsin. İm'ah ımeselelermı mu.nakaşaya aklın ” salâhiyeti yoktur» denilmemiştir, denilemez'de. (Bayan _Nacıye Aksekı tarafmdan Ingılızceden terce- * İ Alinin ııIsIam' " dini» adımdaki iki ciltlik- kıymetli eserinin mütalâasıni tevsiye ederim). Sözün kısası, Kur' anı:Kerim yalnı; olu— lere okunacak dua” kitahı telâkki edilmeyip : her türlü vasıtaya “başvurarak müânasinı an- lamak ve ahladığımızı nefsimizde' tatbik et- mek üzerimize farzdır. - Yalnız okuyup anla- makdakâfi değildir Âsr suresinin sonundaki âyetlerde- u:. Zıy pdan -kuttulanlar, iman edip ameli salıh ışlıyenleı:le yekdıgerıııe hak- kı ve sabrı tavsiye edenlerdirn buyurulduğu - gibi, bir hadisi şerifte de: «Bir kül kendi nefsi- için istediği hayrı, kardeşi İçin de istemezse- —— “imanı kâmil sahibi -olamaz buyurulduğuna ' “ göre, her şahsı yalnız kend bildiği ve öğren- diği ile iktifa etmiyerek öğrendiğini baska— larına:öğretmekle de mükelleftir. — > Oku llarımızda din ve ahlâk dersleri ve-- rilip verilmemesi hakkında bazi mecmualâr” tarafından. açıları anketlere' din Ve Kur an -.hakkında hiçbir bilgiye sahip olmayıp Sadece Taünevver-tanılan bazı zevat tarafından veri- len cevaplarda: din-ve-Kur'an. derslerix'ıin Tü- zumsuzluğundan, fakat ahlâkıı:ı lüzumundan ahsettikleri esefle görülmüştür. Din düsma- - | nı.müşriklerin bile takdir ve tasdik. ettikleri