31 Mart 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Salhaneden resim Şimdi benim bu yazımı oku - yanlar belki de klar. Çün - hü bu satırları İstanbul belediye- sinin noktai nazarını müdafaa için yazıyorum. İşin tuhafı bunu yazaz- hen oraya mensup büyük küçük kimse ile de görüşmüş değilim. Gazetelerde gördüm ki; Mali- ye, salhaneden kazanç vergisi al- mah istiyormüş. Çünkü kanunda oranın : muaf olduğuna dair sara- hat yokmuş. Benim bildiğim mua- fiyet için değil, vergi almak için sarahat aranmalıdır. Ne #e şimdi ei münakaşası yapacak deği- iz. Şimdiye kadar belediyenin Ka- raağaçtaki salhane ve buz fabri - kası ve tef: lan nç VEr- gisi istemek kimsenin aklına gel - miş değildi. Bu sene Maliye bura- dan kazanç vergisi isteyince be - lediyenin etekleri tutuşmuş, Mali- yeye itiraz elmiş. Dünyada hangi maliyeci “alınmalı” denen bir ver- giye “alınmasın!,, diyebilir? Mali- ye tabii reddetmiş. Belediye şim- di İçeri işleri Bakanlığının tavas- sutunu rica edecel , Ben Maliyeciliği, hele tahakkuk işini tıpkı kimyagerliğe benzeti- rim.. Bugün talaştan ispirto çıka- ran kimya, yarın ilerleyince belki undan tereyağı ir. Tahah kuk işleri de tekemmül ettikçe ummadık yerden vergi çıkarır. İşte salhaneden alınmak istenen ka - zanç vergisi de bu nevidir. Bir ke- re bu verginin ismi üstünde “ka - zanç” olan yerden alınmak gerek değil mi?. Belediye ise âmme hiz- metine memur bir müessesedir. Al- dığı parayı kâr için değil şehir iş- lerine harcamak için alır. E bunun kazanç neresinde?. Zaten belediye varidatından ka zanç vergisi almak demek İstan- bul halkından almak demektir. Be lediye bütçesinin masraf kısmına böyle bir şey eklenince bütçenin denkliği bozulur, yeni varidat ara- mak zarureti hâsıl olur. Şimdi işin daha garip bir tarafı var. Kazanç vergisi iş i. hanunca değişmez bir kesim ise Buna, İçeri işler Bakanı ne yapar? Maamefih buna dı Tahakkuk işleri daha titiz ve mü- hemmel hale gelirse belki Darülâ- cezeden de kazanç vergisi isten - menin kanunda bir yolunu bulan çıkar. Çünkü vergi kanunlarım an- Tamak ve aebik a etmek bir ince hü- B. FELEK Bir kaldırım h kâyesi Istanbul kaldırımlarından o bi dar çok şikâyet edilmiştir ki tık söyliyenler de, Melle Di Bunanla bera - ber bir dostun gönderdiği şu mek. #ubu aşağıya koyuyorum. Tanrı do- kunaklı ve okunaklı e eyliyel Istanbulun şerefli bir caddesi var - deri Şiş Halik ürgazi enddesi... Bu şerel apartımanlarından veya güzide bir halkın bu semtte oturmalarından İaaylrliği ve biz Türkler için de bü « yök bir heye olduğu üşkür. bulu nan bu evin; bulunduğu bir cadde — Con kapı çalmıyor, müvezzi mi? — Hayr. — Papaz efendi mi? — Hayır. Salona küçük boylu, zeki bakışlı biri girdi. Bu, yeni belediye seçimin - de üyeliğe seçilen (Corç Kalmer) adın- da biri âmiş, — Ayni mahallede oturuyormuşuz. İFErEK Al EKONOMİ Bir nümune Müzesi açılıyo! ayni binaya alınacak Türkefis, Türk © ekonemisini canlı bir şekilde tesbit edecek bir nümüne müzesi vücude getirmeğe karar vermiş- ör Bu müze şehrimizde tesis edilecek, teki Gicaret ve sanayi mü zesindeki eserlerden de istifade edile - cektir rindeki inkişaf seyrini gösterecek gra fikler, ham maddenin, — istihsalinden mamyl bir şekle gelinceye kadar geçir- diği bütün safhaları gösteren tablolar, alçıdan mamul Bundan başka muhtelif | lisanlarda broyürler neşri de muhtemeldir. Nümu- ne müzesi bilhassa ihracat tacirlerimin ve tröstlerin istifadesine çok yarıyacak” tr. Bundan başka şehrimizde açılacak büyük ambalâj sergisi de ayni binada tesis edilecektir. Bu sergide, | ihracat mallarımızın rakip memleketler tarafın- dan dış pazarlara arzedilen © mümasil nümüneleri o bulundurulacaktır. Bu, Türk iracatçılarma rakip memleket enallarnı kalite, nevi ve ambalâj bakı: mealen canli eimek vere - YE kurulacak müzenin müdürlü - ğüne tayin edilen Bay Sadi Ankaradan | şehrimize gelmiştir . Sergilere iştirak komitesinde Türkofis reis vekili Bazı bulunmak üzere şebrimize gelen (o Türkofis veis vekili Bay Mecdet dün akşam Ankaraya dön- müştür GÜMRÜKLERDE Gümrüklerde işler Kolaylaştırılacak Mevcut kadrolarda; azami randıman ahnacaktır fında mühim bazı etütler hazırlanmak» tadır . » Bu işle meşgul olmak üzere şehri. gümrükler tetkik müdürü Bunun için muhtelif vazife ve işler, servisler arasında taksim edecek, bir serviste ancak birbirile münasebeltar 0- lan işlerin yer almasma imkân verile - cektir. İş sahiplerinin muameleleri sü- rale ve kolaylıkla çıkarmaları için de ayrıca tedbirler almacaktır. Duyduğumuza göre, id €sas çerçe- ve dahilinde yapılan tetieiklerin güm - rük ve inhisarlar bakanlığı teşkilât kar Bunile biç bir alâkası yoktur. Kanun projesi, sen ve kat'i şeklini almış ol - bir Edi ağlı balı dır. Tekrar ber han- tevhid vaziyeti mevzuu bahis de- ge e ŞEHİR ŞİRKETLERDE Yıllık t toplantı" ar | Şirketlerde yıllık toplan- Büyük ambalâj sergisi de | tılar devam ediyor Hükümet tarafından satın almamış olan Anadolu ve Haydar - paşa limanı ve halinde bulunan Mer- sin - Tarsus « Adana demiryolu gir - ketlerinin hissedar ve umumi heyeti dün Galatada Cümburiyet Merkez Bankasındaki dairesinde toplanmış - tır. Toplantıda şirketlerin idare heye- porları, bilânço, kâr ve zarar he- ları ve mürakıp raporları okuna - rak kabul edilmiş ve idave heyeti ib- ra edilmiştir. Anadolu Demiryolu şir- ketine caki idare heyeti yeniden inti- hap edilmiştir. Bu zatlar reis Bay Ali Nizami, Bay Sedat, Bay Safa Feyzi ve Dr. Von Stauss ve Dr. Kurt Viegelt tir. Mürakıpliğe de Bay Bülend Re - #ad seçilmiştir. Şirket bu sene hisse - darlarma yüzde 2,25 kör dağıtacak- tır. Haydarpaşa Liman Şirketi Haydarpaşa liman şirketi idare he- yetinde bulunan Alman azadan Dr. Veigelt ve Bay Goldenberg'in yerle- Fine Bay Muammer Reşad seçilmiş ve diğer aza Bay Nizami, Bay Sedad ve Bay Safa Feyzi yerlerinde bırakılmış- lardır. Şirket bu sene hissedarlarına yüzde 2,5 kâr tevzi edecektir. Mersin - Tarsus - Adana hattı > Adana hattı tas- yu için hinsedarlara mevzuu bahis değildir. Bu şirketin umumi heyeti toplantısın- da tasfiye heyeti ibra edilmiş ve eski tasfiye heyetini teşkil eden Bay Ali Nizami, Bay Sedad ve Bay Safa Fey- zi ile mürakıp Bay Bülend Reşad yer lerinde bırakılmışlardır. izmir - Kasaba demiryolu şirketi Izmir - Kasaba ve temdidi demir- yolu Türk Anonim Şirketi dün sabah Galatada Azopyan hanımda yıllık top lantısımı yapmıştır. Toplantıda ve ilk önce idare meclisi raporu okunmuş ve bunu müteakıp mürakıp ve hesap müfettişlerinin raporları dinlenmiştir. Umumi heyet, raporları muvafık gi rerek tasdik etmiş ve idare meclisi ib- ra edilmiştir. Ancak iki azanm çalış- ma müddeti bitmiş olduğundan bun- lar yeniden azalıklara seçilmişler ve toplantı bitirilmiştir. Türk Ticaret ve Sanayi Bankası Tasfiye halinde bulunan Türk Ti - caret ve Sanayi Bankası Ümümi He - yeti dün öğleden sonra Bahçekapıda Taşhanda yıllık toplantısını yapmıştır. Evvelâ tasfiye beyetinin raporu © - kunmuş ve bankanm tasfiyesine ka - rar verildiği tarihten şia kadar yapılan işler glörüşülmüştür. Netice - de banka mevduatınm paraya tahvili- ne ve toplanacak paranm da hisse - darlara tevziine karar verilerek top - lantı bitirilmiştir. Diğer şirketler Üsküdar ve havalisi su şirketi ile tasfiye halinde bulunan Terkos Şir - keti dün yıllık toplantılarını yaparak vaziyetlerini gözden geçirmişlerdir. Bunlardan başka Zingal, Bomonti ve Anadolu Demiryolu şirketleri de 9 iyetlerini gözden geçirdi ve zarar besaplarını tet» etmişlerdir. BELEDİYEDE © Sebze hali Haziranda açılıyor 200 kabzımal 66 yazıha- neye nasıl sığacak? Kerestecilerde yapılmakta olan şe- hir muvakkat halinin Haziranda açıla cağı anlaşılmaktadır. Hale girecek kabzımal ve komisyoncuların kayıtları Mayıs içinde yapılacak ve dairelerini hiralayacaklardır. Kabzmallardan başka, yumurtacılar, yoğurtçular, pa- tates ve sovancılar da halde çalışacak lardır. Bundan başka, dışarıda kesilip te satılmak üzere İstanbula getirilen kuzular da halde muamele görecek - tir. Hale girecek esmaf, 3 bin liralık bir kefalet mektubu verdeceklerdir. Istanbulda bu maddelerin ticareti- ni yapan 200 kabzmal ve komi cu vardır. Bunların bepsi, y matnameye göte, halda bire yazıhane kiralamak mecburiyetindedirler. Halbuki halde mevcut yazıhane macmuu 66 der. Hal sonradan genişle- tilmesine rağmen, ancak bu mikdat yazıhane tesisi mümkün olabilmiştir. Bu vaziyet karşısında 200 tüccarın hale nal sığabileceği merakla bek - Jenmektedir. Fakir mahallelera çeşmeler yaptırı'acak programmı edip bi tirdikten sonra, şehrin bilhassa orta halli ve fakir ailelerin toplandığı semt lerinde, tznumi çeşmeler yaptırmağa karar vermiştir. Bu çeşmelerden hal- ka bedava olarak bol bol su verile - cektir. Önümüzdeki yaz terkosun şeh re verdiği günlük su mikdarı 43 bin metre mikâbına çıkacaktır. Bu mik - dar bulununca, büyük caddeler de yaz sabahları yıkanacaktır. HABERLERİ VILAYETTE Toprak istiyenler Kanun toprakları geniş Romanyadan Kaçan katil vilâyetlerde tatbik edilecek Burada yaka! ai istenil- 510 numaralı kanuna göre, üç sene içinde yemiş ve ekin verir hale yetir- mek şartile, memurlara ve yerli aha- liye, bırakılmış topraklardan beş dö - nüme kadar yer verilir. Bu şartları ö- he sürerek kaymakamlara bir takım inüracaatlar yapılmıştır. Maliye Ba - kanlığı ise bu işin, İstanbula ait ol - madığını, toprağı çok olen vilâyetler- de tatbik edileceğini bildirmiştir. £ Kaymakamlar tenlandı ——- Kaz - makamlar, dün vali muavini Bay Rük nettin Sözer'in başkanlığında toplan nüfus yazımı hazırlıkları göz den geçirilmiştir. Bu işte bütün me - murlarm çalıştırılmaları ve aksaklığa yer verilmemesi için şimdiden tetbir- in daha fazla ça - in edilecektir. Nisan aylığı yarın İçişleri Bakanı — İçişleri Bay Şökrü Kaya, dün vali ve beledi- ye reisi Bay Muhiddin Üstündağ ile görüşmüştür. Kadıköy iskelesi Yenileştiriliyor İki katlı yeni iskelenin inşasına başlandı Ankaraya giden Akay müdürü Bay Ce- mil şehrimize dönmüştür . Bay Cemil Ankarada, köprünün Ka- rini konuşmuştur. Aldığımız malümeta göre, Kadıköy iskelesinin yenileştirilmesi için bir pro- ile birleştiği geniş yere i- a iskelenin üst katınm köp. rünün üstü ile düşümü müştü, fakat dubu kısımlarının sert valarda sallanacağı göz önünde Gl İskelenin üst kısmında bir de güzel rek bu Bu ancak bir fikir halinde ve gele. e yer için mevzuu (o bahsolmuş- Bu sene mevcut vapurlar kâfi gele- cekür. Seterden alıkonulan, eski ahnan vapurların yerine Şirketi Hayriyeden alınan Erenköy ve Göztepe vapurları doldurmuştur. Maltepe vapuru da iyi den iyiye tamir oitirilerek yenileştiril. miştir. Şimdi sürati gayet iyidir. — Bileileri ucuzlatma işine gelince, bu sene ancak haftada ili defa olmak üze- re tenezzüh seferleri tertip edilmiştir. Bu seferlerde başlıyarak hükmü bir bu- çuk gün sonra geçecek gidiş gelişli yarı yarıya ucuz biletler yapılmıştır . İz bilet bir ucuz lama yapmağa alamamış. BORSA (İş Bankasından alman cetveldir ; 3v MART 935 AKŞAM FİYATLARI İSTİKRAZLAR TAHVİLAT hili 9725 1075 ağir fan üm AR Zürl0 An kekrili O 440 2020 $ An takrir 5050 ESHAM İş Bankası Nama 10 $ Reji 225 18 İ Telefon a 7”. Müsesie “88 $ Terkos — ie 120 kanı “68,25 $ Tetihat dey, Şark dey Raiya Şeri Karay 201 levişre SİS 1 Paseta iri 4 Mark “ 1 Zieti 7 20 Ler ” 20 Dimer w 1 Çerneniş —— Kiran 932 Mecidiye “ı Banknot 240 mediğinden bırakıldı ic si hükümeti yeman Slim oğla Hü O zaman Salim Hüseyin yakalan. mış, hâlim huzuruna sevi iş, hâ - kim de Hüseyinin Türk tebaasından ol- madİima ve suçunun âdi suçlardan ol- duğuna karar vererek kendismi tevkif işti Hükümet bunun üzerine Romanya hükümetine haber vererek Salim oğlu Hüseyinin tevkif edildiğini ve Bazen memurlarına teslim edileceğini bil maşti, Köstence istinaf sre, orasi ği ne düşünmüş ise düşünmüş, Salim oğlu Hüseyinin tevkifinden ve tesellü- münden vazgeçmiştir. Bunun üzerine Salim oğlu Hüseyin dün tekrar hâkim buzuruna çıkarılmış, birinci swih ceza hâkimi Bay Reşit Nomer Hüseyine serbest bırakıl. dığını tefhim etmiştir. Korucu Kâmiiin katil Korucu Kümili öldüren « Osmanın duruşması dün ağır ceza mahkemesin- de bitirilmiştir. Dünkü mahkemede (iddia makamı mütaleasını serdetmiş ve Osmanın çe zayı hafifletici sebepler nazarı dikke- te alınarak cezalandırılmasım istemiştir. Duruşma müdafaa yapılması için bâş- ka güne bırakılmıştır. Kurşun tarsızı Çarşıkapıdaki Sinan © medresesinin kubbelerine çıkarak kurşunların çalma» yı âdet edinen Mehmet gene (o kurşun çalarken görülmüş ve çaldığı kurşun- larla birlikte yakalanarak adliyeye ve- rilmiştir. Mebmet hâlim huzuruna çıkarılmış ve sorgusu yapıldıktan sonra hakkında tevkil kararı verilmiştir Bir sa.sız dahı ita postahaneyi mir eden müteahhidin çimentolarmı ça- lan, bu hırsızlığa kanmıyarak ayrıca ci vardaki hanlarin birisine girerek ban - daki su üssisatının kurşun öizmeğe bağlayan Istepan adlı hırsız iş başında iken yakalanmış ve adiiyeye teslim edilmiştir . Müddermumilik istepanı tevkif ta- lebile hâkim. huzuruna sevketmiş, hâ - kim de hakkında tevkif kararı vermiş- ör. İstanbul müddeiwmümiliği Bazı gazeteler Mesisa saylavlığına seçilen Bay Kenan Orerden açık ka - lan İstanbul müddeiumumiliğine İzmir avukatlarından Bay Süleyman Faiğin tayin edileceğini yazmışlardı. Bu haber teeyyüt etmemektedir. eş müz İstanbul © müddeiumumiliğine ki- min getirileceği belli değildir. Söyle - nişlere göre bu vazife Bay Süleyman Faiğa teklif edilmiş ise de kendisi bu- olmamı ştar. Bir eroin kaçakçısı hakında iki karâr Topal Hasan isminde sabıkalı bir eroin kaçakçısının ayrı ayrı iki suç - tan dolayı hem 8 inci, hem dokuzun- cu ihlisae mahkemelerinde duruşması yapılıyordu. Dün iki mahkeme de suç. Tu hakkında kanaat hâsıl ederek karar vermiştir. 8 inci ihtisas mahkemesi Ha sanın 14 ay hapsine ve bir sene Kasta monuya sürülmesine, $ inci ihtisas mahicemesi de 14 ay bapsile Malatya run Adıyaman kazasına sürülmesine karar vermiştir. Esrar kaçakçıları mahküm oldu de esrar kaçakçılığından Avram ve Feyzinin duruşmasma de - yam edilmiş ve karar verilmiştir. Bu karara göre suç tahakkuk ettiğinden keys 14 ay hapis ile 6000 lira ağır pa ra cezasına, Avram 14 ay hapis ve 254 lira ağır para cezasına, Raşel de bir sene hapis ve 200 lira ağır para ce - zasma mahküm edilmişlerdir. Kaptan ve çarkçıların Terfi imtihanları Ekonomi bakanlığı, ticeret gemileri- Ke sine kadar mize göre, bir çok kaptan- lar bu karara itiraz. yi i gin ayrılan bir haftalık müddetin çok az Günü Para kavgası Siyasi ufukların karardığı şu zamanlarda ekonomik Mn nüne geçmek için tedbirler nk tadır. Bu tedbirler arasında zehi- âçları, Mei Ea usulü de vardır. İşte Belçikanın parasının kıy. metini düşürmek için aldığı son karar öunun delilidir: bankasında kâğut paraların karşı- lığı hemen ekseriya yüzde 64 le yüzde 70 arasında oynuyordu. Büyük ihracatcı memleketlerin altın esasına sadık oldukları bir zamanda daima ihracatçı kalan m için bir tehlike yoktur. ünkü uluslar arası ticarette reka det edenler daima ayni silâhla, ya. ni altınla biribirlerinin Mil çıkıyorlardı. Fakat vaktaki İngil. tere altın esasını terketti. Ve Bir- leşik Amerika Bay Rosvelt'in te. şebbüsile doların kıymetini hemen yarı yarıya indirdi. O zaman Bel. çika uluslar arası sahada yaya kal. di Çünkü diğer cenebi dövizleri. in mütemadi oynamaları, düştüş. İri dolayısile Belçika ihracatçı . larının rekabetlerine mâni oluyor du, Bu, bittâbi memleketin sanayi: ine tesir ediyor, yurdda işsizleri goğaltıyordu. Çünkü İngiltere ve Amerika ihracat zamanlarında pa- ralarının kıymetlerini istedikleri gibi âyar ediyorlar ve kendi men- İaatleri neyi icap ediyorsa onu ya: pıyorlardı. Para oralarda yurt İe- hine bir elâstikiyet kazandığı hal- de Belçikada dimdik, olduğu gibi duruyordu. Paraları altın esasına bağlı olan diğer devletler de ayni ve dolar cephesine koymak üzere geçen teşrini, le Brük - sel'de Bir ko konferans to, . Bu konferansa Italya, Belçika, Fran- sa, Holanda, İsviçre ve Polonya iştirak ettiler. Ve müşterek bir e- esaslarını ha- zırladılar. Bu suretle o mütekabil ihracatlarını yüzde 10 arttırarak, ihracat krizine koyacaklar. dı. Fakat olmadı. İstenilen netice elde edilemedi. Belçikanın ithalâ- ta yüzde 19 düştüğü halde ihraca- te yüzde 35 inmişti... Buna bir çare bulmak lâzımdı. Muhtelif teşebbüslere girişildi. Cenflasiyon) taraftarları, (deva, luasiyon) taraftarları hemen or - taya atıldılar; paranın kiymetten düşürülmesini ileri sürdüler. Ve en sonunda bu mesele bir kabine buhranı şeklini aldı. Şimdi mev - kü iktidara gelen Van Zeeland işe derhal cezri bir surette müdahale etti. Ve Belçika frangının tıpkı Rosvelf'in yaptığı gibi kıymetten düşürülmesi fikrini ileri sürdü. Bu sayede vakıa (fiyatlar bir parça arlacaktı. Fakat memleke- tin ihracatı kamçılanacak, sana- yi hayatına yeni bir hız verilecek, işsizlerin miktarı azalacak. ve son zamanlarda pek fazla kıymetten düşen gayri menkuller tekrar kıy- metlenecekti. Belçika meclisinde uzun ve ha- raretli münakaşalar oldu. Ve ni » hayet Belçikanın yeni Rosvelt'i istediğini kabul ettirdi. Ve fran- gın yüzde otuz nisbetine kadar düşürülmesi esasım koydu. Bu su- retle Belçika gerek memleket da. hilinde, gerek memleket dışında, ticaretin üzerine çöken altının a- Harlığım gidermiş olacaktır. Fakat acaba bu iyi bir tedbir midir? Bu derhal kestirilemez. Yalnız şurası muhakkaktır ki w luslar arası emniyet meselesi hal ledilmedikçe bu para böle devax edip gidecektir. Di- ğer taraftan sınai yahut yi blokunun aşağı yukarı hiç bir kaya meti yoktur. Belçika, parasını pr şürmesile bu düşünceye tercüman olmuştur. Mümtaz FAİK Yolcu tarifesi Yük ve yolcu navlunları tarife ko - misyonu dün de toplantısına devam et - miştir. Komüsyon, yolcu ücretlerindeki tetkiklerini bitirmek üzeredir. — Tarife bugün kat'i şeklini alacaktır.